هیچ شک و تردیدی در این نیست که آمریکا در اجرای تعهدات برجامی خود به ویژه در زمینه اقتصادی کارشکنی و بد عهدی می کند، و این کارشکنی نه تنها برای مقامات داخلی بلکه برای شرکت های اروپایی نیز کاملا آشکار شده و اعتراض آنها را در پی داشته است.
پژوهش خبری: هیچ شک و تردیدی در این نیست که آمریکا در اجرای تعهدات برجامی خود به ویژه در زمینه اقتصادی کارشکنی و بد عهدی می کند، و این کارشکنی نه تنها برای مقامات داخلی بلکه برای شرکت های اروپایی نیز کاملا آشکار شده و اعتراض آنها را در پی داشته است.
تحلیل و جمع‌بندی مهم‌ترین اظهارات و اقدامات مقامات جمهوری اسلامی ایران، آمریکا، اروپا و آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از برجام،مشاهده اجمالی خروجی خبرگزاری های مختلف و حجم خبرهای انتشاریافته حکایت از حضور پررنگ خبرهای برجامی در مقطع یادشده در بالا دارد.
رویدادهایی از قبیل بازتاب اظهارات رییس کل بانک مرکزی در اجلاس جهانی صندوق بین المللی پول و دیدار دو جانبه وزرای خارجه ایران و آمریکا در نیویوک و همچنین تشکیل کار گروه کمیسیون ویژه برجام ، شاید علت هایی بودند که موجب شدند فضای غالب رسانه ای در هفته گذشته ؛ مربوط به خبرهای برجامی باشد.
بر این اساس«دیدار و گفتگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با مقامات کشورمان، دیدار و گفتگوی دوجانبه ظریف و کری ، حکم دیوان عالی آمریکا در خصوص برداشت 2میلیارد دلاری از دارایی های ایران ، تاکید اوباما بر پایبندی ایران به برجام ، برگزاری سه دوره کارگروه ویژه تضمین اجرای لغو تحریم ها و فروش 32 تن آب سنگین اراک به آمریکا » از جمله موضوعاتی هستند که دربازه زمانی 29 /01/ 95 تا 05/ 02/ 95 در خصوص برجام رسانه ای شدند.
«دیدار و گفتگوی دوجانبه وزرای امورخارجه ایران و آمریکا و برگزاری سه دور کارگروه ویژه تضمین لغو تحریم ها» شاید مهم ترین و پر حجمترین خبرهای برجامی این هفته بودند که حکایت از حساسیت رسانه ها و محافل خبری گوناگون در این خصوص دارد. جالب است که رسانه ها از جان کری وزیر امورخارجه آمریکا دو اظهار نظر نقل که با موضوع حاضر مرتبط است نقل کردند؛ یک اظهار نظر پیش از این دیدار و یک اظهار نظر پس از این دیدار . اما رسانه ها اعلام کردند:جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در مقر سازمان ملل در نیویورک پس از این دیدار با محمدجواد ظریف گفت: برای همکاری جهت حصول اطمینان از اجرای دقیق برجام با ظریف توافق کردیم و این‌که تمام طرفهای این توافق از منافعی که قرار بوده در صورت اجرای (برجام) کسب کنند، بهره‌مند شوند. جان کری افزود: بانک‌ها از معامله با ایران نترسند، با برداشته شدن تحریم‌ها، بانک‌ها و موسسات مالی دیگر نباید از معامله با ایران بترسند چنانچه بانک‌ها و موسسات ملی بین‌المللی پس از برداشته شدن تحریم‌ها ابهامی برای آغاز روابط پولی و تجاری با ایران دارند، می‌توانند با مراجعه به دولت آمریکا مشورت دریافت کنند. برجام اجرا شده و تحریم های ایران برداشته می شود و هیچ کشور یا شرکت و یا حتی هیچ شخصی نباید از این موضوع بترسد. برای معامله با ایران هیچ مشکلی وجود ندارد..
با توجه به اظهارات صریح وزیر امورخارجه آمریکا مبنی بر اجرایی شدن برجام و نبود مشکل برای شرکت ها و بانک ها برای معامله با ایران می توان اینگونه گفت که به نظر می رسد یک گلایه مندی و اعتراض از سوی شرکت ها و کشورهای اروپایی نسبت به بد عهدی آمریکا در قبال برجام ایجاد شده و آنها آمریکا را مقصر ناکامی خود در فضای کسب و کار اقتصادی با ایران در دوره پس برجام می دانند.
در این خصوص ملاحظاتی چند به نظر می رسد ؛
اولا : هیچ شک و تردیدی در این نیست که آمریکا در اجرای تعهدات برجامی خود به ویژه در زمینه اقتصادی کارشکنی و بد عهدی می کند، و این کارشکنی نه تنها برای مقامات داخلی بلکه برای شرکت های اروپایی نیز کاملا آشکار شده است. البته توقع غیرِ این از دشمن قسم خورده ایران اسلامی که از آغاز برپایی نظام اسلامی هر روز در پی یک دسیسه و نیرنگ بوده ؛ بی مورد و بیجاست.
ثانیا: «تداوم تحریم ها» بزرگترین چالش پیش روی اجرای برجام است. چالش یادشده نه تنها برای داخل کشور امری است بدیهی بلکه اخیرا از مرزهای کشور نیز فراتر رفته و صدای حتی شرکای اروپایی واشنگتن را در آورده است. البته اشکال وارده این است که بر اساس متن برجام در خصوص تحریم های دولت های ایالتی ، واشنگتن موظف به تشویق دولت های یادشده برای برداشتن تحریم ها شده نه ملزم به برداشتن آنها از هر طریق ممکن و این یعنی جنبه توصیه ای نه الزام آور؟! در حالیکه در موضوع بسیار مهم و حیاتی همچون فقره یاد شده باید در تعهدات مندرج ؛ جنبه الزام آور قضیه رعایت می شد..؟!
ثالثا: بهتر است از فرصت پیش آمده نهایت استفاده را به عمل آوریم یعنی راه های دور زدن تحریم ها و بدعهدی آمریکا را در فقره برجام در پیش بگیریم .شاید استفاده از سایر ارزهای مرجع و قوی خارجی همچون یورو و ین و..یکی از این راه های میانبر باشد.
رابعا: بجای تکیه بر وعده و وعید آمریکای بدعهد به سیاست های اصولی خود پایبند و عامل باشیم و چه سیاستی اصولی تر و ارزشمندتر از «اقتصاد مقاومتی» .
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است
پژوهش خبری//مرتضی هوشیار