چند روز پیش، سخنگوی ارتش عربستان در جنگ یمن اعلام کرد، کشورش قصد دارد به سوریه برای مبارزه با شبکه تروریستی داعش زیر نظر پیمان مبارزه با داعش به رهبری آمریکا نیرو بفرستد.
بسیاری از کارشناسان آگاه به سیاست های عربستان می گویند که مقامات عربستانی بر این اعتقادند که پیشروی های اخیر ارتش سوریه در شمال و جنوب این کشور نگران کننده است چرا که آن را پیروزی جدیدی برای ایران و روسیه می دانند.
یک مقام عراقی که نخواست نامش فاش شود به روزنامه وقایع اتفاقیه گفت که عربستانی ها به اطلاع مقام های آمریکایی رسانده اند که ایران در حال قدرت گرفتن در منطقه است و شما هیچ کار نمی کنید. آنها به دولت امریکا هشدار داده اند اگر وضعیت به همین منوال ادامه یابد، مجبورند خود دست به کار شوند تا به ادعای آنها جلوی پیشروی های ایران در جهان عرب را بگیرند اما اعزام نیروی نظامی از سوی عربستان چقدر جدی است؟
مشاور وزیر دفاع عربستان |
ژنرال احمد عسیری، مشاور وزیر دفاع و سخنگوی ائتلاف عربستان سعودی در حمله به یمن در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «پادشاهی عربستان آماده مشارکت در هرگونه عملیات زمینی است که ائتلاف (تحت هدایت آمریکا) بر سر اجرای آن در سوریه توافق کند.» http://www.presstv.ir/DetailFa/2016/02/05/448819/Russia-Syria-Saudi-Arabia-military-Daesh
|
ادعای شبکه العربیه |
کسب اطلاع کرد که سعودی طرحی را به کشورهای عضو ائتلاف بینالمللی علیه داعش در سوریه ارایه کرده که مشارکت نیروهای ویژه در جنگ علیه داعش را پیشنهاد میکند. بر اساس این طرح ضمن جمعآوری اطلاعات، نیروهای میدانی مخالفان معتدل سوری "ارتش آزاد" سازماندهی میشوند. در همین حال یک هیئت به ریاست شاهزاده محمد بن سلمان بن عبدالعزیز، نائب ولیعهد و وزیر دفاع سعودی در نشست ائتلاف بینالمللی علیه داعش شرکت کرد. بر اساس اطلاعات به دست آمده، مشارکت سعودی در اعزام نیروی زمینی ویژه به سوریه بشکل منفرد نخواهد بود، بلکه مشروط به مشارکت ایالات متحده و محدود به جنگ با تشکیلات "داعش" در سوریه و نه در عراق خواهد بود. طرح پیشنهادی سعودی را وزرای دفاع کشورهای عضو ائتلاف بینالمللی برای جنگ علیه "داعش" در نشست پیمان آتلانتیک شمالی "ناتو" در مقر این سازمان در بروکسل بحث و بررسی میکنند و پیشبینی میشود که کشورهای عضو ائتلاف بینالمللی نظرات خود را درباره پیشنهاد سعودی مطرح کنند. نشست کشورهای ائتلاف در چارچوب سیاسی و راهبردی، زمینهساز بررسی پیشنهادهایی نظامی است که پیشتر رؤسای ستادهای کل این کشورها مورد بحث قرار داده بودند. کشورهایی که در جنگ علیه "داعش" شرکت دارند، در نشست امروز خود در مقر ناتو در بروکسل تلاش میکنند تا تحرک فزایندهای به ائتلاف داده، مکانیزم شرایط نیروهای میدانی در سوریه با مشارکت ایالات متحده را مورد بحث قرار دهند.
|
رویای ریاض برای سقوط بشار اسد |
در سال 2013 که کشورهای غربی و نهادهای بین المللی حکومت اسد را متهم به استفاده از سلاح شیمایی کرده بودند، به ناگهان نقشه های خود را برای حمله مستقیم بر روی میز آوردند. این اتهام در حالی به نظام اسد وارد شد که اعزام هیات های تحقیق سازمان ملل نیز نتوانست چیزی را ثابت کند و در حالیکه هیات تحقیق در دمشق به دنبال مدارک بود در حومه آن از سلاح شیمایی استفاده شد، امریکه ثابت می کرد نیروهای مخالف و تروریست ها مسلح از تسلیحات شیمایی بهره می برند. با وجود این ناقوس جنگ در منطقه به صدا در آمد و آمریکا، انگلیس، فرانسه در کنار ترکیه و عربستان به رایزنی برای شروع جنگ مشغول بودند. در همان زمان عربستان سعودی که ملک عبدالله را همچنان برتحت پادشاهی داشت، وعده تقبل هزینه های جنگ را داده بود و در سوی دیگر، ناوهای آمریکایی نیز به سمت مدیترانه حرکت کردند. اما در یک اتفاق غیرمترقبه، اوباما از طرح حمله مستقیم عقب نشست و پارلمان بریتانیا نیز با حمله موافقت نکرد. این تصمیم غرب، سعودی ها را به شدت مایوس و عصبانی ساخت و روابط ریاض و واشنگتن پرتنش شد. ابتکار روسیه و ایران برای خلع سلاح شیمایی سوریه، با موافقت اسد روبه رو شد و طرح حمله مستقیم منتفی شد. پس از شکست طرح حمله مستقیم، عربستان میزان کمک های مالی و نظامی خود را افزایش داد و هیچ اولویت و استثنایی از دریافت کنندگان وجود نداشت. در سال 2014 بود که گروه تروریستی داعش توانست بخش های وسیعی از سوریه و عراق را ضمیمه قلمرو خود کند و خلافت اسلامی عراق و شام را به رهبری ابوبکر بغدادی اعلام کند. دهها گروه تروریستی و مخالفان مسلح در سوریه و در بخش های مختلف حضور دارند که اکثر تحت الحمایه غرب، عربستان،امارات، ترکیه و قطر قرار دارند. استان حلب در شمال سوریه به مرکز اصلی گروه های مخالف مسلح تبدیل شده و بیشتر کمک ها نیز از طریق مرز ترکیه و اردن وارد سوریه می شود. با افزایش حملات خارج از سوریه و عراق توسط گروه های ترویستی مانند داعش، طرح محدود کردن این گروه ها در دستور کار قرار گرفت و ائتلافی به نام ائتلاف ضدداعش به رهبری آمریکا شکل گرفت. داعش در سال 2015 توانست در بخش های مختلف جهان مانند لبنان، تونس، مراکش و فرانسه حملات مرگباری را رقم بزند. ائتلاف به وسیله جنگنده های خود، بخش های از خاک سوریه را هدف قرار داد. عربستان و برخی از کشورهای عربی نیز در این ائتلاف حضور دارند. |
تحلیل |
این سخنان مقامات عربستانی با واکنش جدی مقامات سیاسی و نظامی در ایران و روسیه روبرو شده است. |
انتقاد مدودف از احتمال مداخله زمینی دیگر کشورها در سوریه |
دیمیتری مدودیف، نخستوزیر روسیه، روز شنبه در مونیخ یادآوری کرد که از زمان به دست آمدن توافق مونیخ در مورد سوریه، وضعیت «بهتر شده»، و تأکید کرد که صحبت از مداخله زمینی در سوریه، راهبرد نادرستی است. آقای مدودیف در سخنانی در دیدار با رئیسجمهور اسلوونی که در خبرگزاری روسی اینترفکس بازتاب داشت، تصریح کرد که «وضعیت به نسبت روزهای گذشته اندکی بهتر شده، و این هنوز آغاز راه است». او در عین حال توصیه کرد که در این مرحله، «ما باید به یکدیگر توجه کنیم و به استدلالهای هم گوش دهیم تا توافق مونیخ اجرایی شود». نخستوزیر روسیه در عین حال از بازیگران بینالمللی در صحنه سوریه خواست که رفتاری نداشته باشند که «دیگر طرفها را بترسانند». او در این زمینه یادآور شده که «به رغم توافق مونیخ؛ برخی [از طرفها] از هم اکنون میگویند که اگر شما نتوانید کاری انجام دهید، ما دست به عملیات زمینی میزنیم». آقای مدودیف تصریح کرده که چنین رویکردی «چرخشی اشتباه از مذاکرات است». اظهارات نخستوزیر سوریه ساعتی پس از آن مخابره میشود که خبرگزاریها به نقل از وزیر خارجه آمریکا نوشتن که «روسیه با مداخله در سوریه از جانب بشار اسد، اراده و خواست بینالمللی را نادیده میگیرد». جان کری در سخنانش در کنفرانس مونیخ، از مسکو خواست تا با «نیت خیر» برای برقراری آتشبس در سوریه عمل کند و اجازه دهد تا با گذار سیاسی این جنگ پایان یابد، و در عین حال برای چندمین بار در روزهای اخیر تأکید کرد که حملات هوایی روسیه «تروریستها» را هدف نگرفته، بلکه هدف این حملات «عمدتا گروههای مشروع مخالف بشار اسد بوده است». او با اشاره به قطعنامه شورای امنیت در مورد سوریه یادآور شد که «این مسئلهای حیاتی است که روسیه با تغییر تاکتیکهایش، دست از هدف قرار دادن این گروهها بردارد و به توافقی که خود بخشی از آن بوده، پایبند باشد». |
تحلیل |
اما این نخستین بار نیست که نخستوزیر روسیه، در روزهای اخیر تصمیم در مورد اعزام نیروی زمینی به سوریه را نکوهش کرده است. |
مدودف: اعزام نیروی زمینی زمینهساز یک جنگ جهانی است |
دیمیتری مدودیف، در روزهای گذشته هم هشدار داده بود که اعزام نیروی زمینی از سوی کشورهای دیگر به سوریه ممکن است آغاز یک جنگ جهانی باشد، و افزوده بود: «آمریکا و کشورهای عربی دوست ما باید فکر کنند که آیا یک جنگ دائمی میخواهند یا نه.» نخستوزیر روسیه در مصاحبهای با روزنامه آلمانی هندلزبلات گفت که «عملیات زمینی کشورهای دیگر در خاک سوریه همه را به دخالت در این جنگ خواهد کشاند». آقای مدودیف در پاسخ به سؤالی در مورد اعلام آمادگی عربستان سعودی برای اعزام نیروی زمینی به سوریه، گفت: «آمریکا و کشورهای عربی دوست ما باید فکر کنند که آیا یک جنگ دائمی میخواهند و یا نه». آقای مدودیف در عین حال از عدم همکاری قدرتهای غربی با روسیه برای حل بحران سوریه انتقاد کرد، و افزود این بحران باید از طریق گفتوگو حل شود و نه با گشودن جبهههای جدیدی در این جنگ. |
واکنش ایران به احتمال تهاجم نظامی عربستان به سوریه |
در واکنشی دیگر به قصد عربستان برای اعزام نیرو به سوریه، مسعود جزایری، معاون رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، چنین اظهار نظر کرد که عربستان سعودی «امکانات جدیدی برای حضور در سوریه ندارد». آقای جزایری که در حاشیه یک همایش در تهران با خبرنگاران گفتوگو میکرد افزود: «سربازان، نظامیان و کسانی که عهدهدار جنگ نیابتی هستند در پنج سال گذشته در سوریه حضور جدی داشتند. اکنون این پرسش پیش میآید که عربستان آیا پتانسیل جدیدی را دارد که مجددا وارد سوریه کند؟» معاون ستاد کل نیروهای مسلح ایران با بیان این که عربستان سعودی «فاقد چنین امکاناتی» است، گفت که این کشور «همه امکانات خود را در عراق، سوریه و یمن به کاربرده اما... نتوانسته در راستای سیاستهای آمریکا و صهیونیستها موفقیتی کسب کند.» http://www.radiofarda.com/content/f14_iran_revolutionary_guards_reaction_saudi_arabia/27540795.html
|
تحلیل |
با این وجود، بسیاری از کارشناسان معتقدند که عربستان جرات حضور نظامی در سوریه و پذیرش تبعات سنگین آن را ندارد. در این زمینه، مصیب نعیمی ، مدیر کل روزنامه ی عرب زبان ایرانی " الوفاق" در گفتگو با یک خبرگزاری روسی، احتمال بازی عربستان با این آتش را کم ارزیابی کرده است. |
|
عربستان در حالی ورود نیروی زمینی به سوریه را اعلام کرد که این کشور در یمن نزدیک به 11 ماه است به حملات سنگینی دست زده اما هیچ حاصلی به دست نیاورده است. شکست عربستان در یمن قطعی است و افزایش تلفات، شکست تحقیر آمیزی را نصیب سعودی ها خواهد کرد. نیروی حاکمه جدید عربستان در یکسال اخیر از حالت تدافعی به سمت تهاجمی حرکت کرده و در بسیاری از چالش های منطقه ای ریسک پذیر شده است. در حالیکه پیش از این سعودی ها سعی می کردند به کمک نیروهای فرامنطقه ای و حمایت از گروه های مختلف، به اهداف خود در کشورهای منطقه دست یابند، در دوران ملک سلمان، میزان انجام اقدامات بحران ساز افزایش پیدا کرده است. عربستان سعی می کند با بحران سازی های مختلف، قوای رقبای خود در منطقه را تحلیل ببرد و به همین منظور برای بالابردن هزینه ها، خود مستقیم وارد معرکه شده است. سیاستی که تاکنون نتوانسته به هدف قابل توجهی دست پیدا کند و چه درجنگ اقتصادی، چه در جنگ نیابتی و حتی در جنگ مستقیم در یمن، این هزینه ها و خسارات عربستان بوده که بیشتر به چشم آمده است. با توجه به سیاست تهاجمی عربستان و تصمیمات بدون پشتوانه سعودی ها، احتمال پذیرش ریسک فرستادن نیرو به سوریه وجود دارد و عربستان بدون توجه به تبعات این تصمیم، تنها معادلات موجود در بحران سوریه را پیچیده تر خواهد کرد. به طور مشخص عربستان با ورود به سوریه برعلیه نیروهای نظامی ارتش و مقاومت خواهد جنگید. گروه های مخالف مسلح و تروریست های افراطی تحت حمایت این کشور قرار دارند. ترکیه نیز سعی دارد تا در این فضا از یکسو مانع پیشروی بیشتر کردها در شمال سوریه شود و از سوی دیگر، مسیر کمک رسانی به گروه های مخالف در حلب را بار دیگر، باز کند. در این میان آمریکا به طور مشخص از ورود نیروهای زمینی عربستان و کشورهای دنباله رو حمایت کرده که این اقدام واشنگتن، در راستای تکمیل طرح شعله ور کردن آتش جنگ میان کشورهای منطقه در سوریه قرار دارد. http://ir.sputniknews.com/opinion/20160210/1192862.html |