از عاشورای حسینی تا هلاکت عبیدالله بن زیاد
تقویم تاریخ، در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
امروز یکشنبه، نهم شهریور سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با ۱۰ محرم سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با سی ام اوت سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( نهم شهريور ) به شرح زیر است:
عاشورا، تراژدیکترین واقعه در تاریخ
۱۳۸۱ سال پیش در چنین روزی، دهم محرم سال ۶۱ هجری قمری یکی از حساسترین حلقههای نبرد حق و باطل و یکی از حماسیترین رویدادهای تاریخ اسلام و بشریت در سرزمین کربلا ـ واقع در عراق ـ روی داد. امام حسین (ع) از اهل بیت پاک رسول گرامی اسلام (ص) دراین روز به اتفاق ۷۲ تن از یارانش، به منظور پاسداری از دین خدا و مبارزه با ظلم، به نبرد با لشگری عظیم پرداخت. حسین (ع) به دعوت مردم کوفه، عازم این شهر بود تا آنها را از ظلم و ستم حکومت یزید برهاند. اما سپاه یزید، راه را بر امام بست و خواستار بیعت او با یزید شد که این درخواست با مخالفت شدید امام حسین (ع) روبرو شد. به این ترتیب، از صبح روز دهم محرم، جنگ بین یاران امام (ع) که تعدادی از آنان خویشاوندان نزدیک ایشان بودند، با دشمنان آغاز شد و تا بعد ازظهر ادامه یافت. دراین مدت، یاوران امام حسین (ع) زیباترین جلوههای رشادت، ایثار و شهادت در راه خدا و وفاداری به امام خویش را به نمایش گذاشتند، به طوری که در طول تاریخ، الگوی آزادیخواهان جهان شدند. درخشش و جاودانگی قیام امام حسین (ع) قبل از هر چیز به خاطر جنبههای الهی و انسانی آن است آن حضرت هدف از قیام بزرگ خود را امر به معروف و نهی از منکر و احیای آئین پیامبر اکرم (ص) عنوان کرد. ازطرف دیگر، جنایات و بی رحمیهای سپاه یزید، چه در هنگام جنگ و چه پس از آن، باعث شد که دشمنان امام حسین (ع) به عنوان مظاهر ستم، تباهی و جهل در تاریخ، شناخته شوند، بویژه آنکه سپاه یزید پس از پایان جنگ، زنان و کودکان را، که بسیاری از آنها از نوادگان پیامبر گرامی اسلام (ص) بودند، به اسارت بردند.
هلاکت عبیدالله بن زیاد، شش سال بعد از واقعه کربلا
۱۳۷۵ سال پیش در چنین روزی دهم محرم سال ۶۷ هجری قمری "عبیداللَّه بن زیاد" حاکم ظالم کوفه و مجری واقعه خونین کربلا توسط سپاهیان مختار به هلاکت رسید. در روز عاشورای سال ۶۷ قمری، شش سال پس از واقعه کربلا، درست همان روزی که سپاهیان یزید به فرمان عبیداللَّه بن زیاد فاجعه خونین کربلا را به وجود آورده و امام حسین (ع) و یارانش را مظلومانه به شهادت رسانده بودند، لشکریان عبدالملک بن مروان به فرماندهی عبیداللَّه بن زیاد و لشکریان مختار بن ابی عبیده ثقفی به فرماندهی ابراهیم بن مالک اشتر در ساحل "نهر خاذر" در چهارفرسخی شهر "موصل" با هم به نبرد پرداختند و از طرفین تعداد بی شماری کشته شدند. سرانجام لشکریان شام با از دست دادن هفتاد هزار تن، رو به هزیمت نهاد و طعم تلخ شکست را پذیرا شدند. مهمترین حادثه این نبرد، کشته شدن عبیداللَّه بن زیاد (فرمانده لشکریان شام) به دست ابراهیم بن مالک اشتر بود که با یک ضربت شمشیر، به هلاکت رسید.
استقلال جمهوری آذربایجان
۲۹ سال پیش، در روز سی ام اوت سال ۱۹۹۱ میلادی جمهوری آذربایجان استقلال خود را از شوروی اعلام کرد. این سرزمین از اوایل قرن سوم میلادی به تصرف سلسله ایرانی ساسانیان درآمد و در بیشتر ادوار تاریخ، بخشی از سرزمین ایران بود. در اوایل قرن نوزدهم میلادی، در پی توسعه طلبی امپراتوری تزاری در روسیه، جنگهایی میان روسیه و ایران روی داد که به شکست ایران منتهی شد و در نتیجه قسمت شمالی آذربایجان به موجب معاهده گلستان در سال ۱۸۱۳ میلادی به اشغال روسیه درآمد. در پی وقوع انقلاب در روسیه، آذربایجان از سال ۱۹۱۸ با نظام جمهوری مستقل شد، اما استقلال آن، دو سال بیشتر طول نکشید و آذربایجان، به یکی از جمهوریهای شوروی تبدیل شد. در اواخر دهه ۱۹۸۰ در آستانه فروپاشی شوروی، فعالیتهای استقلال طلبانه در جمهوری آذربایجان و همچنین منطقه ارمنی نشین قره باغ در داخل این کشور، شدت یافت. جمهوری آذربایجان در سی ام اوت ۱۹۹۱ در حالی استقلال خود را رسماً اعلام کرد که با همسایه خود ارمنستان بر سر منطقه قره باغ به شدت اختلاف و درگیری داشت و این بحران هنوز هم ادامه دارد. جمهوری آذربایجان در غرب آسیا و در کناره دریای خزر، ۸۶۶۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و با کشورهای ایران، ارمنستان، گرجستان و روسیه همسایه است.
جدایی تیمور شرقی از اندونزی
۲۱ سال پیش، در روز سی ام اوت سال ۱۹۹۹ میلادی مردم تیمور شرقی در جنوب شرقی آسیا، در یک همه پرسی، به استقلال از اندونزی رای دادند. جزیره تیمورشرقی به همراه سایر جزایر اندونزی در سال ۱۵۱۱ میلادی به اشغال پرتغال درآمد. اما پس از آنکه در اواسط قرن نوزدهم، هلند بر اندونزی مسلط شد، فقط تیمور شرقی در حاکمیت پرتغال باقی ماند. اندونزی درسال ۱۹۴۵ مستقل شد، اما پرتغال تا سال ۱۹۷۶ به اشغال تیمور شرقی ادامه داد تا آنکه دراین سال ارتش اندونزی، جایگزین نیروهای پرتغالی شد و تیمور شرقی به حاکمیت اندونزی درآمد. درپی سقوط ژنرال سوهارتو درسال ۱۹۹۸ و بحران سیاسی در اندونزی، جنبش استقلال طلبی در تیمور شرقی شدت یافت و با حمایت سازمان ملل و دولتهای غربی، این سرزمین مستقل شد.
تولد پدر انرژی هستهای
۱۴۹ سال پیش در چنین روزی ۳۰ اوت سال ۱۸۷۱ میلادی "اِرنِست رادِرفورد" (Ernest Rutherford) فیزیکدان برجسته بریتانیایی وملقب به پدر انرژی هستهای متولد شد. وی پس از اتمام تحصیلات مقدماتی در زادگاهش راهی کمبریج در انگلستان شد و از سال ۱۹۱۹ م به استادی فیزیک تجربی دانشگاه کمبریج دست یافت. رادرفورد در سال ۱۹۰۳ م به عضویت انجمن سلطنتی لندن درآمد و در سال ۱۹۰۴ م نخستین کتاب خود به نام فعالیت تشعشعی را منتشر کرد. رادرفورد در دانشگاه منچستر، رهبر گروهی شد که به سرعت دست به کار تدوین نظریههای تازه درباره ساختار اتم شدند. وی در سال ۱۹۰۸ م به دلیل تحقیق در زمینه فعالیت تشعشعی عناصر، موفق به اخذ جایزه نوبل شیمی شد. بزرگترین دستآورد علمی رادرفورد در این سال ها، کشف ساختار هسته اتم بود که این امر، دانش فراوانی درباره ماهیت ماده برای جامعه علمی به ارمغان آورد. او آشکارا بزرگترین فیزیکدان آزمایشگر زمان خود بود و به دلیل پژوهشهای طولانی درباره اتم به پدر انرژی هستهای شهرت یافت. رادرفورد اتم را موجود سختی می دانست که یک منظومه شمسی بسیار ریز متشکل از ذرات بیشمار است که دارای اسرار نهفته فراوانی می باشد. ارنست رادرفورد سرانجام در یازدهم ژوئن ۱۹۳۷ م در ۶۶ سالگی درگذشت.