درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از قانون اساسی مشروطه تا دستگیری صدام
امروز یکشنبه، بیست و سوم آذر سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، مطابق با ۲۷ ربیع الثانی سال ۱۴۴۲ هجری قمری و برابر با سیزدهم دسامبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی ( بیست و سوم آذر ) به شرح زیر است:
رحلت ابن مقسم، مفسر بزرگ قرآن
۱۰۸۸ سال پیش، در ماه ربیع الثانی سال ۳۵۴ هجری قمری «ابن مِقسَم»، محدث و ادیب مسلمان درگذشت.
او در بغداد متولد شد و از علمای بزرگ این شهر همچون عباس بن فضل رازی کسب فیض کرد. گرچه ابن مقسم، تالیفاتی در علم نحو دارد، اما بیش از همه به علوم قرآنی اشتغال داشت. کتاب «الانوار فی تفسیر القرآن» ازجمله آثار او است.
موافقت با قانون اساسی مشروطه
۱۱۵ سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم ربیع الثانی سال ۱۳۲۷ هجری قمری سرانجام پس از مخالفت‌های سرسختانه محمد علی شاه قاجار با انقلاب مشروطه، به دنبال افزایش قدرت مشروطه خواهان، شاه قاجار موافقت خود را با قانون اساسی مشروطه اعلام کرد.
بدین ترتیب محمد علی شاه که قبلاً با مردم مبارز و مشروطه خواهان ایران مقابله کرده بود، تسلیم آنان شد و برخلاف میل باطنی خود، دست خطی مبنی بر لازم الاجرا بودن قانون اساسی را به مجلس شورای ملی ارسال کرد و بدین ترتیب دوران یک ساله استبداد صغیر به پایان رسید.
درگذشت آیت الله طباطبایی از رهبران روحانی قیام مشروطه
۱۰۳ سال پیش، به روایت‌های متواتر تاریخی، در چنین روزی بیست و هفتم ربیع الثانی سال ۱۳۳۹ هجری قمری آیت الله سید محمد طباطبایی سنگلجی، از رهبران روحانی قیام مشروطه در تهران درگذشت.
میرزا سید محمد طباطبائی معروف به آقا سید محمد طباطبائی سنگلجی، از مجتهدان شیعه و از آزادی‌خواهان و رهبران جنبش مشروطه ایران بود. وی در آغاز جنبش مشروطه همراه با سید عبدالله بهبهانی، به مخالفت با عین‌الدوله و استبداد پرداخت. وی در مهاجرت به حضرت عبدالعظیم شرکت داشت و پس از توپ بستن مجلس شورای ملی توسط محمد علی شاه قاجار، دستگیر و به خراسان تبعید شد اما با پیروزی مشروطه‌خواهان به تهران بازگشت و مورد استقبال مردم قرار گرفت. در هنگام جنگ جهانی اول به قم، کرمانشاه و استانبول رفت و سپس به تهران بازگشت و پس از مدتی درگذشت.
درگذشت گوستاو لوبون، تمدن شناس فرانسوی
۸۹ سال پیش در چنین روزی، ۱۳ دسامبر ۱۹۳۱ میلادی "گوسْتاوْ لوبون" (Gustave Le Bon) مستشرق و نویسنده معروف فرانسوی درگذشت.
گوسْتاوْ لوبون، دانشمند متفکر و نویسنده فرانسوی متخصص در تاریخ تمدن اسلامی در سال ۱۸۴۱ م در فرانسه به دنیا آمد. وی پس از طی دروس مقدماتی، به تحصیل در رشته پزشکی پرداخت. اما، آن چه گوستاو لوبون را به شهرت رساند، تحقیقات تاریخی و اجتماعی او بود چرا که به بررسی درباره روانشناسی اجتماعات مختلف و توسعه و تکامل فرضیه روانشناسی اجتماعی علاقه تامّی داشت. وی اساس تحقیقات اجتماعی خود را بر روانشناسی قرار داد و برای شناختن روحیات ملل مختلف به سیر و سیاحت پرداخت. لوبون همچنین کتابهای متعددی در این موضوع نگاشت که مورد استقبال متفکران کشور‌های گوناگون، قرار گرفت و به زبانهای مختلف ترجمه شد. گوستاو لوبون در سیاحتهای طولانی خود، مجذوب تمدن مشرق زمین شد و درباره آن، بررسیهای عمیقی به عمل آورد و حاصل آن را در چهار کتاب مشهور خود تحت عنوان تمدن عرب، تمدن هندوستان، تمدن مصری و تمدن عرب در اندلس انتشار داد. دکتر گوستاو لوبون سرانجام در ۱۳ دسامبر ۱۹۳۱ م در نود سالگی در نزدیکی پاریس درگذشت.
درگذشت شیخ شلتوت، عالم مسلمان مصری
۵۷ سال پیش در چنین روزی سیزدهم دسامبر سال ۱۹۶۳ میلادی شیخ شلتوت، رئیس دانشگاه الازهر و مفتی بزرگ مصر درگذشت.
شیخ محمود شلتوت، عالم بزرگ دینی مصر در سال ۱۸۹۲ م در مصر به دنیا آمد. در ۱۴سالگی در مرکز دینی علمی اسکندریه به تحصیل پرداخت و در ۱۸ سالگی گواهینامه تحصیلی دانشگاهی گرفت. وی سپس در اسکندریه به سمت مدرس دینی برگزیده شد و در سال ۱۹۲۷ م به قسمت عالی دانشگاه الازهر منتقل گردید. شیخ شلتوت چندی بعد عضو هیأت فتوا شد و در دانشکده شریعت، مقام بزرگی یافت. او در سال ۱۹۵۸ م به ریاست دانشگاه بزرگ اسلامی الازهر مصر برگزیده شد و خدمات فراوانی انجام داد. از جمله اقدامات مهم شیخ شلتوت در زمان ریاست بر الازهر این بود که پس از مکاتبههای متعدد با آیت الله العظمی بروجردی، مرجع بزرگ تقلید شیعیان، مذهب شیعه اثنی‌عَشری را به رسمیت شناخت. او عمل به موازین مذهب شیعه را همانند یکی از مذاهب اربعه، جایز دانسته و به مذهب شیعه به‌عنوان یکی از مذاهب بزرگ اسلامی در دانشگاه الازهر کرسی تدریس اختصاص داد. الاسلام عَقیده.. و شریعَه، دَعوهُ.. المُحمدیه، القتال فی‌الاسلامِ، فِقه القُرآن و المُقارِنَه.. بین المذاهِب از جمله تالیفات ایشان است. سرانجام شیخ محمود شلتوت ۱۹۶۳ م در ۷۲ سالگی درگذشت.
دستگیری صدام حسین
۱۷ سال پیش، در روز سیزدهم دسامبر سال ۲۰۰۳ میلادی صدام حسین دیکتاتور سابق عراق در مخفیگاهش در نزدیکی تکریت - واقع در شمال بغداد ـ دستگیر شد.
وی از زمان حمله آمریکا و انگلیس به عراق در مارس سال ۲۰۰۳، پنهان شده بود. دستگیری دیکتاتور خونریز بغداد، موجب شادی فراوان مردم عراق و کشورهایی، چون ایران و کویت شد که نتایج ویرانگر ظلم و استبداد او را دیده بودند. از طرف دیگر، با وجود آنکه مردم جهان منتظر شنیدن ناگفته‌های جنایات دیکتاتور سابق عراق در مدت زمامداری وی بودند، آمریکائی‌ها بلافاصله پس از دستگیری صدام، وی را تحت نظر خود قرار دادند تا همکاری‌های نزدیک دولت‌های غربی بویژه کاخ سفید، با این دیکتاتور وابسته فاش نشود. صدام در سال ۱۹۶۸ با کودتای حزب بعث به حاکمیت عراق راه یافت و در سال ۱۹۷۹ قدرت کامل را در این کشور در دست گرفت. وی درطول زمامداری مستبدانه خود، علاوه بر سرکوب و کشتار مردم عراق، به دو کشور ایران و کویت حمله کرد و جنایات هولناکی را مرتکب شد. این دیکتاتور بی رحم، سرانجام در آخرین روز‌های سال ۲۰۰۶ اعدام شد.