درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از عراق، آغازگر جنگ تا رحلت آیت الله گلپایگانی
امروز سه شنبه هجدهم آذر سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با بیست و دوم ربیع الثانی سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با هشتم دسامبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (هجدهم آذر ) به شرح زیر است:
درگذشت موسی مبرقع، فرزند امام جواد (ع)
۱۱۴۶ سال پیش، بنا بر روایتهای تاریخی، در روز بیست و دوم ربیع الثانی سال ۲۹۶ هجری قمری «موسی مُبَرقَع» فرزند امام جواد (ع) و برادر امام هادی (ع) در شهر مقدس قم در جنوب تهران درگذشت.
وی در سال ۲۱۴ ه. ق در مدینه متولد شد و تا شش سالگی که پدر بزرگوارش حضرت جواد (ع) به شهادت رسید، تحت تعلیم و تربیت ایشان بود و سپس از علوم برادرش، امام هادی (ع) بهره برد. موسی مبرقع مدتی در کوفه به سر برد و در چهل و دو سالگی عازم قم در ایران شد و تا پایان عمر در آنجا اقامت کرد و به تبلیغ اسلام پرداخت. او مقام علمی رفیعی داشت و راوی حدیث بود و در تقوا و امانت داری کم نظیر بود. در مقبرۀ این امامزاده عظیم الشأن در قم، تعدادی دیگر از امامزادگان، از جمله سه تن از خواهران و تعدادی از فرزندان وی مدفون هستند.
سقوط حکومت شوگونها در ژاپن
۱۵۲ سال پیش در چنین روزی، هشتم دسامبر سال ۱۸۶۸ میلادی حکومت شوگونها یا حاکمان نظامی در ژاپن سقوط کرد و در پی آن اصلاحات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در این کشور آغاز شد.
شوگونها یکی از دهها خاندان قدرتمند در ژاپن بودند که دیکتاتوری خود را از قرن دوازدهم میلادی بر ژاپن حاکم کردند. در آن زمان علیرغم وجود دربار حکومتی امپراتور در کیوتو، قدرت واقعی در اختیار شوگونها بود. با گذشت زمان، حکومت در میان شوگونها موروثی شد و این خاندان با کسب قدرت فراوان، نفوذ گستردهای در دربار ژاپن پیدا کرد. شوگونها با اتکا به قدرت و نفوذ خود، مانع از ارتباط ژاپن با سایر کشورها میشدند اما یک سال پس از روی کار آمدن امپراتور مقتدر ژاپن موتسو هیتو در سال ۱۸۶۷، حکومت شوگونها سرنگون شد.
درگذشت هربرت اسپنسر، فیلسوف و جامعه شناس انگلیسی
۱۱۷ سال پیش، در روز هشتم دسامبر سال ۱۹۰۳ میلادی «هربرت اسپنسر» (Herbert Spencer)، متفکر و فیلسوف انگلیسی، درگذشت.
وی در سال ۱۸۲۰ متولد شد و نزد پدرش به آموزش علوم مختلف پرداخت. وی سپس با اتکاء به مطالعات شخصی، بر معلومات خود افزود. اسپنسر معتقد بود که علم را باید از طریق مشاهده و تجربه به دست آورد. این متفکر انگلیسی با اعتراف به اینکه ذهن بشر محدود است، واقعیاتی، چون روح را انکار میکرد. درعین حال وی جهان آفرینش را رو به تکامل میدانست و به نظم آن اذعان داشت. اسپنسر در اخلاق، بر عدالت و نوع دوستی تاکید داشت. برخی از آثار وی عبارتند از: «اصول روانشناسی»، «اصول علوم اجتماعی» در سه جلد و «اصول زیست شناسی» در دو جلد.
وقوع جنگ مالویناس یا فالکلند
۱۰۶ سال پیش در چنین روزی، هشتم دسامبر سال ۱۹۱۴ میلادی نبرد دریایی فالکلند (Falkland)، در اطراف جزایری به همین نام در اقیانوس اطلس و در نزدیکی کشور آرژانتین، میان انگلیس و آلمان به وقوع پیوست.
در این نبرد رزمناوهای آلمانی از ناوگان انگلیس شکست خوردند و این جزایر بار دیگر به تصرف انگلیسیها درآمد. شایان ذکر است این جزایر در اواخر قرن شانزدهم میلادی کشف شد و ارتش فرانسه در سال ۱۷۶۴ میلادی آن را تصرف کرد. اما پس از کشف منابع غنی نفتی در جزایر فالکلند، این منطقه مورد توجه انگلیس قرار گرفت و ارتش این کشور، منطقه را به اشغال خود درآورد. جزایر فالکلند با وجود آنکه آرژانتین پس از استقلال، آنها را جزو قلمرو خود میداند، و حتی در سال ۱۹۸۲ بار دیگر برسر آن جنگید، هنوز در اشغال انگلیس است. جزایر فالکلند یا مالویناس (Malvinas) در اقیانوس اطلس و در جنوب شرقی کشور آرژانتین واقع شده است.
معرفی عراق به عنوان آغازگر جنگ ایران و عراق
۲۹ سال پیش در چنین روزی، هجدهم آذر سال ۱۳۷۰ هجری شمسی سازمان ملل متحد، با انتشار گزارشی، رژیم بعثی عراق را به عنوان آغازگر جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران اعلام کرد.
در این روز خاویر پرز دکوئیار دبیرکل وقت سازمان ملل متحد به صراحت در گزارش خود اعلام کرد که عراق در روز ۲۲ سپتامبر سال ۱۹۸۰ میلادی (۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ هجری شمسی) به خاک ایران تجاوز کرده است. دبیرکل وقت سازمان ملل در گزارش خود، همچنین تاکید کرد که بر اساس منشور سازمان ملل متحد، اصول و قوانین شناخته شده بین المللی و اصول اخلاقی بین المللی، تجاوز عراق به ایران قابل توجیه نیست و متضمن قبول مسئولیت توسط متجاوز است. شایان ذکراست که در ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ هجری شمسی، ارتش عراق با تجاوز هوایی و زمینی به حریم ایران، جنگ تحمیلی علیه ایران اسلامی را به طور رسمی آغاز کرد. در جریان این تجاوز که با حمایت دولتهای غربی صورت گرفت، تعدادی از شهرها و روستاهای مرزی ایران اشغال شد و زنان، کودکان و مردان بسیاری قربانی آتش افروزی و جاه طلبی صدام شدند. اما پس از هشت سال جنگ تحمیلی، تمامی نیروهای متجاوز عراق به پشت مرزهای بین المللی رانده شدند و سرانجام در چنین روزی سازمان ملل متحد رژیم سابق عراق را به عنوان آغازگر جنگ و متجاوز معرفی کرد. این اقدام سازمان ملل، تاییدی بر حقانیت جمهوری اسلامی ایران در دفاع از خود و متجاوز بودن عراق، در سطح جهانی بود و به طور طبیعی عراق را ملزم به پرداخت غرامت به ایران میکند که در قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت نیز ذکر شده است.
رحلت آیت الله العظمی گلپایگانی، از مراجع بزرگ مسلمان
۲۷ سال پیش در چنین روزی، هجدهم آذر سال ۱۳۷۲ هجری شمسی آیت ا... العظمی «سید محمدرضا گلپایگانی»، عالم، فقیه عالیقدر و از مراجع بزرگ مسلمانان جهان، دیده از جهان فروبست.
وی در گلپایگان ـ از شهرهای مرکزی ایران ـ متولد شد و تحصیلاتش را با آموختن قرآن آغاز کرد. این مرجع بزرگ تقلید سپس به تحصیل علوم دینی متداول زمان پرداخت و از محضر اساتید برجسته زمان خود، چون آیت ا... حائری بهرهمند شد. پس از تاسیس حوزه علمیه قم، آیت ا... گلپایگانی تدریس در این حوزه را آغاز کرد و همواره مجلس درس ایشان مملو از مشتاقان علم و دین بود. این عالم والامقام، پس از رحلت آیت ا... بروجردی که مهمترین مرجع تقلید زمان خود بود، در شمار مراجع و اساتید برجسته حوزه علمیه قم قرار گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آیت ا... گلپایگانی همواره یاور حضرت امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی بود و در وقایع مختلف با بیانیهها و حمایتهای خود، از امام خمینی (ره) و آرمانهای آن بزرگوار دفاع میکرد. از خدمات ارزنده این عالم برجسته اسلام میتوان به تاسیس مدارس متعدد، ایجاد بیمارستان برای افراد محروم جامعه و همچنین آثار متعددی در زمینه فقه و اصول فقه اشاره کرد.