درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از اختراع رادیو تا مهاجرت صغری
امروزشنبه بیست و دوم آذر سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با بیست و ششم ربیع الثانی سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با دوازدهم دسامبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( بیست و دوم آذر ) به شرح زیر است:
درگذشت حسن صباح
۹۲۴ سال پیش، در روز بیست و ششم ربیع الثانی سال ۵۱۸ هجری قمری «حسن صبّاح» بنیانگذار حکومت اسماعیلیان در ایران، درگذشت.
وی در حدود سال ۴۴۵ ه. ق در شهر مقدس قم به دنیا آمد و در کودکی همراه خانواده اش به شهر ری در جنوب تهران رفت. حسن در این شهر به فراگیری علوم اسلامی و شیعی پرداخت، اما در جوانی به فرقه اسماعیلیه گرایش پیدا کرد. پیروان این فرقه بر خلاف دیگر شیعیان، پس از امام صادق (ع)، فرزندش حضرت کاظم (ع) را امام نمیدانند و فرزند دیگر امام صادق یعنی اسماعیل را به عنوان آخرین امام پذیرفته اند. حسن صباح پس از آنکه با این فرقه آشنا شد به مصر رفت تا بیشتر از تعالیم این فرقه آگاه شود. در آن زمان رهبران اسماعیلیان، خلفای فاطمی مصر بودند. حسن صباح در سال ۴۷۳ ه. ق به ایران بازگشت و در نواحی مختلف به تبلیغ پرداخت. وی در سال ۴۸۳ ه. ق قلعه مستحکم اَلَموت در نزدیکی قزوین در شمال ایران را تصرف نمود و قیام علیه حکومت سلجوقیان را که بر ایران حکومت میکرد، آغاز کرد. حکومت اسماعیلیان تحت رهبری صباح، قلعهها و نقاط مختلفی در شمال شرقی، جنوب و حتی مرکز ایران را به تصرف درآوردند و بسیاری از سران سلجوقیان را کشتند. حسن صباح مردی فاضل بود و در کلام، فلسفه و نجوم تسلط داشت و کتابهایی نیز برای پیروانش نگاشته است.
درگذشت میرزا حبیب الله رشتی، مرجع بزرگ و فقیه کبیر
۱۲۶ سال پیش در چنین روزی بیست دوم آذر سال ۱۲۷۳ هجری شمسی مرجع بزرگ و فقیه کبیر "میرزا حبیب اللَّه رشتی" درگذشت.
میرزا حبیب اللَّه رشتی در سال ۱۱۹۸ ش در شهر املش گیلان در شمال ایران به دنیا آمد. وی به دلیل هوش بسیار و مطالعات عمیق در علوم اسلامی در ۲۵ سالگی به اجتهاد دست یافت. ایشان سپس برای استفاده از معارف دینی، راهی نجف اشرف شده و از محضر فقیه بزرگ، شیخ محمدحسن نجفی، صاحب جواهر و شیخ مرتضی انصاری فیض برد. میرزا حبیب اللَّه رشتی پس از ارتحال شیخ انصاری از جمله ارکان مرجعیت بود، ولی هیچ گاه خود را برای ریاست حوزه معرفی نکرد و وجوه شرعی را قبول ننمود. آثار متعددی از این فقیه وارسته و مرجع جلیل بر جای مانده که بدایعُ الافکار، الالتقاط، الامامه و الاجتماعُ الامرِ و النهی، از کتب ارزشمند ایشان است .
سرانجام میرزا حبیب اللَّه رشتی در ۲۲ آذر ۱۲۷۳ ش در ۷۵ سالگی در نجف اشرف درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد.
آغاز ارسال امواج رادیویی
۱۱۹ سال پیش در چنین روزی، دوازدهم دسامبر سال ۱۹۰۱ میلادی برای اولین بار در تاریخ ارتباطات بشری، از طریق امواج رادیویی و بدون استفاده از سیم رابط، یک جمله از منطقهای در ایتالیا به نقطهای دیگر، مخابره شد و فصل تازهای در ارتباطات آغاز شد.
مخابره کننده این جمله و مخترع دستگاهی که برای مخابره آن مورد استفاده قرار گرفت، «مارکونی» فیزیکدان ایتالیایی بود که بعدها دستگاه رادیو را هم اختراع کرد. اکنون دستگاههای ارتباطی که با امواج رادیویی کار میکنند، کاربرد بسیار گسترده و متنوعی یافته اند.
مهاجرت صغری
۱۱۶ سال پیش در چنین روزی در بیست و دوم آذر سال ۱۲۸۳ هجری شمسی علمای تهران در اعتراض به ظلم و فساد به شهر ری در جنوب تهران مهاجرت کردند که این مهاجرت در تاریخ مشروطه ایران به "مهاجرت صغری" معروف شد.
در اثر فراگیر شدن ظلم و فساد و فقر و قحطی، در اواخر سلطنت مظفرالدین شاه قاجار، علما که از وضع موجود به شدت رنج می بردند، جهت اصلاح اوضاع و فشار به دولت، تصمیم به مهاجرت از تهران به حرم حضرت عبدالعظیم حسنی از نوادگان امام حسن علیه السلام نواده پیامبر اسلام در شهر ری گرفتند. این سفر که در ۲۲ آذر ماه ۱۲۸۴ ش صورت گرفت در ابتدا شامل دو هزار نفر بود. پس از چند روز، به تعداد متحصّنین افزوده گشت و از ده هزار تن فراتر رفت. مظفرالدین شاه با مشاهده وخامت اوضاع، درصدد حل قضیه برآمد و سرانجام با خواسته آنان که تاسیس عدالتخانه در کلیه شهرهای ایران، اجرای قوانین اسلام در سراسر کشور و عزل علاءالدوله حاکم ظالم تهران، موافقت نمود. این تحصن سرانجام در ۲۲ دی ۱۲۸۴ ش به پایان رسید و با ادامه مبارزه توسط علما و مردم، مظفرالدین شاه مجبور شد فرمان مشروطه را در چهاردهم مرداد ماه ۱۲۸۵ ش امضا کند.
پایان حکومت قاجار
۹۵ سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم آذر ۱۳۰۴ هجری شمسی مجلس مؤسسان در ایران که برای انتقال سلطنت از سلسله قاجار به خاندان پهلوی تشکیل شده بود، ماموریت خود را با تغییر اصولی از قانون اساسی، انجام داد.
به این ترتیب، ۱۵۳ سال حاکمیت شاهان قاجار بر ایران خاتمه یافت و حکومت ۵۳ ساله رژیم پهلوی، آغاز شد. ویژگیهای مشترک سلاطین قاجار و پهلوی، استبداد داخلی، بی کفایتی و فرمانبری آنان از دولتهای بیگانه بود. رضا خان یک درجه دار ارتش بود و با توطئه و کمک انگلیس در سال ۱۲۹۹ هجری شمسی دست به کودتا زد و به تدریج زمام امور را بدست گرفت و در این روز، رسماً شاه ایران شد. رژیم دیکتاتوری پهلوی نیز به دلیل وابستگی به قدرتهای بیگانه و نیز روا داشتن ظلم و ستم فراوان بر مردم ایران، در بهمن سال ۱۳۵۷ ه. ش درپی پیروزی انقلاب اسلامی سرنگون شد.
استقلال کنیا از انگلستان
۵۷ سال پیش در چنین روزی، دوازدهم دسامبر سال ۱۹۶۳ میلادی کشور آفریقایی «کنیا» موفق به کسب استقلال از انگلستان شد و چنین روزی به عنوان روز ملی این کشور نام گرفت.
این کشور از اوایل قرن بیستم میلادی به اشغال انگلیس درآمد و درسال ۱۹۲۰ میلادی رسماً مستعمره بریتانیا شد. همزمان با مستعمره شدن کنیا، جنبش سازمان یافته مردم این کشور به رهبری «جومو کنیاتا» علیه سلطه استعماری انگلیس آغاز شد. قدرت انحصاری سفید پوستان در کنیا و کشمکشهای نژادی، این سرزمین را در دهه ۱۹۵۰ میلادی در آستانه جنگ داخلی قرار داد. درپی اوجگیری مبارزه سیاهپوستان، قانون اساسی که بر اساس آن برابری همه نژادها تضمین شده بود در کنیا تصویب شد و به اجرا درآمد. در انتخابات فوریه سال ۱۹۶۱ میلادی، بومیان آفریقایی اکثریت کرسیهای شورای قانونگذاری را به خود اختصاص دادند و سرانجام در چنین روزی استقلال کامل کنیا اعلام شد و یک سال بعد، حکومت جمهوری به ریاست جومو کنیاتا در این کشور برقرار شد. جمهوری کنیا با مساحت ۵۸۲۶۴۶ کیلومتر مربع در شرق قاره آفریقا و در کرانه اقیانوس هند واقع شده و با کشورهای سومالی، اتیوپی، سودان، اوگاندا و تانزانیا، همسایه است.