درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از شهادت سلیمان خاطر تا حمله موشکی ایران به عین الاسد
امروز پنجشنبه، هجدهم دی سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با بیست و سوم جمادی الاول سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با هفتم ژانویه سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( هجدهم دی ) به شرح زیر است:
مرگ مظفرالدین شاه قاجار
۱۱۴ سال پیش در چنین روزی، ۱۸ دی ۱۲۸۵ هجری شمسی "مظفرالدین شاه قاجار" مُرد.
مظفرالدین شاه، پنجمین پادشاه سلسله قاجاریه در ایران بود که پس از چهل سال ولیعهدی در ۴۴ سالگی به سلطنت رسید. دوران حکومت او برابر با آغاز قیام مشروطه به رهبری روحانیت در اثر ظلم و فساد دربار و فقر و فساد در جامعه بود که در نهایت به پیروزی این نهضت منجر شد و شاه قاجار، فرمان مشروطیت را صادر کرد. از آن پس مقدمات تشکیل مجلس شورای ملی و تدوین قانون اساسی انجام گرفت. ولی اجل به شاه مهلت نداد و وی ده روز پس از امضای قانون اساسی مشروطه، در ۱۸ دی ۱۲۸۵ ش برابر با ۲۴ ذیقعده ۱۳۲۴ ق در ۵۴ سالگی درگذشت. مظفرالدین شاه در حالی که مردم ایران نیازهای اولیه خود را به سختی تهیه می کردند، چندین بار به سفرهای دراز مدت اروپایی رفت و قرضها و وامهای زیادی گرفت تا هزینه خوشگذرانیهای خود را تأمین نماید. از این رو، کشور بیش از پیش مقروض خارجیان گردید و حقوق مردم بیشتر از قبل پایمال شد. وی در دوران پادشاهی خود، امتیازات زیادی به بیگانگان اعطا کرد. پس از مظفرالدین شاه، فرزند بزرگش، محمدعلی میرزا، به پادشاهی رسید و دور تازه ای از استبداد و دیکتاتوری آغاز گشت.
درگذشت آیت الله سید محمد طباطبایی از رهبران مذهبی مشروطیت
۱۰۰ سال پیش در چنین روزی، ۱۸ دی ماه ۱۲۹۹ شمسی آیت اللَّه "سیدمحمد طباطبایی" از رهبران مذهبی نهضت مشروطیت ایران درگذشت.
سید محمد بن صادق طباطبایی در سال ۱۲۲۰ ش (۱۲۵۸ ق) در کربلا به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی و مبادی علوم را نزد پدر فرا خواند و سپس در تهران از محضر فیلسوف بزرگ زمان، میرزا ابوالحسن جلوه استفاده کرد. پس از آن راهی عتبات گردید تا به مقام اجتهاد نائل آمد و جزو خواص یارانِ میرزای شیرازی شده و در امور سیاسی، طرف مشورت او قرار گرفت. سید محمد پس از واقعه تحریم تنباکو، از طرف میرزای شیرازی به تهران رفت و به ارشاد و هدایت مردم مشغول شد. پس از چندی، وی دعوت آیت اللَّه عبداللَّه بهبهانی را برای مبارزه با دولت پذیرفت و در اعتراض به اعمال دولت، به همراه مردم در حرم حضرت عبدالعظیم تحصُّن کرد. فعالیت آیت اللَّه طباطبایی به مرور وسعت یافت تا جایی که به یکی از رهبران اصلی مشروطیت در ایران تبدیل شد. با روی کار آمدن محمدعلی شاه و به توپ بستن مجلس، مدتی به مشهد رفت و پس از فتح تهران به تهران مراجعت کرد. سید محمد طباطبایی با ورود نیروهای روس و انگلیس به ایران، در جریان جنگ جهانی اول به ترکیه رفت و پس از شش ماه به ایران بازگشت. از آن پس در امور سیاسی دخالت نکرد تا این که در ۱۸ دی ماه ۱۲۹۹ ش برابر با ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۳۹ ق در ۷۹ سالگی وفات یافت و در حرم عبدالعظیم به خاک سپرده شد. طباطبایی، اندیشه ای آزاد و تفکری اصلاح طلبانه داشت و آشنایی وی با سید جمال الدین اسدآبادی، تأثیری شگرف در شکلگیری تفکرات او داشت.
درگذشت نیکلا تسلا، کاشف برق آلترناتیو
۷۸ سال پیش در چنین روزی، هفتم ژانویه سال ۱۹۴۳ میلادی «نیکلا تسلا» (Nikola Tesla)، فیزیکدان اهل یوگسلاوی درگذشت.
وی درسال ۱۸۵۶ متولد شد و از دوران تحصیل، به فیزیک علاقه بسیار داشت. تحقیقات و اختراعات تسلا عمدتا در زمینه جریان الکتریستیه بود و او در این رشته، دستاوردهای زیادی داشت. برق آلترناتیو، از اکتشافات تسلا به شمارمی رود و به همین دلیل واحد اندازه گیری شار مغناطیسی به نام او، تسلا نامگذاری شده است.
حمله ارتش ویتنام به کامبوج
۴۲ سال پیش در چنین روزی، هفتم ژانویه سال ۱۹۷۹ میلادی با حمله ارتش ویتنام به کامبوج، «پل پوت» (Pol Pot) دیکتاتور این کشور گریخت و دولتی به ریاست «هنگ سامرین» (Heng Samrin) روی کار آمد.
پول پوت رهبری گروه «خمرهای سرخ» را در کامبوج به عهده داشت که مائوئیست و طرفدار چین بودند. مشخصه بارز حکومت پول پوت، استفاده از روشهای خشونت آمیز و کوچاندن اجباری مردم شهرها به روستاها و محو هرگونه آثار و نشانه تمدن بود. پول پوت و خمرهای سرخ درمدت کمتر از سه سال حکومت بر کامبوج، حدود یک و نیم تا دو میلیون نفر از مردم به ویژه اتباع ویتنامی تبار کامبوح را کشتند. ارتش ویتنام به همین دلیل، حکومت پول پوت را سرنگون کرد. باوجود این، خمرهای سرخ به مبارزه مسلحانه خود در قسمتهایی از کامبوج علیه دولت مرکزی ادامه دادند. سرانجام ارتش ویتنام که از حمایت شوروی برخوردار بود، در سال ۱۹۸۳ پس از اطمینان از تثبیت دولت سامرین و به دلیل فشارهای بین المللی، خاک کامبوج را ترک کرد.
شهادت سلیمان خاطر، مبارز مصری
۳۵ سال پیش در چنین روزی، هفتم ژانویه سال ۱۹۸۶ میلادی «سلیمان خاطر»، از افراد پلیس مرزی مصر در صحرای سینا، در زندان به شهادت رسید.
وی در اکتبر سال ۱۹۸۵ به عنوان اعتراض به انعقاد سازشنامه کمپ دیوید میان حکومت وقت مصر و رژیم صهیونیستی، تعدادی از صهیونیستها را در صحرای سینا به هلاکت رساند. دولت مصر پس از دستگیری سلیمان خاطر، در یک محاکمه فرمایشی او را به حبس ابد محکوم کرد. اما پس از چندی، جسد او را در حالی که به دار آویخته شده بود، در درمانگاه زندان یافتند و دولت مصر ادعا کرد که سلیمان خاطر خودکشی کرده است. پس از اعلام این خبر، هزاران تن از دانشجویان مصری در قاهره و چندین شهر دیگر مصر، راهپیماییهای بزرگی برگزار کردند و خشم خود را از اقدام رژیم مصر، اعلام داشتند.
حمله موشکی ایران به عین الاسد
یک سال پیش در چنین روزی، هجدهم دی ۱۳۹۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در واکنش به ترور سپهبد سلیمانی، در عملیات موسوم به ”عملیات شهید سلیمانی ۱“چندین موشک به عین الاسد شلیک کرد.
در هفتهها و ماههای اولیه، آمریکاییها اعلام میکردند که این حملات خسارات جانی نداشته است. در ۲۳ دی ۹۸، تنها پنج روز بعد از حمله، تیم گارلند، یکی از فرماندهان نظامی آمریکا اذعان کرد که دو نگهبان آمریکایی از شدت انفجارهای موشکی از برجکهای نگهبانی به بیرون پرت شده اند. در ۲۶ دی، هشت روز بعد از حملات، مقامات پنتاگون اعتراف کردند؛ ۱۱ نیروی آمریکایی را از عین الاسد به یک بیمارستان نظامی در پایگاه احمد الجابر در کویت منتقل کرده اند. رسانههای کویتی از جمله نشریه القبس، اما از انتقال ۱۶ آمریکایی به این بیمارستان و انتقال برخی از آنها به آی سی یو خبر داد. در ۴ بهمن ۱۳۹۸، ۱۶ روز بعد از حمله، پنتاگون اعلام کرد ۳۴ نیروی نظامی آمریکایی در اثر حملات ایران دچار ضربه مغزی شدهاند.