درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از آغاز ۲۰۲۱ میلادی کرونایی تا روز ملی فلسطین
امروز جمعه، دوازدهم دی سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با هفدهم جمادی الاول سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با اول ژانویه سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( دوازدهم دی ) به شرح زیر است:
اول ژانویه، آغاز سال نوی میلادی
در کشورهایی که از گاهشمار (تقویم) میلادی استفاده میکنند، سال نو معمولاً روز اول ژانویه برگزار میشود.
ماههای گاهشمار (تقویم) رومی، از زمان پادشاه نوما پومپیلیوس در حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد، از ژانویه تا دسامبر است. بر این اساس در شب ۳۱ دسامبر هر سال به عنوان آخرین روز سال میلادی در بسیاری از کشورهای جهان مراسم سال نو برگزار میشود. در فرهنگ جدید غرب این روز با گردهماییهایی در مجالس و مهمانیها برگزار میشود و نو شدن سال را نیمه شب ۳۱ دسامبر شب جشن میگیرند. شب سال نو به صورت جهانی مطابق با تولد مسیح یا عرف نامه پس از میلاد (به انگلیسی: Anno Domini) در کشورهای مسیحی و حتی غیر مسیحی در ۳۱ دسامبر برپا میشود. شب سال نو همچنین به عنوان هفتمین روز کریسمس در آیین مسیحی شناخته میشود.
در سال جدید با توجه به همه گیری وسیع کرونا بویژه شیوع کرونای انگلیسی، اکثر کشورها، برگزاری جشنهای مربوط به سال نوی میلادی را محدود کرده اند.
تولد غزالی، دانشمند و فیلسوف بزرگ مسلمان
۹۹۲ سال پیش در چنین روزی، هفدهم جمادی الاول سال ۴۵۰ هجری قمری «ابوحامد محمد غزالی» از دانشمندان و فلاسفه بزرگ اسلام و ایران، چشم به جهان گشود.
وی نزد ابونصر اسماعیل فقه را آموخت و در مدتی اندک در علوم زمان خویش، سرآمد همگان شد و بدین ترتیب بود که در ۲۸ سالگی از بزرگترین فقهای مسلمان شد. شهرت امام محمد غزالی موجب شد که خواجه نظام الملک وی را برای تدریس به مدرسه نظامیه بغداد دعوت کند. غزالی این دعوت را پذیرفت، اما در سال ۴۸۸ هجری قمری به سبب بحران روحی و فکری شدید، تدریس را رها و بغداد را به قصد حج ترک کرد و سپس در بیت المقدس مسکن گزید. پس از آن وی به وطنش ایران مراجعت کرد و به تعلیم دانش پژوهان پرداخت. امام محمد غزالی یک سال قبل از مراجعت به وطن، اثر ارزشمند خویش، یعنی «احیاء علوم الدین» را به رشته تحریر درآورد. از دیگر آثار مهم این دانشمند و فیلسوف برجسته ایرانی میتوان به «کیمیای سعادت»، «نصیحة الملوک» و «مقاصد الفلاسفه» اشاره کرد.
درگذشت کاشف هرتز
۱۲۷ سال پیش در چنین روزی، اول ژانویه سال ۱۸۹۴ میلادی «هانری رودلف هرتز» (Heinrich Rudolf Hertz)، فیزیکدان و ریاضیدان آلمانی، در ۳۷ سالگی درگذشت.
او درسال ۱۸۵۷ میلادی در هامبورک متولد شد و از نوجوانی به فیزیک و مکانیک علاقه بسیار داشت و تحصیلات خود را در همین زمینه ادامه داد. هرتز با کشف امواج الکترومغناطیس، پایه گذار اختراعات و اکتشافات زیادی در زمینه فیزیک و ریاضی شد. امواجی که امروزه به نام امواج هرتز از آنها یاد میشود، توسط او کشف شده است.
استقلال هائیتی
۲۱۷ سال پیش درچنین روزی، اول ژانویه سال ۱۸۰۴ میلادی «هائیتی» به عنوان اولین کشور آمریکای لاتین، استقلال خود را اعلام کرد. استقلال هائیتی به دنبال قیام بزرگ بردگان سیاه پوست این کشور علیه برده داران فرانسوی و سپس مبارزه بردگان با ارتش فرانسه، به دست آمد. سلطه استعماری فرانسه بر هائیتی از سال ۱۶۷۷ آغاز شد. هائیتی پس از استقلال با ناآرامیها و دست به دست شدن قدرت مواجه شد. آمریکا که در نزدیکی هائیتی قرار دارد، از سال ۱۹۰۵ دخالت در امور داخلی این کشور را آغاز کرد و ازسال ۱۹۱۵ کنترل هائیتی را در دست گرفت که باعث خشم مردم این کشور از آمریکا شد. به همین دلیل نیروهای آمریکایی مجبور شدند درسال ۱۹۳۴ هائیتی را ترک کنند. آمریکا البته به دخالت در هائیتی ادامه داد تا منافع نامشروع خود را در این کشور حفظ کند. هائیتی با ۲۸ هزار کیلومتر مربع مساحت، در غرب اقیانوس اطلس واقع شده و با کشور دومینیکن همسایه است.
استقلال استرالیا
۱۲۰ سال پیش درچنین روزی، اول ژانویه سال ۱۹۰۱ میلادی کشور «استرالیا» استقلال خود را به دست آورد.
برای اولین بار هلندیها درسال ۱۶۰۶ قدم به جزیره استرالیا گذاشتند، اما در اواخر قرن هجدهم، انگلیس این جزیره را اشغال و از آن به عنوان تبعیدگاه محکومین و مجرمین استفاده کرد. در نیمه دوم قرن نوزدهم کشف معادن طلا در برخی نقاط استرالیا باعث مهاجرت افراد زیادی به این جزیره شد. در این حال، فعالیتهای استقلال طلبانه نیز افزایش یافت تا اینکه در چنین روزی در سال ۱۹۰۱، مردم استرالیا استقلال خود را از انگلیس به دست آوردند. با وجود این، در جنگهای جهانی اول و دوم، نظامیان استرالیایی در کنار ارتش انگلیس علیه آلمان جنگیدند. استرالیا با شیوه حکومتی فرمانداری کل، اداره میشود که رئیس آن نماینده تشریفاتی ملکه انگلیس است. جزیره استرالیا با حدود هفت میلیون و ششصد و هشتاد کیلومتر مربع مساحت، در اقیانوس آرام و در جنوب شرقی قاره آسیا قرار دارد و قسمت اصلی قاره اقیانوسیه را تشکیل میدهد. پایتخت استرالیا، شهر «کانبرا» است.
روز ملی فلسطین
اول ژانویه، روز ملی فلسطین است.
سرزمین فلسطین از قدیمیترین مناطق مسکونی جهان محسوب می شود که در ساحل شرقی دریای مدیترانه، و در همسایگی کشورهای اردن، مصر، سوریه و لبنان قرار دارد. فلسطین حدود ۶ هزار و ۲۶۳ کیلومتر مربع مساحت دارد که بخش اعظم آن امروزه تحت اشغال رژیم صهیونیستی است. پایتخت فلسطین قدس شریف و شهرهای غزه و رام اللَّه نیز مراکز اداری موقت هستند. ضمن اینکه خان یونس و نابلس نیز از شهرهای مهم این کشورند. ملیت و زبان رسمی مردم فلسطین عربی است و بیش از ۸۷% مردم آن پیرو آیین مقدس اسلام هستند. سرزمین فلسطین بین سالهای ۱۵۱۷ م تا جنگ جهانی اول توسط دولت عثمانی اداره می شد و از آن پس تحت قیمومیت انگلیس درآمد. از اواخر قرن ۱۹ م با اوجگیری نهضت صهیونیسم و گسترش موج مهاجرت یهودیان به فلسطین، جمعیت یهودیان رو به افزایش گذاشت. در پی تشدید اختلافات و درگیریها میان اعراب و صهیونیستها، طرحی در سازمان ملل به تصویب رسید که به موجب آن فلسطین به دو قسمت یهودی و عرب نشین تقسیم شد. طبق این طرح بیش از ۵۶% از کل اراضی فلسطین به یهودیان و بقیه به اعراب واگذار گردید. در سال ۱۹۴۸ م پس از خروج نیروهای انگلیسی، دولت جعلی و غصبی اسرائیل در سرزمین فلسطین اعلام موجودیت نمود و طی مدت کوتاهی نزدیک ۸۰% از خاک فلسطین را به اشغال خود درآورد. در اثر فقدان یک موجودیت ملی در فلسطین، اداره نوار غزه به مصر و اداره کرانه باختری به اردن واگذار گردید که این مناطق نیز در سال ۱۹۶۷ م به اشغال رژیم صهیونیستی درآمدند. آغاز نبرد مسلحانه علیه رژیم صهیونیستی در اول ژانویه ۱۹۶۵ م به عنوان روز ملی فلسطین نامگذاری شده است.