درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از درگذشت شیخ مرتضی انصاری تا اقامت امام (ره) در مدرسه علوی
امروز دوشنبه، سیزدهم بهمن سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با هجدهم جمادی الثانی سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با اول فوریه سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (سیزدهم بهمن) به شرح زیر است:
شهادت قاضی شوشتری، معروف به شهید ثالث فقیه و دانشمند مسلمان
۴۲۳ سال پیش، در روز هیجدهم جمادی الثانی سال ۱۰۱۹ هجری قمری قاضی «سید نورالله شوشتری»، معروف به شهید ثالث، فقیه، متکلم و عالم وارسته به شهادت رسید.
وی در سال ۹۵۶ ه. ق در خانواده‌ای فاضل و علم پرور در شوشتر (در جنوب غربی ایران) متولد شد. سید نورالله شوشتری دروس مقدماتی را نزد پدر فراگرفت و سپس به مشهد (در شمال شرقی ایران) رفت تا از محضر استادان گرانقدر استفاده کند. وی در حدود سال ۹۹۳ ق برای تبلیغ عازم هندوستان شد که در آن زمان تحت حکومت اکبر شاه تیموری، دوران آرامی را می‌گذراند. لیاقت، علم و عدالت شوشتری باعث شد در لاهور به مقام قضاوت منصوب شود. پس از مرگ اکبر شاه، مخالفان قاضی شوشتری، نزد جانشین اکبر شاه، جهانگیر شاه از قاضی بدگویی کردند و با بهانه قرار دادن مذهب تشیعِ این عالم برجسته، او را به شهادت رساندند. قاضی نورالله شوشتری کتاب‌های متعددی نگاشته است که از جمله می‌توان به «مجالس المؤمنین»، «احقاق الحق» و «تحفة العقول» اشاره کرد.
نبرد خونین روتیر بین ناپلئون و ارتش نیرو‌های متحدین
۲۰۷ سال پیش در چنین روزی، اول فوریه سال ۱۸۱۴ میلادی نبرد خونین معروف به روتیر (Routier)، در محلی به همین نام، نزدیک رود اوب میان ۱۶۰ هزارنفر از نیرو‌های متحدین متشکل از کشور‌های پروس، اتریش و سوئد در برابر ارتش ۴۲ هزار نفری فرانسه به فرماندهی ناپلئون امپراتور فرانسه اتفاق افتاد.
در این جنگ، سربازان فرانسوی به دلیل نداشتن روحیه و نیز نابرابری نیرو‌های طرفین، نتوانستند در برابر نیرو‌های مجهز و تازه نفس متحدین مقاومت کنند. این جنگ سرانجام با شکست ناپلئون بناپارت پایان پذیرفت.
درگذشت شیخ مرتضی انصاری، فقیه و اندیشمند مسلمان
۱۶۱ سال پیش، در روز هجدهم جمادی الثانی سال ۱۲۸۱ هجری قمری شیخ «مرتضی انصاری»، فقیه، اندیشمند و عالم گرانقدر جهان اسلام در نجف ـ از شهر‌های عراق ـ چشم از جهان فروبست.
وی درسال ۱۲۱۴ هجری قمری در شهر دزفول ـ درجنوب ایران ـ متولد شد و پس از تحصیلات مقدماتی به اتفاق پدرش عازم عراق شد. وی در حوزه‌های علمیه شهر‌های کربلا و نجف از محضر اساتید برجسته آن زمان کسب فیض کرد و به تکمیل تحصیلات دینی خود پرداخت. او پس از چندی در ردیف استادان بزرگ آن زمان قرار گرفت و به تدریس مشغول شد. شیخ مرتضی انصاری سالیان بسیاری به تدریس فقه و اصول فقه مشغول بود و در محضر درس او بسیاری از فضلا و علمای بزرگ دینی، پرورش یافتند. از این فقیه برجسته، تالیفات متعددی برجای مانده که کتاب‌های «رسائل» و «مکاسب محرمه» از آن جمله اند و از کتب مهم درسی حوزه‌های علمیه دینی به شمار می‌روند.
واگذاری امتیاز انحصاری نفت توسط ایران به رویتر
۱۵۳ سال پیش درچنین روزی، هجدهم جمادی الثانی سال ۱۲۸۹ هجری قمری امتیاز استفاده از منابع حیاتی ایران، توسط ناصرالدین شاه قاجار به جولیوس دو رویتر (Julius De Reuter) یکی ازعوامل استعمار انگلیس واگذار شد.
این امتیاز شامل استخراج معادن، بهره برداری از جنگل‌ها و ایجاد امکاناتی، چون راه آهن، شعب پست، بانک و خطوط تلگراف در همه نقاط ایران در جهت منافع استعماری دولت بریتانیا شامل می‌شد. مردم و روحانیون به رهبری حاج ملا علی کنی با اعطای این امتیاز‌های گسترده به رویتر مخالفت کردند و سرانجام در اثر اوجگیری مخالفت‌های مردم به رهبری روحانیت، امتیاز مذکور لغو شد. البته در مقابل لغو امتیاز استفاده رویتر از منابع حیاتی ایران، ناصرالدین شاه امتیاز تاسیس بانک شاهی و نشر اسکناس در ایران را به مدت شصت سال به رویتر واگذار کرد.
تاسیس جمهوری متحده عربی بین سوریه و مصر
۶۳ سال پیش در چنین روزی اول فوریه سال ۱۹۵۸ میلادی جمهوری متحده عربی بین سوریه و مصر تاسیس شد.
پس از پایان جنگ سوئز و عقب نشینی نیرو‌های انگلیس، فرانسه و رژیم صهیونیستی از خاک مصر، جمال عبدالناصر به عنوان یک رهبر ضد استعمار غرب و ضد صهیونیسم در جهان عرب مطرح شد و حیثیت و اعتباری ویژه کسب کرد. در اولین گام در جهت اتحاد میان کشور‌های عربی در برابر رزیم صهیونستی و حامیان غربیش در اول فوریه ۱۹۵۸ م سوریه قرارداد اتحاد با مصر را امضا کرد و در جریان رفراندومی در ۲۲ فوریه ۱۹۵۸ م، جمهوری متحد عربی با شرکت مصر و سوریه شکل رسمی به خود گرفت. آن چه مورد نظر بسیاری از تودهها و برخی از نخبگان بود مسئله وحدت و یکپارچگی در مقابل دشمن مشترک و به ویژه صهیونیسم بود. اما شکل گیری جمهوری عرب به سمت و سویى رفت که شائبه تسلط مصر بر جهان عرب را دامن می زد. با تشکیل اولین کابینه مشترک در اکتبر ۱۹۵۸ م، چهارده پست وزارتخانه های مهم در اختیار مصر قرار گرفت و هفت وزارت خانه نیز به سوریه داده شد. ضمن این که مقام ریاست جمهوری نیز به جمال عبدالناصر واگذار گردید. با این حال، پذیرش ایده اتحاد سبب شد تا در فوریه ۱۹۵۸ م، یمن نیز به این اتحادیه بپیوندد و از ۸ مارس ۱۹۵۸ م، عنوان کشور‌های متحده عربی رسمیت یابد. بر اساس موافقت نامه جدید قرار شد در مرحله نخست، سیاست دفاعی و سیاست خارجی واحد اتخاذ گردد و سپس بحث اشتراک در امور گمرکی و پولی مطرح شود. اما عمر این اتحادیه دیری نپایید و به دلایل مختلفی از قبیل عملکرد مصر در سوریه، خودکامگی و بدرفتاری افسران مصری، تصمیم ناصر مبنی بر بهبودی روابط با امریکا و کودتای نظامی در ۲۸ سپتامبر ۱۹۶۱ م در سوریه، به خروج سوریه از این اتحادیه و انحلال آن انجامید.
اقامت امام خمینی (ره) در مدرسه علوی و واکنش آمریکا به اظهارات ۱۲ بهمن
۴۲ سال پیش در چنین روزی، سیزدهم بهمن سال ۱۳۵۷ هجری شمسی امام خمینی (ره) در مدرسه علوی مستقر شد و در چنین روزی، انبوه مردم مشتاق دیدار امام خمینی (ره) عازم اقامتگاه ایشان در مدرسه علوی در تهران شدند.
ایشان طی سخنانی برای مردم، رژیم سلطنتی را مخالف عقل و حقوق بشر خواند و تاکید کرد که هرملتی حق دارد سرنوشت خود را شخصاً تعیین کند. از طرف دیگر، در سیزدهم آبان، وزارت امور خارجه دولت آمریکا که حامی اصلی رژیم شاه بود، پس از سخنان پرشور حضرت امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی در روز ۱۲ بهمن در بهشت زهرا و تکرار مواضع صریح ایشان در مقابل سیاست مداخله جویانه آمریکا در ایران، این سخنان را ضد آمریکایی خواند. رژیم صهیونیستی نیز از بازگشت حضرت امام خمینی (ره) به ایران ابراز نگرانی کرد، زیرا به خوبی می‌دانست که امام و مردم انقلابی ایران از مخالفان سرسخت این رژیم غاصب و اشغالگر هستند. تاس، خبرگزاری رسمی دولت اتحاد جماهیر شوروی نیز در واکنش به خبر بازگشت امام خمینی (ره) به ایران اعلام کرد که بازگشت آیت ا... خمینی به ایران، سیر مبارزه را در آن کشور وارد مرحله سرنوشت سازی کرده است.