درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از تاسیس فاشیسم تا بسته شدن فرودگاههای ایران
امروز شنبه، چهارم بهمن سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با نهم جمادی الثانی سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با بیست و سوم ژانویه سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( چهارم بهمن ) به شرح زیر است:
درگذشت ابن فرح اشبیلی، شاعر و محدث مسلمان
۷۴۳ سال پیش در چنین روزی، نهم جمادی الثانی سال ۶۹۹ هجری قمری «ابن فرح اشبیلی» (Eshbily) شاعر و محدث قرن هفتم هجری قمری درگذشت.
او در اِشبیلیه - در آندلس قدیم و جنوب اسپانیای امروزی - متولد شد و هنگام حمله ارتش اسپانیا به این شهر، به اسارت سربازان اسپانیایی درآمد.وی پس از مدتی از اسارت گریخت و به مصر رفت. ابن فرح در مصر از محضر درس علمای مشهور قاهره، کسب فیض کرد و بعد از مدتی عازم دمشق شد و در آنجا تحصیلات خود را ادامه داد. ابن فرح اشبیلی سپس در دمشق، به عنوان عالمی آگاه در علم حدیث به تدریس پرداخت و شاگردان بسیاری از دانش او بهرهمند شدند. از این محدث برجسته، منظومههای معروفی در شرح احادیث به جای مانده که از لحاظ اصول شعری نیز قابل توجه است.
ورود نظامیان روسیه به ایران
۱۰۶ سال پیش در چنین روزی چهارم بهمن سال ۱۲۹۳ هجری قمری در بحبوحه جنگ جهانی اول جهانی نیروهای نظامی روسیه وارد ایران شدند.
هنوز مدتی از تاجگذاری احمدشاه قاجار نگذشته بود که جنگ جهانی اول آغاز شد. در این جنگ، دولتهای روسیه، انگلستان و فرانسه با دولت های آلمان، اتریش، مجارستان و ایتالیا به نبرد برخاستند و پس از مدتی حکومت عثمانی نیز اتّحاد خویش را با آلمان اعلام کرد و عملاً وارد جنگ گردید. طرفین جنگ تلاش زیادی به عمل آوردند تا در دولت ایران نفوذ کرده و آن را به نفع خویش وارد کارزار نمایند و از منطقه سوق الجیشی ایران، ضربه سهمگینی به دشمن خود وارد کنند. در این زمان، دولت ایران گرچه بیطرفی ایران را در جنگ اعلام نمود، اما هیچ کدام از طرفین جنگ، اعتنایی به این امر نکرده و وارد خاک ایران شدند. انگلستان از جنوب و روسیه از شمال کشور متجاوزانه وارد ایران شدند و منطقه وسیعی را در اشغال خویش قرار دادند. روسیه پس از هجوم به ایران، به جنگ با نیروهای عثمانی که در آذربایجان به خاک ایران تجاوز کرده بودند پرداخت و هر دو اشغالگر به جان هم افتادند تا اینکه نیروهای امپراتوری عثمانی شکست خوردند. حاکمیت ایران در این زمان به ضعیفترین درجه رسید و اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور به شدت بحران زده بود. اشغال قسمت شمالی ایران از سوی دولت تزار روس به مدت سه سال طول کشید. در نهایت در سال ۱۲۹۶ شمسی (۱۹۱۷ میلادی) انقلاب کمونیستی روسیه به وقوع پیوست و نیروهای روسی به دلیل اوضاع بحرانی داخلی روسیه، شمال ایران را تخلیه کردند.
تاسیس حزب فاشیست ایتالیا
۱۰۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم ژانویه سال ۱۹۱۹ میلادی حزب فاشیست ایتالیا توسط بنیتو موسولینی تاسیس شد.
اعضای این حزب به تجدید قدرت امپراتوری روم قدیم معتقد بودند و، چون لباسهای سیاه بر تن میکردند، به پیراهن سیاهان معروف شدند. تفکر فاشیستی بر استقرار یک رژیم دیکتاتوری غیر پارلمانی و دشمنی با هر نوع آزادی استوار بود و در سیاست خارجی نیز، مشی تجاوزکارانه را تبلیغ میکرد. موسولینی به کمک اعضای این حزب در اکتبر سال ۱۹۲۲ میلادی، شهر رم پایتخت ایتالیا را تسخیر کرد و به مقام نخست وزیری رسید. موسولینی از آن پس در تعقیب اهداف حزب فاشیست، به تدریج همه امور داخلی و خارجی ایتالیا را تحت سیطره خود درآورد. اما وی درسال ۱۹۴۵، در اواخر جنگ جهانی دوم، توسط میهن پرستان ایتالیایی دستگیر و اعدام شد.
بیت المقدس، قبله اول مسلمانان در اسارت کنست
۷۱ سال پیش درچنین روزی، بیست و سوم ژانویه سال ۱۹۵۰ میلادی پارلمان رژیم صهیونیستی موسوم به کنست (Knesset)، بیت المقدس قبله اول مسلمانان را به عنوان پایتخت این رژیم اعلام کرد.
این تصمیم پارلمان رژیم اشغالگر قدس که دو سال پس از تاسیس این رژیم در خاک فلسطین اشغالی اتخاذ شد، خشم اعراب و مسلمانان را برانگیخت. با وجود این، تلاشهای رژیم صهیونیستی به منظور جلب رضایت سایر کشورها برای به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت این رژیم و انتقال سفارتخانه هایشان به این شهر، نتیجه قابل توجهی دربر نداشت و هنوز تل آویو، پایتخت فلسطین اشغالی شناخته میشود.
بسته شدن فرودگاههای ایران به دستور شاپور بختیار
۴۲ سال پیش در چنین روزی، چهارم بهمن سال ۱۳۵۷ هجری شمسی پس از انتشار خبر بازگشت قریب الوقوع حضرت امام خمینی (ره) از پاریس به ایران، شاپور بختیار، نخست وزیر سرسپرده رژیم شاه که میدانست با ورود امام خمینی (ره)، اوضاع از کنترل او به کلی خارج خواهد شد، در یک اقدام عجولانه و نسنجیده دستور داد تمامی فرودگاههای ایران را ببندند تا مانع از ورود رهبر انقلاب به ایران شود. این اقدام دولت باعث خشم مردم شد که بی صبرانه منتظر ورود امام خمینی (ره) به ایران بودند. همچنین عدهای از شخصیتهای برجسته و مبارز همچون شهید آیت ا ... مطهری و شهید دکتر بهشتی در اعتراض به بستن فرودگاه ها، در مسجد دانشگاه تهران متحصن شدند. مردم نیز با به راه انداختن راهپیمایی و تظاهرات، شعارهایی علیه دولت سر دادند و خواستار باز شدن فرودگاههای کشور شدند.
درگذشت پیر بوردیو، جامعه شناس فرانسوی
۱۹ سال پیش در چنین روزی ۲۳ ژانویه ۲۰۰۲ میلادی پیر بوردیو (Pierre Bourdieu)، جامعهشناس و مردمشناس برجسته فرانسوی درگذشت.
بوردیو در اول اوت ۱۹۳۰م در منطقه بیآرن از بخش باسه-پیرنه در جنوب شرقی فرانسه است، بهدنیا آمد. وی در دهه ۱۹۵۰م در اکول نرمال سوپریور در پاریس به تحصیل مشغول شد. بنا به گفته خودش با اینکه با درجه عالی در رشته فلسفه فارغالتحصیل شد، برای اعتراض به ماهیت خشک، بیروح و اقتدارطلبانه آموزشهایی که ارائه میشد، از نوشتن رساله امتناع کرد. وی در ۱۹۵۶م به خدمت نظام فراخوانده شد و دو سال در الجزایر در خدمت ارتش فرانسه بود. بوردیو، بعدها و در سال ۱۹۸۵م، کتاب «جامعهشناسی الجزایر» را به چاپ رساند و دو سال نیز در دانشگاه الجزایر به تدریس پرداخت. در سال ۱۹۶۸م «مرکز جامعهشناسی اروپایی» را تأسیس کرد و تا پایان عمر مدیریت آن را بر عهده داشت. وی آثار خود را که حوزه گستردهای از علوم، فلسفه و نظریه ادبی تا جامعهشناسی و انسانشناسی را در بر میگرفت، «تئوری عمل» میخواند. از جمله کتابها و مقالات مهم بوردیو میتوان به «تمایز»، «سلطه مذکر»، «خانه قبایلی یا جهان واژگون»، «تجرد و موقعیت روستایی» اشاره کرد. پیر بوردیو، جامعهشناس و مردمشناس مشهور، سرانجام در تاریخ بیست و سوم ژانویه سال ۲۰۰۲ میلادی در سن هفتاد و دو سالگی درگذشت.