درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از حماسه شهدای هویزه تا سانحه سانچی
امروز سه شنبه، شانزدهم دی سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با بیست و یکم جمادی الاول سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با پنجم ژانویه سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی ( شانزدهم دی ) به شرح زیر است:
آغاز جنگ‌های امپراتوری ایران و روم
۱۴۱۸ سال پیش در چنین روزی، پنجم ژانویه سال ۶۰۳ میلادی جنگ ۲۴ ساله امپراتوری‌های ایران و روم، آغاز شد.
این جنگ به سبب قتل موریس، امپراتور روم که حامی و دوست نزدیک خسرو پرویز پادشاه ایران بود، آغاز شد. درپی قتل موریس پسرش به ایران آمد و از خسرو پرویز درخواست کمک کرد. خسرو پرویز نیز برای گرفتن انتقام موریس با لشگر مجهزی به روم حمله برد و در مدتی کوتاه تعدادی از شهر‌های روم را فتح کرد. پس از چندی فوکاس، امپراتور جدید روم، سفیری را برای مذاکرات صلح نزد خسرو پرویز فرستاد، ولی خسرو پرویز که بخاطر فتوحات فراوان خود، مغرور شده بود، حاضر به صلح نشد و جنگ میان دو کشور ادامه یافت. این جنگ‌ها که با پیروزی‌های متناوب ایران و روم توام بود، ۲۴ سال ادامه یافت.
چاپ نخستین اسکناس در اروپا
۳۳۰ سال پیش در چنین روزی، پنجم ژانویه سال ۱۶۹۱ میلادی نخستین اسکناس در اروپا، چاپ و منتشر شد.
این اسکناس به عنوان اولین پول کاغذی، توسط بانک استکهلم سوئد چاپ و منتشر شد. تا قبل از چاپ اسکناس در سوئد، مبادلات نقدی به وسیله سکه‌های چهارگوش و بزرگ انجام می‌شد. از نخستین سری اسکناس هم اکنون چند عدد موجود است که یکی از آن‌ها در موزه بانک استکهلم نگهداری می‌شود.
امضای عهدنامه داردانل میان عثمانی و انگلیس
۲۱۲ سال پیش در چنین روزی، پنجم ژانویه سال ۱۸۰۹ میلادی عهدنامه داردانل، بین دولت‌های عثمانی و انگلیس امضا شد.
طبق این معاهده، انگلیس متعهد شد که تمامی سرزمین‌های دولت عثمانی، از جمله مصر را تخلیه کند و به اشغال این سرزمین‌ها خاتمه دهد. در مقابل دولت عثمانی متعهد شد حقوق کنسولی انگلیس را در قلمرو عثمانی به رسمیت بشناسد. هدف از امضای این معاهده از سوی انگلیس، حفظ امنیت ناوگان مدیترانه‌ای این کشور در برابر تهاجم احتمالی نیروی دریایی روسیه تزاری، از طریق دریای سیاه بود، زیرا طبق این پیمان، دولت عثمانی موافقت کرد که در زمان صلح به هیچ کشتی جنگی، اجازه عبور از تنگه بسفر و داردانل را ندهد.
درگذشت نیمایوشیج، پایه گذار شعر نو در ایران
۶۱ سال پیش در چنین روزی، شانزدهم دی سال ۱۳۳۸ هجری شمسی «علی اسفندیاری»، متخلص به «نیما یوشیج»، بنیانگذار شعر نو ایران درگذشت.
وی در یکی از روستا‌های استان مازندران به نام یوش در شمال ایران متولد شد و پس از طی دوران کودکی، به تهران عزیمت کرد و به تحصیل زبان فرانسه پرداخت. نیمایوشیج زبان عربی را نیز به خوبی می‌دانست. او به تشویق یکی از اساتیدش، سرودن شعر را آغاز کرد و پس از آزمودن طبع شعر خود در قالب‌ها و اوزان سنتی شعر کلاسیک ایران، مکتبی را در شعر معاصر ایران پدید آورد که به شعر نو معروف است. بیان مسائل روز جامعه به زبان ساده و صمیمی، شکستن قالب‌ها و وزن‌های کلاسیک، از ویژگی‌های مهم شعر نیما است. مهمترین اثر این شاعر نوآور ایرانی، «افسانه» نام دارد.
حماسه شهدای هویزه
۴۰ سال پیش در چنین روزی شانزدهم دی سال ۱۳۵۹ هجری شمسی حماسه خونین شهدای هویزه به فرماندهی شهید "عَلَم الهُدی" در ماه‌های ابتدایی جنگ تحمیلی رقم خورد.
در آذر ۱۳۵۹ ش پس از شکست بیش از دو گردان از نیرو‌های عراقی در جنوب سوسنگرد به دست سربازان اسلام، یک گروهان از سپاه پاسداران اهواز برای محافظت از شهر هویزه، به آن شهر اعزام شد اما به دلیل نرسیدن مهمات و پاتک دشمن، نیرو‌های سپاه مجبور به عقب نشینی شدند. در این میان بیش از یکصدتن از پاسداران انقلاب، جهاد سازندگی و دانشجویان پیرو خط امام از جمله سیدمحمد حسین علم الهدی تا آخرین قطره خون به دفاع از هویزه پرداختند و سرانجام به شهادت رسیدند. نیرو‌های اشغالگر بعثی عراق بعد از اشغال شهر هویزه، آن را با خاک یکسان کردند، اما نام و یاد مقاومت و شجاعت جوانان ایرانی تا آخرین قطره خون، در تاریخ مقاومت و ایستادگی ملت ایران در برابر تجاوزگران ثبت شد. از آنجا که اکثریت مدافعان شهر هویزه دانشجو بودند، روز حماسه افرینی آن‌ها در برابر متجاوزان، در تقویم انقلاب اسلامی به نام روز شهدای دانشجو در تقویم ایرانی ثبت شد.
سانحه آتش سوزی در نفتکش سانچی
۳ سال پیش در چنین روزی، ۱۶ دی ماه ۱۳۹۶ خورشیدی نفتکش ایرانی سانچی با کشتی فله‌بر چینی برخورد کرد و در آتش سوخت. در این حادثه روز شنبه ۱۶ دی ۱۳۹۶ (۶ ژانویهٔ ۲۰۱۸) نفت کش ام‌وی سانچی متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران که از عسلویه حرکت کرده بود و قرار بود جهت تحویل میعانات گازی عازم داسان کره جنوبی شود، در راه با یک کشتی فله‌بر چینی با ۶۴ هزار تن بار غله به نام «کریستال» در سواحل چین برخورد کرد، محمولهٔ نفتکش سانچی نفت فوق سبک با درجهٔ اشتعال بسیار بالا بود که این موجب آتش‌سوزی فوق‌سریع کشتی شد.
سرانجام روز یکشنبه ۲۴ دی ۱۳۹۶ (۱۴ ژانویه ۲۰۱۸) ساعت ۱۵ به وقت چین (۱۰:۳۰ صبح به وقت ایران) تیم جستجوی بندر شانگ‌های چین اعلام کرد که کشتی سانچی پس از یک هفته آتش‌سوزی بطور کامل غرق شد، این حادثه منجر به از دست رفتن ۳۲ تن از سرنشینان این نفتکش شد. به احترام جانباختگان حادثه نفتکش سانچی و خانواده‌های داغدار آنان، روز ۲۵ دی ۱۳۹۶ در سراسر ایران عزای عمومی اعلام شد.