رودربایستی از قدیم در میان مردم ما وجود داشته که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است که اغلب میتواند به ضرر افرادی باشد که توانایی نه گفتن و رد کردن درخواست اطرافیان را ندارند.
به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، به طور کلی وقتی که فرد به دلیل حفظ احترام و حرمت دیگری از انجام رفتار یا گفتن حرفی خودداری میکند معنا و مفهوم رودربایسی را به نحو مطلوبی تداعی کرده و به عبارت دیگر میتوان گفت که رودربایستی با نوعی فشار عاطفی همراه میباشد که نتیجهای جز آزردگی و پژمردگی روح انسان را در بر ندارد و اغلب نیز در زمان صمیمیت میان افراد و تعاملات احتماعی انجام میشود.
چگونگی رهایی از رودربایستی
در واقع میتوان گفت که رودربایستی حالتی است که فرد از گفتن حرفی یا انجام رفتاری به دلیل حفظ حرمت طرف مقابل پرهیز میکند که در این مورد فرد علی رغم میل باطنی خود و همچنین بر خلاف خواسته در جهت رضایت طرف مقابل عمل میکند. انجام این رفتار صرفا به این دلیل انجام میشود که نکند کسی درباره او حرفی بزند و یا اگر آن را انجام ندهد باعث ناراحتی دیگری گردد.
توجه داشته باشید که مفهوم رودربایستی از گذشتههای دور در فرهنگ ما وجود داشته و نسل به نسل از اجداد گذشته با فرزندانشان منتقل شده است و به طور قاطع میتوان گفت که در میان هیچ ملتی جز ما ایرانیها وجود ندارد. معمولا تعارفات ریشه در الگوهای ارتباطی دوران کودکی و سبک فرزند پروری دارند. والدینی که اجازه نمیدهند کودکانشان هیجانات و احساسات خود را بروز بدهند و یا اگر تصمیم گیری فرزندان بر اساس میل شخصی آنها نباشد آن را نوعی سریچی تلقی خواهند کرد و میتوان حاصل این روش تربیتی را تعامل ضعیف در فرزندان دانست که توانایی نه گفتن را ندارند و در برخی از مواقع از خواسته خود گذشت میکنند و بر خلاف میل درونی خود به خواسته دیگران پاسخ میدهند.
پیامدهای منفی رودربایستی:
توجه داشته باشید که لطمه دیدن وجهه اجتماعی فرد یکی از تبعات بارز و برجسته رودربایستی شناخته میشود و از آنجایی که در این زمینه فرد با تعارفات پی در پی خود درصدد جلوه دادن خوش برخوردی و مهربانی میباشد به تدریج به عنوان یک فرد ریاکار شناخته میشود که در نتیجه این امر از شخصیت منفعلی برخوردار گشته که توان هر گونه انتقاد کردن را در وجود خود نمیبیند و از این طریق از سوی دیگران مورد سوء استفاده قرار میگیرد.
به طور کلی در اثر رودربایستی فرد از ابراز احساسات خود اجتناب میکند و در نتیجه مهارتهای تصمیم گیری و حل مسئله را از دست رفته میبیند. با گذر زمان و به دلیل تداوم یافتن رودربایستی انسان با مشکلات مختلفی از جمله ناامیدی، رنجیدگی، احساس درماندگی، عاصی شدن از دست دیگران و افسردگی مواجه میشود. همچنین علاوه بر نداشتن کنترل و مدیریت خشم، توانایی نداشتن در دستیابی به اهداف و ناکامی از دیگر پیامدهای ناخوشایند این پدیده محسوب میشوند.
راهکارهای مقابله با رودربایستی:
همانطور که متوجه شدید رودربایستی پدیده پیچیدهای میباشد که اغلب به ضرر افرادی میباشد که توانایی انتقاد و مهارت نه گفتن را ندارند. به همین منظور در ادامه سعی داریم به بیان برخی از راهکارهای ایده آل برای مقابله و رهایی از رودربایستی بپردازیم:
قاطعیت داشته باشید:
به طور کلی قاطعیت داشتن و یا جرات ورزی یکی از راهکارهای مثمر ثمر و تاثیرگذار در روند رهایی از رودربایستی محسوب میشود که بر این اساس قاطعیت داشتن موجب میشود شخص در موقعیتهای مختلف سر تعظیم در برابر خواستههای دیگران فرود نیاورد. همچنین در این زمینه صادقانه صحبت کردن و عوض نکردن نظر با پافشاری و خواهش اطرافیان هم سازگار و موثر خواهد بود.
از قضاوت نترسید:
توجه داشته باشید ترس از اینکه چطور در خصوص من قضاوت میکنند از عوامل مهم در رهای از رودربایستی شناخته میشود. ترس از قضاوت دیگران در واقع فکر لحظهای آنها است و هیچ تغییری در روش زندگی کردن و هدف گذاریهای ما ندارد که به همین خاطر در شرایط رودربایستی از این که افراد دیگر در خصوص ما چه فکری میکند ترس نداشته و به مقصد و عمل خود فکر کنید.
از انجام کارهایی مخالف میل خود پرهیز کنید:
قبول کردن و پذیرفتن مسئولیت اطرافیان بر عهده شما نیست و بدانید که پیش از پذیرفتن هر عملی باید تمامی شرایط خود و افرادی را که در الویت زندگی شما قرار دارند را بررسی کنيد و پس از آن بدون رودربایستی کاری را که مایل به انجامش هستید را یا انجام دهید یا ندهید.
دوستی را با فرمانبرداری اشتباه نگیرید:
بهتر است بدانید که برخی از مواقع افراد فکر میکنند علاقه داشتن، دوستی و یا حتی رفاقت به معنای مطیع شدن در برابر دیگران است که معمولا این مسئله در میان جوانان بسیار صدق میکند، زیرا آنها به پذیرفته شدن در گروه دوستان نیاز بسیاری دارند و به همین خاطر از این روش به دنبال کسب هویت دلخواه خویش میباشند. در این شرایط لازم است بدانید که اگر در گروه پذیرفته هم نشدید فرصتهای شما به صورت کامل از بین نمیروند و میتوانید به فکر گروه دیگر و رفاقت دیگری باشید که در آن حس آزادی بیشتری پیدا کنید و در واقع نیاز به پاگذاشتن روی خواستههای خود نداشته باشید.
توصیه میشود که آغاز رفاقت با خویش را تمرین و تلاش کنید و برای خواستههای خود نهایت ارزش را قائل شوید و بعد به فشار گروه یا دوستان خود فکر کنید.
چیزی بخواهید و تنها شنونده نباشید:
ممکن است دوستتان از شما بخواهد که برای یک مهمانی از روز قبل به کمکش بروید، اما شما با وجود اینکه دوست دارید به کمک وی بروید، اما قادر نیستید تمام روز از کارهایتان چشم پوشی کنید و در این میان پاسخ نه یا آری نیز به دردتان نمیخورد. با این وجود میتوانید پیشنهاد خود را مطرح کنید. برای مثال خیلی روراست بگویید که من خیلی دوست داشتم به تو کمک کنم، اما واقعا گرفتار هستم البته که میتوانم یکی دو ساعتی را پیش تو بیایم. اگر وی دو ساعت به دردش نمیخورد میتواند از فرد دیگری درخواست کند، زیرا شما با توجه به گرفتاری هایتان دو ساعت را برای رفتن به پیش او خالی کرده اید و در نتیجه وظیفهای ندارید.
همچنین که شیوه پیشنهاد متقابل صرفا نوعی آگاه کردن است که میگویید و این بهترین رفتاری محسوب میشود که میتوانید در برابر دوستتان انجام دهید، زیرا اگر برایش موثر نباشید خودش پاسخ نه را میگیرد.
شما مسئول برآورده کردن خواسته دیگران نیستید:
بهتر است بدانید در رهایی از رودربایستی زمانی که به این باور برسیم ما صرفا مسئول خویش و اشخاص مهم زندگی خود هستیم در هیچ رودربایستی قرار نخواهیم گرفت. البته مهم است که با دیگران مهربان، همدرد و با محبت باشیم، اما چنانچه شرایط انجام کاری را برای دیگری نداریم بهتر است مسئولیت آن را نیز نپذیریم.
از خودتان مراقبت کنید:
به طور کلی افراد رودربایست بیش از اینکه به خواستهها و نیازهای خود توجه داشته باشند خواستهها و نیازهای دیگران برایشان در اولویت قرار میگیرد و حتی گاهی اوقات یادشان نمیآید آخرین دفعه برای خوشحالی خودشان چه کاری انجام داده اند. حتی اگر باز هم قرار باشد در زمره مهرطلبها قرار بگیرند لازم است نخست به نیازهای جسمانی و روانی خودشان برسند تا اینگونه به شادی و خوشحالی دست پیدا کنند و قادر باشند به افراد دیگری زندگی خود نیز رسیدگی نمایند.
توصیه میشود که خودتان را مجبور کنید تا همانقدر که خوشحالی دیگران برایتان اهمیت دارد خوشحالی خودتان نیز بااهمیت باشد.