تبیین اقتصاد مقاومتی:
ویژگی های اقتصاد مقاومتی چیست؟ (2)
اگر قرار باشد نهادسازیهای موازی در اقتصاد مقاومتی ایجاد شود، هیچ لزومی ندارد که این نهادسازی را دولت انجام دهد، بلکه ضروری است که مردم وارد این عرصه شوند، نهادهای اقتصادی مردمی و سازمانهای مردمنهاد میتوانند نقش بسیار پررنگ و تعیینکنندهای داشته باشند.
پژوهش خبری صدا و سیما: طرح موضوع « اقتصاد
مقاومتی» این مسأله را به
ذهن متبادر می کند که اقتصاد کشور صرفا باید در مقابل تهدید اقتصادی خارجی مقاومت کند.
با وجود تحریم های اقتصادی، در این سال ها ما به نوعی درگیر جنگ اقتصادی هستیم. با
وجود اقتصاد مقاومتی است که می توان در مقابل تهدیدها مقاومت کرد و از مسائلی همچون
از هم پاشیدگی اقتصاد جلوگیری کرد. تلاش برای از هم پاشیدگی اقتصاد، از اهداف اساسی دشمن است. اقتصاد
مقاومتی باید اقتصادی باشد که در پایان یک جنگ اقتصادی همچنان پابرجا باشد و متلاشی
نشود. جوامعی که دچار انقلاب و تحول می شوند و با یک ایدئولوژی خاص پیش می روند برای
خود راهکارهای جدید و اقتصادهای نوپایی دارند که دشمنانشان تمایلی به رشد و پیروزی
آنها ندارند. بنابراین سعی می کنند که آن اقتصاد را به زانو درآورند. بنابر این اقتصاد
هر کشوری نیازمند حمایت است. در شماره قبل از موضوع «چیستی اقتصاد مقاومتی و تفاوت اساسی آن با اقتصاد ریاضتی؟» تعریف مفهوم اقتصاد مقاومتی، اقتصاد مقاومتی از نگاه مقام معظم
رهبری، چند نمونه از بیانات رهبر انقلاب در مورد اقتصاد مقاومتی، تعریف اقتصاد مقاومتی
با تاکید بر رهنمودهای رهبری پرداختیم و همچنین به چهار تعریف از اقتصاد مقاومتی
که شامل: « اقتصاد موازی»، « اقتصاد ترمیمی»، « اقتصاد دفاعی»، « اقتصاد الگو» بود
اشاره شد. دراین شماره و درادامه موضوع « 30ویژگی اقتصاد مقاومتی» را مورد بررسی قرار می دهیم.
ویژگی های اقتصاد مقاومتی چیست؟
اقتصاد
مقاومتی که می خواهد شکل واقعی داشته باشد باید در همه زمینه های اقتصادی فعال باشد.
کشورهای با اقتصاد نوپا و دارای ایدئولوژی خاص، بخشی از آرمان هایشان اقتصادی است که
خود پاسخگوی نیازهای اجتماعی، اقتصادی و تکنولوژیکی شان باشد و در صورت تمایل، توانمندی هایش
را در اختیار آنهایی که نزاع ندارند، قرار دهند. اقتصاد
مقاومتی، باید اقتصادی باشد که درون گرا بوده و به استعدادهای داخلی، بازارهای داخلی،
اعتقادات داخلی و به مردم خودش توجه داشته باشد. چنین اقتصادی ضمن تولید باید بتواند
به تأمین نیازهای آن جامعه اقدام کند و تا جایی که تأمین نیاز کند باید جامع و گسترده
باشد.اقتصاد
مقاومتی، یک اقتصاد غیرشکننده و در عین حال پاسخگو در زمینه های مختلف. در چنین شرایطی
لازم است تا زمینه های مختلف دارای نوعی استقلال اقتصادی باشیم و در بخش های واقعی
و مالی و… به خودکفایی برسیم و این مسأله با بهره
گیری از اقتصاد مقاومتی محقق می شود. الگوی اقتصاد مقاومتی، مبانی اصلیاش را از مکتب
اسلام و به ویژه دستورات اقتصادی؛ اقتصاد اسلامی اخذ میکند.
ویژگیهای اقتصاد مقاومتی
1ـ در پی مردمی کردن اقتصاد است.
2ـ در پی بهکارگیری و شکوفایی استعدادهای خدادادی کشور است.
3ـ در پی کسب قدرت چانهزنی در بازارهای بینالمللی است.
4ـ درپی شکستن انحصارت سلطهآور است.
5ـ درپی گریز از چانهپذیری به ویژه در بازارهای محصولات
راهبردی با فناوری پیشرفته است.
6ـ به دنبال برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی است.
7ـ در پی رونق بخشیدن به تولید است.
8ـ به دنبال بومیسازی فناوری در تمام زمینهها است.
9ـ درپی حضورموثر به همراه محصولات کیفی در بازارهای بینالمللی
است.
10ـ به دنبال بالندگی بخش حقیقی اقتصاد است.
11ـ در پی تجویز حداقل ضروری بخش مجازی (نظام پولی و سفتهبازی)
بر اساس مبانی فقه اسلامی است.
12ـ در درازمدت، در پی عبور از خوانهای آسیبزدایی، کنشهای
تدافعی است.
13ـ درپی بازپروری عوامل تولید، تا مرحله پایداری و ثبات
درونی است.
14ـ در پی اثرگذاری بر بازارها و اقتصادیهای بیرونی همراه
با رشد و پیشرفت مستمر است.
15ـ در پی اصلاح و مدیریت الگوی مصرف است.
16ـ در پی مدیریت بازارهای کالاها و خدمات، کار، مالی،
پولی و سرمایه است.
17ـ در پی بازتعریف دولت و ایفای وظایف عامالمنفعه
مانند: نظارت، تنظیم بازار، حمایت، کنترل، ارزشیابی، نظام تشویق و تنبیه و تعزیرات
و مبارزه با فساد است.
18ـ در پی تکیه بر بنگاههای دانشبنیان در جهت تقویت تولید
است.
19ـ در پی تحقق امنیت اقتصادی است.20ـ در پی ایجاد ثبات شرایط اقتصادی با کمینهسازی تورم
است
21ـ در پی برقراری
امنیت جانی و مالی فیزیکی برای عوامل اقتصادی است.
22ـ به دنبال ایجاد ایمنی در برابر بحرانها و تحریمهای
اقتصادی بینالمللی است.
23ـ در
پی کسب توانایی واکنش هوشمند به تغییرات محیطی است.
24ـ حماسی و
جهادی است.
25ـ منضبط، مولد و انعطافپذیراست.
26ـ برخوردار ازقدرت واکنش سریع و هوشمند است
27ـ دارای پویایی، ارزشمدار و پایداراست.
28ـ فرصتساز
برابر است.
29ـ اتکا به استعدادهای درونی دارد
30ـ بهرهمند از امکانات بیرونی و پیشرو است.
جمع بندی
درحال حاضر ظرفیت های مناسب کشور برای اجرای اقتصاد
مقاومتی شرایط بسیار مناسبی را فراهم آورده است. وجود مصادیقی همانند « ظرفیت های معدنی
کشور»، « صنایع تبدیلی و روستایی»، « ظرفیت های کشاورزی»، «سرمایه انسانی مناسب»، «
بازار داخلی 70 میلیونی »، « داشتن بازار دم دست از کشورهای همسایه »، « تجربه های
مدیریتی متراکم »، « موقعیت جغرافیایی ممتاز ایران » و« داشتن زیرساخت های اساسی »
را می توان نام برد. فراموش نشود که اقتصاد مقاومتی ماهیتاً اقتصادی مردمی است. اگر
قرار باشد نهادسازیهای موازی در اقتصاد مقاومتی ایجاد شود، هیچ لزومی ندارد که این
نهادسازی را دولت انجام دهد، بلکه ضروری است که مردم وارد این عرصه شوند، نهادهای اقتصادی
مردمی و سازمانهای مردمنهاد میتوانند نقش بسیار پررنگ و تعیینکنندهای داشته باشند.
اگر فضا را برای حضور جوانان مؤمن و خلاّق ایران اسلامی در عرصهی اقتصادی فراهم
شود، قطعاً تحولات مثبتی را در این عرصه شاهد خواهیم بود. در شماره بعد به ابعاد دیگری از اقتصاد مقاومتی
و تفاوت آن با اقتصاد ریاضتی اشاره می شود.
پژوهش خبری// اسماعیل کوشکباغی
* منابع در آرشیو موجود است.