درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از تولد حضرت عبدالعظیم تا شهادت عزالدین قسام
امروز جمعه سی ام آبان سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با چهارم ربیع الثانی سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با بیستم نوامبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( سی ام آبان) به شرح زیر است:
تولد حضرت عبدالعظیم از نوادگان امام حسن مجتبی
۱۲۶۹ سال پیش در چنین روزی، چهارم ربیع الثانی سال ۱۷۳ هجری قمری حضرت «عبدالعظیم» از نوادگان امام حسن مجتبی (ع)، در شهر مدینه چشم به جهان گشود.
آن حضرت فردی پرهیزگار و اندیشمند بود. او از راویان مورد اعتماد امام هادی (ع) به شمار میرفت. حضرت عبدالعظیم از ائمه بزرگواری همچون حضرت رضا (ع)، حضرت جواد (ع) و حضرت هادی (ع) به طور مستقیم حدیث نقل کرده است. حضرت عبدالعظیم در زمان امامت امام هادی (ع) به پیشنهاد آن حضرت برای هدایت مردم به ایران مهاجرت کرد و در شهر ری در نزدیکی تهران کنونی مسکن گزید. ایشان در ماه شوال سال ۲۵۰ هجری قمری، به درجه رفیع شهادت نائل شد. مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم در شهر ری است و از زیارتگاههای مهم مردم به شمار میرود.
شکست قیام مردم عراق علیه انگلیس
۱۰۰ سال پیش در چنین روزی، بیستم نوامبر سال ۱۹۲۰ میلادی قیام بزرگ مردم عراق علیه استعمار انگلیس ناکام ماند.
پس از جنگ اول جهانی و فروپاشی امپراتوری عثمانی، دولتهای فرانسه و انگلیس سرزمینهای این امپراتوری را در خاورمیانه میان خود تقسیم کردند. بر این اساس، انگلیس کنترل عراق را بدست گرفت. اما از همان ابتدا با مقاومت مردم مسلمان این کشور روبرو شد. قیام مردم عراق در سی ام ژوئن سال ۱۹۲۰ میلادی به رهبری روحانیون و علمای بزرگ اسلام آغاز شد و هدف آن، اخراج اشغالگران انگلیسی و ایجاد حکومتی مستقل، با رعایت موازین اسلامی بود. مردم و روحانیون عراق در این قیام رشادتهای بسیاری نشان دادند، اما سرانجام انگلیسیها با سرکوب شدید و کشتار تعداد زیادی از مردم عراق، قیام را فرو نشاندند.
واگذاری امتیاز نفت شمال به شرکت آمریکایی استاندارد اویل
۹۹ سال پیش در چنین روزی سی ام آبان سال ۱۳۰۰ هجری شمسی لایحه واگذاری امتیاز نفت شمال به شرکت آمریکایی «استاندارد اویل» تصویب شد.
دولت ایران، در زمان صدارت احمد قوام السلطنه لایحهای تنظیم کرد که بر اساس آن، امتیاز استفاده از نفت شمال ایران به شرکت معروف آمریکایی با نام «استاندارد اویل» واگذار می شد. بر اساس توافق بین دولت و مجلس، این لایحه به طور محرمانه به تصویب رسید تا شوروی و انگلیس در آن مداخله نکنند. علت واگذاری امتیاز نفت شمال گذشته از منافع مالی، برای ایجاد توازن در سیاست خارجی بود و دولت ایران میل داشت کشور سومی نیز در ایران دست به فعالیتهای اقتصادی بزند. دو روز پس از تصویب این لایحه، سر و صدای دولت شوروی بلند شد و طی یادداشتهایی به وزرات خارجه ایران، اعتراض شدیداللَّحن خود را که در حقیقت، حکم اولتیماتوم داشت، تسلیم کرد. متعاقب اعتراض دولت شوروی، دولت انگلستان نیز یادداشتی تسلیم دولت ایران نموده و به این امر اعتراض کرد. شوروی ضمن اعتراض خود، خواهان اجرای معاهده سابق نفت خود با ایران شد، ولی از آنجا که این امر، خلاف قانون اساسی صورت گرفته بود، نمایندگان مجلس شورای ملی در برابر اعتراض شوروی و انگلیس ایستادند و به اولتیماتوم آنها توجهی نکردند.
تولد ادوین هابل، واضع نظریه انبساط جهان و مخترع تلسکوپ هابل
۱۲۲ سال پیش، در روز بیستم نوامبر سال ۱۸۹۸ میلادی «ادوین هابل» (Edwin Hubble)، ستاره شناس آمریکایی متولد شد.
وی ابتدا به خواست پدرش، در دانشگاه به تحصیل در رشته حقوق پرداخت، اما پس از دریافت مدرک خود، دریافت که به نجوم علاقهمند است و لذا این رشته را دنبال کرد. تمرکز مطالعات و مشاهدات هابل بر روی سحابیها بود که تودههای عظیم غبار و گاز در فضای بین ستارهها هستند. در اوایل قرن بیستم تصور میشد که سحابیها داخل کهکشان راه شیری هستند، اما هابل ثابت کرد که آنها، کهکشانهایی خارج از کهکشان راه شیری هستند. او همچنین دریافت که کهکشانها در حال دور شدن از یکدیگر هستند و نظریه «انبساط جهان» را ارائه داد. ادوین هابل سرانجام در سال ۱۹۵۳ از دنیا رفت.
شهادت عزالدین قسام، روحانی ضد صهیونیست
۸۵ سال پیش در چنی روزی، ۲۰ نوامیر ۱۹۳۵ میلادی "عِزّالدّین قَسّام" روحانی مجاهد و مبارز ضد صهیونیستی به شهادت رسید.
شیخ عزالدین قسام یکی از رهبران برجسته نهضت اسلامی فلسطین در نیمه اول قرن بیستم به شمار می رود که دارای قدرت و نفوذ فوق العادهای در بین مردم مسلمان عرب خاورمیانه بود. او در دانشگاه الازهر مصر تحصیل کرد و مدتی نیز به عنوان یکی از وکلای شهر لاذقیّه واقع در غرب سوریه به کار پرداخت. قسّام که از روحانیان فاضل و از دانشمندان فلسطین محسوب میشد، در بحبوحه انتقال سیل آسای یهودیان اروپا به فلسطین اشغالی در دهه ۱۹۳۰ م که توسط گروههای تروریستی یهودی و با همکاری موثر نیروهای استعمارگر بریتانیا صورت می گرفت، قیام اسلامی و مسلحانه خود را علیه صهیونیستها و انگلیسیها آغاز کرد. همزمان با این مهاجرتها که ظاهراً بر اثر سیاستهای ضدیهودی نازیها در اروپا و در واقع برای تشکیل رژیم صهیونیستی در فلسطین روی می داد، گروههای تروریستی یهود با انجام اعمال تروریستی علیه سکنه مسلمان و عرب فلسطین، به دنبال فراری دادن اعراب فلسطینی و جایگزین کردن یهودیان تازه وارد بودند. در این میان، قیام مردمی عز الدّین قسّام، به سرعت وارد مرحله مسلحانه گردید و ضربات متعددی را بر پیکر مهاجران صهیونیست وارد آورد. قیام عزالدین قسام از جانب هیچ یک از رهبران عرب آن روز مورد حمایت قرار نگرفت. در نهایت، صهیونیستها با همکاری استعمارگارن انگلیسی در توطئهای مشترک، در صدد قتل عزّالدین قسّام برآمدند و سرانجام شیخ عزالدین قسام که در این سالها بزرگترین قیام اسلامی ملت فلسطین را رهبری می کرد در ۲۰ دسامبر ۱۹۳۵ م در نبردی نابرابر به شهادت رسید.
درگذشت لئو تولستوی نویسنده جنگ و صلح
۱۱۰ سال پیش در چنین روزی، بیستم نوامبر سال ۱۹۱۰ میلادی «لئو تولستوی» (Leo Tolstoy)، نویسنده روسی درگذشت.
تولستوی در سال ۱۸۲۸ متولد شد و بزودی پدر و مادرش را از دست داد. وی به سیر و مطالعه در جوامع اروپایی پرداخت. مشاهدات او در این سفرها، وی را از تمدن مادی غرب به شدت بیزار کرد. این نویسنده مشهور روسی به تعلیم و تربیت کودکان اهمیت بسیاری میداد و در کمک به درماندگان و قشر محروم جامعه فعال بود. از تولستوی آثار فراوانی به جای مانده است که از میان آنها میتوان به رمان برجسته «جنگ و صلح» و کتابهای «رستاخیز» و «دوران کودکی» اشاره کرد.