درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از روز حافظ تا تاسیس کا گ ب
امروز یکشنبه، بیستم مهر سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با بیست و سوم صفر سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با یازدهم اکتبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما ، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (بیستم مهر) به شرح زیر است:
روز بزرگداشت حافظ
امروز، بیستم مهر ماه، در تقویم ایرانی روز بزرگداشت خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی شاعر پرآوازه ایران است.
وی در حدود سال ۷۲۷ هجری شمسی در شیراز ـ از شهرهای جنوبی ایران ـ متولد شد. حافظ، تفسیر قرآن، حکمت و ادبیات عرب را به خوبی میدانست و از آنجا که قرآن را با چند قرائت از حفظ داشت، به حافظ شهرت یافت. وی عارفی بزرگ، حکیمی متفکر و ادیبی زبردست بود که با استفاده از استعداد سرشار خود، اشعاری جاودانه سروده است. حافظ با الهام از تعالیم اسلامی و مفاهیم قرآنی و به کارگیری استعارات و کنایات منحصر به فرد، نابترین غزلهای تاریخ ادبیات ایران را سروده است. به همین دلیل، آیت الله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی در کنگره ششصدمین سال وفات حافظ، بزرگداشت حافظ را بزرگداشت فرهنگ اسلامی و ایرانی و اندیشه ناب دانست و وی را درخشانترین ستاره فرهنگ ایران نامید. تاکنون شرحهای گوناگونی بر دیوان حافظ نگاشته اند و این دیوان به زبانهای متعدد ترجمه شده است. خواجه حافظ شیرازی درسال ۷۹۲ هجری شمسی وفات یافت.
امضای توافق ننگین گلستان میان ایران و روسیه
۲۰۷ سال پیش در چنین روزی بیستم مهر سال ۱۱۹۲ هجری شمسی قرارداد ننگین "گلستان" میان ایران و روسیه در پی شکست ایران از روسیه امضاء شد.
این قرارداد پس از پایان دوره اول جنگهای ایران و روس که ده سال به طول انجامید و با دخالت دولت انگلستان، میان دو کشور به امضاء رسید. به موجب این قرارداد، تمامی شهرهایی که تا آن تاریخ به تصرف روسیه در آمده بود، جزو خاک روسیه باقی ماند و مالکیت روسیه بر شهرهای قره باغ، باکو، دربند، لنکران و بخشی از تالش نیز پذیرفته شد. ایران نیز پذیرفت از همه دعاوی خود در مورد مناطق داغستان، گرجستان و ارمنستان چشم بپوشد. همچنین حق کشتیرانی در دریای خزر از ایران سلب گردید و در عوض، دولت روسیه تعهد سپرد که تنها نیابت سلطنت عباس میرزا ولیعهد را پذیرفته و به قدرت رسیدن او را تضمین کند. در این قرارداد، مرزهای دو کشور دقیقاً معین نشد و همین نامعلوم بودن مرزهای دو کشور و مقررات عهدنامه گلستان موجب شد که دولت ایران از این عهدنامه سربتابد و روسیه را به نیرنگ متهم سازد. این عوامل باعث شد که جنگ دوم ایران و روسیه در سالهای بعد شکل گیرد و عهدنامه سیاه دیگری با نام ترکمانچای به ایران تحمیل شود.
جنگ بوئرهای هلندی با انگلیس
۱۲۱ سال پیش در چنین روزی، یازدهم اکتبر سال ۱۸۹۹ میلادی جنگی خونین میان سفیدپوستان هلندی مقیم آفریقای جنوبی که بوئر خوانده میشدند و انگلیسیها آغاز شد.
نیروهای انگلیسی درسال ۱۸۴۱ میلادی به منظور استعمار آفریقا، وارد آفریقای جنوبی شدند و پس از احداث مناطق مسکونی، در آن سرزمین استقرار یافتند. بعد از کشف معادن غنی طلا و الماس در آفریقای جنوبی، سیل مهاجران اروپایی به ویژه انگلیسی، به آفریقای جنوبی سرازیر شد. بوئرها در قرن هفدهم میلادی به آفریقای جنوبی آمده بودند و مخالف ورود مهاجرین جدید بودند. به همین دلیل به جنگ با مهاجران انگلیسی پرداختند. اما حمایت دولت انگلیس از مهاجران، منجر به شکست بوئرها در این نبرد شد و به این ترتیب آفریقای جنوبی، به استعمار انگلیس درآمد. آفریقای جنوبی در سال ۱۹۳۱ به استقلال دست یافت.
تاسیس کا گ ب
۲۹ سال پیش، در روز یازدهم اکتبر سال ۱۹۹۱ میلادی فعالیت سازمان امنیت شوروی موسوم به کا. گِ. بِ (K G B) اندکی قبل از فروپاشی این کشور، پایان یافت.
کا گ ب در سال ۱۹۵۴ با هدف مقابله با فعالیتهای براندازی نظام کمونیستی شوروی، تاسیس شد و وظایفی، چون سرکوبی مخالفین حزب کمونیست و عملیات جاسوسی و ضد جاسوسی در داخل و خارج از شوروی را برعهده داشت. کا گ ب به تدریج چنان مقتدر شد که به مهمترین نهاد نظام شوروی تبدیل شد و در واقع موثرترین اهرم زمامداران شوروی - برای سرکوب مخالفان و حفظ قدرت حزب کمونیست این کشور بود.
کا گ ب در داخل شوروی بسیاری از مخالفین نظام کمونیستی را از میان برداشت و تصفیههای خونینی در داخل حزب کمونیست، نیروهای مسلح و جمع هنرمندان انجام داد. پس از انحلال کا گ ب، وظایف آن میان دو سازمان اطلاعاتی روسیه تقسیم شده است که یکی بخش اطلاعات فدرال و دیگری بخش اطلاعات خارجی است.
درگذشت مخترع رطوبت سنج
۳۱۵ سال پیش در چنین روزی برابر با یازدهم اکتبر ۱۷۰۵ میلادی "گیوم آمونتون" (Guillaume Amontons) فیزیکدان ناشنوای فرانسوی درگذشت.
وی در سی و یکم اوت ۱۶۶۳ م متولد گردید ودر نوجوانی شنوایى خود را از دست داد، اما به جای دلسردی و یأس، توانست تمامی تلاش و کوشش خود را مصروف کارهای علمی نماید. وی در ابتدا به مکانیکی روی آورد و پس از تلاش ناموفق در طراحی یک ماشین با حرکت دائمی، به تحصیل فیزیک و ریاضیات پرداخت و با فراگیری این علوم، به کارهای مختلف دست زد و بر تجربیات خود افزود. گیوم در سال ۱۶۸۷ م رطوبت سنج جدیدی برای تعیین مقدار رطوبت هوا اختراع نمود، سپس فشارسنجی ساخت که در آن از جیوه استفاده نمی شد. وی تلگراف نوری را تکمیل و در حضور خاندان سلطنتی فرانسه مورد آزمایش قرار داد. کارهای دیگر وی در مورد دماسنج گازی، ساعت آبی، موتور حرارتی و... بود که درباره آنها به مطالعه پرداخت و آنها را تکمیل نمود. گیوم آمونتون سرانجام در ۱۱ اکتبر ۱۷۰۵ م در ۴۲ سالگی درگذشت.
درگذشت آقا نجفی اصفهانی، فقیه و عالم بزرگ ایرانی
۱۴۱ سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم صفر سال ۱۳۰۱ هجری قمری شیخ «محمدباقر آقانجفی اصفهانی» عالم بزرگ و فقیه ایرانی درگذشت.
وی در سال ۱۲۳۴ هجری قمری متولد شد و پس از تحصیل در رشتههای مختلف علوم دینی در اصفهان، برای تکمیل تحصیلات به نجف رفت. آقانجفی پس از بازگشت از نجف، در اصفهان ساکن شد و به تعلیم و تربیت شاگردان و نگارش کتاب پرداخت. وی دارای نفوذ فراوان اجتماعی بود و به اجرای فریضه امر به معروف و نهی از منکر اهمیت زیادی میداد و با منحرفان مقابله میکرد. به همین دلیل آقانجفی در میان مردم از محبوبیت بسیار برخوردار بود. از کتابهای وی میتوان «لب الفقه» و «لب الاصول» را نام برد.