در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از روز جهانی سالمندان تا درگذشت ارسطو
امروز پنجشنبه دهم مهر سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با سیزدهم صفر سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با اول اکتبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( دهم مهر ) به شرح زیر است:
روز جهانی سالمندان
اول اکتبر هر سال به عنوان روز سالمندان نامگذاری شده است تا گامی در راستای تکریم پدران و مادران و دیگر سالمندان برداشته شود. دوران سالمندی همانند دوران کودکی یا جوانی، یکی از مراحل زندگی است با این تفاوت که دوران کودکی و جوانی، سرشار از انرژی و تلاش، ولی دوران سالمندی، همراه با تحلیل قوا و کاهش میزان فعالیت های فیزیکی می باشد. تاقبل از قرن بیست و یکم میلادی، میانگین عمر، بسیار پایین بود. اما بهبود وضع تغذیه و پیشرفت های چشمگیر پزشکی و ارتقای سطح بهداشت، سبب افزایش میانگین عمر گردیده است.
وجود شمار روز افزون سالمندان در اکثر کشورها موجب شده که مقامات دولتی و برنامه ریزان اجتماعی، توجه بیشتری به این مسئله ابراز نموده و به وضع مقرراتِ تأمین اجتماعی مطلوبترِ آنان همت گمارند. در جمهوری اسلامی ایران هم در پرتو تحولات ناشی از انقلاب و به دلیل آداب و رسوم فرهنگی در جامعه، کهنسالان از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند، اگرچه این بدان معنا نیست که هیچ سالمندی از محیط گرم خانواده اش محروم نمی ماند. لذا در این کشور نیز همچون بسیاری از کشورهای دیگر در این روز مراسم ویژه ای برای سالمندان در نظر گرفته می شود.
درگذشت ارسطو، واضع فن خطابه
۲۳۴۲ سال پیش، بنا بر اقوال تاریخی اول اکتبر ۳۲۲ قبل از میلاد ارسطو یا ارسطاطالیس فیلسوف شهیر و برجسته یونان باستان در گذشت.
ارسطو در سال ۳۸۴ قبل از میلاد، در یکی از شهرهای مقدونیه به نام استاگیرا متولد گردید. پدرش طبیب مخصوص پادشاه و دربار مقدونی بود و از این راه ثروت فراوانی به دست آورد. ارسطو در نوجوانی، پدر را از دست داد و آنچنان که گفته شده، به مقتضای جوانی و بی تجربگی همه آن را صرف عیش و نوش نمود؛ بنابراین و به ناچار ابتدا وارد ارتش شد، اما پس از چندی به زادگاه خویش بازگشت و به تحصیل طب پرداخت. ارسطو در سن سی سالگی طب را نیز رها نمود و به آتن رفت. وی مدت هشت سال در آکادمی و تحت نظر افلاطون، به تحصیل اشتغال ورزیدو آنچنان با جدیت دوره مطالعاتی فشرده را پی گرفت که به سرعت در مقام موشکافترین دانشجوی نسل خویش مطرح شد؛ بنابراین به همکاری با افلاطون دعوت گردید. با مرگ افلاطون در سال ۳۴۷ ق. م ارسطو به منطقه ای در آسیای صغیر سفر نمود و مدت سه سال در محفل متفکران آن سامان حضور یافت. ارسطو در سال ۳۴۲ ق. م به دعوت فیلیپ مقدونی به آن سرزمین رفت و مربی فرزند وی، که بعدها به نام اسکندر شهرت یافت گردید. حدود ده سال پس از آن، ارسطو مدرسه ای دایر نمود که به دانشگاه های امروزین شباهت داشت. در مورد اندیشه های ارسطو میتوان از فلسفه سیاسیِ وی یاد نمود که به شرح چگونگی رفتار و عمل حکومت واقعی و نه آرمانی، می پردازد. وی هدف حکومت را پرورش و حمایت از انسانهای شریف و با فرهنگ می داند. وی زندگی سعادت آمیز را خویشتنداری توأم باتوجه به اصل اعتدال و میانه روی می دانست و خوشبختی را نیز در گرو خوب زیستن در نتیجه کار خوب کردن عنوان می کرد. ارسطو (ارسطاطالیس) سرانجام در اول اکتبر سال ۳۲۲ ق. م در سن ۶۲ سالگی درگذشت.
روز ملی جمهوری خلق چین
۷۱ سال پیش در چنین روزی، اول اکتبر ۱۹۴۹ میلادی جمهوری خلق چین به رهبری مائوتسه تونگ رسمیت یافت و این روز به عنوان روز ملی این کشور نامگذاری شد.
با تسلیم ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم، ارتش این کشور مناطق اشغالی چین را تخلیه کرد و عقب نشینی نمود. از آن پس نواحی آزاد شده به رهبری مائوتسه تونگ تحت تسلط کمونیست ها قرار گرفت و این امر آتش جنگ داخلی چین را شعله ور ساخت. در این جنگ، قوای کمونیست مائو بر نیروهای ملی گرای چیان کای چک پیروز شده و رژیم وی را ساقط کردند. چیان کای چک به جای اینکه به کانتون، پایتخت موقت چین در جنوب این کشور برود، به جزیره تایوان رفت و دولت چین ملی را در آنجا تشکیل داد. فرار چیان کای چک به تایوان که از نومیدی کامل او در جلوگیری از سقوط چین به دست کمونیست ها حکایت می کرد، روحیه باقیمانده نیروهای دولتی چین را به شدت تضعیف کرد و کمونیستها در مدتی کمتر از چهارماه، باقیمانده خاک چین را بدون مقاومت زیادی به تصرف خود درآوردند. در نهایت در اول اکتبر ۱۹۴۹ م، جمهوری خلق چین به رهبری مائو در پکن اعلام گردید؛ و روز اول اکتبر سالروز تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹ م به عنوان روز ملی این کشور نام گذاری شد.
استقلال نیجریه از انگلیس و روز ملی این کشور
۶۰ سال پییش در چنین روزی برابر با اول اکتبر ۱۹۶۰ میلادی کشور افریقایی "نیجریه" از استعمار انگلیس استقلال یافت و این روز به عنوان روز ملی این کشور نامگذاری شد.
استعمار بریتانیا، در اواخر قرن نوزدهم کشور نیجریه را به تصرف خود درآورد و در سال ۱۹۱۴ با الحاق دو تحت الحمایه خود یعنی نیجریه شمالی و جنوبی، مستعمره نیجریه را ایجاد کرد. نیجریه در سال ۱۹۵۴ م دارای خودمختاری و عضو جامعه کشورهای مشترک المنافع شد. در سال ۱۹۶۰ نیز مردم این کشور با شرکت در یک همه پرسی، ایجاد یک حکومت فرمانداری کل فدرال، مستقل از بریتانیا را تأیید کردند و بدین صورت، نیجریه به استقلال رسید. تا اینکه حکومت نیجریه در سال ۱۹۶۳ م تبدیل به جمهوری شد. کشور نیجریه با بیش از ۹۲۳ هزار کیلومتر مربع مساحت در غرب افریقا در کنار خلیج گینه و در همسایگی کشورهای نیجر، بنین و کامرون واقع شده است. نیجریه یک کشور قبیله ای است و بیش از ۲۵۰ قبیله در نقاط مختلف این کشور، تقریباً به طور مستقل زندگی می کنند. نیجریه یکی از کشورهای صادر کننده نفت بوده و به واسطه درآمد حاصل از فروش نفت، از کشورهای بالنسبه ثروتمند افریقا به شمار می آید.
روز ملی قبرس
اول اکتبر روز ملی قبرس است. کشور جزیرهای قبرس با ۹/۲۵۱ کیلومتر مربع وسعت در غرب آسیا، در دریای مدیترانه و در نزدیکی سواحل ترکیه و سوریه واقع شده است.
اکثریتِ ساکنین این کشور یونانی بوده و اقلیتِ ترک که بیشتر ارتدوکس و درصد کمتری مسلمان هستند نیز، در آن زندگی می کنند. نیکوزیا پایتخت قبرس است و پوند قبرس واحد پول آن کشور بود که با الحاق این کشور به اتحادیه اروپا، یورو جایگزین آن گردید. از شهرهای مهم آن لیماسول و لارناکا است. این جزیره، تا ۱۹۱۴ تحت سلطه عثمانی و از آن پس زیرنظر انگلستان اداره می شد. حضور استعماری انگلستان تا سال های بعد از جنگ جهانی دوم ادامه داشت تا اینکه قیام و اعتراضات مردمی به استقلال قبرس در ۱۶ اوت ۱۹۶۰ انجامید. در سالهای قرن بیستم مسئله الحاق این کشور به یونان مطرح بود و در طول دهه ۱۹۶۰ به بعد همواره میان یونانیها و ترک نشینان قبرس اختلاف وجود داشته و تا مرز جنگ داخلی پیش رفته است. نظام سیاسی حاکم بر قبرس، جمهوری است.
درگذشت پیر کورنی، بنیانگذار تئاتر کلاسیک
۳۳۶ سال پیش در چنین روزی برابر با اول اکتبر ۱۶۸۴ میلادی "پیرکورنی" (Pierre Corneille) نویسنده و نمایشنامه نویس شهیر فرانسوی درگذشت.
وی در ۱۰ مارس سال ۱۶۰۶ م در شهر رُوان فرانسه به دنیا آمد. او تحصیلات خود را در یک مدرسه مذهبی انجام داد و در طول تحصیل در این مدرسه، صفات عالی انساندوستی و خویشتنداری و زهد و پارسایى را در وجودش تثبیت کرد. کورنی تحصیلات عالی خود را در رشته حقوق در ۱۸ سالگی به پایان رساند و از آن پس به مدت چهار سال، در دادگستری به وکالت دعاوی پرداخت. ولی به زودی به تئاتر و نمایشنامه نویسی روی آورد و بر اثر نوشتن نمایشنامههای بسیار، به شهرت فراگیری رسید. کورنی بنیانگذار حقیقیِ هنر کلاسیک تئاتر فرانسه به شمار می رود. قهرمانان داستانهای کورنی، انسان دوست، شجاع و دارای صفات عالی هستند که موانع هدف خود را پیروزمندانه از میان برمی دارند. کورنی به سبب خلق شخصیتهای بزرگ و خصوصیتهای عالی تراژدی و به سبب عظمت سبک انشا، شخصیتی برجسته و ممتاز به شمار می آید. آثاری همچون سیدْ، هوراس، آتیلا، کمدی دروغگو و میدان سلطنتی از جمله برترین کارهای کورنی به شمار می روند.