غده تیروئید چیست؟
غده تیروئید چیست و چه کاری انجام میدهد؟
به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، بدون درمان مناسب، اشکال شدید کمکاری یا پرکاری تیروئید میتواند حتی زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد.
تیروئید اندامی کوچک و پروانهای شکل بوده که در جلوی گردن بالای استخوان ترقوه قرار گرفته است.
دانستنیهایی درباره غده تیروئید
تیروئید به صورت مستقیم و غیر مستقیم تقریبا همه عملکردهای بدن را کنترل میکند که از آن جمله میتوان به ضربان قلب، تنفس، و سوخت و ساز اشاره کرد. بر همن اساس نباید شرایط این غده کوچک نادیده گرفته شود.
غده تیروئید چه کاری انجام میدهد
تیروئید هورمونهایی که به نامهای T۴ و T۳ شناخته میشوند را تولید میکند که در همه سلولهای بدن استفاده میشوند. این هورمونها برای ادامه زندگی انسان ضروری هستند. میزان بسیار زیاد یا کم از آنها میتواند موجب بروز مشکلاتی در بدن شود. به عنوان مثال، میزان بسیار زیاد هورمون تیروئید میتواند فشار کاری قلب را افزایش داده و موجب تپش قلب و اضطراب شود. میزان بسیار کم هورمون تیروئید نیز میتواند موجب افزایش وزن شود و همچنین به دلیل این که مغز وابستگی بسیاری به تیروئید دارد سطوح پایین هورمون تیروئید میتواند موجب افسردگی شود.
مشکلات تیروئید میتواند بر سلامت کلی انسان تأثیرگذار باشد
قدرت زیاد، مسئولیت بیشتر را به همراه دارد و غده تیروئید نیز از این شرایط مستثنی نیست. فعالیت تیروئید به روشهای متفاوتی میتواند از کنترل خارج شود و شرایط مختلفی وجود دارند که میتوانند در گروه بیماری تیروئید قرار بگیرند. کمکاری تیروئید، پرکاری تیروئید، بیماری هاشیموتو (یک اختلال خودایمنی که به تیروئید حمله میکند و موجب کم کاری تیروئید میشود)، و بیماری گریوز (یک اختلال خودایمنی که موجب پرکاری تیروئید میشود) از شناخته شدهترین نمونهها در این زمینه هستند. افزون بر این، فرد ممکن است با شکلگیری تودهها یا حتی سرطان تیروئید مواجه شود. پنج نوع سرطان تیروئید شامل پاپیلاری، فولیکولار، مدولاری، آناپلاستیک و لنفوم وجود دارند.
معاینه تیروئید به راحتی انجام میشود
چه به عنوان بخشی از یک معاینه سالانه یا به دلیل نگرانی از بروز یک مشکل، آزمایش خون میتواند بروز مشکل در تیروئید را نشان دهد. در ابتدا، یک آزمایش خون دقیق به نام تیاساچ (هورمون محرک تیروئید) میتواند عملکرد غیرعادی تیروئید را نشان دهد. تیاساچ هورمون پیامرسانی از مغز به غده تیروئید است که دستور سختتر کار کردن را به آن میدهد. زمانی که تیروئید در انجام این کار ناموفق است، پیام قویتر شده که افزایش میزان تیاساچ را به همراه دارد. زمانی که تیروئید به سختی در حال کار کردن است، مغز نیازی به ارسال پیامها ندارد، از این رو، میزان تیاساچ کم است. اگر نتایج آزمایش تیاساچ عادی نباشد، حداقل به انجام یک آزمایش خون دیگر شامل T۴، T۳، یا آزمایشهای پادتن تیروئید برای کمک به تشخیص دلیل مشکل نیاز خواهد بود.
مشکلات تیروئید در هر سنی میتوانند شکل بگیرند
مطالعهای که در نشریه Journal of Clinical & Diagnostic Research منتشر شد، نشان داد که برخی باورهای اشتباه درباره بیماری تیروئید وجود دارند. به عنوان مثال، تقریبا ۴۰ درصد شرکت کنندگان در این مطالعه فکر میکردند که افراد چاق احتمال بیشتری دارد به کمکاری تیروئید مبتلا باشند؛ حدود ۲۷ درصد شرکت کنندگان بر این باور بودند که افراد پیر بیشتر تحت تاثیر این بیماری قرار میگیرند، و حدود ۱۳ درصد باور داشتند که زنان بیشتر تحت تاثیر کمکاری تیروئید قرار میگیرند. تنها ۹ درصد شرکت کنندگان اطلاع داشتند که کمکاری تیروئید میتواند همه گروههای سنی را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم پرکاری تیروئید متفاوت هستند
زمانی که غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید میکند، این شرایط میتواند به پرکاری تیروئید منجر شود. از علائم پرکاری تیروئید میتوان به اضطراب، عصبی بودن، تحریک پذیری، افزایش تعریق، دشواری در به خواب رفتن، نازک شدن پوست، شکنندگی ناخن ها، و ضعف عضلانی اشاره کرد.
کمکاری تیروئید بر سطوح انرژی و موارد دیگر تأثیرگذار است
کمکاری تیروئید زمانی رخ میدهد که غده تیروئید به میزان کافی هورمون تیروئید تولید نمیکند. از علائم کمکاری تیروئید میتوان به احساس خستگی و خواب آلودگی، نفخ و یبوست، احساس سرما، تغییرات در شرایط مو و ناخن، کند شدن ذهن، و ضربان آرام قلب اشاره کرد.
کیفیت زندگی فرد میتواند تحت تأثیر قرار بگیرد
بدون درمان مناسب، اشکال شدید کمکاری یا پرکاری تیروئید میتواند حتی زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد. این در شرایطی است که موارد خفیفتر نیز میتوانند در زندگی روزانه انسان اختلال ایجاد کنند. افرادی که به کمکاری تیروئید مبتلا هستند و اقدامی در جهت درمان آن انجام نمیدهند ممکن است با کمبود انرژی و هوشیاری ذهنی مواجه شوند. این شرایط میتواند به ویژه در زمان کار مشکلساز باشد. افزون بر این، زنان مبتلا به کمکاری یا پرکاری تیروئید میتوانند ناباروری را تجربه کنند.
ایجاد تعادل عامل کلیدی است
اگر کمکاری تیروئید در شما تشخیص داده شده است، پزشک احتمالا داروهایی را برای بهبود تعادل هورمونی تجویز خواهد کرد. درمان دیگری برای کمکاری تیروئید نیاز نیست. همچنین، تغییرات غذایی خاصی برای مقابله با این شرایط وجود ندارد. برخی افراد با مصرف لووتیروکسین (T۴) بهبود شرایط خود را تجربه میکنند، در شرایطی که برخی دیگر ممکن است به مصرف ترکیبی از T۴ و T۳ نیاز داشته باشند.
رژیم غذایی در سلامت تیروئید نقش دارد
مطالعهای که در نشریه Journal of Medical Nutrition and Nutraceuticals منتشر شد، نشان میدهد که ریزمغذیهایی مانند ید، سلنیم و روی نقش مهمی در حفظ سلامت تیروئید ایفا میکنند. بهترین توصیه برای بیماران مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل و دریافت ید به میزان کافی در روز است.
سلنیم برای عملکرد تیروئید ضروری است
سلنیم یک عنصر کلیدی در سلامت تیروئید است، زیرا این اندام بالاترین مقدار سلنیم در هر گرم از بافت را دارد. این ریزمغذی به دفاع در برابر بیماری کمک میکند و همچنین از متابولیسم هورمونهای تیروئید پشتیبانی میکند. از مواد غذایی سرشار از سلنیم میتوان به آجیل برزیلی، ماهیهای تن باله زرد، هالیبوت، و ساردین، میگوی کنسروی، بوقلمون، و جگر اشاره کرد.
رویکردهای درمان سرطان تیروئید در حال تغییر هستند
تشخیص سرطان تیروئید طی دهههای گذشته روندی افزایشی را شاهد بوده است. مطالعهای که در نشریه JAMA Otolaryngology: Head & Neck Surgery منتشر شد، نشان داد رویکردهای جدیدی برای پرهیز از زیادهروی در درمان تومورهایی که به کندی رشد میکنند نیاز است. پزشکان اکنون در حال امتحان کردن درمانهای کمتر تهاجمی هستند و بر همین اساس، برداشتن کامل غده تیروئید برای همه بیماران تجویز نمیشود. برای تومورهای کوچک ممکن است رویکرد نظارت و انتظار در نظر گرفته شود تا مشخص شود آیا تومور به اندازهای بزرگ میشود که به انجام عمل جراحی نیاز باشد یا خیر.