دکتر سعید نمکی :
در ساخت واکسن کرونا از کشورهای مدعی عقب نیستیم
وزیر بهداشت: درباره واکسن کرونا از کشورهای مدعی عقب نیستیم اما نمیخواهیم حرفهای توهمآمیز بزنیم.
به گزارش خبرنگار حوزه سلامت گروه علمی فرهنگی هنری خبرگزاری صدا وسیما ، دکتر سعید نمکی در جلسه کمیته کشوری مشورتی کووید19 که با حضور تعدادی از مسئولین این وزارتخانه در ساختمان وزارت بهداشت برگزار شد با بیان اینکه خبرهای خوشی از واکسن کرونا داریم گفت: نمیخواهیم حرفهای توهمآمیز بزنیم و نمیخواهیم بگوییم که تا پاییز واکسن به دست مردم میرسد، امروز فقط میتوانیم بگوییم در ساخت واکسن از خیلی افراد دنیا که مدعی ساخت واکسن هستند عقب نیستیم اما چند سوال در خصوص واکسن مطرح است، اول اینکه باید ببینیم واکسن چهقدر روی کرونا موثر است، دوم آنکه باید بررسی شود که تزریق واکسن چقدر باید استمرار داشته باشد و ایمنی ناشی از واکسن چقدر استمرار دارد، آیا مانند واکسن آنفلوانزا میتوانیم بگوییم سالی یکبار تزریق شود یا خیر؟
وی افزود: هنوز نمیدانیم که این واکسن باید ایمنی هومورال یا ایمنی سلولی یا هر دو را تقویت کند، هیچکس نتوانسته در دنیا به این سؤالات پاسخ بدهد، ما هنوز نمیدانیم واکسنی که ساخته خواهد شد چقدر ایمنی ایجاد میکند و تا چه مدت ایمنیزاست؛ زیرا در واکسن آنفلوانزا 30 تا 40 درصد ایمنی بخشی وجود دارد و باید دید آیا کرونا هم همینطور است یا خیر. همچنین باید جهشهای ویروس کرونا برای ساخت واکسن مورد بررسی قرار بگیرند.
دکتر نمکی ادامه داد: واکسنسازی کار تیمی است و استانها باید اطلاعات خود را تبادل کنند تا بتوانیم جزو اولین کشورها در پیشرفت ساخت واکسن اعلام وجود کنیم.
وی با بیان اینکه یک راه طولانی در پیش داریم گفت: امیدواریم بتوانیم تأثیر ویروس بر سایر قسمتهای مختلف کشور را مدیریت کنیم. امیدوارم که با یک گفتمان چندسویه بتوانیم موارد را به نحو احسن مدیریت کنیم.
آقای نمکی با اشاره به اینکه اگر چه در دانشگاههای علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی معلمان برجستهای حضور دارند، اما تمام دانشمندان و علم مملکت در تهران نیست گفت: استفاده از ظرفیتهای استان ها، میتواند ما را به رسیدن به پاسخ خیلی از پرسشهای مربوط به ویروس کووید ۱۹ کمک کند.
وی ادامه داد: در ۳۰ سال گذشته تنها یک ایستگاه بررسی مالاریا در ایرانشهر و در ارومیه و کردستان مراکزی برای بررسی برخی از بیماریها وجود داشت و دانشگاههای علوم پزشکی به قدری کم تجربه بودند که نمیتوانستیم روی آنها حساب کنیم.
وی افزود: خوشبختانه اکنون در گناباد، سبزوار، بم، جهرم، فسا، شوشتر و هرنقطهای از کشور دانشمندان برجستهای حضور دارند که هرکدام میتوانند در محورهای جداگانه پاسخگوی خیلی از سؤالات علمی در خصوص بیماری کرونا باشند.
آقای دکتر نمکی گفت: باید علاوه بر دانشگاههای علوم پزشکی، در دانشگاههای غیر علوم پزشکی نیز به دنبال افراد نخبه باشیم، زیرا کرونا یک عامل بیماری زای چند وجهی است و وقتی ما دچار همه گیری و دنیا دچار همه گیری جهانی شد، باید به ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آن پرداخته شود.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: دانشگاههای علوم پزشکی و دانشکدههای آنها افراد متخصص را شناسایی و معرفی کنند و با برگزاری جلسات و تشکیل تیمهای مختلف در کلان شهرها، افراد نخبه و برجسته را به وزارتخانه معرفی کنند تا بتوانیم یک پارلمان از علماء در رشتههای مختلف مؤثر بر کنترل، مدیریت و مهار بیماری کرونا را در سطح کشور و وزرات بهداشت درمان و آموزش پزشکی داشته باشیم.
آقای دکتر سعید نمکی کووید ۱۹ را یک ویروس بسیار پیچیده دانست و بیان کرد: بشریت مدتها باید با این ویروس دست و پنجه نرم کند و ما باید خودمان را برای یک راه پیچیده آماده کنیم.
وی افزود: همواره تأکید داشته ام که هرکس ادعا کند که این ویروس را خوب شناخته و درمان آن را به طور کامل یافته است و یا مدلهای همه گیری شناسی (اپیدمیولوژی) طراحی کرده که منطبق به واقعیت است و هرشخص دیگری که فکر کند که به بهترین مدل درمان بیماری دست یافته است، نشانه دانشمندی نیست، بلکه این نشانه نوعی توٌهم است؛ زیرا این ویروس به مراتب پیچیدهتر از این است که بتوان ۱۰۰ درصد روی آن قضاوت کرد.
دکتر نمکی گفت: به همه همکاران توصیه کرده ام که در صورت اظهار نظر درباره این ویروس، داروی مؤثر بر آن و دستورالعملهای درمانی آن، باید از واژههای «احتمالا» و «تا امروز» تأکید و استفاده کنند.
تشخیص تاثیر هر دارو بر کرونا یک ماه زمان می برد
وزیر بهداشت: هر کس فکر کند که بهترین روش درمان و بیماریابی را یافته و اگر در آینده با همین روش ادامه بدهد موفق خواهد بود، نشاندهنده توهم اوست.
دکتر نمکی با تاکید بر اینکه یک ماه زمان برای تشخیص تاثیر دارو بر کرونا لازم است، افزود: باید خودمان را برای یک راه سنگلاخی در آینده آماده کنیم.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خاطر نشان کرد: باید یک ماه صبر کرد تا بدانیم این ویروس شترگاوپلنگ تحت تاثیر کدام دارو قرار خواهد گرفت.
آقای نمکی گفت: من تعجب میکنم که گاهی میگویند یک داروی گیاهی یا شیوه درمانی یافتهاند که حتماً کرونا را درمان میکند، این تفکر نوعی توهم است.
با وجود برخی کاستی ها اما دستاوردهای بزرگی داشتیم
وزیر بهداشت همچنین گفت: با وجود مشکل ها و کاستی های موجود در کشور و غافلگیری در رابطه با ویروس کرونا، خوشبختانه در مرحله اول با کمک همکارانمان در استان ها، دستاوردهای قابل توجهی در عرصه های بین المللی داشته ایم.
دکتر نمکی افزود: کاهش 30 درصدی فوت و 25 درصدی ابتلا حرکت بسیار بزرگی بود که به همت و همکاری همکاران در استان ها اتفاق افتاد.
وی با اشاره به شناخت علمی از شاخص های آنتی ژنیک و اپی توپ های ویروس کرونا، گفت: برای من کاملاً مشخص بود که با پدیده بسیار پیچیده روبرو هستیم و این پدیده ممکن است با تمام پدیده های قبلی متفاوت باشد.
وزیر بهداشت تصریح کرد: کاملاً مشخص بود که این ویروس با اجدادش تفاوت های ساختاری دارد و برخورد با آن برخورد ویژه ای را می طلبد لذا همه باید چشمهایمان را لحظه به لحظه بازتر و خودمان را برای هر دگرگونی و تحولی درباره این ویروس آماده تر کنیم تا بتوانیم برای آینده مقابله با این ویروس با روش متفاوت از موارد قبلی برخورد کنیم.
ویروس کرونا، شتر گاو پلنگ است
دکتر نمکی ماهیت کرونا را شتر، گاو، پلنگی توصیف کرد و گفت: این نخستین واژه ای است که من برای این ویروس به کار برده ام زیرا هم قابلیت گاز گرفتن، لگد زدن، دریدن و شاخ زدن دارد و هم می تواند هر لحظه از این ابزارها و ابزارهای دیگر استفاده کند.
وی افزود: از این رو نیازمند کمک و همراهی ملی بودیم و توانستیم به لطف خدا و حمایت های مقام معظم رهبری، رئیس جمهور و به ویژه مردم در عرصه برون بخشی و بین بخشی به یک وفاق ملی عظیم دست پیدا کنیم.
وزیر بهداشت گفت: با آن که از روز اول مشتاق بودیم این بود که بتوانیم در درون نظام سلامت از ابزار برجسته علمی دانشمندان این رشته در دانشگاه های علوم پزشکی کشور بهترین بهره را ببریم.
دکتر نمکی همچنین با تاکید بر اینکه دانشگاههای علوم پزشکی باید از دانش متخصصان طب گیاهی استفاده کنند ، گفت : در عین حال باید مراقب باشیم که مردم فریب برخی شارلاتانیسم های این حوزه را که فلان شربت یا داروی گیاهی تجویز می کنند، نخورند.
بررسی تازه ترین دستاوردهای علمی مقابله با کرونا
در این نشست که با حضور معاونان وزیر ، روسای دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور و تعدادی از متخصصان عضو کمیته علمی مشورتی مقابله با کرونا برگزار شد، آخرین وضعیت شیوع کرونا در استان ها و همچنین تازه ترین دستاوردهای علمی و تحقیقات پزشکی در خصوص مقابله با ویروس کرونا بررسی شد.
برای مقابله با کرونا در استانهای کشور نمیتوان یک تصمیم واحد گرفت
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اقلیم پهناور گفت: نمیتوان برای همه استانها به یک صورت تصمیم گیری کرد، زیرا در هر استان تغییرات ژنتیک، رفتارهای اجتماعی، تغذیه، دانایی و نادانیهای متفاوت از ریشههای این بیماری وجود دارد که باید روی آن کار تحقیقاتی شود و دستاوردهای آن به اشتراک گذاشته شود.
دکتر سعید نمکی افزود: شک ندارم که قوم ترکمن با قوم بلوچ و عرب و دیگر اقوام سرزمین نسبت به ویروس و دستورالعملهای درمانی واکنشهای متفاوتی دارند، به همین علت اگر دانشمندان رشتههای مختلف در همه استانها به این بیماری بپردازند، دستاوردهای آنها به این اقلیم پهناور برای انتخاب مناسبترین شیوه برخورد با این بیماری کمک زیادی خواهد کرد.
وی تأکید کرد: دانشمندان بدانند که این کار به یک رشته و تخصص محدود نمیشود و باید بدانیم که این یک کار تیمی است و بدون شک بدون یک کار تیمی امکان مدیریت بیماری وجود ندارد.
آقای دکتر نمکی در بخش دیگری به انجام تحقیقات بر دستورالعملهای درمانی و ایمنی زایی تأکید کرد و افزود: موتاسیون ویروس را جدی بگیریم و استانها نمونههای استانی را به صورت متوالی زیر نظر داشته باشند که آیا این ویروس همان ویروس قبلی است یا اتفاقات جدیدی در آن روی داده است.
وی افزود: این کار برای ما بسیار اهمیت دارد، زیرا باید بدانیم که خود را در فصل پاییز و زمستان برای چه شرایطی آماده میکنیم.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از آغاز به کار دستگاه MGS در دانشگاه علوم پزشکی تهران خبر داد و گفت: این دانشگاه آماده گرفتن نمونهها و بررسی موتاسیونهای ریز است و همکاران در این کمیته در استانها لحظه به لحظه موتاسیون ویروس را رصد کنند.
آقای دکتر نمکی با تأکید بر اینکه نباید در روزهای آینده در سیاه چالهای که آن را ندیده ایم بیفتیم و حق چنین خطایی را نداریم بیان کرد: ما باید با آمادگی کامل این ویروس را رصد کنیم و نخستین تغییرات را گزارش دهیم؛ زیرا ممکن است با کوچکترین تغییر در این ویروس، مجبور به تصمیم گیری جدید و سنگین در عرصه ملی شویم.
وی گفت: ما باید همچون سایر کشورها، طب گیاهی و سنتی را جدی بگیریم، ولی نباید خودمان را دست عطاریها و شارلاتانهای این حوزه دهیم؛ زیرا آنها مردم را با یک دمنوش فریب میدهند.
آقای دکتر نمکی با اشاره به اینکه کمیتهها باید تأثیر کرونا بر سایر بیماریهای کشور را بررسی کنند گفت: باید به این نتیجه برسیم که کرونا، روی سایر بیماریهای واگیردار و غیر واگیردار چه تأثیری دارد.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزود: کمیتهها در استانها مناطق بدون کرونا را برای مردم مشخص کنند تا زنان باردار و خانوادههای دارای نوزاد بدون دغدغه به درمانگاهها و پایگاههای سلامت مراجعه کنند و به آنها خدمات ارائه شود.
آقای دکتر نمکی با اشاره به اینکه در آینده پدیده غم انگیزی به نام تخریب بهداشت روان را بر اثر ایزولاسیونها خواهیم داشت گفت: کمیتههای استانی باید رصد کنند که کرونا چقدر در بهداشت روان مردم و روابط اجتماعی تأثیر گذاشته است.
وی معیشت و سلامت مردم را مسأله مهمی دانست و افزود: باید اقتصاددانان و متخصصان علوم اجتماعی جمع شوند تا چگونگی معیشت و اقتصاد را در کنار هم مدیریت کنیم.
آقای دکتر نمکی به ماه محرم و عزاداری اباعبدالله الحسین (ع) نیز اشاره و عنوان کرد: همه ما از کودکی در روضهها بوده ایم و با عشق امام حسین (ع) بزرگ شده ایم، اما باید امسال چگونگی برگزار کردن مراسمها را بررسی کنیم تا علاوه بر احترام به عزای حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، سلامت نیز که به عنوان یک توصیه بزرگ دینی مطرح شده است هم رعایت شود و کمترین آسیب را در نظام سلامت داشته باشیم.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به کمیتهها و نخبگان استانها تأکید کرد دستاوردهای بین المللی درباره مقابله با کووید ۱۹ را بررسی کنند، زیرا امروز بدون ارتباط جهانی و تبادل اطلاعات بین المللی امکان مقابله با ویروس کرونا وجود ندارد.