گزارش مکتوب: برگ سبزی از خدمات دولت در گچساران و باشت

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد، آب نیاز حیاتی برای کشاورزی است و بدون آن تقریبا فعالیت در این حوزه غیرممکن به نظر می رسد، امروزه با وجود محدودیت ها و کمبود منابع آبی دولت ها می کوشند تا با اتخاذ روش هایی چون گسترش سیستم آبیاری نوین ضمن کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی، تولیدات این حوزه را افزایش دهند.

دولت های مختلف در سالهای اخیر در این راستا تلاش‌های زیادی را به کار گرفتند و اعتبارات قابل توجهی را صرف این موضوع ساخته اند که آبرسانی به دشت‌های گچساران و باشت نمونه بارزی از این خدمت است.

سال ۹۳ از دهدشت به سمت یاسوج در حرکت بودم در طول راه چشمم به روستایی که دارای ساختمان‌های قدیمی و فرسوده، اما خالی از سکنه افتاد، نام این روستا شادگان است و در ۲۵ کیلومتری شهر باشت قرار دارد، عمویم که همراهم بود با نفس کشیدنی عمیق و تکان دادن سر و گفتن جمله‌ی‌  ای داد و بیداد برایم تعریف می‌کرد: زمانی نشاط و سرزندگی در این روستا برقرار بود، اما الان سرد و ساکت شد و به قول معروف هیچ پرنده‌ای پر نمی‌زند.

وی ادامه داد: آن موقع کشاورزی از جمله کشت جو، گندم کاری، برنج کاری، کشت صیفی و سبزیجات در این روستا رونق خاصی داشت، اما ببین خشکسالی این روستا و برخی مناطق دیگر را به چه روزی انداخت. بله؟! بر اثر بی آبی کشت در این روستا از رونق افتاد و در نتیجه اهالی آن به ویژه جوانان از کار بیکار شده بودند و همین موجب شد آنان از دیار مادرزادی شان دل کنده و به شهرها مهاجرت کنند.

به دلیل خشکسالی های اخیر برخی روستائیان دام‌های خود را فروختند و بابت خرید یا پرداخت اقساط خانه در شهر‌ها هزینه کردند، چند سالی وضع به همین منوال می‌گذشت تا اینکه به برکت خدمات دولت خبر‌های خوشی از راه رسید.

در حالی که تداوم کم بارانی و کاهش شدید آب سفره‌های زیرزمینی ادامه حیات کشاورزی در شهرستان‌های باشت و گچساران را به مخاطره انداخته بود به همت مسئولان و اجرایی شدن طرح‌های بزرگ آبرسانی کشاورزی امید بهره برداران برای فعالیت در بخش کشاورزی زنده و بذر تلاش دوباره در دل اهالی این روستا و سایر مناطق گچساران و باشت کاشته شد.
آبرسانی به اراضی گچساران و باشت با دو هدف عمده آغاز شد اولا اراضی کشاورزی رها شده دوباره زیر کشت برود و برای مردم به ویژه جوانان بیکار این خطه اشتغالزایی کند و ثانیا موجب افزایش تولید و رونق اقتصادی در این منطقه شود.
پیش از اجرای این طرح با وجود سد کوثر و رودخانه زهره در این دو شهرستان، اما بخش عمده‌ای از زمین‌های کشاورزی به صورت دیم کشت می‌شد و همین موضوع موجب دلسرد شدن کشاورزان از کشت شده بود.
البته ناگفته نماند یکی از عمده دلایل بی آبی در این دو شهرستان برداشت‌های غیرمجاز و بی رویه آب از سوی عده‌ای سودجو بود، به طوریکه افت ۱۸.۸ متری سفره های زیرزمینی آب دشت ۶ هزار هکتاری امامزاده جعفر با وجود هشدار‌های کارشناسان مربوطه را در پی داشته است.
حالا با اجرای طرح آبرسانی به بخشی از اراضی زراعی شهرستان‌های باشت و گچساران زمینه بازگشت تعداد زیادی از اهالی این روستا را که به شهر‌های مختلف مهاجرت کرده بودند دوباره فراهم کرد و امید به دشت‌های تشنه باشت و گچساران بازگشت.
یک کشاورز گچسارانی می‌گوید: اجرای این طرح‌ها علاوه بر ایجاد اشتغال، افزایش بهره وری، رونق کشاورزی و اقتصادی را در پی دارد.
وی می‌گوید: ۴ هکتار زمین در این منطقه اجاره کردم اکنون با تولید محصولات صیفی و سبزی نه تنها مایحتاج خانواده ام را تامین می‌کنم بلکه برای تولید و رشد اقتصادی شهرستان و کشورم نیز مفید هستم.
دیگر کشاورز باشتی هم می‌گوید: هزینه تحصیل دو فرزند دانشجویم را از طریق فروش محصولات کشاورزی تامین می‌کنم.
وی با بیان اینکه آبرسانی به اراضی گچساران و باشت متعلق به دولت خاصی نیست بلکه همه ی دولت‌ها برای تکمیل و بهره برداری از این طرح‌ها تلاش کردند می‌گوید: به دلیل خشکسالی و پایین رفتن سفره‌های آب اراضی کشاورزی خود را رها کردم و به کارگری در شهر دوگنبدان مشغول شدم، اما اکنون که به همت نظام و دولتمردان به اراضی این منطقه آبرسانی شد به کمک دوپسر و دو دخترم کار کشاورزی در اراضی را آغاز کردیم.
مدیر امور آب شهرستان گچساران با بیان اینکه تا قبل از انقلاب هیچ گونه پروژه آبرسانی جهت تامین آب در سطح این شهرستان وجود نداشت گفت: در چهل ساله انقلاب دستاورد‌های خوبی در حوزه منابع آب در این شهرستان اجرا شد که مهمترین آن‌ها تامین آب شرب، صنعت و کشاورزی از بزرگترین سد مخزنی کهگیلویه و بویراحمد(سد کوثر) است که با سفر مقام معظم رهبری به استان ساخت این سد آغاز شد و در حال حاضر جمعیتی بالغ بر ۲ و نیم میلیون نفر از پنج استان جنوبی را تامین می‌کند.
عارف بهگام افزود:احداث شبکه‌های آبیاری و زهکشی از دیگر اقدامات صورت گرفته در این شهرستان است که این شبکه‌ها اراضی دیم را به آبی تبدلیل کرده اند، شبکه مناطق لیشتر و خیرآباد در حدود ۵ هزار هکتار، شبکه دشت امامزاده جعفر و ماهور باشت در سطح ۳ هزارو ۵۰۰ هکتار و شبکه منطقه رودبال در سطح ۳۵۰ هکتار هستند که همه این اقدامات از برکات نظام اسلامی است.
وی افزود:مهمترین پروژه آبرسانی این شهرستان برای آینده در حوزه تامین آب از سد چمشیر است که روند مطالعات این پروژه در دست اقدام است و اراضی مستعد آبرسانی روستا‌های کمبل، بی بی جان آباد، آبشیرین، پشه کان، سرآب ننیز و دشت گز خواهند بود که تامین آب خواهند شد.
وی گفت:اراضی که از طریق سامانه انتقال آب و شبکه‌های آبیاری در حال حاضر در شهرستان گچساران در مدار بهره برداری قرار گرفته اند و از دیم به آبی تبدیل شده است در حدود ۹ هزار و ۲۵۰ هکتار است که حدود ۱۳ هزار هکتار هم در دست اقدام است.
بهگام در پایان تصریح کرد:این محدوده در شهرستان باشت حدود ۴ هزار هکتار و در دشت امامزاده جعفر فاز دوم در حدود ۳ هزارو ۱۰۰ هکتار و در اراضی هدف سد چمشیر نیز حدود ۸ هزار هکتار خواهد بود که در آینده‌ای نزدیک بعد از فاز اجرایی در مدار بهره برداری قرار خواهند گرفت.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: آبرسانی به سه هزار و ۳۰۰ هکتار زمین کشاورزی دشت باشت از جمله طرح‌های مهمی است که عملیات اجرایی آن شروع شده و بخشی از آن به اتمام رسیده است و در اختیار کشاورزان این منطقه قرار گرفته است.
تاج الدینی مدت زمان باقیمانده تا تکمیل اجرای این طرح را ۳۰ ماه اعلام کرد گفت:با اجرای این طرح سالیانه ۲۱.۸ میلیون متر مکعب آب کشاورزی وارد دشت باشت می‌شود.
وی اضافه کرد:صرفه‌جویی در مصرف آب و هزینه‌ها، افزایش راندمان آبیاری، کنترل فرسایش خاک، کاهش آفات و بیماری‌ها و سهولت در انجام عملیات زراعی از جمله مزایای آبیاری به روش نوین است.
تاج الدینی اجرای طرح‌های آبیاری نوین و مدرن برای حفاظت از منابع آبی را ضروری دانست و گفت: سهم بلاعوض دولت برای طرح‌های نوین آبیاری امسال برای هر هکتار آبیاری ۱۰۰ میلیون ریال است.
وی با بیان اینکه سهم دولت برای اجرای طرح‌های آبیاری نوین ۸۵ درصد و سهم کشاورز ۱۵ درصد است ابراز کرد: توسعه کشاورزی، کاهش بیکاری و جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها، استفاده بهینه و جلوگیری از هدر رفت آب از مزایای اجرای طرح آبرسانی به دشت‌های باشت و گچساران است.
نماینده مردم شهرستان‌های گچساران و باشت در مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به اینکه میزان محصول گندم در زمین‌های کشاورزی دیم ۶۰۰ کیلوگرم است گفت: با بهره برداری از این طرح میزان محصول هر هکتار زمین کشاورزی در زمین‌های آبی سه تا چهار تن خواهد شد که باعث افزایش تولید ملی و بهبود درآمد مردم خواهد شد.
غلامرضا تاجگردون با یادآوری اهمیت آب برای حیات حوزه کشاورزی بیان کرد: برای تخصیص آب و دریافت اعتبار طرح‌های آبرسانی به سه هزار و ۵۰۰ هکتار زمین منطقه امامزاده جعفر در دولت یازدهم و دشت لیشتر که به تازگی کلنگ زنی شده پس از سال‌ها تعطیلی تلاش‌های زیادی شده است.
وی با بیان اینکه ۱۲ هزار و ۸۰۰ هکتار زمین کشاورزی شهرستان‌های گچساران و باشت تا پایان سال ۱۳۹۸ آبی می‌شود، تصریح کرد:آبرسانی به زمین‌های خان احمد، غورک، دشت باشت، لیشتر، تامین آب اراضی کشاورزی دژ سلیمان، تامین آب اراضی باباکلان، آب زمین‌های کشاورزی نیمدور، تامین آب باغستان‌های دیل و آرو از مهمترین این طرح‌ها است.
وزیر سابق نیرو در آیین افتتاح طرح آبرسانی به اراضی دشت امام زاده جعفر گچساران و زمین‌های خان احمد شهرستان باشت گفت: آبرسانی به زمین‌های کشاورزی می‌تواند راهگشای افزایش تولید، خودکفایی و تحقق اهداف برنامه اقتصاد مقاومتی شود.
حمید چیت چیان افزود: بخش زیادی از توسعه کشور به وجود منابع آب بستگی دارد.
وزیر نیرو تصریح کرد: در طرح آبرسانی به دشت امام زاده جعفر گچساران سالانه ۳۵ میلیون مترمکعب آب درجهت تامین اراضی منطقه وارد مدارمی شود.
چیت چیان با اشاره به کاهش درآمد‌های نفتی در کشور در سال‌های اخیر بیان کرد: مردم و مسئولان درکنارهم با استفاده از منابع خدادادی و سرمایه گذاری می‌توانند در اجرای شعار اقتصاد مقاومتی گام بردارند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه وبویراحمد گفت: شبکه‌های آبیاری سه و چهار طرح دشت لیشتر با ۱۶۰ میلیارد ریال اعتبار ملی و ۶۰ میلیارد ریال اعتبار استانی به مدت یک سال احداث می‌شود.
الیاس تاج الدینی افزود: با اجرای این طرح ۱۸ مزرعه در روستا‌های اسلام آباد و آب انجیر به سیستم آبیاری نوین تجهیز می‌شود که با افتتاح آن برای ۱۴۰ خانوار فرصت شغلی ایجاد می‌شود.
وی بیان کرد: هم اکنون ۸۵ درصد از زمین‌های آبی گچساران به آبیاری نوین مجهز شده است که بسیار بیشتر از میانگین استان کهگیلویه و بویراحمد است.
نماینده مردم شهرستان‌های گچساران و باشت در مجلس شورای اسلامی با یادآوری اهمیت آب برای حیات حوزه کشاورزی بیان کرد: برای تخصیص آب و دریافت اعتبار این طرح پس از سال‌ها تعطیلی تلاش‌های زیادی شده که امیدواریم در کمتر از یک ساله آینده بهره برداری شود.
غلامرضا تاجگردون گفت: هم اکنون آبرسانی به یکهزار و ۷۰۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی دشت لیشتر گچساران در دست اجراست همچنین طرح آبیاری به پنج هزارو ۴۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی دشت لیشتر و خیرآباد از سال ۸۱ آغاز شد که و تاکنون هزارو ۲۰۰ هکتار زمین کشاورزی زیر کشت آبیاری نوین رفته است.
وی با اشاره به اینکه کد اعتباری این طرح ملی در سال‌های گذشته راکد بود که با پیگیری‌های صورت گرفته امسال احیا شد افزود:افزایش تولید ملی، ایجاد سه هزار و ۳۰۰ شغل مستقیم و غیر مستقیم، کاهش اثر آلایندگی تاسیسات نفتی بر محیط زیست و سلامت مردم و تعدیل درجه حرارت دمای هوا در گچساران از مهمترین مزایای تکمیل این طرح است.
تاجگردون گفت: احداث خط انتقال اصلی آب از سد کوثر به لیشتر در سال ۸۱، شبکه اصلی در سال ۸۳ و شبکه فرعی انتقال آب این طرح در سال ۹۰ آغاز شد.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: با اجرای این طرح‌ها ضمن فراهم شدن زمینه اشتغال برای بیش از هفت هزار نفر در شهرستان‌های باشت و گچساران از سفره‌های زیرزمینی آب صیانت می‌شود.
علی داوودی مهر گفت: پیش بینی می‌شود ۶۰۰ میلیارد ریال برای تکمیل طرح‌های حوزه آب شهرستان‌های باشت و گچساران اختصاص یابد.
شهرستان‌های گچساران و باشت در جنوب کهگیلویه و ویراحمد ۶۰ هزار هکتار زمین کشاورزی دارند.