افزایش مصرف سرانه و صادرات شیر ضامن تولید پایدار+فیلم
تولید هشت میلیون تن شیر در کشور رقم بسیار خوبی است که بیانگر خودکفایی این محصول در کشور است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ، ایران در فهرست کشورهای تولیدکننده شیر خام در جایگاه بیستم قرار دارد و سالانه بیش از 600 هزار تن شیر و انواع فراورده های لبنی را به کشورهای منطقه و جهان صادر می کند.
اما با وجود ظرفیت ها و توانمندی های قابل توجه تولید میزان مصرف شیر با میزان تولید هماهنگی ندارد و مصرف سرانه شیر و فراورده های لبنی عدد پائینی است و در سبد غذای مردم جایگاه مناسبی ندارد.
آمارهای جهانی نشان می دهد مصرف سرانه شیر و فراورده های لبنی در ایران 60 تا70 کیلوگرم است. این عدد در کشورهای اروپایی 300 کیلوگرم و در میانگین جهانی 130 تا 150 کیلوگرم گزارش شده است.
خانم عبداللهی مدیرکل دفتر بهبود و تغذیه جامعه در وزارت بهداشت و درمان علت اصلی پایین بودن مصرف سرانه شیر و دیگر فراورده ها را در فرهنگ و دانش غذایی مردم می داند.
وی معتقد است دانش و آگاهی های تغذیه ای مردم در زمینه مصرف شیر و فراورده های لبنی پایین است و مصرف این گروه از مواد غذایی جایگاه خود را در سبد غذایی مردم از دست داده است .
به گفته مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه در وزارت بهداشت و درمان مصرف شیر و لبنیات جای خود را به محصولات جانشین مانند انواع نوشابه و آبمیوه های صنعتی داده است .
خانم عبداللهی معتقد است: مصرف کنندگان به بهانه گرانی مواد لبنی و شیر مصرف آن را در خانواده کم کرده اند اما هزینه و پول خود را صرف خرید و خوردن انواع نوشیدنی های صنعتی قندی و فست فودها می کنند در حالی که می توانند این هزینه را به مصرف شیر و فراورده های لبنی اختصاص دهند .
این کارشناس ارشد تغذیه بر مصرف شیر و لبنیات به منظور جلوگیری از بیماری های استخوانی به ویژه پوکی استخوان تاکید دارد و می گوید : مصرف پایین شیر و لبنیات در کشور سن ابتلای به بیماری پوکی استخوان را به 30 تا 35 سالگی کاهش داده است.
وی آموزش و اطلاع رسانی به مربیان مهدکودک ها ، والدین ، مربیان بهداشت و درمان برای تغییر فرهنگ تغذیه ای می داند .
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه در وزارت بهداشت و درمان همچنین از اجرای طرح سراسری آموزش فرهنگ غذایی مناسب با همکاری بسیج خبر داد .
برنامه شیر در مدرسه و عرضه شیر در بوفه های مدارس نیز از دیگر اقداماتی است که وزارت بهداشت درمان برای افزایش مصرف سرانه شیر و لبنیات اجرا کرده است .
پایین بودن میزان مصرف سرانه شیر و فراورده های لبنی علاوه بر تاثیر منفی در سلامت جامعه در روند تولید نیز مشکلاتی را ایجاد کرده است.
این مسئله دامداران را با مشکل مازاد تولید مواجه کرده به طوری که اتحادیه های دامداران و مسئولان دولتی در وزارت جهاد کشاورزی طرح های خرید حمایتی و تضمینی را برای جلوگیری از ورشکستگی صنعت اجرا کرده اند .
نرجه پور دامدار و کارشناس اقتصاد کشاورزی اختصاص یارانه مصرف را راهکار اصلی افزایش سرانه مصرف شیر و فراورده های لبنی می داند .
او معتقد است مصرف کنندگان به علت بالا بودن قیمت از مصرف و خرید شیر و فراورده های لبنی خودداری می کنند.
نرچه پور می گوید: قیمت شیر در دامداری ارزان است و دامدار هر کیلو شیر خام را 1200 تومان به کارخانجات می فروشد اما قیمت شیر و دیگر فرارده ها برای مصرف کنندگان از 1800 تا 2500 تومان است .
به گفته وی کارخانجات لبنی از خرید شیر خام و عرضه فراورده های لبنی به بازار سود کلانی می برند و تولیدکنندگان و مصرف کنندگان چیزی عایدشان نمی شود .
دامدار دیگری خرید تضمینی شیر را راهکار خروج از چالش مازاد تولید می داند و معتقد است: دولت می تواند با خرید تضمینی شیر از دامدار حاشیه امنی را برای تولید کنندگان ایجاد کند و با پرداخت سود عادلانه به دامدار و مدیریت بازار این محصولات را با قیمت مناسب در اختیار مصرف کنند گان قرار دهد .
اما موسی شلی رئیس اتحادیه دامداران استان البرز صادرات را راهکار مناسب رونق صنعت دامداری می داند و معتقد است اختصاص مشوق های صادراتی کاهش نرخ هزینه حمل و نقل ، برگزاری نمایشگاه ها و همایشهای بین المللی به منظور شناخت بازارهای هدف می تواند تضمین کننده آینه ای پایدار برای صنعت دامداری باشد .
اما صادرات شیر و دیگر فراورده های لبنی در سال های اخیر به کشورهای منطقه با چالش های متعددی روبرو بوده است که یکی از مهمترین آنها ناپایدار بودن شرایط امنیتی کشورهای منطقه و جنگ های داخلی آنها بوده است.
به هر حال مسئولان همواره در پی دستیابی به بازارهای هدف جدید در منطقه و دیگر مناطق جهان هستند، به طوری که در شرایط فعلی در سال گذشته موفق شدند 600 هزار تن شیرخشک و دیگر فراورده های لبنی را صادر کنند.
حسن رکنی معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی صادرات 800 هزار تن شیرخشک و دیگر فراورده های لبنی را از مهمترین برنامه های این معاونت در سال اقتصاد مقاومتی می داند.
وی همچنین با تاکید بر توسعه صادرات از اختصاص 200 میلیارد تومان مشوق صادراتی به شیر و گروه لبنیات خبر می دهد و می گوید: 150 میلیارد تومان از این بسته حمایتی مستقیم به صادرکنندگان تعلق می گیرد و 50 میلیارد دیگر نیز برای خرید حمایتی شیر خام از دامداران با قیمت هر کیلو 1440 تومان در اختیار مسئولان سازمان مرکزی تعاون روستایی قرار خواهد گرفت.
به نظر می رسد با اجرای طرح های ارتقای فرهنگ غذایی ، طرح های حمایتی خرید شیر خام از دامداران، اختصاص یارانه به مصرف کنندگان و توسعه صادرات می توان به آینده صنعت دامداری و ادامه روند خودکفایی در تولید این گروه از محصولات امیدوار بود.
در این صورت شاهد افزایش میزان تولید شیر تا 10 میلیون در سال خواهیم بود.