امروز، جمعه بیست و هشتم آبان سال ۱۴۰۰هجری شمسی، برابر با سیزدهم ربیع الثانی سال ۱۴۴۳ هجری قمری و مطابق با نوزدهم نوامبر سال ۲۰۲۱ میلادی است.
عزل امیرکبیر
۱۷۰ سال پیش در چنین روزی بیست و هشتم آبان سال ۱۲۳۰ هجری شمسی «امیرکبیر» صدراعظم مشهور «ناصرالدین شاه» قاجار در پی بدگویی دشمنان داخلی و خارجی از مقام صدرات عزل شد. با مرگ محمدشاه قاجار، میرزا محمدتقى خان فراهانى معروف به امیرکبیر، تلاش زیادى براى به سلطنت رساندن ناصرالدین شاه به عمل آورد و در نهایت با تدبیر او، کار سلطنت، سامان یافت. از آن پس و همزمان با آغاز پادشاهى ناصرالدین شاه، امیرکبیر نیز به صدارت عظمى دست یافت. امیرکبیر مردى کاردان، باهوش، وطن دوست و باکفایت بود. در زمان صدارت خود خدمات شایسته و درخور تحسینى به ایران و ایرانیان نمود. وى منافع ملت را بر همه چیز مقدم مى داشت و هیچ گاه در مقابل اجانب سر فرود نمى آورد. از مهمترین اقدامات فرهنگى وى مى توان به تأسیس دارالفنون تهران اشاره کرد. استقلال نظر و خدمات عمومى و به طور کلى، سیاست داخلى و خارجى مستقل امیرکبیر، در محیط دربار و اجتماع رجال و شاهزادگان و وابستگان و حقوق بگیران بیگانه، قابل قبول و مورد پسند نبود. ِاین افراد بانفوذ و قدرتمند که از اقدامات امیرکبیر رنجیده بودند، براى متوقف کردن امیرکبیر دست به هر کارى زدند ولى، چون او را مستقیم و مستقل یافتند، اتهامات زیادى را به صورت شایعه به او وارد ساختند. شاه جوان و کم تجربه در ابتدا به این بدگویىها توجهى نمى کرد. اما توطئه، گسترده بود و اصرار در ترساندن شاه، ادامه یافت. کم کم ناصرالدین شاه که هنوز بیست سال هم نداشت به امیر سوءظن پیدا نمود و او را در ۲۸ آبان ۱۲۳۰، ۲۰ محرم ۱۲۶۸ ق، مطابق با ۱۹ نوامبر ۱۸۵۱ م از صدارت عزل نمود، اما در این میان بدگویى دیگران تا آنجا ادامه یافت که شاه وحشت زده، با عزل امیر از تمامى مقام ها، او را به کاشان تبعید نمود. پس از مدتى فرمان قتل امیرکبیر نیز صادر شد و سرانجام امیر را در بیستم دى ماه ۱۲۳۰ ش (۱۸ ربیع الاول ۱۲۶۸ ق، ۱۰ ژانویه ۱۸۵۲ م) در حمام فین کاشان به قتل رساندند و جسد ایشان را به کربلا برده و در آنجا دفن کردند.
حمله تروریستی به سفارت ایران در لبنان
۸ سال پیش در چنین روزی بیست و هشتم آبان سال ۱۳۹۲ هجری شمسی گروه تروریستی تکفیری گردانهای عبدالله عزام به سرکردگی تروریست سعودی ماجد الماجد یکی از شاخههای القاعده با استخدام دو تروریست انتحاری به مقر سفارت ایران در بیروت حمله کرد. در این حمله تروریستی که منجر به دو انفجار پی در پی شد ۲۳ تن از جمله حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم انصاری رایزن فرهنگی ایران در لبنان و همسر یکی از دیپلماتهای ایرانی به شهادت رسیدند و بیش از ۱۶۰ تن هم زخمی شدند. در این جنایت تروریستی، چهارتن از نیروهای محافظ سفارت ایران در بیروت هم در میان شهدا بودند. در پی این عملیات تروریستی ماجد الماجد دستگیر و قبل از آنکه اطلاعاتی از او بتوان کسب کرد در بیمارستان نظامی بیروت به طرز مشکوکی کشته و جسدش تحویل مقامات سعودی شد.
درگذشت ابن هشام، مورخ بزرگ عرب
۱۲۲۴ سال پیش بنا بر روایتهای تاریخی، در چنین روزی، سیزدهم ربیع الثانی سال ۲۱۹ هجری قمری «ابومحمد عبدالملک بن هشام» مشهور به «ابن هشام»، مورخ بزرگ عرب درگذشت. ابن هشام در بصره ـ در جنوب عراق ـ به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را به مطالعه درباره زندگی حضرت محمد (ص) سپری کرد. او در علم نحو، عالمی ممتاز بود و با شعر و ادب نیز آشنایی داشت. اما شهرت اصلی ابن هشام به دلیل تالیف کتاب «السّیرة النبَویه» است که به نام وی سیره ابن هشام خوانده میشود. این کتاب از منابع مهم درباره زندگی حضرت محمد (ص) به شمار میرود.
۱۹ نوامبر روز جهانی َمرد
روز ۱۹ نوامبر هر سال بعنوان روز جهانی مردان شناخته میشود. این روز به روایتی از سال ۱۹۹۲ به ابتکار پرفسور توماس آستر نامگذاری شده است و از سال ۱۹۹۹ به شکل فراگیرتر در آمد و هر سال به تعداد کشورهایی که این مناسبت جهانی را برگزار میکنند افزود شد، آنچنان که هم اکنون در بیش از ۶۰ کشور جهان روز جهانی مردان برگزار میشود. هدف از برگزاری روز جهانی مرد، تمرکز بر سلامت مردها و پسرها، بهبود روابط، ترویج برابری جنسیتی و برجسته ساختن نقش مثبت مرد در جامعه است. این مناسبت، فرصتی برای مردهاست تا دستاوردها و کمکهای آنها خصوصا کمک به جامعه، خانواده، ازدواج و مراقبت از فرزندانشان را جشن بگیرند.
درگذشت فرانتس شوبرت، آهنگساز اتریشی
۱۹۳ سال پیش، در روز نوزدهم نوامبر سال ۱۸۲۸ میلادی «فرانتس شوبرت» (Franz Schubert) آهنگساز معروف اتریشی درگذشت.
وی در سال ۱۷۹۷ در خانوادهای فقیر در نزدیکی وین، متولد شد. شوبرت از کودکی علاقه و استعداد خود را در زمینه موسیقی نشان داد و در همین رشته هنری به تحصیل پرداخت. این هنرمند اتریشی از جوانی آهنگسازی را آغاز کرد و در طول حیاتش بیش از ۶۰۰ ترانه ساخت. اما نبوغ شوبرت، بویژه در موسیفی کلاسیک و کثرت آثارش نتوانست وی را از فقر نجات دهد، چراکه آهنگهای شوبرت در زمان حیاتش با استقبال روبرو نشد، ولی پس از مرگ او مورد توجه فراوان قرار گرفت.
تولد ایندیرا گاندی، دختر جواهر لعل نهرو
۱۰۴ سال پیش در چنین روزی نوزدهم نوامبر سال ۱۹۱۷ میلادی ایندیرا گاندی، تنها دختر جواهر لعل نهرو در شهر الله آباد هندوستان متولد شد. در سال ۱۹۴۷ میلادی و پس از استقلال هند از بریتانیا، ایندیرا که پدرش جواهر لعل نهرو نخست وزیر هند شده بود، نقشی رسمی را در کنار پدر ایفا مینماید. در سال ۱۹۶۴ میلادی پس از درگذشت پدر، ایندیرا در دولت لعل بهادر شستری به عنوان وزیر اطلاع رسانی و رادیو و تلویزیون منصوب میگردد. پس از فوت ناگهانی شستری در سال ۱۹۶۶ میلادی، ایندیرا جانشین او در مقام نخست وزیری هند میشود. حزب کنگره به رهبری این زن پولادین در انتخابات سال ۱۹۷۱ میلادی به پیروزی چشمگیری دست مییابد. در سال ۱۹۷۷ میلادی به امید کسب حمایت عمومی از سیاستش، ایندیرا انتخابات عمومی را برگزار میکند، اما در جریان انتخابات کرسی نمایندگی اش در پارلمان را از دست میدهد و حزب کنگره شکست میخورد. در انتخابات ژانویه سال ۱۹۸۰ میلادی، ایندیرا گاندی به طور چشمگیری پیروز شده و قدرتمندانه به صحنه بازمی گردد. در ماههای مه و ژوئن سال ۱۹۸۴ میلادی، جنبش استقلال طلبی سیکها در ایالت پنجاب بالا میگیرد و بیش از ۱۰۰۰ نفر از آنها به معبد زرین آمریتسار، معبد مقدس فرقه سیک پناه میبرند. ارتش دستور حمله به معبد را دریافت میکند. نیروهای ارتش به معبد زرین حمله کرده و در جریان تصرف آن ۹۰ سرباز و ۷۱۲ استقلال طلب سیک کشته میشوند. از آن پس جامعه سیکها در جستجوی موقعیتی برای انتقام جویی از ایندیرا گاندی بودند. به این ترتیب، در روز ۳۱ اکتبر سال ۱۹۸۴ میلادی ایندیرا گاندی، نخست وزیر هند به ضرب گلولههای ۲ گارد محافظش که از فرقه سیکها بودند به قتل میرسد. آخرین جملهای که توسط ایندیرا گاندی قبل از مرگ در یک جمع عمومی بیان شده بود این جمله بود: «اگر امروز بمیرم، هر قطره خون من کشور و ملت را مستحکم تر خواهد کرد».
سفر انورسادات به سرزمینهای اشغالی و آغاز سازش
۴۴ سال پیش درچنین روزی، نوزدهم نوامبر سال ۱۹۷۷ میلادی انور سادات رئیس جمهوری وقت مصرعازم دیدار از بیت المقدس اشغالی شد. این سفر سادات، اولین سفر رئیس یک کشور عربی به فلسطین اشغالی بود که در راستای نزدیک شدن مصر به رژیم صهیونیستی و امضای قرارداد به اصطلاح صلح با این رژیم، انجام شد. دیدار سادات از فلسطین و بیت المقدس اشغالی خشم و انزجار مسلمانان، اعراب و بویژه فلسطینیها را برانگیخت. با این حال، وی در سپتامبر سال ۱۹۷۸ با وساطت آمریکا، معاهده کمپ دیوید را با رژیم اشغالگر قدس امضا کرد. بسیاری از دولتهای عربی و برخی از کشورهای مسلمان در اعتراض به این اقدام رئیس جمهور وقت مصر، با این کشور قطع رابطه کردند. همچنین سازش با رژیم صهیونیستی به عنوان خیانت سادات به اعراب و مردم مصر تلقی شد و باعث بروز ناآرامیها و اعتراضهای فراوان در مصر شد. سرانجام نیز خالد اسلامبولی یکی از افسران انقلابی ارتش مصر به عنوان اعتراض به امضای قرارداد ننگین کمپ دیوید، در مراسم رژه رسمی در سال ۱۹۸۱ سادات را به قتل رساند.