در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از اولین حق وتو تا شهادت سید عباس موسوی
امروز سه شنبه بیست و هشتم بهمن سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با چهارم رجب سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با ۱۶ فوریه سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( بیست و هشتم بهمن ) به شرح زیر است:
استقلال لیتوانی از روسیه
۱۰۳ سال پیش درچنین روزی، شانزدهم فوریه سال ۱۹۱۸ میلادی در پی تضعیف روسیه به دلیل شرکت در جنگ جهانی اول و وقوع انقلاب در این کشور در سال ۱۹۱۷ میلادی، کشور لیتوانی اعلام استقلال کرد.
با وجود این، مسکو خواستار الحاق مجدد لیتوانی به شوروی بود تا آنکه در اوت سال ۱۹۴۰ میلادی به این هدف رسید. آلمان نازی درجریان جنگ جهانی دوم، بیش از سه سال لیتوانی را اشغال کرد. پس از پایان جنگ، سلطه شوروی بر لیتوانی علیرغم مقاومت مردم این کشور، بار دیگر برقرار شد تا آنکه در اواخر دهه ۱۹۸۰، بر اثر تغییر سیاستهای شوروی و برخی تحولات جهانی، زمینه استقلال دوباره لیتوانی در ماه مارس سال ۱۹۹۰ فراهم شد. لیتوانی در شمال شرقی اروپا و غرب روسیه، بیش از ۶۵ هزار کیلومترمربع مساحت و کمتر از ۴ میلیون نفر جمعیت دارد.
در گذشت جیمز رابینسون، مورخ و فیلسوف آمریکایی
۸۵ سال پیش در چنین روزی، ۱۶ فوریه ۱۹۳۶ میلادی "جِیمز رابینسون" مورخ و فیلسوف امریکایی درگذشت.
جِیمز هاروی رابینسون (james harvey Robinson)، فیلسوف و مورخ امریکایى در ۲۹ ژوئن ۱۸۶۳ م به دنیا آمد. وی پس از گذراندن دوران تحصیل، از ۲۹ سالگی به عنوان استاد تاریخ دانشگاه کلمبیا مشغول به تدریس شد و ۲۷ سال در این شغل خدمت کرد. رابینسون، تاریخ را وسیلهای برای درک و فهم مجموع زندگی میدانست و تاریخ یک ملت را تنها فصلی از تاریخ و داستان جهان می شمرد. او ضمن اشاره به گذشته تاریخ بشری و آینده قابل پیشبینی با توجه به امکانات موجود، مسئله خودبینی و برتری یک ملت را امری سخیف و خنده دار میخوانْد و به طور کلی و به صورت طبیعی، خودبزرگ بینی و برتراندیشی فرد را نیز مضحک می پنداشت. از دیدگاه فلسفی، رابینسون معقتد بود که وحدت قومی سرانجام به وحدت جهانی می انجامد. به سخن دیگر، قدرت فلسفی او در پیوسته و واحدْ دیدنِ زندگی تبلور پیدا می نمود. از رابینسون آثار متعددی بر جای مانده که «مقدمه ای بر تاریخ اروپای غربی»، «بشری کردن دانش» و «آزمایش تمدن» از آن جمله است. جِیمز هراوی رابینسون سرانجام در شانزدهم فوریه ۱۹۳۶ م در هفتادوسه سالگی درگذشت.
استفاده از حق وتو برای اولین بار
۷۵ سال پیش در چنین روزی، شانزدهم فوریه سال ۱۹۴۶ میلادی برای نخستین بار حق وتو توسط نماینده شوروی در سازمان ملل متحد به کار گرفته شد.
در این روز نماینده شوروی در سازمان ملل با یکی از پیشنهادهای شورای امنیت مخالفت کرد و بدین ترتیب برای اولین بار حق وتو در شورای امنیت مورد استفاده قرار گرفت. این حق منحصر به پنج عضو دائمی این شورا یعنی آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه و چین است. طرح اصلی حق وتو در کنفرانس یالتا درسال ۱۹۴۵ میلادی توسط انگلیس، آمریکا و شوروی به تصویب رسید و بعدها در منشور سازمان ملل متحد گنجانده شد. از آن زمان تاکنون، اعتراضهای متعددی از جانب کشورهای جهان به حق وتو انجام شده است. این کشورها حق وتو را، به این دلیل که به پنج عضو دائم شورای امنیت اجازه میدهد به خاطر منافع خود در مقابل تصمیمات شورای امنیت و یا سازمان ملل بایستند، مخالف اصول دموکراسی و برابری کشورها در سطح جهانی میدانند.
ترور شیخ راغب حرب، از مبارزین لبنانی
۳۷ سال پیش در چنین روزی، شانزدهم فوریه سال ۱۹۸۴ میلادی «شیخ راغب حرب» (Ragheb Harb)، امام جمعه شهرک جبشیت در جنوب لبنان و از پایه گذاران جنبش مقاومت اسلامی لبنان علیه رژیم صهیونیستی، به دست نیروهای این رژیم به شهادت رسید.
او که از روحانیون مبارز و فعال جنوب لبنان به شمار میرفت، یک بار قبل از شهادت به دلیل مبارزاتش و دعوت مردم جنوب لبنان به قیام علیه صهیونیستهای اشغالگر، توسط عمال صهیونیستها دستگیر شده بود که به دنبال اعتصاب و تحصن گسترده مردم آزاد شد. ادامه فعالیتهای شیخ راغب حرب علیه اشغال جنوب لبنان توسط رژیم صهیونیستی باعث شد عوامل این رژیم وی را به شهادت برسانند. به هنگام تشییع پیکر پاک این مبارز مسلمان، درگیریهای شدیدی میان جوانان شهرک جبشیت و نیروهای اشغالگر قدس روی داد که منجر به کشته و زخمی شدن عدهای از مردم مسلمان و مظلوم لبنان شد.
مذاکرات سه جانبه صلح ایران و رژیم بعثی عراق
۳۲ سال پیش در چنین روزی بیست و هشتم بهمن سال ۱۳۶۷ هجری شمسی مذاکرات سه جانبه صلح ایران و رژیم بعثی عراق در نیویورک آغاز شد.
در شرایطی که مذاکراتِ پس از جنگ در شهریور و آبان ۱۳۶۷، نتیجه ملموسی به دست نداده بود و حتی امکان شکست مذاکرات نیز وجود داشت، جمهوری اسلامی ایران حُسن نیت خود را به جامعه جهانی و سازمان ملل متحد و به ویژه شخص دبیر کل ثابت کرده و از اعتمادی که به دبیر کل ابراز داشته بود، نتیجه مثبت و مطلوبی گرفت که حاصل دیگر این امر، تغییر جوّ بین المللی به نفع جمهوری اسلامی ایران بود. با توجه به توقف پیش آمده در مذاکرات، دبیر کل مشورتهایی با شورای امنیت داشت و از شورا درخواست کرد برای خروج مذاکرات از بن بست، اختیارات بیشتری به وی داده شود که شورای امنیت با این درخواست موافقت کرد. در این راستا در ۲۸ بهمن ۶۷، مذاکرات سه جانبه مقامات ایران و عراق با حضور دبیر کل سازمان ملل در نیویورک صورت گرفت. در این مذاکرات که به خاطر اکراه عراقیها برای ادامه مذاکرات در نیویورک، به رغم پیشنهاد صریح دبیر کل و تأکید او، این بار نیز مذاکرات بسیار دقیق و کوتاه مدت صورت گرفت و نتیجه مطلوب اخذ شد. بن بست در جریان مذاکرات بین ایران و عراق، تحت نظارت دبیر کل سازمان ملل و پس از استقرار آتش بس بین دو کشور، نشان دهنده تعلُّل رژیم بعثی عراق در اجرای مفاد قطعنامه ۵۹۸، به رغم فشارهای بین المللی بود.
ترور سید عباس موسوی، دبیر کل جنبش انقلابی حزب الله
۲۹ سال پیش در چنین روزی، شانزدهم فوریه سال ۱۹۹۲ میلادی حجت الاسلام «سید عباس موسوی»، دبیرکل جنبش انقلابی حزب الله لبنان در حمله هوایی رژیم اشغالگر قدس به جنوب لبنان به شهادت رسید.
وی هنگام بازگشت از مراسم سالگرد شهادت شیخ راغب حرب از روحانیون مبارز جنوب لبنان، هدف حمله هواپیماهای متجاوز رژیم صهیونیستی قرار گرفت. در این عملیات تروریستی، تعدادی از همراهان سید عباس موسوی از جمله همسر، فرزند و سه تن از یارانش نیز شهید شدند. این اقدام جنایتکارانه اسرائیل، موجی از خشم و نفرت علیه رژیم اشغالگر قدس در میان مسلمانان جهان ایجاد کرد. مدعیان غربی حقوق بشر نه تنها ترور حجت الاسلام موسوی را محکوم نکردند، بلکه با تبلیغات دروغین سعی داشتند این عمل غیرانسانی صهیونیستها را مشروعیت ببخشند. اسرائیل با ترور دبیرکل حزب الله لبنان قصد داشت در مبارزه این حزب علیه اشغالگران صهیونیست اخلال ایجاد کند، اما پس از شهادت سید عباس موسوی، حجت الاسلام «سید حسن نصرالله» به دبیرکلی حزب الله لبنان انتخاب شد و این گروه به مبارزه با اشغالگران به شدت ادامه داد تا آنکه در ماه مه سال ۲۰۰۰ نظامیان رژیم صهیونیستی را از جنوب لبنان بیرون راند.