در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ، از حمله آمریکا به افغانستان تا درگذشت ادگار آلن پو
امروز چهارشنبه، شانزدهم مهر سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با نوزدهم صفر ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با هفتم اکتبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (شانزدهم مهر ) به شرح زیر است:
حمله آمریکا به افغانستان
۱۹ سال پیش، در روز هفتم اکتبر سال ۲۰۰۱ میلادی آمریکا تجاوز نظامی خود را به خاک افغانستان آغاز کرد.
این حمله به بهانه از بین بردن گروه القاعده انجام شد که از سوی واشنگتن به دخالت در حادثه یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا، متهم شده است. جنگندهها و بمب افکنهای آمریکایی طی چند هفته، مواضع گروه طالبان را که در آن زمان بخش وسیعی از خاک افغانستان را در اختیار داشت و از سازمان القاعده به رهبری اسامه بن لادن حمایت میکرد، مورد حمله قرار دادند. حملات سنگین هوایی آمریکا، باعث کشته و مجروح شدن هزاران غیرنظامی افغانی و آوارگی جمع کثیری از آنها شد. اگرچه آمریکا با کمک نیروهای ائتلاف شمال افغانستان، حکومت طالبان را سرنگون کرد، اما نتوانست ملا عمر، رهبر طالبان و بسیاری از اعضای گروه القاعده را دستگیر کند؛ لذا شاهد هستیم که بعد از گذشت ۱۴ سال و حتی با وجود مرگ ملا عمر در سال جاری میلادی، طالبان همچنان در افغانستان حضور دارد.
بمباران شیمیایی شهر سومار و شهادت غیرنظامیان
۳۳ سال پیش در چنین روزی شانزدهم مهر سال ۱۳۶۶ شمسی رژیم بعثی عراق شهر سومار را بمباران شیمیایی کرد.
در جریان این بمباران بسیاری از غیرنظامیان ایرانی به درجه رفیع شهادت نایل آمدند. رژیم بعث صدام در طول هشت سال جنگ تحمیلی به طور مکرر از سلاحهای شیمیایی استفاده کرد. در این حملات حدود صد هزار نفر از نظامیان و غیر نظامیان ایرانی شهید و یا زخمی شدند. مجروحان این حادثه پس از سه دهه همچنان با اثرات به جا مانده از گازهای شیمیایی زندگی سختی را میگذرانند. جمهوری اسلامی ایران یکی از بزرگترین قربانیان سلاحهای شیمیایی است. نکته قابل توجه اینجا است دولتهای غربی مدعی کنترل سلاحهای کشتار جمعی از جمله سلاحهای شیمیایی بزرگترین کمک کنندگان به رژیم جنایتکار صدام در دستیابی به سلاحهای شیمیایی بودند.
تاسیس آلمان شرقی
۷۱ سال پیش، در روز هفتم اکتبر سال ۱۹۴۹ میلادی کشور آلمان شرقی با حکومت جمهوری دموکراتیک تاسیس شد.
در ماههای پایانی جنگ جهانی دوم، شوروی سابق قسمت شرقی آلمان و کشورهای غربی، قسمت غربی این کشور را اشغال کردند و شورای فرماندهان متفقین زمام امور آلمان را به دست گرفت. اما به زودی شوروی و دولتهای غربی درمورد چگونگی اداره آلمان اختلاف نظر پیدا کردند و شوروی در سال ۱۹۴۸ از شورای فرماندهی متفقین خارج شد. در این حال، به دنبال تاسیس جمهوری فدرال آلمان در غرب آلمان در ماه مه سال ۱۹۴۹، در هفتم اکتبر همان سال، جمهوری دموکراتیک آلمان با مرام کمونیستی در شرق آلمان، تشکیل شد. به این ترتیب، آلمان به دو کشور با دو نظام سیاسی متفاوت تجزیه شد. اما این دو کشور، سرانجام در ماه اکتبر سال ۱۹۹۰ به هم پیوستند و آلمان واحد بار دیگر موجودیت یافت.
تولد ابومعشر بلخی، منجم مشهور ایرانی
۱۲۷۱ سال پیش بنا بر اقوال تاریخی معتبر، در چنین روزی، نوزدهم صفر سال ۱۷۱ هجری قمری به روایتهای متعددی، «ابومعشر بلخی» منجم ایرانی متولد شد.
وی به خاطر علاقه به ستاره شناسی به بغداد رفت و به تحصیل در این رشته پرداخت. وی از منابع مختلفی که به زبانهای عربی، هندی، یونانی و سریانی نوشته شده بود، استفاده کرد تا آنکه مشهورترین منجم عصر خویش شد. آثار علمی او تا قرنها پس از مرگش، در جهان اسلام و غرب، معتبر بود. براساس دیدگاه ابومعشر، همه معارف، منشاء الهی دارد و نشانههای وحی خداوندی در هر علمی، به چشم میخورد. آثار ابومعشر به دلیل دربرداشتن بخشهایی از متون کهنی که اصل آنها از بین رفته، قابل توجه است. از مهمترین آثار به جای مانده از این منجم مسلمان میتوان به کتابهای «المدخل الکبیر» و «الموالید الصغیره» اشاره کرد.
درگذشت ادگار آلن پو، پدر سمبولیسم در ادبیات
۱۷۱ سال پیش در چنین روزی ۷ اکتبر ۱۸۴۹ میلادیک "ادگار آلن پو" (Edgar Allan Poe) ادیب و داستان سرای امریکایی درگذشت.
وی در ۱۹ ژانویه سال ۱۸۰۹ م از پدر و مادری که هنرپیشه دوره گرد بودند به دنیا آمد و دوران کودکی را به سختی و در فقر و تهیدستی گذراند. آلن پو تحصیل را نیمه تمام گذاشت و به شعر و ادب روی آورد. او بسیاری از آثارش از ماوراءالطبیعه و عالم معنوی سخن می گوید و ادراکی خوشبینانه از زندگی ارائه می نماید. آل نپو را پدر سمبولیسم نامیده اند که مکتب سمبولیسمِ فرانسه از او تاثیر پذیرفته است. در مکتب سمبولیسم، هدف ، نمایش افکار و عواطف با اشارات غیر مستقیم بود. به عبارت دیگر سمبولیستها برای اشیاء، کلمات و اصوات، معانی نمادی قائل بودند و از بیان صریح و مستقیم اصطلاحات، پرهیز می کردند. کلاغ، تیمور لنگ، گربه سیاه، برگ سرخ و دوزخ از جمله آثار آلنپو به شمار می روند. ادگار آلن پو سرانجام در ۷ اکتبر سال ۱۸۴۹ در چهل سالگی در فیلادلفیا درگذشت.
تولد نیلز بور، واضع تئوری بور در علم فیزیک هستهای
۱۳۵ سال پیش در هفتم اکتبر ۱۸۸۵ میلادی "نیلْزْ بور" (Niels Bohr) دانشمند و فیزیکدان معروف دانمارکی در شهر کُپِنهاک متولد شد. وی به دلیل استعداد فوق العادهاش در کسب علم، موفق به اخذ بورس تحصیلی در انگلستان شد تا اینکه دکترای فیزیک خود را دریافت کرد.
نیلز بور در ۲۸ سالگی تئوری اساسی خود را درباره ساختمان اتم منتشر ساخت. این تئوری بور، باعث درک مسایلی در زمینه رابطه بین شیمی و الکتریسیته گردید و منجر به توسعه انرژی هسته ای شد. تئوری اتمی بور مانند سایر نوآوریهای علمی در ابتدا چندان مورد توجه قرار نگرفت با این حال ۹ سال بعد در سال ۱۹۲۲ م کمیته جایزه نوبل به اهمیت آن پی برد و نیلز بور به عنوان جوانترین دانشمند، موفق به اخذ جایزه فیزیک نوبل در ۳۷ سالگی گردید. بور به طور مدام در راه بسط و پیشرفت استعمال انرژی هسته ای در راه های صلح جویانه کمک می کرد و پس از برپایى نخستین کنفرانس اتم در خدمت صلح، وی به عنوان اولین برنده جایزه اتم در خدمت صلح معرفی شد. بور تا پایان عمر در راه صلح کوشید تا اینکه در ۱۸ نوامبر ۱۹۶۲ م در ۷۷ سالگی درگذشت.