"تحول" و تلاش آگاهانه برای ایجاد تغییر مثبت، یکی از منابع مهم و غیر قابل جایگزین رشد و توسعه و بالندگی در میان گروههای اجتماعی، اقتصادی و انسانی است.
حذف خام فروشی نفت شاید بهترین فرصت برای اقتصاد ایران باشد که از دام خام فروشی در دیگر حوزهها مانند منابع خام معدنی هم رها شود.
همسنجی تحولات ۴ دهه در اقتصاد ایران و خام فروشی نفت و مواد معدنی نشان میدهد، تاثیر مثبت فروش نفت خام بر تحولات اقتصادی ایران همواره رو به نزول بوده است و در چند سال اخیر با کاهش شدید قیمت نفت و توطئه تحریمهای ظالمانه دشمنان، تقریبا نفت فروشی را میتوان مفت فروشی یا پرهزینه هم ارزیابی کرد.
با همین نفتی که ما خام میفروشیم، خریداران حدود ۲ تا ۳ هزار محصول تولید میکنند که ارزش افزوده چند هزار برابری هم دارد و با منت هم به ما میفروشند.
باید از امروز نقشه راه نوین برای توسعه اقتصاد نفتی و ورود به عرصههای فناوری مدرن را تهیه و اجرا کنیم و حرکت به سوی تولید ۵ هزار نوع محصول از منابع نفت و گاز.
تاکنون از خیلی از مزیتهای دیگر به شدت غفلت کرده ایم مانند انرژی خورشیدی یا تولید گیاهان دارویی؛ که باید همه آنها فعال شود با ظرفیت چند برابری نفت.
ظرفیتهای زیادی برای تولید ثروت و ایجاد درآمد کشاورزی، صنعت و بازرگانی و گردشگری داریم که هر کدام به تنهایی یک فرصت ارزشمند و موثر و منظومهای از تولید ثروت هستند.
همسنجی ظرفیتهای تولید ثروت ایران با همتاهای منطقهای و فرامنطقهای نشان میدهد که میتوان شاخص نجومی در همه بازارهای اقتصادی کار، کالا، سرمایه و پول ایجاد کرد، اما شرایطی دارد و اینکه اقتصاد ما تولید محور، متکی بر بهروری حداکثر و مبانی تصمیم سازی علمی باشد.
سهم فروش نفت خام در بودجه سالانه اگر به تدریج جایگزین شود تا یک بار برای همیشه از تکیه آسیب پذیر به فروش نفت خام رها شویم و از تجارب کشورهایی که نفت خام ندارند، اما توسعه یافته اند، استفاده کنیم؛ نسل جدید توسعه اقتصادی ایران اسلامی ایجاد خواهد شد که ظرفیت آن پذیرای نه هشتاد میلیون نفر بلکه ده برابر ان (هشتصد میلیون نفر جمعیت) خواهد بود.
شرط دیگر هم این است که در نظامهای اداری و اقتصادی که فاصله معنی داری با وضع مطلوب و مزیتها و استعدادهای خدمات رسانی و تولید ثروت دارند، ایجاد تحول تنها راه برای کاهش این فاصله است.
به هرحال تحول از نیازهای مهم برای کشورهای در حال توسعه از جمله ایران اسلامی است که هم باید در عرصههای کمی و کیفی و همچنین الگوهای تولید ثروت و برنامه ریزی مورد توجه قرار گیرد تا شکاف توسعه نیافتگی را ترمیم کنند.
هنوز فرصتهای زیادی برای تولید ثروت در همه مختصات جغرافیایی و اقتصادی کشور وجود دارد که مدیریت نشده و همچنان در انتظار توجه و دقت برنامه ریزان توسعه در کشور است.
تحول در ایران اسلامی مهمترین خواسته مسئولان و مردم است که میتواند ظرفیتهای همه جانبه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور را فعال کند.
ایران برای رسیدن به لایههای بالاتر توسعه یافتگی و پشت سرگذاشتن موانع توسعه، به طرحهای تحولی همه جانبه، جامع و مانع و "چند محصولی" نیاز دارد و باید همه نیازهای تحول خواه کشور پاسخ داده شود.
ایران با برنامهها و طرحهای توسعه ناآشنا نیست، اما بیشتر آنها در بهترین حالت "تک محصولی و تک دستاوردی" بوده اند، یا دستاوردهای آنها هم محدود بوده است.
در چله دوم انقلاب اسلامی باید به دنبال تحول همه جانبه و " طرحهای چند دستاوردی یا پر دستاورد " باشیم که نقشه راه آن هم رهنمودهای مقام معظم رهبری و اجرای بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی است.
اسماعیل محمدی؛
دبیر خبرگزاری صدا و سیما