اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی ها و تاکید روی مزیت های تولید داخل و تلاش برای خود اتکایی است. برهمین اساس بهره گیری مناسب از ظرفیت های داخل کشور زمینه ساز موفقیت اهداف اقتصاد مقاومتی در سطح کشور خواهد شد
پژوهش خبری صدا و سیما: اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که جنس ابعاد آن اقتصاد پیشبرنده در قالب بزرگ کردن ابعاد اقتصاد، در قالب قابلیت بخشی به مکانیزم اقتصاد، متغیرهای اقتصادی را پر سود کردن، ظرفیت های اقتصادی را به جریان درآوردن، فرصت های اقتصادی را بهبود بخشیدن، تکامل یافتگی در متن اقتصاد ، حرکت به سمت اقتصاد خودکفا و پویاست که بتواند نرخ و شاخص های بهره وری را افزایش دهد، ظرفیت های سرمایه گذاری را پر قدرت رو به جلو مدیریت کند و از همه مهم تر حضور و نقش مردم را در اقتصاد بتواند به گونه ای ظرفیت ساز کند که راهبری های اقتصادی در اختیار مردم باشد. درهمین رابطه رهبرمعظم انقلاب در دیدار کارگزاران نظام در تاریخ 3/ 5/ 1390 بیان می دارند: " ما اگر بتوانیم از همین فرصت که امروز وجود دارد، استفاده کنیم و تلاش کنیم نفت را با فعالیت هاى اقتصادىِ درآمدزاى دیگرى جایگزین کنیم، بزرگترین حرکت مهم را در زمینهى اقتصاد انجام دادهایم. امروز صنایع دانشبنیان از جملهى کارهائى است که می تواند این خلأ را تا میزان زیادى پر کند. ظرفیت هاى گوناگونى در کشور وجود دارد که می تواند این خلأ را پر کند. همت را بر این بگماریم؛ برویم به سمت این که هرچه ممکن است، وابستگى خودمان را کم کنیم."
در هشتمین شماره از سلسله مباحث " چیستی اقتصاد مقاومتی و تفاوت اساسی آن با اقتصاد ریاضتی؟" به "نقش مردم دراقتصاد مقاومتی وآن مقایسه با نقش مردم در اقتصاد ریاضتی در چیست؟" پاسخ داده شد و به تعدادی از نقش ها اشاره شد. در این شماره موضوع :ظرفیت های کشور برای تحقق اقتصاد مقاومتی را مورد بررسی قرار می دهیم. برهمین اساس این سوال مطرح می شود که، "ظرفیت های کشور برای تحقق اقتصاد مقاومتی چیست؟"
"ظرفیت های کشور برای تحقق اقتصاد مقاومتی "
الف - از ظرفیّت های مهمّ کشور، ظرفیّت نیروی انسانی آن است.
1. تعداد ده میلیون دانشآموختهی دانشگاهها که در طول این سالها از دانشگاه ها فارغالتّحصیل شدند.
2. جمعیّت جوان کشور ــ از پانزده سال تا سی سال ــ یک حجم عظیم از ملّت ما را تشکیل می دهند؛ یک ظرفیّت است.
3. همین حالا بیش از چهار میلیون دانشجو داریم که اینها در طول چند سال آینده فارغالتّحصیل می شوند.
4. میلیون ها نیروی مجرّب و ماهر داریم. که تحصیلکرده نیستند، امّا تجربه و مهارتی دارند که گاهی از تحصیلکردهها هم بسیار بیشتر و بهتر و مفیدتر است؛ این هم یکی از امکانات نیروهای ما است .
5. نیروی مجرّب و ماهر هم در کشاورزی این را داریم، هم در صنعت داریم.
6. نیروی انسانی در کشور ما، یکی از بزرگترین ظرفیّتهای کشور ما است؛ این یک فرصت بزرگ است.
7. آمادگی مردم برای بهکارگیری و شکوفایی استعدادهای خدادادی کشور است.
8. آمادگی فراوان کشور برای جهش و پیشرفت،
ب - از ظرفیّت های مهمّ کشور، منابع طبیعی است.
1. مجموع نفت و گاز ما از همهی کشورهای دنیا بیشتر است
2. معادن طلا و معادن فلزّات کمیاب
3. سنگ آهن، سنگهای قیمتی، انواع و اقسام فلزهای لازم و اساسی
4. بیشترین ذخیرهی منابع انرژی ــ که همهی دنیا روشنی خود، گرمای خود، صنعت خود، رونق خود را از انرژی دارد.
ج -از ظرفیّت مهم کشور موقعیّت جغرافیایی کشور است؛
1. ما با پانزده کشور همسایه هستیم که اینها رفتوآمد دارند.
2. حمل و نقل ترانزیت یکی از فرصت های بزرگ کشورها است.
3. در جنوب به دریای آزاد و در شمال به آبهای محدود منتهی می شود.
4. همسایههای ما، در حدود 370 میلیون جمعیّت زندگی می کنند که این مقدار ارتباطات و همسایهها، برای رونق اقتصادی یک کشور یک فرصت بسیار بزرگی است.
5. بازار داخلی خود ما است؛ یک بازار 75 میلیونی که برای هر اقتصادی، یک چنین بازاری بازار مهمّی است.
د - از ظرفیّت مهم کشور ، زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری است؛
1. زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری
2. سیاست های اصل ۴۴،
3. سند چشمانداز
4. زیرساختهای جاده و سدّ و پل و کارخانه
ه- وجود تحریم؛ عامل فعال سازی ظرفیتهای کشور است
1. ما در بسیاری از مسائل دیگر هم در عین تحریم توانستهایم به نقطههای برجسته و بالا دست پیدا کنیم؛
2. تولید علم، صنعت و فناوری اینها را ما در تحریم کسب کردیم، الان هم تحریم هستیم.
3. در مورد دانش های پیشرفته و روز، الان هم درهای مراکز علمی مهم بِروز دنیا به روی دانشمند ایرانی و دانشجوی ایرانی بسته است، امّا درعینحال، ما در نانو پیشرفت کردیم، در هستهای پیشرفت کردیم، در سلّول های بنیادی پیشرفت کردیم
4. ما در تحریم در صنایع دفاعی، در صنایع پهپاد و موشک پیشرفت کردیم؛
5. -دراقتصاد هم ا عزممان را جزم کردیم و دست به دست هم می دهیم، درشرایط تحریم اقتصاد را شکوفا کنیم.
و-از ظرفیت مهم،تحرک دستگاه دیپلماسی کشور
1.تحرک دستگاه دیپلماسی کشور برای فعال کردن ظرفیتها و فرصتهای جهانی در اقتصاد مقاومتی.
2. اقتصاد مقاومتی در شبکهای پویا از اقتصاد جهانی معنادار میشود و کشف و بکارگیری و ساخت ظرفیت این شبکه برعهدهی ماست.
3. جهانی شدن اقتصاد موجب شده تا مقاومت اقتصادی نیز تعاریف جدید به خود بگیرد، لذا ما نیازمند بازیگرانی خاص در عرصهی اقتصاد جهانی و بازی در لایههای مختلف آشکار و پنهان آن هستیم.
4. گردآوری و استفاده از تجارب اقتصادی دیگر کشورها در زمینههای مشابه پیگیری کنیم. به هر حال ممکن است هر کشوری در یک برههای با مشکلات اقتصادی مواجه بوده باشد.
5. اگر دستگاه دیپلماسی کشور این تجربیات را نظاممند تنظیم کند و در اختیار فعالان و محققان اقتصادی بگذارد، این مسأله برای اقتصاد کشور بسیار راهگشا خواهد بود.
تبدیل بحث اقتصاد مقاومتی به گفتمان رایج در دانشگاهها، مراکز علمی و مجامع مذهبی. صحبت کردن و گفتوگو درباره این موضوع و توجه به ابعاد مختلف آن، در سرعت حرکت به سمت تحقق اقتصاد مقاومتی تأثیری بسزا خواهد داشت. اقتصاد مقاومتی در کلاسهای درس و پروژههای علمی محققان، نخبگان و استادان اقتصاد که درد دین دارند یا حداقل آزاده و میهندوست هستند، به عنوان یک ظرفیت جدی گرفته شده است. ظرفیت های مناسب کشور برای اجرای اقتصاد مقاومتی، دارای مصادیق مناسبی نظیر "ظرفیت های معدنی مناسب کشور "، " صنایع تبدیلی و روستایی "، " ظرفیت های مناسب کشاورزی "، "سرمایه انسانی مناسب"، " بازار داخلی 70 میلیونی "، " داشتن بازار دم دست از کشورهای همسایه "، " تجربه های مدیریتی متراکم "، " موقعیت جغرافیایی ممتاز ایران " و" داشتن زیرساخت های اساسی " است. اقتصاد مقاومتی مفهومی است که درپی مقاوم سازی، بحران زدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای فرسوده و ناکارآمد موجود اقتصادی مطرح می شود، که قطعا باور ومشارکت همگانی واعمال مدیریت های عقلایی ومدبرانه، پیش شرط و الزام چنین موضوعی است. اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی ها و تاکید روی مزیت های تولید داخل و تلاش برای خود اتکایی است. برهمین اساس بهره گیری مناسب از ظرفیت های داخل کشور زمینه ساز موفقیت اهداف اقتصاد مقاومتی در سطح کشور خواهد شد. در شماره بعدی بخش دیگری از چیستی اقتصاد مقاومتی و تفاوت ان با اقتصاد ریاضتی را تشریح خواهیم کرد.