پژوهش خبری:  نکات برجسته :

ـ واردات 48 میلیون دلاری اسباب بازی و سهم 10 درصدی تولیدات داخلی: شرکت­های تولیدکننده اسباب بازی در ایران تنها حدود 10 درصد از نیاز بازارهای داخلی را پاسخ می­ دهند و مابقی این نیاز توسط واردات اسباب بازی از سایر کشورها تامین می شود.

ـ واردات ماهیانه سه میلیون دلار اسباب بازی به کشور:90 درصد بازار ایران را اسباب­ بازی­ های خارجی پر کرده است.بالاترین رقم واردات اسباب بازی در سال 90 با همین مقدار و رقمی نزدیک به 48 میلیون دلار بوده است اما بعد از سال 90 این موضوع سیر نزولی پیدا کرد و ما شاهد کاهش 55 درصدی واردات اسباب بازی در سال 91 بودیم این مسئله در سال 92 نیز 32 درصد کاهش داشت و سرانجام این سیر نزولی تا سال 93 به ثبات رسید و در سال 94 نیز میزان واردات اسباب بازی به رقم سال 90 که بالاترین میزان واردات بود رسید.دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی علت روند سیر نزولی واردات از سال 91 را افزایش قیمت دلار عنوان کرد و گفت: در این زمان قیمت هر دلار به 3 تا 4 هزار تومان رسید. (محمدحسین فرجو، دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی)

ـ صنعت اسباب بازی از نظر درآمدزایی پس از تجارت اسلحه، مواد مخدر و لوازم آرایش: صنعت اسباب بازی از نظر درآمدزایی پس از تجارت اسلحه، مواد مخدر و لوازم آرایش قرار دارد و بر پایه آمارهای منتشر شده در سه تا چهار سال گذشته، سهم سرانه مصرف اسباب بازی در آمریکا 350 دلار، اروپا 250 دلار و چین 6.3 دهم دلار است. (محمدحسین فرجو، دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی)

ـ سهم سرانه مصرف اسباب بازی در ایران پنج دلار و میانگین جهانی آن 34 دلار:سهم سرانه مصرف اسباب بازی در ایران پنج دلار و میانگین جهانی آن 34 دلار است...درآمد حاصل از تولید اسباب بازی در چین چند برابر درآمد نفتی ایران است.(محمدحسین فرجو ، دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی)

کاهش واردات ، عاملی در جهت تقویت توان تولید داخلی: کاهش 55 درصدی واردات اسباب بازی در سال 91 ، عاملی در جهت تقویت توان تولید داخلی بود به گونه ای که تولیدکنندگان داخلی خلاء را حس کردند و شروع به تولید بیشتر کردند و با طرح های متنوع و جدید بازار را پر کردند. اگر 25 درصد سهم بازار از آن اسباب ­بازی­ های داخلی شود می­ توانیم به جای واردات با استفاده از ظرفیت شرکت­ های دانش بنیان به سوی صادارات اسباب بازی ­های خوب و مناسب به کشورهای همسایه ( ترکیه ، آسیای میانه) و فرانسه برویم.

طرح مسئله :

پرورش کودک و نوجوان یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های حکومت‌ها و جوامع است. کودکان به عنوان شکل دهندگان جامعه بزرگترین نقش را در آینده ‏‏کشور ایفاء می‌کنند و به همین جهت چگونگی تربیت آنها از کلیدی‌ترین مسائل یک جامعه است. برای تربیت نسل آینده دولت‌ها و جوامع از دو رکن ‏‏آموزش و پرورش بهره می‌جویند. این دو رکن به شدت در هم تنیده‌اند و از ملزوماتی به هم وابسته استفاده می‌کنند. اسباب بازی اولین وسیله پرورشی ‏‏است که کودک از ابتدای شکل گیری شخصیتش با آن مواجه می‌شود و نخستین مفاهیم دنیای واقعی با کمک اسباب بازی به شکل پارادایم برای کودک در ‏‏می‌آید. به همین دلیل در بسیاری از کشورها به دلیل اهمیت بسیار زیاد اسباب بازی در رشد ذهنی کودک، دولت‌ها به شکل بسیار جدی بر تولید و فروش ‏‏اسباب بازی نظارت می‌کنند. کشور ما نیز از این مسئله مستثنی نیست و دولت در کشور ما همواره نقش ناظر قدرتمندی را بازی کرده است که دست ‏‏اندر کاران بازار اسباب بازی از ابعاد گوناگون با آن مواجه هستند.‏

از طرف دیگر نگاهی به آمارهای تولید و عرضه اسباب بازی هشدار دهنده است. گردشی در فروشگاه‌های اسباب بازی در سطح شهر تهران نشان‌دهنده ‏‏حجم انبوه تولیدات بیگانه در بازار کشور ماست که در قالب عروسک ها و شخصیت های کارتونی، اسباب بازیهای خشن، و انواع گوناگون دیگر در دسترس ‏‏کودکان ایرانی قرار می‌گیرند و ذهن آنها را برای پذیرش مفاهیم مورد انتظار طراحان خود آماده می‌سازند. این تعداد اسباب بازیهای وارداتی و حجم عمده ‏‏فروش آنها در قیاس با اسباب‌بازیهای تولید داخل نشان دهنده آسیب‌پذیری زیاد کشور ما از نظر فرهنگی است.

انباشته شدن فروشگاه‌های اسباب بازی فروشی از کالاهای وارداتی که متأسفانه اکثر آنها بسیار نامرغوب و بی‌کیفیت هستند و برپایه فرهنگ بیگانه‌ای ‏‏طراحی ‏و ساخته شده‌اند که با فرهنگ ملی و بومی ما بسیار فاصله دارد، یکی از مهم ترین مشکلاتی است که پدر و مادران و در کل جامعه تربیتی کشور با ‏‏آن مواجه ‏است. ساختار سنتی تولید اسباب بازی در کشور و محدودیت شدید تولیدکنندگان چه از نظر هزینه‌های تولید و چه از نظر دانش، سبب ‏‏کیفیت نازل ‏اسباب بازیها شده است. این در حالی است که چه در سطح مهدهای کودک و مدارس ابتدایی و چه در سطح خانواده‌ها تقاضای شدیدی در ‏‏کشور برای اسباب ‏بازی وجود دارد. با این شرایط به نظر می‌رسد که شناسایی فرصت های کارآفرینانه برای ورود به این صنعت بازاری مناسب را به ‏‏کارآفرینان نشان می‌دهد که با ‏استفاده از ساختارهای جدید تولید و نوآوری‌های رایج در بازارهای جهانی راهی به این بازار پر سود باز کنند و علاوه بر ایجاد ‏‏ارزش برای جامعه، خود نیز از ‏منافع آن استفاده کنند.‏

موانع تولید اسباب بازی در داخل کشور

 حمایت نکردن از تولید کننده داخلی مانع مهمی برای افزایش تولید است: به عنوان مثال تولید کنندگان اسباب بازی داخلی با احتساب شرکت های ثبت نشده در حدود 150 شرکت هستند که حتی یک صنف مستقل ندارند و زیر مجموعه اتحادیه نایلون پلاستیک و خرازی­ ها به حساب می آیند.

 نداشتن برنامه تولید برای صادرات: محمد حسین فرجو، دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی: صنعت اسباب بازی در ایران معنای واقعی ندارد و ما جهانی فکر نمی کنیم. تولیدکنندگان ما برنامه ای برای صادرات ندارند که این موضوع به دلیل عدم حمایت و مشکلات زیرساختی است.

 تولید بدون طراحی و زیرساخت‌های آکادمیک: ساخت اسباب بازی در ایران بدون طراحی و زیرساخت‌های آکادمیک است در قوانین و مقررات پیش­بینی هایی برای حمایت از تولیدکنندگان وجود دارد اما همکاری بین بخشی و حمایت های مادی و ارائه خط مشی برای تولید­کنندگان اسباب بازی وجود ندارد.  

صنعت اسباب بازی شامل بخشهای طراحی، ساخت و بازاریابی وسایل و لوازم بازی بوده که معمولأ از بدو تولد تا سنین نوجوانی کاربرد داشته و گاه حتی بزرگسالان هم از آن برای سرگرمی استفاده می‌کنند:

الف- طراحی اسباب بازی: شامل ساخت مفهوم برای اسباب بازی، شخصیت پردازی، تعیین بازار هدف، و طراحی اولیه و ملاحظه نکات طراحی در اسباب بازی می‌شود.

ب- ساخت اسباب بازی : فرایند تولید کارخانه‌ای که پس از طراحی توسط ماشین آلات و یا هر شیوه دیگر تولید صورت می‌گیرد و در واقع اسباب بازی را از یک مفهوم ذهنی به یک حالت فیزیکی تبدیل می‌کند.

ج- بازاریابی اسباب بازی : کل فرایند بازاریابی که از پیش از طراحی شروع می‌شود و تا مرحله پس از تولید و پس از فروش را در بر می‌گیرد. در صنعت اسباب بازی این مرحله با مرحله طراحی به شکل در هم تنیده‌ای تداخل می‌یابد. 

پژوهش خبری//