در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از عید فطر تا لغو کامل کاپیتولاسیون
امروز پنج شنبه، بیست و سوم اردیبهشت سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با اول شوال سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با سیزدهم میسال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (بیست و سوم اردیبهشت سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
عید سعید فطر
امروز، اول ماه شوال مصادف با عید سعید فطر است.
عید فطر یکی از اعیاد بزرگ اسلامی است. مسلمانان پایان یک ماه روزه و عبادت پروردگار را سپاس می گویند و با گشودن روزه هایشان، این روز بزرگ را جشن می گیرند. عید فطر ، وداع با ماه مبارک رمضان ، یعنی ماه عبادت و خودسازی است. در روز عید فطر، روزه گرفتن حرام است و مردم پس از یک ماه تلاش برای غلبه برنفس و کسب تقوی، در اجتماعی عظیم و باشکوه، نماز عید فطر را اقامه می کنند. حضرت علی (ع) - داماد و پسر عموی پیامبر اکرم (ص ) - در خصوص عید سعید فطر می فرماید: «ای مردم، امروز روزی است که نیکوکاران درآن پاداش می گیرند و بدکاران در آن زیان می بینند. کمترین اجری که برای مردان و زنان روزه دار است، این است که فرشته ای درآخرین روز ماه رمضان آنها را ندا می دهد که بشارت باد بر شما بندگان خدا که آنچه از گناهان گذشته تان بود، آمرزیده شد. پس مراقب باشید که در ایام باقی مانده از عمرتان، رضایت خداوند را کسب نمایید.»
وفات امام بخاری از محدثین مشهور قرن سوم
۱۱۸۹ سال پیش در چنین روزی، اول شوال سال ۲۵۳ هجری قمری «محمد بن اسماعیل بخاری» معروف به امام بخاری از محدثین مشهور قرن سوم هجری قمری، در قریه خرتنگ - از توابع سمرقند - وفات یافت.
بخاری جهت تحصیل علم به سرزمینهای دور و نزدیک سفر کرد و دانش بسیار اندوخت. وی به امام بخاری مشهور است. کتاب «صحیح بخاری» که یکی از کتب معتبر حدیث اهل سنت است، از جمله آثار امام بخاری است. این اثر ارزشمند، حاوی نه هزار حدیث نبوی است که از بین ۶۰۰ هزار حدیث انتخاب شده است. از مهمترین تالیفات دیگر او میتوان به «الادب المفرد»، «الجامع الکبیر» و «التاریخ الکبیر عن تراجَمِ رِجالِ السند» اشاره کرد.
درگذشت سعید بن مبارک، معروف به ابن دهان
۸۷۳ سال پیش طبق اقوال متواتر، در چنین روزی، اول شوال سال ۵۶۹ هجری قمری «سعید بن مبارک» معروف به «ابن دهان» (Ebn-e Dahhan)، مفسر، ادیب و شاعر مسلمان، درگذشت.
وی متولد بغداد بود و پس از طی دوران تحصیلات مقدماتی، علم لغت را فراگرفت و از بزرگان بسیاری حدیث شنید. این لغت شناس بزرگ همچنین به ادبیات، بویژه سرودن شعر توجه خاصی داشت و شاگردانش را نیز به سرودن شعر تشویق میکرد. همچنین ابن دهان کتابخانهای عظیم داشت که در جریان طغیان آب رود دجله، خسارتهای شدیدی دید. او برای احیای مجدد کتب از دست رفته، تلاشهای بسیار کرد و سرانجام بینایی خود را در این راه از دست داد. از آثار ابن دهان امروزه تنها بخش کوچکی باقی مانده که در زمینه شعر و ادب و به صورت خطی است.
درگذشت فخر رازی، دانشمند معروف اسلامی
۸۳۶ سال پیش، در روز اول شوال سال ۶۰۶ هجری قمری «ابو عبدالله محمد بن عمر رازی» معروف به «فخر رازی» دانشمند معروف اسلامی درگذشت.
وی در سال ۵۴۳ ه. ق در شهر ری در نزدیکی تهران متولد شد و با توجه به استعداد خود، به زودی توانست در بسیاری از علوم اسلامی، چون فقه، تفسیر، کلام، فلسفه، منطق، سرآمد روزگار خود شود. فخر رازی در مناظره و سخنرانی تبحر فراوانی داشت و در شهرهای گوناگون به بحث با عالمان دینی میپرداخت. همچنین مجلس درس او، بویژه در هرات مملو از عالمان و طالبان علم بوده است. فخر رازی در مسائل فلسفی متعددی تشکیک کرد که توسط فلاسفه پس از وی به آنها پاسخ گفته شد. وی کتابهای مختلفی در علوم اسلامی نگاشته که مهمترین آنها «تفسیر کبیر» است. از دیگر کتابهای این عالم برجسته میتوان از «اسرار التنزیل»، «نهایة العقول» و «سراج القلوب» یاد کرد.
جنگ میان مکزیک و آمریکا
۱۷۵ سال پیش، در روز سیزدهم میسال ۱۸۴۶ میلادی با اعلان جنگ آمریکا به مکزیک، جنگ میان دو کشور آغاز شد.
مکزیک در سال ۱۸۲۱ استقلال خود را به دست آورد و از آن پس مهاجرت آمریکاییها به مکزیک آغاز شد تا آنجا که در سال ۱۸۳۵، ایالت تگزاس که در آن زمان بخشی از مکزیک بود، به کمک این مهاجران، اعلام استقلال کرد و ده سال بعد به آمریکا منضم شد. در پی این تحولات، دولت متجاوز آمریکا به بهانه آزار مهاجرانش در مکزیک، حمله به این کشور را آغاز کرد. اما در واقع آمریکا درپی الحاق قسمتهایی از مکزیک به ویژه ایالت تگزاس به خاک خود بود. در پایان این نبرد نابرابر که حدود یک سال و نیم طول کشید، آمریکا ایالتهای تگزاس، کالیفرنیا، نوادا، یوتا و بخشهایی از ایالات آریزونا، نیومکزیکو، وایومینگ و کلرادو را اشغال کرد.
لغو کامل قرارداد ننگین کاپیتولاسیون
۴۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم اردیبهشت سال ۱۳۵۸ هجری شمسی به دنبال مبارزات پیگیر مردم ایران و پیروزی انقلاب و استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، قرارداد ننگین "کاپیتولاسیون" در ایران لغو شد.
براساس قانون کاپیتولاسیون، اتباع آمریکایی در ایران از مصونیت کامل قضایی برخوردار بودند، به نحوی که اگر اتباع آمریکا در ایران مرتکب جرمی میشدند، نهادها و مراجع قضائی ایران اجازه محاکمه آنان را نداشتند و محاکمه آمریکائیها باید در دادگاههای کشور متبوع آنان انجام میشد. این موضوع به معنای نفی استقلال و حاکمیت ملی ایران بود. از بدو تصویب این قانون در ۲۱ مهرماه سال ۱۳۴۳ هجری شمسی، حضرت امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران در مقابل آن عکس العمل شدید نشان داد و ضمن افشای عواقب این قرارداد اسارتبار، مکرراً آن را محکوم کرد. ازسوی دیگر، رژیم شاه که در برابر مخالفت صریح و قاطع حضرت امام خمینی (ره) و مردم مسلمان و مبارز ایران توان مقابله نداشت، امام خمینی (ره) را تبعید کرد. اما مبارزات مردم ایران برای کسب استقلال و آزادی ادامه یافت و سرانجام پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در چنین روزی قانون کاپیتولاسیون لغو شد.