در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از پایان نگارش جواهر الکلام تا تالیف تفسیر المیزان
امروز پنجشنبه شانزدهم اردیبهشت سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با ۲۳ رمضان سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با ششم میسال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( شانزدهم ارديبهشت سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
پایان تدوین جواهر الکلام توسط علامه نجفی
۱۸۸ سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و سوم ماه مبارک رمضان ۱۲۵۴ قمری کتاب ارزشمند «جواهرالکلام» پایان یافت.
این منبع ارزشمند درباره احکام الهی و حلال و حرام شریعت اسلام میباشد. محمدحسن نجفی کتابی جامع در استنباط فقه که نظیرش را تا به حال کسی نتوانسته به رشته تحریر درآورد. نقل اقوال فقهاء و استدلال دقیق از نکات عمده قابل توجه در "جواهرالکلام" است. محمدحسن نجفی (صاحب جواهر) در سن ۲۵ سالگی شروع به تألیف آن نمود و حدود سی سال از عمر گرانبهای خویش را صرف کرد و به خاطر همین تصنیف به "شیخ الفقهاء" شهرت یافت. تهاجم فکری وهابیت و اخباریون در عصر شیخ الفقهاء، صاحب جواهر را به فکر ضرورت رهبری امت اسلام انداخت؛ لذا موضوع ولایت فقیه را در اثر ارزشمندش مطرح نمود؛ و آن را از ضروریات فقه اسلامی قلمداد کرد.
تولد زیگموند فروید، روانپزشک اتریشی
۱۶۵ سال پیش در چنین روزی ششم مه سال ۱۸۵۶ میلادی "زیگموند فروید" روانپزشک و روانکاو برجسته اتریشی در چکسلواکی متولد شد.
او در چهارسالگی به همراه پدر و مادر یهودیش به وین رفت. فروید در هفده سالگی در دانشکده پزشکی ثبت نام کرد و در ۲۹ سالگی کار خود را به عنوان طبیب متخصص اعصاب آغاز کرد. فروید پس از چندی در درمان بیماری های روانی و روانشناسی تبحر پیدا کرد و به این نکته پی برد که نتایج آزمایش های بالینیِ بیماران روانی برای تشخیص بیماری کافی نیست. وی برای بهبود این بیماران و در حالی که بیمار در حال استراحت مطلق و هوشیار بود از او می خواست افکاری که از مغزش می گذرد مسلسل وار به زبان آورد. این شیوه که عبارت از کشاندن اندیشه از ضمیر ناخودآگاه به ضمیر آگاه است، به زودی به نام تحلیل روانی یا روانکاوی معروف شد. وقتی فروید در سال ۱۸۹۶ م، منشأ اختلالات روانی را ناکامیهای جنسی عنوان کرد. منتقدان فروید نسبت به آراء او که خواهان آزادی مفرط جنسی بود اعتراض کردند و معتقد بودند که این مسئله، تمام موضوعات زیبای این دنیا همچون معصومیت دوران کودکی را زیر سؤال می برد. مسئله دیگری که مورد اعتراض قرار گرفت، دخالت فروید در امور شخصی بیمارانش بود. فروید منشأ اندیشهها و رفتار انسان را ضمیر ناخودآگاه وی می داند و ریشه بسیاری از دردها و عقدهها را، در واپس زدگیهای دوران کودکی می داند. فروید سرانجام در ۲۳ سپتامبر ۱۹۳۹ م در ۸۳ سالگی بر اثر حمله قلبی درگذشت. جسد فروید را بنا به وصیت خودش سوزاندند. از زیگموند فروید آثار متعددی برجای مانده که آینده یک توهم، آشوب تمدن، روانشناسی توده و تعبیر رؤیا از آن جمله اند.
درگذشت الکساندر هومبولد، مؤسس دانش ژئوفیزیک
۱۶۲ سال پیش درچنین روزی، ششم میسال ۱۸۵۹ میلادی «الکساندر هومبولد» (Alexander Humboldt)، جغرافیدان معروف آلمانی در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
وی در سال ۱۷۶۹ میلادی در برلین متولد شد. او برای انجام تحقیقات خود سفرهای طولانی به قارههای آسیا و آمریکا کرد. تحقیقات او بیشتر درز مینه کشف چگونگی پیدایش کره زمین بود. هومبولد در دوران طولانی عمر خود اطلاعاتی وسیع و مدارکی فراوان جمع آوری نمود و در هفتاد سالگی، این اطلاعات را در کتابی به نام کیهان انتشار داد. وی در این کتاب کوشیده است تا زمین را از لحاظ کیهانی مورد بحث قرار دهد. این کتاب یکی از جالبترین کتابهایی است که در تاریخ علم نوشته شده است و به عنوان نخستین دایرةالمعارف دقیق و مستند در باب جغرافیا و زمین شناسی به شمار می رود. مجموعه کتاب کیهان تا جلد چهارمش در زمان خود هومبولد انتشار یافت و جلد پنجم آن پس از مرگش منتشر شد. کتاب و تحقیقات هومبولد که بر اساس کشف راز چگونگی زمین و جهان استوار بود، باعث گردید که وی را پایه گذار جغرافیای نو بدانند. همچنین همبولد را مؤسس دانش ژئوفیزیک دانسته اند که به عنوان شاخه ای از فیزیک به زمین و پدیده های فیزیکی و از جمله تغییرات شتاب جاذبه، زلزله و مانند آن می پردازد.
کشف میکروب سل توسط رابرت کخ، زیست شناس آلمانی
۱۳۹ سال پیش در چنین روزی برابر با ششم می ۱۸۸۲ میلادی کشف میکروب سِل توسط «رابرت کخ»، زیستشناس آلمانی، اعلام شد. وی دو هفته پیش از آن این میکروب را که در طول تاریخ بیش از یک میلیارد انسان را کوته عمر کرده است، کشف کرده بود. پروفسور کخ بعداً راه ایزوله کردن این میکروب را به دست آورد که در برابر داروها مقاومت میکرد و میتوانست سالها درگوشهای کمین کند و درفرصت مناسب (ضعیف شدن بدن براثر بیماریهای دیگر و یا قحطی، بدغذایی و زحمت زیاد) دست به فعالیت بزند. پروفسور «کخ» علاوه برکشف عامل بیماری سل، با مسافرت به مصر و هند، میکروب کلرا (وبا) را نیز کشف کرد و همچنین در سال ۱۹۰۶، آتوکسیل Atoxyl را برضد مالاریا ساخت که مشابه «کنین Quinine» است. «کُخ» که در ۱۱ دسامبر ۱۸۴۳ در بادن آلمان به دنیا آمده بود و در ۲۷ ماه می ۱۹۱۰ درگذشت در سال ۱۹۰۵ برنده جایزه نوبل شد. رابرت کُخ بدون شک بعد از لویی پاستور کاشف پنیسیلین، بزرگترین میکروب شناس دنیا است و خدمات ارزنده او در راه بسط علم، هیچگاه از یادها نخواهد رفت.
پایان تالیف تفسیر المیزان
۵۰ سال پیش در چنین روزی، ۲۳ رمضان ۱۳۹۲ قمری تألیف تفسیر شریف «المیزان» پایان یافت.
کتاب "المیزان فی تفسیر القرآن" تألیف علامه محمدحسین طباطبایی است که در حدود سال ۱۳۷۴ق شروع و در ۲۳ رمضان ۱۳۹۲ق پایان یافت. این تفسیر نخستین بار در ۲۰ جلد بالغ بر ۸۰۰۰ صفحه به زبان عربی در قطع وزیری منتشر شد. علامه برای تفسیر، ابتدا آیه را بیان نموده و بعد از آن به تفسیر هر جزء از آیه پرداخته است. شیوه تفسیر "قرآن به قرآن" علامه طباطبایی شیوهای بیسابقه بوده است. وی بنای تفسیر آیات را کمک گرفتن از دیگر آیات قرآن برای روشن نمودن قصد و معنا قرار داد. این تفسیر شریف به زبان فارسی نیز ترجمه شده است. طبق سخن خود علامه این نوع تفسیر، تفسیر مرحوم آیت الله حاج میرزاعلی آقای قاضی بوده است. اولین و مهمترین مزیت تفسیر شریف "المیزان" تفسیر آیه به آیه است. علاوه بر آن، میتوان به ورود علامه به بحثها از جوانب گوناگون اشاره کرد یعنی علامه علاوه بر تفسیر؛ بحثهای روائی، اجتماعی، تاریخی، فلسفی و علمی را هم بیان کرده است.