دستاوردهای انقلاب اسلامی تولد و رشد فناوری نانو
تعداد اختراعات ثبت شده ایران در عرصه نانو از ۲ اختراع در سال ۲۰۰۱، به ۲۶۰ اختراع در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است که ۲۴ درصد اختراعات ثبت شده جهانی را شامل میشود.
به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: دستیابی به دانشهای نوین و تبدیل آنها به فناوری، تولید محصول و بومی سازی آن از مهمترین اهداف برنامههای توسعه کشورهای پیشرو در جهان است. امروزه کشوری که به دنبال تعامل و ارتقای جایگاه خود در جهان است، بدون شک سرمایه گذاری در حوزه رشد و توسعه دانشهای نوین را در اولویت برنامههای توسعه خود قرار میدهد. نانوتکنولوژی یکی از این دانش هاست.
از نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی و فناوری اطلاع رسانی به عنوان سه قلمرو علمی نام میبرند که انقلاب سوم صنعتی را شکل میدهد. کشورهای در حال توسعه اغلب میکوشند با سرمایه گذاری در این سه قلمرو، عقب ماندگی خود را جبران کنند.
جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی است که در سالهای اخیر نه تنها در تلاش برای حضور در زمره کشورهای پیشرو در دانش و فناوریهای نوین بوده است، بلکه توانسته است جایگاه علمی برتر خود را با اتکا به دانش بومی و توانمندی متخصصان و دانشمندان خود، آن هم در شرایط تحریمهای ظالمانه، در جهان تثبیت کند.
قله علمی جهان در حوزههای مختلف یکی پس از دیگری شاهد صعود افتخارآمیز دانشمندان و فناوران کشورمان هستند. این پژوهش براساس مستندات مجامع علمی معتبر دنیا به معرفی، رشد علمی و رتبههای برتر کشورمان در حوزه فناوری نانو، یکی از مهمترین حوزهها که درخشش توان و اندیشه ایرانی را به رخ جهانیان میکشد، اختصاص دارد.
*نانو تکنولوژی چیست؟
فناوری نانو، توانمندی تولید مواد، ابزار و سیستمهای جدید در سطح مولکولی و اتمی (۱ تا ۱۰۰ نانومتر) است. نانومتر کلمهای یونانی به معنی کوچک و معادل یک میلیاردم متر یا تقریبـا یـک هـشتاد هـزارم قطر مو و یا معادل اندازه ده اتم هیـدروژن اسـت کـه در کنـار یکدیگر قرار گرفته اند. چون یک اتم تقریبا ۱۰ نانومتر است، این اصطلاح برای مطالعه عمومی روی ذرات اتمی و مولکولی به کار برده میشود. به بیان ساده تر، نانوتکنولوژی، کاربرد ذرات در ابعاد نانو است.
در مقیاس نانو خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تک تک اتمها و ملکولها باخواص توده ماده متفاوت است بشر سعی دارد تا با استفاده از فناوری نانو و دستکاری در آرایش کوچکترین اجزاء ماده (یعنی اتمها و مولکول ها) و بهره گیری از خواصی که در این مقیاس ظاهرمی شوند، مولکولها را به گونهای تغییر دهد تا وقتی که جسمی از این مولکولها درست شود، تمام خواص این مولکولها و (ماده اصلی) را در خود داشته باشد. به این ترتیب با کوچک سازی مواد و تجهیزات، به محصولاتی کوچک تر، سبک تر، سریع تر، باکیفیتتر و ارزانتر دست مییابیم.
*نانو تکنولوژی چه اهمیت و کاربردهایی دارد؟
نانوتکنولوژی یک رشته جدید نیست، بلکه رویکردی جدید در تمام رشته هاست. از نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی و فناوری اطلاع رسانی به عنوان سه قلمرو علمی نام میبرند که انقلاب سوم صنعتی را شکل میدهد. از همین روست که کشورهای در حال توسعه که اغلب از دو انقلاب قبل جا مانده اند، میکوشند با سرمایه گذاری در این سه قلمرو، عقب ماندگی خود را جبران کنند. نانوتکنولوژی کاربردهای گستردهای در تمام حیطههای زندگی دارد و از این رو توسعه آن میتواند به بهبود و تسهیل زندگی کمک فراوان کند.
برای نانوتکنولوژی کاربردهایی را در حوزههای مختلف از غذا، دارو، تشخیص پزشکی و بیوتکنولوژی تا الکترونیک، کامپیوتر، ارتباطات، حمل و نقل، انرژی، محیط زیست، مواد، هوا فضا و امنیت ملی برشمرده اند. نانوتکنولوژی، فناوری جدید است که تمام دنیا را فرا گرفته است و به تعبیر دقیقتر نانو تکنولوژی بخشی از آینده نیست بلکه همه آینده است.
پژوهشگر:فریفته هدایتی