نقش زنان در حمایت از پوشاک ایرانی(8) (رسانه ها و معرفي پوشاک ايراني)

چکیده نشست پژوهشی:

-­ زنان به عنوان رکن اصلي خانواده در انتخاب پوشاک ايراني نقشي اساسي دارند.

-­ زنان ايراني به دنبال پوشاکي هستند که سرشار از روح هنر و فرهنگ ايراني باشد.

-­ فروشگاه ­هاي مدرن و بزرگ عرضه کالا در کشور از فروش کالاي ايراني ممانعت به عمل مي­ آورند.

-­ اراده منسجم زنان بر تهيه پوشاک ايراني فروشندگان را به عرضه پوشاک وطني وادار خواهد کرد.

-­ اخبار پوشاک کشور از سايت بنياد ملي مد و لباس اسلامي ايراني قابل پيگيري است.

 پژوهش خبری صداوسیما: ۹۸۰۰ واحد فعال صنعتی در حوزه نساجی و پوشاک فعاليت مي­ کنند. این واحدها اشتغالي ۲۸۰ هزار نفری  ایجاد کرده ­اند که از نظر میزان اشتغال ۱۲ درصد از کل صنعت کشور به حساب می‌آید. بديهي است اين ميزان کار و سرمايه ايراني براي رشد و بالندگي نياز به حمايت تک­تک ايرانيان دارد. زنان ايراني که نيمي از جمعيت کشور را تشکيل مي ­دهند، در اين ميان نقشي اساسي دارند چرا که آنها در انتخاب پوشاک خود، فرزندان و همسرانشان حرف اول را مي­ زنند. بنابراين اگر رفتار خريد زن ايراني به سمت پوشاک داخلي متمايل شود، صنعت پوشاک کشور رشد قابل توجهي را تجربه خواهد کرد. کارشناسان حوزه پوشاک در نشستي کارشناسي به بررسي نقش زنان در حمايت از پوشاک ايراني پرداخته ­اند که گزارش آن تقديم نگاه خوانندگان ارجمند مي‌گردد. [1]  

کيفيت بالاي پوشاک داخلي

پژوهش خبری : به نظر شما آيا پوشاک داخلی با پوشاک خارجی قابل مقایسه هستند؟

حميدرضا نيک طبع [2]: ما بهترین تولیدکنندگان پوشاک را در کشور داریم. به تازگی در کارگروه ساماندهی مد و لباس به مدیریت آقای قبادي تصميمي اتخاذ شد تا تمامی طراحان را به حوزه صنعت وصل کنيم و ورود برندهاي خارجي به مال ­ها و فروشگاه­ هاي بزرگ را محدود کنيم. همچنين قصد داريم تجربه بازاريابي برندهاي معروف را به توليدکننده داخلي منتقل کنيم که اينها همه باعث خواهد شد پوشاک داخلي با کيفيت به دست مصرف­ کننده برسد.

خانم ­هاي ايراني به دنبال روح ايراني

 پژوهش خبری: خانم ­هاي ايراني در حمايت از پوشاک توليد داخل چه جايگاهي دارند؟

حميدرضا نيک طبع: خانم‌های ما به عنوان رکن اساسي خانواده می­توانند در اين مسير بهترین فرمانده باشند. همه مي­دانيم روحی که در لباس ایراني دمیده شده است، در لباس خارجی نیست. خانم های ایرانی به عنوان افرادي که تعیین مي­کنند خودشان، فرزندان و حتي همسرشان چه بپوشند، می­ توانند با حمایت از پوشاک ایرانی این روح ايراني را به خانواده‌هایشان انتقال دهند. براي عملي شدن اين اتفاق پیشنهاد من به خانواده ­ها این است که وقتی وارد یک فروشگاه لباس می­ شوند، ابتدا از فروشنده بپرسند که آیا جنس ایرانی هم دارند؟ معمولا خانواده ها جنس ایرانی را چنان که بایسته است نمی­ شناسند در  حالي که ما بهترین الیاف را در لباس ­های ایرانی مشاهده می­ کنیم.

خانم ­هاي ايراني و مطالبه پوشاک ايراني

پژوهش خبری: به نظر می ­رسد همین نکته دغدغه خانواده­ های ایرانی باشد. شاید آنها معتقدند الیاف لباس‌های خارجی کیفیت بهتری دارند؟

حميدرضا نيک طبع: متاسفانه در غیاب معرفی صحيح لباس ایرانی، شرکت های خارجی از این فرصت استفاده کرده ­اند و مال­ ها و فروشگاه­ هاي بزرگ ما را تصرف کرده ­اند. چندی پیش با خانواده ­ام در يکي از اين مراکز فروش بودم، و پيش از آن نيز  از چند توليدکننده خواسته بودم که جنس ایرانی خود را براي عرضه به آن مرکز فروش بیاورند. هر چه جستجو کردم اثري از محصولات سفارش داده شده نبود. پس از مدتي متوجه شدم که توليدکنندگان ما پوشاک توليد داخل خود را براي عرضه آورده بودند، ولی مديران آن مرکز فروش اجازه فروش محصولات ايراني را نداده ­اند! چه کسی باید به چنین مساله­ ای پاسخ دهد؟ من این روزها در حال پیگیری این هستم که از مسئولان آنجا بازخواست کنم که چرا به کالای ایرانی اجازه ورود نداده‌اند؟

گام ديگري که خانم ­ها مي­ توانند در راستاي ارتقاي کيفيت و حمايت از پوشاک ايراني بردارند اين است که سليقه خود و خانواده ­شان را به بخش صنعت انتقال دهند. بديهي است که اعضاي خانواده هنگامي که به کمد لباسشان مراجعه مي­ کنند، متوجه مي­ شوند که برخي از لباس ­ها را بيشتر دوست دارند چرا که با روح و سليقه آنها سازگارتر است. زن ایرانی باید سلیقه خود را به بخش صنعت انتقال دهد که من چنین طرحی را می­ پسندم.

ضرورت توليد دانش بازاريابي پوشاک

پژوهش خبری : ویا نظر شما این است که پیوندی میان خریدار و تولید­کننده به وجود آيد که واسطه میان آنها نيز فروشنده کالا باشد. اما ما چگونه می­توانیم فروشگاه­ داران را به عرضه کالای ایرانی تشویق کنیم؟

 حميدرضا نيک طبع: متاسفانه تولید دانش عرضه کالا توسط فروشنده به مشتری در ایران کمی ضعیف است. البته در اتحادیه برنامه هایی در دست اجرا است که تا حد امکان این معضل را برطرف کنیم و از دانشگاه­ ها هم درخواست همکاری داریم تا دانش این کار را در اختیار ما قرار دهند. بايد بررسي شود که وقتی خانواده­اي به فروشگاه یک برند خارجی مي­روند با آنها چگونه برخورد می­ شود و وقتی داخل يک فروشگاه برند ایرانی مي­ روند، پرسنل فروشگاه با آنها چگونه برخورد مي­کنند. هیچ وقت فروشندگان کالای ایرانی از مصرف­ کننده و خانم خان ه­دار سوال نکرده‌اند که او چه می­ خواهد تا آنها او را راهنمايي کنند بلکه این خانم ­ها هستند که رنج پرس و جو در بازار را به جان می‌خرند تا در نهايت به کالای مورد پسند خود برسند. يا هیچگاه از دانش‌آموزان­مان نپرسیده ایم که آیا از لباسی که به هنگام رفتن به مدرسه به تن می‌کنند راضی هستند یا خیر؟

 بنابراين اين که بدانيم رمز موفقيت برندهاي خارجي در بازار ايران چيست، نيازمند دانشي است که در کارگروه ساماندهی مد و لباس در صدديم تا با چينش سیلابس‌های درسی و جلب همکاری دانشگاهیان متخصص بازاریابی، به آن دست يابيم.

اراده دشمن شکن زنان ايراني ­پوش

پژوهش خبری:نقش زنان در برهه ­هاي حساس تاريخ کشور همواره تعيين کننده و اثربخش بوده است؛ زنان ما در عرصه حمايت از کالاي ايراني چه کارهايي مي­ توانند کنند؟

خانم دکتر اکرم حسیني [3] : ما یک ملت انقلابی  و در صحنه هستیم و بخشی از استقلال، آزادی، مردم سالاری و اعتماد به نفس ملی­مان را مرهون زنان این ملت هستیم. زنان کشور در همه جا نشان داده­ اند که هرگاه اراده کنند تا به هدف والایی دست بیابند، موفق مي ­شوند. بنابراین اکنون که ما در یک جنگ اقتصادی قرار گرفته ­ایم، کافي است که زنان ما اراده کنند تا دشمن را مایوس کنند. لازمه این کار شکل گیری یک اراده ملی است. اگر اراده کنیم که مصرف پوشاک ما بر محور تولید ایرانی باشد، قطعا دشمنان را مایوس خواهیم کرد.

یکی از راهکارها این است که خریداران با صراحت و صمیمت به فروشنده اعلام کنند، که ایرانی ­پوش هستند. من خودم در سالهای گذشته بارها این را امتحان کرده و تاثيرش را ديده ­ام. پيش از اين وقتی از فروشنده­اي درخواست کالای ایرانی می­کردم، با ابراز تاسف مي­گفت که تمام اجناسش خارجی است. ولي اين در ذهن او مي­ ماند که مشترياني هستند که به دنبال کالاي ايراني هستند و براي جذب چنين مشترياني بايد کالاي ايراني هم عرضه کند اين شد که وقتي این روزها دوباره به آن مغازه ­ها رجوع می­ کنم، می ­بینم که کالای ایرانی هم دارند. بحث عرضه و تقاضا یک قاعده جهانی در عرصه تجارت است. فروشنده آنچه را که ما به عنوان مصرف­ کننده مي ­خواهيم، به ما عرضه خواهد کرد. بنابراین اگر اراده ملت ایران به خصوص زنان که نقش عمده‌ای در جهت­ دهی به مصرف پوشاک خانواده دارند بر این باشد که کالای ایرانی مصرف کنند، حتما هم کیفیت بالا خواهد رفت و هم عرضه بیشتر خواهد شد.

گارانتي پوشاک ايراني، مطالبه­ اي در آينده نزديک

پژوهش خبری: امروزه ما در صنعت قادریم الیافی با فناوری ­های پیشرفته نظیر نانو تولید کنیم؛ اما آیا پیشرفت ما در تولید الیاف، به عرصه پوشاک هم رسیده است؟

آقای نیک طبع: حال خوب یک انسان وابستگی زیادی به پوشش او دارد. ما شبانه روز برای بالا بردن کیفیت پوشاک ایرانی تلاش می­کنیم. امروزه الیاف خنک ­کننده ايراني در بازار موجود است اما به دلیل این که تولید­کننده ما فضایی برای عرضه ندارد، اين موضوع دیده نمی ­شود. خوب یا بد بودن حال شما به الیافی که با پوست شما در تماس است، بستگی زيادي دارد. در برابر تولید­کنندگان خارجی، ما در حال تبلیغ مزیت گارانتی برای کالای ایرانی هستیم. یعنی خریدار بداند که کالای ایرانی نسبت به پوشاک خارجی ا ز مزیت گارانتی برخوردار است. همچنين در حال تبليغ اين هستيم که توليدکنندگان پوشاکي در خود نیاز مصرف­ کننده تولید کنند. البته در این حوزه باید مطالبه ­گری مردم نيز بالا رود و هیچ جایی بهتر از رسانه نمی­ تواند این درخواست مردم را منعکس کند.

رسانه ­ها و معرفي پوشاک ايراني

پژوهش خبری: مصرف کنندگان ما بسیاری از تولید کنندگان پوشاک با کیفیت ایران را نمی ­شناسند تا برای خرید به سراغ آنها بروند. چگونه می ­توان زنان ایرانی را با تولید­کنندگان پوشاک ایرانی آشنا کرد؟

دکتر اکرم حسینی [4] : من معتقدم ما باید توامان در دو حوزه فعالیت کنیم. اول بحث کیفیت است. بخش عظیمی از مردم ما به دنبال کیفیت بهتر هستند و انتخابشان از محصولات خارجی، صرفا به خاطر کیفیت بالاتر آنهاست. دوام و زیبایی پوشاک برای آنها مهم است تا خريد آن کالا برايشان صرفه اقتصادی داشته باشد.

 فارغ از ایرانی یا خارجی بودن پوشاک، حوزه دوم سبک طراحی لباس است که آن نیز برای سیاست­گذار فرهنگی مهم است. ابعاد زیبایی شناسانه و به ­روز بودن برای خانم ایرانی مهم است. ما بايد در زمینه فرهنگ ­سازی برای پوشش صحیح یک زن ایرانی تلاش کنیم. گر چه اقداماتی شده است اما کمتر مورد توجه رسانه­ ها قرار گرفته است. رسانه می­ تواند «مُد ایرانی» را تبلیغ کند و همچنین می­ تواند وارد میدان شده و کالاهای خوب ایرانی را معرفی کند. بنابر­این تولید­کنندگان باید کیفیت را مورد توجه قرار دهند و رسانه و متولیان فرهنگ هم باید فرهنگ ­سازی را در دستور کار قراردهند.

منافع کلان برندهاي خارجي در کشور

پژوهش خبری:ظاهرا بسیاری از مال­ها و فروشگاه ­های بزرگی که الان در سراسر کشور به عرضه کالاهایی نظیر پوشاک مبادرت می‌ورزند،وابسته به افراد خاصی هستند که مانع از عرضه و نمایش  پوشاک ایرانی می ­شوند؟

خانم دکتر حسینی: اقتصاد موضوعی پیچیده و چند عاملی است و عناصر زیادی دست به دست هم می‌­دهند تا یک اقتصاد پیشرفته یا ضعیف را شکل گيرد. پوشاک نیز از این قاعده خارج نیست. بیانات مقام معظم رهبری نيز در جهت هم راستا کردن این عوامل برای تحقق اقتصاد مقاومتی بوده است. مسلم است که افرادی از واردات پوشاک خارجی عواید مالی کلانی دارند و به سادگی راضی نمی­ شوند که منافع شان مورد تهدید قرار گیرد. البته در برابر این افراد، اعمال قانون می تواند راهگشا باشد و موانع عرضه پوشاک ایرانی را برطرف کند.

حمايت از پوشاک ايراني در استان­ها

پژوهش خبری: در راستای حمایت از پوشاک ایرانی در فضای استانها و شهرستانهای کشور چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟

حميدرضا نيک­ طبع: برای اين منظور در وزارت ارشاد تمام استانها کارگروهی تشکیل شده تا پوشاک هر شهری را در همان شهر رصد کنند. در راستاي همين موضوع،  چندی پیش آقای قبادی از طرحی رونمایی کردند که به موجب آن در مدارس از لباسهای بومی محلی استفاده خواهد شد که خود اتفاق بسيار بزرگی است.

تمام اخبار پوشاک کشور را مي­توانيد از سايت بنياد ملي پوشاک اسلامي ايراني به آدرس www.iranmod.com رصد کنيد. من خواهش می ­کنم که مخاطبین ما این سایت را پیگیری کنند؛ چرا که تمام اتفاقات مد و پوشاک کشور که به راهبری جناب اقای قبادی در کارگروه ساماندهی مد و لباس رقم مي­خورد، در آنجا اطلاع رسانی می­ شود.

ضرورت بحث از اقتصاد ارزش در حوزه پوشاک

پژوهش خبری : ما چگونه می­ توانیم فرهنگ خرید پوشاک  ایرانی را در جامعه گسترش دهیم؟

خانم دکتر کبيري فرد [5] : واقعیت این است که خرید، آخرین مرحله از یک فرایند سلسله ­وار است. پیش از بحث خرید، ما باید به مبحث ارزش ­ها بپردازیم. یعنی اتفاقی که قبل از خرید می­افتد این است که بپرسیم چه چیزهایی برای ما ارزش دارد؟ اين نيز خود برمی‌گردد به اقتصاد زیباشناسی و اقتصاد فرهنگ که بسیار مورد توجه طراحان مد قرار می­گیرد.

روند شکل­ گيري مد و نقش رسانه ­هاي تصويري

• روند شکل ­گيري مد

ما طراحان خوبی در کشور داریم. دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی طراحان خوبی را تربیت می­ کنند که بصورت علمی و تخصصی در این حوزه فعالیت دارند. در این میان چند مساله وجود دارد. یک مساله مساله مد است. که خود تقسيماتي دارد. مد ایرانی، مد اسلامي-ايراني و مدهای جهانی. ما چگونه می ­توانیم ذائقه مصرف­ کنندگان را به سمتی ببریم که از کالای داخلی استفاده کنند؟

خانم دکتر کبيري فرد [6] : رسانه ­ها و به خصوص رسانه ­های تصویری نظير سيماي رسانه ملي مهمترین نقش را در این زمینه دارند. حتی فعالیت ­های چندرسانه ­اي شخصیت­ های الگو و مرجع جامعه می­ تواند بسیار کمک کننده باشد. در مورد پوشاک می­ توانیم حتی بنگاه­ های اقتصادی مرجع را بسيار تاثيرگذرا بدانيم.

در همین شهر تهران ما فروشگاه ­های برند و معروفي را شاهد هستیم که مردم گمان می ­کنند پوشاکی که در آنها عرضه می­ شود الزاما آخرین مد روز است.

روند شکل ­گیری مد به این صورت است که ابتدا طبقه فرادست جامعه برای آنکه تمایزشان را نسبت به سایرین مشخص کنند، لباسهای متفاوتی را به تن می­کنند چرا که لباس، هویت تعلق به گروه اجتماعی خاص را به دیگران القا می­کند و عملا معانی فرهنگی خاص را در سطح جامعه منتقل مي­ کند.در زندگي روزمره نیز اولین قضاوتی که دربارة‌ افراد می ­کنیم، بر اساس پوشاک آنهاست.

در مرحله دوم طبقه میانی جامعه برای این که نشان دهند آنها نیز از طبقه فرادست هستند سعی می­کنند لباسی نزدیک به لباس طبقه فرادست بپوشند و در آخر هم طبقه سطح پایین وارد این چرخه می ­شوند و سعی می­ کنند به سطح پوشاک طبقه میانی دست پیدا کند. وقتی این امر فراگیر شد، طبقه فرادست احساس می­ کند که دیگر امتیاز خود را از دست داده است و به سمت انتخاب پوشش جدیدی حرکت می­ کند. این فرایند شکل­ گیری مد در همه جای دنیا است. از  این رو مهم است که ما به شیوه علمی به بحث مُد بپردازیم و مشاورین خوبی  در کنار تولید­کنندگان ما باشند.

ضرورت راهنمايي توليدکنندگان با مشاوره ­هاي تخصصي

خانم دکتر کبيري فرد: ما نبايد انتظار داشته باشيم که یک تولیدکننده کوچک پوشاک در عین حال، متخصص نیازسنجی بازار و اقتصاد زیباشناسی باشد و روانشناسی مصرف بداند. بنابراین لازم است مراجع سیاستگذار فرهنگی تیم­ های تخصصی را برای آموزش این بنگاه‌ها در نظر بگیرند و این مشاوره ­ها را به تولیدکنندگان ارائه کنند. خانم ­ها امروزه به سختی می ­توانند یک مانتوی بلند دکمه ­دار که طرحی از سنت بومی کشور نیز داشته باشد پیدا کنند. در حالی که این خواسته و نیاز آنها کاملا هم راستا با سنت و فرهنگ ملی و دینی ما است. این امر نشان می­ دهد که تولیدکنندگان ما با نیاز و خواستِ مصرف کننده فاصله دارند؛ یعنی دقیقا نمی دانند که مشتری چه می خواهد.

چه باید کرد؟

خانم دکتر کبيري فرد: فاصله عمیقی بین نیاز و سلیقه مشتریان و محصولاتی که تولید می‌شود وجود د­ارد. تولید کننده‌ها باید نیازهای افراد را شناسایی کنند و رسانه­ ها نیز می­ توانند سلیقه افراد را شکل دهند. ما در بحث صنایع فرهنگی این باور را داریم که رسانه ­ها شکل دهنده سلایق افراد هستند. البته همه وظايف را نمي ­توان متوجه زنان خانواده کرد. زنان خانواده حداکثر شاید بتوانند ارزش هایشان را به فرزندان و اعضای خانواده منتقل کنند ولی در پرکردن این خلا نمی توانند کاری کنند. چنان که مي ­بينيد بسياري از زنان ما امروزه مطالبه لباس­ هاي متناسب با فرهنگمان را دارند ولي عملا نيازشان در بازار پاسخ درستي نمي­ گيرد چرا که توليدکننده نمي ­خواهد صداي آنان را بشنود.

داده­ کاوي، راهي براي ذائقه ­سنجي مصرف­ کننده

خانم دکتر کبيري فرد: من پیشنهاد می ­کنم از تکنولوژی داده کاوی در این حوزه برای شناسایی نیازها توجه کنیم. حتی در شبکه های اجتماعی می­ توانیم به داده کاوی از درخواست های مردم بپردازیم. تا در نهایت ذائقه مردم برای تولید­کننده ­ها مشخص شود و به راحتی بتوانند تولیداتی متناسب با سلیقه مردم داشته باشند.

سخن آخر

بسيار جذاب خواهد بود اگر کمد لباس ايرانيان مملو از پوشاک ايراني باشد. اما تحقق اين آرزو به عوامل بسياري بستگي دارد. از ارتقاء کيفيت گرفته تا قيمت مناسب کالا و از رفتار فروشنده گرفته تا استانداردهاي فروشگاه عرضه­ کننده محصول، همگي بر اين موضوع اثرگذارند. در اين ميان، نقش گروه ­هاي مرجع بسيار برجسته است. اگر نمايندگان گروه ­هاي مرجع از ميان زنان پوشاک ايراني را انتخاب کنند و در رسانه­ هاي تصويري اعم از رسمي و غيررسمي به تبليغ آن بپردازند، مي­ توان به شکل­ گيري پويشي اميدوار بود که به سرعت معادلات بازار را به نفع توليدکنندگان و شاغلين عرصه پوشاک کشور تغيير دهد.

پژوهش خبری // پژوهشگر: زارعی

------------------------

 منابع: 

[1] - نشست کارشناسي-  برنامه ضرب سکه راديو گفتگو-  ارديبهشت 97

[2] - آقای حمیدرضا نیک طبع – دبیرکار گروه صنعت مدو لباس در کشور

[3و4] - خانم  دکتر اکرم حسیني – معاون شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی

[5و6] . خانم دكتر فاطمه كبیری فر ، دكترای مدیریت فرهنگی