۵ بازی آپارتمانی
۵ بازی آپارتمانی را بدانید که والدین میتوانند با کودکان در سنین مختلف، متناسب با زبان و فهم آنها اجرا کنند.
به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، وقتی نسل ما پدر و مادرهای امروزی -و حتی نسلهای پیش از ما- دوران کودکی خود را میگذراندیم، فرصت کسب تجربههای بسیار خوبی را داشتیم؛ مثل تجربه کشف طبیعت با بازیهای هیجانانگیزی که همراه دویدن و بالا و پایین پریدن بود.
بسیار کم پیش میآمد که به ما بگویند: «ندو، همسایه پایینی!»، «داد نزن، همسایه بالایی!». از این نظر باید برای کودکان امروزی که از خانه، تنها درک آپارتمانی دارند، دل بسوزانیم؛ در حالیکه بازی برای کودکان مانند اکسیژن ضروری است.
از طرفی وقتی برای والدین امکان فراهم کردن شرایط فضاهایی مانند این نیست، نمیتوان به آنها فشار آورد.
متأسفانه برای بیشتر خانوادههای امروزی امکان برخورداری از خانههای بزرگ که دارای حیاط، حوض آب و باغچه باشد، نیست و در پی آن امکان انجام برخی بازیهای هیجان انگیز و همراه با سر و صدا که نیاز کودک هم در آن پاسخ داده میشود، وجود ندارد؛ حال باید چه کرد؟ دست روی دست بگذاریم و غصه بخوریم؟
هر انسان عاقلی به این سؤال پاسخ منفی میدهد. از سوی دیگر نیاز به آموزش و راهنمایی والدین برای مدیریت این محدودیتها و البته بهرهمندی درست از آنها وجود دارد.
بر این اساس با استفاده از تجربیات کارشناسانه علیرضا واقف، یکی از روانشناسان کودک که سوابق قابل توجهی در بازی کودکان دارد، آموزش بازیهای هدفمند برای افزایش هوش کودکان به ویژه در آپارتمانهای مسکونی را فراگیرید.
این روانشناس کودک میگوید: «بازی» به هرگونه فعالیت جسمی یا ذهنی هدفدار که به صورت فردی یا گروهی انجام پذیرد و موجب بروز نیازهای کودک شود، گفته میشود. بازی وسیله طبیعی کودک برای اظهار و بیان «خود» است. «آلفردآدلر» روانشناس معروف میگوید: هرگز نباید به بازی به عنوان روشی برای وقتکشی نگاه کرد.
اسباب بازیها را بر اساس دامنه تأثیر آنها به دو دسته تقسیم میکنند:
۱ - سازمان یافته
۲ - سازمان نیافته
اسباب بازیهای سازمان یافته شکل مشخص و از پیش تعیین شدهای دارند که دامنه تاثیر آنها محدود است و به منظور ایجاد موقعیت یادگیری خاص برای کودکان به کار میروند.
این گونه اسباب بازیها به ۶ دسته تقسیم میشوند:
۱. اسباب بازیهایی ویژه خردسالان
۲. اسباب بازیهایی برای جلب توجه کودک
۳. اسباب بازیهایی برای ایجاد تحرک در کودک
۴. اسباب بازیهایی برای تقویت مهارتهای دست و هماهنگی چشم و انگشتان
۵. اسباب بازیهایی برای تقویت قوه تمیز و تشخیص
۶. اسباب بازیهایی برای تقویت قدرت تکلم و بیان کودک
از اسباب بازیهای سازمان نیافته میتوان به مکعبها و لگوها اشاره کرد. دستهای از این اسباب بازیها، وسایل بازی خلاقه هستند، مانند مداد رنگی و آبرنگ. در بازیهای تصویری نیز وسایلی مانند عروسک، خمیر مجسمه، شن و آب به کار میرود.
بازیهای آپارتمانی
در ادامه به نمونههایی از بازیهای آپارتمانی که والدین قادر به اجرای آن در محیطهای کوچک میباشند، اشاره میشود که والدین میتوانند برای کودکان در سنین مختلف متناسب با زبان و فهم کودک، آنها را اجرا کنند.
۱- بازی کشف اَشکال (هدف: ادراک فضایی) ابتدا به کودکان میگوییم به پوسترهای اطراف خود با دقت نگاه کنند، آن گاه از آنها خواسته میشود شکل مورد نظر را در اطراف خود پیدا کنند. هر کسی سریعتر انگشت خود را روی شکل قرار یا آن را نشان داد، برنده است. این کار میتواند با استفاده از اشیای موجود در اتاق نیز انجام گیرد.
۲- بازی مفاهیم (هدف: آموزش مفاهیم و اطلاعات عمومی) با استفاده از پوسترهای آموزشی، مفاهیمی مانند کوچک و بزرگ، کوتاه و بلند،تر و خشک، چاق و لاغر، باریک و پهن، سنگین و سبک، پشت و رو، تاریک و روشن، به صورت سؤالی و به شکل مسابقه به کودکان آموزش داده میشود.
۳ - بازی نقطهگذاری (هدف: دقت و جهتیابی) روی تخته وایت برد، یک دایره رسم و از کودک خواسته میشود با دقت، موقعیت خود را تا رسیدن به تابلو در نظر بگیرد و سپس با چشمان بسته در داخل دایره یک نقطه بگذارد. برنده مسابقه کسی است که بتواند با تشخیص موقعیت دقیق خود و تابلو و دایره، علامت را نزدیکتر به مرکز دایره بگذارد. بازی میتواند روی کاغذ نیز انجام شود.
۴- بازی ترسیم خطوط (هدف: افزایش دقت و تمرکز) ابتدا روی تابلو خط صاف، مارپیچ و زیگزاگ رسم میشود و سپس چشمان کودک را میبندیم و به او میگوییم به فرمان من بدون آن که دست خود را از تابلو برداری، خطوط صاف، مارپیچ و زیگزاگ رسم کن. این کار میتواند روی کاغذ نیز انجام شود.
۵- بازی تخمین فاصله (هدف: دقت، جهتیابی و ادراک فضایی) کودک را در فاصله چند متری دیوار قرار میدهیم و از او میخواهیم حدس بزند با قدمهای خود از جایی که ایستاده تا دیوار چند قدم فاصله دارد. برنده مسابقه کسی است که تخمین دقیقتری از فاصله داشته باشد. (قدمها باید چسبیده به هم باشند.)