به گزارش
خبرگزاري صدا وسيما؛ بیماری یا حمله پانیک هجوم ناگهانی وحشت زیاد است که باعث بروز واکنشهای فیزیکی در بدن میشود. با این همه، این نوع حملات معمولاً خطر جدی به حساب نیامده و علت مشخصی هم ندارند. این نوع حملات میتوانند بسیار ترسناک بوده و فرد احساس میکند که کنترل خود را از دست داده، دچار حملهی قلبی شده و یا حتی دارد میمیرد.
حمله پانیک ناتوانکننده بوده و منجر به بیحرکتی فرد خواهد شد. در هنگام حمله، ضربان قلب سریع و محکم خواهد شد، فرد قادر به تنفس نیست و احساس میکند دارد میمیرد یا دیوانه میشود.
حمله پانیک غالباً ناگهانی، بدون هشدار قبلی و بعضی اوقات حتی بدون وجود عاملی تحریککننده رخ میدهد. حتی ممکن است فرد در هنگام خواب و استراحت دچار وحشتزدگی شود.
بسیاری از مردم یک یا دو حمله پانیک را در طول زندگی تجربه میکنند و بعد از آن و زمانی که شرایط استرسزا رفع شد، مشکل آنها به خودی خود برطرف میشود. اما اگر حملات ادامهدار، غیر منتظره و طولانی باشد، احتمالاً شخص به اختلال پانیک (panic disorder) مبتلا شده است.
حملات پانیک به خودی خود کشنده نیستند؛ ولی میتوانند ترسناک بوده و کیفیت زندگی را تحت تاثیر خود قرار دهند. از طرفی درمان اختلال پانیک بسیار کارگشا خواهد بود.
علت حملاتبه درستی مشخص نیست که چه عواملی باعث بروز وحشت زدگی و اختلال پانیک میشوند، ولی این فاکتورها ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند:
- ژنتیک- استرس زیاد - تمایل زیاد به احساسات منفی و حساسیت زیاد در برابر موقعیتها و رویدادهای استرسزا- تغییراتی در عملکرد برخی قسمتهای مغز علائم حمله پانیکحمله پانیک یا همان وحشتزدگی معمولاً ناگهانی و بدون هشدار قبلی آغاز میشود. امکان بروز این حملات هر زمانی وجود دارد. در حال رانندگی، در حال خرید در یک مرکز تجاری، در هنگام خواب و یا در میانه یک جلسه مهم کاری، فرد ممکن است آنها را تجربه کند. گاه به گاه و یا مکرراً فرد میتواند دچار حمله شود.
حملات پانیک با هم متفاوت هستند، اما نشانههای آن تا چند دقیقه ادامه خواهند داشت. بعد از بروز حمله، فرد احساس خستگی بسیار زیادی خواهد کرد.
برخی از علائم وحشتزدگی و اختلال پانیک عبارتاند از:- احساس مرگ یا خطر قریبالوقوع - ترس از دست دادن کنترل و مرگ - ضربان قلب سریع و شدید - تعریق- لرزش شدید -تنگی نفس و احساس فشار بر گلو - لرز - تهوع - درد شکمی - درد سینه - سر درد - سرگیجه و غش - بی حسی و کرختی بدن - احساس گرمای زیاد - داشتن احساسات غیر واقعی و کنارهگیری از جمعمتخصصان روانشناسی به کارگیری تکنیکهای زیر را به هنگام مواجهه با حملات پانیک توصیه میکنند:- محافظ قلب خود را فعال کنیدفعال شدن نقطه مخصوص طب سوزنی محافظ قلب (پریکاردیوم ۶) به خصوص اگر احساس درد و فشردگی در قسمت قفسه سینه خود داشته باشید، میتواند باعث آرامش ذهن شما و تسکین اضطراب شدید شود.
این نقطه سه انگشت پایینتر از مچ دست شما قرار دارد. برای فعال کردن آن، به طور محکم میان تاندونهای خود را فشار دهید.
طبق گفته متخصصان طب سوزنی این عمل به کنترل احساسات و جلوگیری از دردهای عاطفی کمک میکند. با فعال کردن آن، فضای اطراف قلب را باز کرده و تمرکز را به بدن باز میگردانیم.
- قلب و مغز خود را دوباره به یکدیگر متصل کنیدهر دو دست را به آرامی روی قلب خود قرار دهید و حس گرما در دستان خود را به قلبتان منتقل کنید. بر قلب خود بیشتر تمرکز کرده و با تنفس سعی کنید به آن نفوذ کنید. عمل دم را هفت مرتبه تکرار کرده و سپس هفت مرتبه بازدم را انجام دهید. تا زمانی که تنفستان به حالت آرام بازگردد، این عمل را تکرار کنید.
رنگ مورد علاقه خود را تصور کنید. سپس تصور کنید این رنگ را به داخل قلب خود تنفس کرده و در تمامی سلولهای بدنتان پخش میکنید. به شخص یا چیزی که این رنگ را به خاطرتان میآورد، فکر کنید. هنگامی که تنفستان منظم شد، احساس کنید این شخص یا وسیله در نزدیکی شماست و میتوانید او را همراهتان داشته باشید.
متخصصان بر این باورند که هنگامی که قلب و مغز با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند، قلب قدرت واقعی خود را بازمییابد. بنابراین، تنظیم قلب میتواند مغز را آرام کند، سطح کورتیزول ما را کاهش داده و سطح هورمونهای حیاتی DHEA را افزایش دهد.
با تکرار این عمل بدن انجام آن را در حملات بعدی به یاد میآورد و ضمن بازیابی خود، احساس اعتماد به نفس را در فرد افزایش میدهد.
- عمیق، هدفمند و بدون فشار و اجبار نفس بکشید اجازه دهید به طور طبیعی نفس بکشید و ریهها و دیافراگم خود را از هوا پر کنید. دست خود را روی شکم خود قرار دهید. به تعداد هفت مرتبه نفس خود را فرو داده و پس از پر شدن ریهها و دیافراگم دوباره به تعداد هفت مرتبه نفس خود را بیرون دهید. در طول حملات پانیک بدن تمایل دارد به سرعت و با نفسهای کوتاه و کم تنفس کند. این امر نفسهای سطحی را به ریهها فرو داده و منجر به کمبود اکسیژن در بدن میشود. هنگامی که هدفمند نفس بکشیم، ارتباط بین سیستمهای تنفسی و قلب و عروق را مجددا هماهنگ میکنیم.۲
- خودتان را به محلی امن برسانیدحمله پانیک میتواند احساس فلج شدن را در بدن ایجاد کند؛ بنابراین ممکن است بیرون رفتن از میان جمعیت یا رسیدن به یک جای امن دشوار باشد. زمانی که حمله رخ میدهد، تلاش خود را بکنید که بدنتان را حرکت دهید و جایی را پیدا کنید که بهنسبت ساکتتر و دارای محرکهای کمتری از یک محل اجتماع بزرگ باشد.
شاید برای انجام این راهکار لازم باشد بیرون بروید که فضای آزادتر و هوای تازه وجود دارد. اگر در محل کار هستید به اتاقی خالی بروید، در هنگام استفاده از حملونقل عمومی به صف خالی بروید، یا اگر در هر یک از این مکانها امکان یافتن سکوت بیشتر نیست هدفونی به گوش بگذارید که صدای بیرون را خنثی میکند.
زمانی که در فضای تازه قرار گرفتید یا هدفون خنثیکننده صدای اضافه (noise-canceling) را به گوش زدید، به آرامی و عمیق نفس بکشید و از روشهای دیگر مدارا با حمله پانیک استفاده کنید.
- اگر به کمک نیاز دارید بگوییدحمله پانیک شما ممکن است آنقدر شدید باشد که نتوانید آن را به تنهایی کنترل کنید. اگر تنها هستید، اشکالی ندارد که از فردی در نزدیکیتان تقاضای کمک کنید.
برای تقاضای کمک در این مواقع نسخهای نمیتوان پیچید. زیرا افراد معمولی حاضر در خیابان احتمالا نمیدانند برای کمک به فردی که برای حمله پانیک از آنها کمک خواسته چه باید کرد. پس اگر پیش از حمله بتوانید آنچه ممکن است حین حمله به آن نیاز پیدا کنید را روی مقوا یادداشت کنید و همراه داشته باشید مفید خواهد بود.
با این شیوه، وقتی در حمله پانیک خواستید از یک غریبه کمک بخواهید میتوانید از این لیست برای کمک به حافظهتان بهره ببرید. زمان درخواست کمک، اگر مستقیما عنوان کنید که دچار حمله پانیک هستید و به کمک نیاز دارید بیشترین فایده را خواهد داشت. بعدازآن، دقیقا بگویید چه نوع کمکی لازم دارید، مثلا قرض گرفتن گوشی، گرفتن تاکسی یا گرفتن آدرس نزدیکترین مرکز درمانی.
- خودتان را آرام کنید، انگار در خانه هستیداگر در محیط اجتماعی دچار حمله پانیک شدید، به سراغ سازوکار مدارای معمول خود بروید.
ریتم تنفستان را پایین بیاورید. (میتوانید از اپهای موبایل استفاده کنید که برای آرامشدن طراحی شدهاند)
از دیافراگم نفس بکشید.