جعل عمیق (DeepFake) جعل واقعیت با هوش مصنوعی
دیپ فیک در واقع تداوم روند وانمایی رسانه ای است که منجر به دور شدن مخاطبان از واقعیت ها می شود.
تلفیق تصاویر و فیلمهای موجود با منبع مورد نظر ویدئویی به نحوی صورت میگیرد که گویی ترکیب هر دو تصویر یا هر دو فیلم یکی است و دریک صحنه رخ میدهد. این ترکیب پیچیده بهطور مثال میتواند یک فرد یا افراد را به گفتن چیزها و یا انجام اقداماتی نشان دهد که هرگز در واقعیت رخ ندادهاند. دیپ فیک بردو سیستم استوار است. یکی از سیستمها خلق میکند و دیگری تشخیص میدهد.
در فرآیند خلق کردن، سیستم یک چهره یا صدا را دریافت کرده و تلاش میکند آن را عیناً خلق کند، سیستم دوم این محصول را با نسخه اصلیش مقایسه کرده و شباهت چیزی که تولید شده با اصل آن را بررسی میکند.
فرآیند خلق و تأیید آنقدر تکرار میشود تا چهره یا صدایی که مورد نظر است عیناً ساخته شود. در واقع ماجرای جعل عمیق از سال ۲۰۱۷ شروع شد. یک کاربر اینترنت که اسم خودش را «دیپ فیک» گذاشته بود، با استفاده از یک الگو تلاش کرد چهره سلبریتیها را روی فیلمهای مستهجن کپی کند.
هرچند جلوی کار او گرفته شد، اما بعد از این حرکت بود که موجی از چنین کپی کردنهایی به راه افتاد و ویدئوهای دیپ فیک زیادی در حوزههای مختلف ساخته شد. برنامههایی مانند FakeApp، DeepFaceLab، FaceSwap و myFakeApp برنامههایی هستند که نمونه ساده شده این تکنیک را ارائه میکنند.
با این اوصاف دیپ فیک یا جعل عمیق مثل هر تکنولوژی جدیدی، هم اثرات مثبت و منفی خودش را دارد. یکی از پیامدهای منفی این ماجرا این است که افراد میتوانند از این قابلیت درساخت فیلمهای جعلی غیراخلاقی استفاده کنند.
مشکل دیگر استفاده از این تکنیک در فعالیتهای مجرمانه و انواع کلاهبرداری است. همچنین گروههای مختلف سیاسی میتوانند با استفاده از دیپ فیک ویدئوهای جعلی از سیاستمداران مختلف ساخته و بر مسائل سیاسی و انتخاباتی تأثیر بگذارد. البته دیپ فیک کاربردهای مفیدتری هم دارد. سینما، بازار و تبلیغات از بزرگترین کاربران این تکنولوژی هستند.
یکی از مفیدترین ویدئوهای مثبتی که به کمک دیپ فیک تولید شد، ویدئویی از یک فوتبالیست مشهور خارجی بود که به ۹ زبان درباره خطرات ابتلا به بیماری مالاریا توضیح میداد.
همچنین یکی از مهمترین کاربردهای این تکنولوژی در دوبله است که میتوان فیلمها را با صدا و تصویر بازیگر دوبله کرد و این مسئله به معنای خداحافظی با زیرنویس است.
سال ۲۰۱۴ یان گودفلو، یکی از پژوهشگران نامدار عرصه یادگیری ژرف و هوش مصنوعی در آمریکا، سیستم شبکههای رقابتی مولد را که به اختصار (GAN Generative Adversarial Network) نام دارند، به دنیای تکنولوژی معرفی کرد؛ GANها از جمله میتوانستند به عنوان ابزاری مفید در سیستمهای هوش مصنوعی برای تولید عکسها و ویدیوهایی که حالا آنها را دیپ فیک مینامیم، به کار روند.
با توجه به پیامدهای این تکنیک و اهمیت آن نشستی با موضوع “جعل عمیق“ با حضور دکتر حمید ضیایی پرور، دکتر هادی البرزی مدرس حوزه رسانه و محمد حسین آزادی پژوهشگرحوزه رسانه برگزار شد که مهمترین نکات این نشست در پی میآید