گزارش مکتوب
ساقههای کاغذی، کاه یا کوهی از ثروت
سالانه ۲۸میلیون تُن کاه برنج و گندم از مزارع شمال کشور در شعلههای آتش ناآگاهی میسوزد.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز مازندران، ساقههای طلایی ارزشمند این محصول استراتژیک کشور هر ساله پس از درو میسوزد و دود میشود، دود سیاهی که گاه نفس رهگذران را نیز به شمارش میاندازد.
آلودگی هوا مهمترین آسیب آتش زدن کاه و کلش
تونی دانشجوی دکترای آلودگی محیط زیست با اشاره به اینکه آتش زدن وسعت زیادی از شالیزارها و گندم زارها، با توجه به اینکه این زمینها بیشتر در روستاها و حتی کنار شهرها قرار دارد، موجب الودگی شدید هوا برای ساکنان و رهگذران میشود.
او با بیان اینکه از دیدگاه زیست محیطی، زیستگاه موجودات زیادی از اندازه میکرو تا ماکرو در خاک وجود دارد گفت: آتش زدن کاه و کلش هم باعث از بین رفتن جاندار و هم مهاجرت این نوع موجودات میشود.
مرگ خاکهای حاصلخیز شمال
مهدی سطوطی دکترای اقتصاد کشاورزی هم میگوید: آتش زدن کاه و کلش باعث فقیر شدن زمین و افزایش شوری خاک خواهد شد که در نهایت خاک را از حاصلخیزی خارج میکند.
به گفته وی، با آتش زدن زمینها، ذرات و میکرو ارگانیسمهایی که باعث حاصلخیزی خاک میشود از بین میرود به طوریکه کشاورز مجبور است این عناصر را از طریق کودهای عالی با هزینه بیشتر در اختیار گیاه قرار دهد.
عطایی معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی مازندران میگوید: روزانه ۱۲میلیارد تومان کاه و کلش به دام داده میشود، این درحالی است که بخش اعظم این سرمایه نابود میشود.
همچنین از یک سو تنها در سال گذشته ۸۱۲میلیارد دلار ارز برای خرید خمیر کاغذ از کشور خارج شده و از سوی دیگر نیز یک و نیم میلیون هکتار از جنگلهای هیرکانی شمال کشور طی ده سال اخیر برای تولید کاغذ نابود شده است، سقوط مرگبار درختان جنگلهای بکر، این میراث نسلهای کنونی و آتی مان ...
از سوی دیگر کارخانههای چوب و کاغذ ساری و بندر امیرآباد بهشهر به دلیل تحریمها، نوسان قیمت ارز و افزایش بهای خمیر کاغذ وارداتی این روزها، حال خوشی ندارند به طوریکه با ۵۰درصد ظرفیت تولید اداره میشوند.
تبدیل نقمت به نعمتحال سوال اینجاست؟ آیا ضایعات خود نمیتواند بستری غنی برای تولید سرمایه عظیم ملی باشد؟
بسیاری از کشورهای توسعه یافته مثل دانمارک، یونان و هلند از کاه و کلش به دلیل داشتن منابع محدود چوب، برای تولید کاغذ استفاده میکنند و در این صنعت پیشرفت چشمگیری داشتند، کشورهایی هم مانند هند و چین با استفاده از بقایای محصولات کشاورزی در صنعت استفاده کرده و نتایج مثبتی گرفتند.
تاریخچه کاغذ
قدمت تولید کاغذ به تنها کارخانه کوچک در سال۱۹۳۰ میلادی برمی گردد که با ۵تا۲۵ تن در روز و با استفاده از مواد اولیه غیر چوبی کاغذ تولید میکرد و صنعت کاغذ سازی هم پس از جنگ جهانی دوم با تکیه بر مواد غیر چوبی به منظور جلوگیری از تخریب جنگل رشد قابل توجهی یافته است.
تکیه بر دانش بومی و ظرفیتهای داخلی راهکار تولید سرمایه عظیم ملی روزی به آزمایشگاه آقای جعفری محقق مازندرانی سری زدم که ابتکار وی پاسخ همه سوالاتم بود.
وی با استفاده از کاه و کلش خرد شده آن را به داخل دیگی ریخته، با مایهای تا ۱۷۰درجه پخت کرده و سپس خمیر قهوهای رنگ حاصل شده را در حمام رنگ بری قرار داده و در نهایت با دستگاهی پرس کرده بود که خروجی آن کاغذ تقریبا قهوهای رنگ تولید شده بود.
من نیز کاغذ تولید شده را برای اطمینان از کیفیت اش به آزمایشگاه و سپس مرکز چاپی در شهر ساری بردم که نتیجه تحقیقات حاکی است، این نوع کاغذ به لحاظ قوام، کشش و حداقل پرز از خاصیت مطلوبی برخوردار است.
فرایند تولید با ضایعات
محقق مازندرانی دریافته است، با استفاده از ضایعات کشاورزی به خصوص کاه برنج در فرایند شیمیایی میتوان صد در صد و در فرایند شیمیایی –مکانیکی، ۵۰درصد نیاز کشور را به ۳ونیم میلیون و پانصد هزار تن خمیر کاغذ از ضایعات بر طرف کرد که البته سرمایه گذاری مهمترین مقوله پیش روست.
هزینه راه اندازی و حمایت دولت
لاشکی معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری اداره کل صمت گفت: برای ساخت کارخانه تولید کاغذ از ضایعات کشاورزی، با سرمایه گذاران رایزنی و به نتایج خوبی رسیده ایم.
یک سرمایه گذار داخلی میگوید: برای ایجاد کارخانه تولید خمیر کاغذ از پسماند کشاورزی ۵میلیارد تومان هزینه شده که یک میلیارد و پانصد میلیون تومان آن با مشارکت بانک کشاورزی و صندوق توسعه ملی پرداخت شد.
ادامه نهضت خودکفایی این بار در صنعت کاغذ
با استفاده از دانش بومی و ظرفیتهای داخلی میتوان ایران را ضمن بی نیاز کردن از واردات، به رونق تولید و رشد اقتصادی رساند و سالانه از خروج صدها میلیارد دلار ارز جلوگیری کرد و در تنگنای تحریمی به خودکفایی رسید.
نکته پایانی
با استفاده از روش جایگزینی ساقههای طلایی به جای درختان سبز، صدای تیغ را در جنگلها خاموش کرده، خاک را دریافته، اشتغال زایی ایجاد کرده و رونق تولید را دربیابیم، سرمایههای عظیم ملی را دود نکنیم ...
نویسنده: حوا گرجی زاده - خبرگزاری صداوسیمای مرکز مازندران