از ۴۰ نوع بلای طبیعی دنیا، ۳۱ مورد آن در ایران اتفاق میافتد که زلزله یکی از آنهاست.
زلزله رودبار و الموت و زلزله بم و زلزلههای چند سال اخیر و زلزله دو گانه در اطراف کلانشهر تهران (وردآورد و دماوند) نشان میدهد که این پدیده همیشه همراه این سرزمین است و نمیتوان آن را حذف کرد.
اما تجارب، دستاوردها و دانش بشری نشان میدهد میتوان در برابر آن مقاوم بود، مقاومت کرد و آسیب هم ندید.
نقشه راه بهینه برای تحقق این هدف مقاوم سازی و ضد زلزله سازی زیرساختها و ساختمانها و به ویژه وحدهای مسکونی است.
اگر ساختمانها هنگام زمین لرزه آرامش، مقاومت و تاب آوری داشته باشند ساکنان هم رفتارهای منطقی، کم ترس و کم هیجان خواهند داشت.
برای اینکه ساختمان اعم از بناهای عمومی و واحدهای مسکونی مقاومت داشته باشند باید طرح صدور شناسنامه فنی ساختمان شامل ویژگیها و مشخصات و کیفیت مراحل ساخت و ساز را جدی بگیریم.
این الزام برای دریافت شناسنامه فنی و ملکی ساختمان موجب نظارت بیشتر و دقیقتر بر کیفیت و استانداردهای ساخت و سازها میشود و میزان مقاومت ساختمانها بیشتر خواهد شد.
شناسنامه فنی ملک شامل ابعاد فنی ساختمان مانند کیفیت اجرا و ساخت و ساز، جزئیات معماری، سازه، تاسیسات مکانیکی، برقی و دیگر ویژگیهای فنی ساختمان است و در تدوین شاخصها آن بر مقامت در برابر پدیده زمین لرزهها تاکید میشود.
از سال ۱۳۸۶ اجرای قانون صدور شناسنامه فنی ملکی ساختمان به منظور بالا بردن کیفیت ساخت و ساز و روان سازی گردش کار صدور پروانه ساختمان آغاز شده است که باید تکمیل شود.
افراد با شناسنامه فنی ساختمان از جزئیات همه مراحل اجرایی ساختمان اعم از نقشه، معماری، تاسیسات، مصالح و ... مطلع میشوند، همه این مراحل با دقت مهندسان، کنترل میشود و آنها با امضای هر یک از بخشهای شناسنامه در برابر آن مسئول خواهند بود.
رعایت این موارد به تقویت شناسنامه فنی ساختمان هم کمک میکند.
ابتدا باید نقشههای معماری، سازهای و تاسیسات تهیه و به همت ناظران سازمان نظام مهندسی کنترل شود و سپس باید در مرحله احداث ساختمان، محل، نوع خاک، پی ریزی، لرزه خیزی، سیستم سازه ای، نما و تمام تاسیسات به تایید مهندسان ناظر برسد.
علاوه بر آن، کیفیت ساخت و سازها افزایش مییابد و در زمان وقوع زلزله با در اختیار داشتن آمار مشخص از وضع ساختمان ها، امدادرسانی سریعتر انجام و با اطلاعات جامع این شناسنامه، وضع لرزهای ساختمان در برابر زلزله مشخص میشود.
صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان نقش موثری در کیفی شدن ساخت واحدهای مسکونی دارد و سندی مهم برای مستندسازی عوامل فنی - ملکی موثر در ساخت و ساز محسوب میشود و میتواند ضریب مقاومت بنا را در برابر حوادث طبیعی به ویژه زمین لرزه تضمین کند.
اجرای صحیح و کامل طرح صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان همچنین به تولید ثروت در کشور کمک و از هدر رفتن سرمایهها و انرژی جلو گیری میکند.
رعایت مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی در شناسنامه فنی و ملکی ساختمان قید میشود و ساخت وساز به دست افراد حرفهای میافتد.
به هرحال گفته میشود بیش از ۸۰ درصد از جغرافیای ایران در معرض زلزله است، حادثه زلزله پیش بینی نشدنی است؛ دیگر فرصتها را از دست ندهیم و با ساخت و ساز اصولی جلوی پیامدهای زلزله را بگیریم و اهمیت و ضرورت نظارت بر این موارد در کلانشهر تهران خیلی بیشتر هم است.