پخش زنده
امروز: -
مقاله الخلیج آنلاین
بعد از زلزله بزرگ در عربستان چه اتفاقی می‌افتد؟
الخلیج آنلاین نوشت دو شاهزاده‌ای که اخیرا در عربستان بازداشت شده اند به حبس طولانی محکوم خواهند شد و تنها بعد از مرگ، از زندان آزاد خواهند شد.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ پایگاه اینترنتی الخلیج آنلاین در مقاله ای با عنوان "شاهزادگان ارشد آل سعود در بازداشت بن سلمان .. بعد از زلزله بزرگ پیش بینی می‌شود چه اتفاقی بیفتد؟ " نوشت جهان عرب روز شنبه با خبر‌های منتشر شده از عربستان درباره اقدام مقامات رسمی به بازداشت شاهزادگان ارشد خاندان حاکم از خواب بیدار شد. این اقدام به گفته ناظران بیشتر شبیه زلزله‌ای است که در عربستان رخ داده است.
الخلیج آنلاین افزود: نکته قابل توجه این است که روزنامه‌های وال استریت ژورنال و نیویورک تایمز خبر اقدام مقامات عربستان به بازداشت شاهزاده احمد بن عبدالعزیز کوچک‌ترین برادر ملک سلمان و محمد بن نایف ولیعهد سابق این کشور را منتشر کردند به ویژه اینکه این دو شخص رابطه قوی با نهاد‌های نظامی و امنیتی دارند، زیرا قبلا سمت‌های حکومتی داشتند که مهم‌ترین آن‌ها وزارت کشور است که کنترل همه بخش‌های کشور را در اختیار دارد. همچنین به دو شاهزاده احمد و بن نایف به عنوان نامزد‌های پادشاهی و جانشینی سلمان به جای محمد بن سلمان نگریسته می‌شود.
بن سلمان تابستان سال ۲۰۱۷ در میان نارضایتی در خاندان حاکم بر اساس گزارش‌های غربی، به عنوان ولیعهد عربستان منصوب شد. بن سلمان برخلاف آنچه که در زمان به عهده گرفتن سمت ولیعهدی ظاهر شد از چهره دیگر خود پرده برداشت. بن سلمان در آن موقع دست محمد بن نایف را بوسید و در مقابل پسر عموی خود متواضع و شرم سار ظاهر شد، اما بعد از دو و نیم سال اوضاع به طورکامل تغییر کرده است به طوری که گارد پادشاهی او را بازداشت کرد.
علاوه بر این دو شاهزاده، بازداشت‌های اخیر به گفته رسانه‌های بین المللی شامل سعود بن نایف وزیر کشور فعلی و پدرش عبدالعزیز بن سعود بن نایف و نواف بن نایف و همچنین نایف پسر شاهزاد احمد شد. این بازداشت‌ها که سر و صدای زیادی به راه انداخته سوالات زیادی درباره پیامد‌های این حادثه و نتایج آن برانگیخته و یکی از سوالات این است که بن سلمان چه نقشه‌ای برای این دو شخصیت قدرتمند کشیده است. به ویژه اینکه بن سلمان بدون توجه به موج نارضایتی در خاندان حاکم پیش می‌رود و اصرار دارد هر کسی را که برای رسیدن به پادشاهی سر راهش قرار گیرد از میان بردارد.
با توجه به اینکه مقامات عربستان در برابر حوادثی که در این کشور رخ می‌دهد سکوت اختیار کرده اند نگاه‌ها به رسانه‌های جهانی دوخته شده است تا از آنچه در این کشور رخ می‌دهد و سیاست خصمانه‌ای که از زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان در پیش گرفته است مطلع شوند. در این حال بلومبرگ به نقل از منبعی که به نامش اشاره نکرد گزارش داد دربار پادشاهی عربستان به خاندان حاکم اطلاع داد که شاهزاده احمد و ولیعهد سابق قصد دارند علیه ملک سلمان کودتا کنند و همین مساله باعث بازداشت آن‌ها شد.
در ادامه این مقاله آمده است: محمد القحطانی مخالف عربستانی در مصاحبه با الخلیج آنلاین جزئیات جدیدی از بازداشت شاهزادگان ارشد خاندان حاکم پرده برداشت و گفت اطلاعاتی به دست بن سلمان رسیده مبنی بر اینکه درخواست‌هایی از داخل نهاد نظامی از سوی فرماندهان به شاهزاده احمد و بن نایف منتقل شده با این مضمون که اجرای کودتای نظامی ضروری است. سعد القحطانی گفت حرف و حدیث‌های زیادی در نهاد نظامی به میان آمده و درخواست‌هایی به شاهزادگان بازداشت شده منتقل شده تا اینکه این درخواست‌ها به گوش ولیعهد رسیده و ولیعهد به سرعت این دو شاهزاده را بازداشت و زندانی کرده است.
بعد از مصاحبه القحطانی با الخلیج آنلاین روزنامه وال استریت ژورنال اعلام کرد شماری از افسران وزارت خانه‌های کشور و دفاع عربستان به اتهام تلاش برای کودتا در کشور بازداشت شده اند. از سوی دیگر روزنامه انگلیسی گاردین نوشت نیرو‌های امنیتی عربستان از بیم وقوع ناآرامی‌ها در پی بازداشت شاهزادگان؛ مراکز ایست و بازرسی در همه راه‌های ریاض پایتخت این کشور ایجاد کرده اند.
ناظران معتقدند منطق می‌گوید اگر بن سلمان بخواهد عمو و پسر عموی خود را پشت میله‌های زندان نگه دارد حرف و حدیث‌ها درباره محاکمه قریب الوقوع این دو شاهزاده خواهد بود تا وجهه قانونی به بازداشت آن‌ها داده و این بهانه آورده شود که این مسئله اکنون در دست دستگاه قضایی است. اما محاکمه‌هایی که مقامات عربستان در دوره بن سلمان برای افراد بازداشت و زندانی شده انجام داده اند به گفته سازمان‌های حقوقی بین المللی؛ مبهم و کاملا سری و فاقد کمترین معیار‌های عدالت و شفافیت بوده است.
محاکمه افراد متهم به قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول از جمله این موارد به شمار می‌رود. به طوری که دادستانی عربستان اسامی یازده نفری را که در دادگاه حاضر شدند و افرادی که به اعدام یا ۲۴ سال زندان محکوم شدند؛ اعلام نکرد. همچنین هیچ تصویری از جلسه‌های محاکمه منتشر نشد. همه حوادثی که در دوره بن سلمان رخ داده و علنی شده حاکی از برخورد با زور و مشت آهنین و از میان برداشتن همه منتقدان او و زندانی شدن هر مخالفی است. با بهای سنگینی که بن سلمان می‌پردازد ولیعهد جوان از راهی که با استفاده از زور ترسیم کرده است به هیچ قیمتی خارج نخواهد شد و این به معنای نگه داشتن دو وزیر کشور سابق در بازداشت و محکوم شدن آن‌ها به زندان به مدت طولانی است.
همچنین این ممکن است به آن معنا باشد که این دو شاهزاده از زندان آزاد نخواهند شد مگر بعد از مردن. همان کاری که عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر با محمد مرسی اولین رئیس جمهور منتخب در تاریخ این کشور کرد و او را به زندان انداخت و از دستگاه قضایی برای محاکمه با یک سری اتهامات استفاده کرد در حالیکه سازمان‌های حقوقی بین المللی گفتند این اتهامات باطل است. این روند سال‌ها ادامه یافت تا اینکه مرسی بعد از مدت‌ها بی توجهی به اوضاع جسمانی اش در سالن دادگاه جان باخت. عبدالفتاح السیسی در تابستان سال ۲۰۱۳ که وزیر دفاع بود، کودتای نظامی را رهبری کرد.
عطوان: بازداشت شاهزاده‌های سعودی چیزی فراتر از یک کودتاست
سردبیر روزنامه اینترنتی رای الیوم، احتمال کودتا در عربستان را منتفی اعلام و بازداشت شاهزاده های سعودی را چیزی فراتر از یک کودتا در عربستان توصیف کرد.
عبدالباری عطوان تحلیلگر سرشناس جهان عرب درباره تحولات اخیر در عربستان سعودی گفت: تحولات اخیر عربستان پیوسته ما را شگفت زده می‌کند چرا اکنون در عربستان تغییرات اساسی و بنیادینی در حال رخ دادن است. وال استریت ژورنال، رویترز و نیویورک تایمز خبر‌هایی درباره اینکه شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی، عمویش احمد بن عبد العزیز و احمد بن نایف ولیعهد سابق را بازداشت کرده منتشر کرد. تا این لحظه، عربستان این خبر را تایید یا تکذیب نکرده است، اما دلیل این سکوت چیست؟ سکوت اغلب نشانه رضایت است.
عطوان افزود: ممکن است این خبر‌ها از سوی سی آی ای منتشر شده که محمد بن سلمان را تحت فشار قرار دهند یا اینکه این اخبار با اطلاع محمد بن سلمان درز کرده است. شاید عربستان نمی‌خواسته است که به صورت رسمی در این باره اظهار نظر کرده است از این رو این خبر را به صورت غیر مستقیم از طرف خبرگزاری‌های آمریکایی منتشر کرده است. در این صورت محمد بن سلمان خود انتشار این خبر را به امریکایی‌ها توصیه کرده است. گفته می‌شود که شاید محمد بن سلمان حدود ۲۰۰ شاهزاده را بازداشت کرده باشد من نیز شخصا بعید نمی‌دانم که این اتفاق رخ داده باشد چرا که عاقلانه نیست که بن سلمان تنها احمد بن عبد العزیز و محمد بن نایف را بازداشت کرده باشد.
بنده، کودتای نظامی در عربستان را بعید می‌دانم. کودتای نظامی یا سیاسی ابزار و ادواتی نیاز دارد برای کودتای نظامی باید نیرو و تجهیزات نظامی در اختیار داشت این در حالی است که اگر ما به احمد بن عبد العزیز نگاه کنیم او مسولیتی ندارد بلکه او در وضعیتی شبیه به حصر خانگی بود علاوه بر این محمد بن نایف نیز خانه نشین بود بنابراین این‌ها نمی‌توانستند بدون اجازه بن سلمان کاری انجام دهند؛ بنابراین احتمال وقوع کودتا در عربستان منتفی است. هر دو شاهزاده، قدرت، نیرو و سلاح نظامی نداشتند تا بتوانند دست به کودتا بزنند.
به نظر من، موضوع شرایط عربستان خطرناک‌تر از کودتاست، احمد بن عبد العزیز پیوسته از محمد بن سلمان انتقاد می‌کرد، احمد بن عبد العزیز برادر کوچک ملک سلمان است که از بن سلمان انتقاد می‌کرد. احمد بن عبد العزیز از جنگ یمن، از بستن حرمین شریفین وضعیت اقتصادی در عربستان انتقاد کرد. ما در یوتیوب شاهد ویدیو‌هایی از احمد بن عبد العزیز بودیم که او در لندن و یا به اصطلاح روزنامه‌های انگلیسی در تبعیدگاه اختیاری خود به تظاهرکنندگان توصیه می‌کرد که نسبت به حمله عربستان به یمن اعتراض کنند.
این در حالی است که ملک سلمان و پسر وی محمد بن سلمان تصمیم جنگ یمن را گرفتند بنابراین این تصمیم ارتباطی به خاندان حاکم نداشت اتفاقا این موضع گیری احمد به عبد العزیز نشان داد که در درون خاندان سعودی برخی مخالف جنگ با یمن هستند. با این اوصاف به نظر بنده وجود کودتا در عربستان منتفی است. اما چرا احتمال کودتا در عربستان وجود ندارد؟
تحلیل شخصی من این است که محمد بن سلمان ۳ موسسه و نهاد اصلی حکومتی را به حاشیه راند. اولین نهاد خاندان آل سعود بود خاندان سعودی بسیار گسترده است به طوری که بیش از ده هزار شاهزاده را شامل می‌شود که هر یک از آن‌ها خود را برتر از مردم می‌دانند و برای خود تشکیلاتی دارند و خود را وارث حکومت می‌دانند.
محمد بن سلمان همه کسانی را که با او بیعت نکردند را به حاشیه راند مثلا احمد بن عبد العزیز با محمد بن سلمان بیعت نکرد علاوه بر این ولید بن طلال نیز با تاخیر با بن سلمان بیعت کرد. مرحوم شاهزاده طلال با بیعت با محمد بن سلمان مخالف بود. علاوه بر این خالد بن طلال و فرزندان پادشاه سابق عربستان نیز با بیعت با بن سلمان مخالف بودند؛ بنابراین شاهزاده ولید بن طلال، شاهزاده احمد بن عبد العزیز از جمله کسانی بودند که با بیعت با محمد بن سلمان مخالف بودند و به همین دلیل نیز بن سلمان در صدد به حاشیه راندن آن‌ها برآمد و محمد بن سلمان تنها توانست نظر برخی از مخالفان را به خود جذب کند.
نهاد دومی که به حاشیه رانده شد گروه اقتصادی بود این شاهزاده‌ها صد‌ها میلیارد دلار سرمایه دارند بنابراین به حاشیه راندن آن‌ها موجب عدم بهره مندی از سرمایه‌های آن‌ها می‌شود شما به خوبی داستان هتل ریتز را می‌دانید که بسیاری از شاهزاده و فعالان عرصه اقتصادی در این هتل بازداشت شدند. نهاد سومی که بن سلمان در صدد به حاشیه راندن آن اقدام کرد نهاد وهابیت است که منظور از آن روحانیون وهابی است.
اکنون درگیری و اختلاف در جناح سدیری است این به این معناست که بعد از اینکه محمد بن سلمان برای به حاشیه راندن خاندان بزرگی اقدام کرد اکنون به دنبال به حاشیه راندن خاندان‌های حاکم کوچک‌تر است. به عبارت دیگر وی به دنبال به حاشیه راندن خاندان سلمان است. محمد بن سلمان احمد بن عبد العزیز که وابسته به جناح سدیری است و جناح سدیری وی را به عنوان نامزد تصدی بادشاهی می‌دانند علاوه براین محمد بن نایف را که یکی دیگر از نامزد‌های تصدی پست پادشاهی عربستان بود بازداشت کرد.
شاهزاده احمد بن عبد العزیز پیوسته در جلسات خصوصی و علنی از محمد بن سلمان انتقاد می‌کرد حتی یکی از کسانی که در جلسات با او شرکت می‌کرد به بنده گفت که احمد بن عبد العزیز هیچ گاه در اتاق جلسات خود تصویر بن سلمان را نصب نمی‌کرد. احمد بن عبد العزیز مرد شجاعی بود که دیدگاه‌های خود را بدون هیچ هراسی بیان می‌کرد بنابراین بن سلمان می‌بایست به هر طریقی که شده او را ساکت می‌کرد. اما محمد بن نایف وابسته به موسسات امنیتی بود وی در حوزه مبارزه با تروریست فعال بود. محمد بن نایف ارتباط بسیار خوبی با امریکا و کشور‌های اروپایی داشت.
گفته می‌شود که محمد بن سلمان از بیماری ملک سلمان سواستفاده کرده است. حتی گفته می‌شود که ملک سلمان فوت کرده است و این اقدامات بن سلمان تلاش وی برای رسیدن به پادشاهی است. ما تا کنون از صحت این خبر اطلاعی نداریم ما نمی‌دانیم که ملک سلمان آیا واقعا بیمار است یا نه چرا که در این باره هیچ گونه اظهارنظری نمی‌شود. به نظر بنده، محمد بن سلمان اکنون را زمان مناسبی برای تقویت قدرت خود و کنار زدن رقبای خود برای رسیدن به بادشاهی دانسته است. هرچند که وی در این راه با چالش‌های زیادی روبرو خواهد بود.
شرایط اقتصادی در عربستان و همه کشور‌های حاشیه خلیج (فارس)، وخیم است. تقاضای نفت کاهش پیدا کرده است و به دنبال آن از بهای نفت کاسته شده است علاوه بر این کاهش تقاضای نفت همچنان ادامه خواهد داشت به طوری که آخرین خودرو تولید شده با سوخت بنزین و گازوئیل سال ۲۰۳۵ خواهد و این یعنی اینکه روز به روز میزان تقاضای نفت کاهش خواهد یافت. علاوه براین عربستان سعودی در جنگ یمن هزینه زیادی این کشور متحمل شد. گفته می‌شود که عربستان سالانه بیش از ۱۵۰ دلار سالانه هزینه می‌کند.
بنده، کودتای نظامی در عربستان را بعید می‌دانم. کودتای نظامی یا سیاسی ابزار و ادواتی نیاز دارد برای کودتای نظامی باید نیرو و تجهیزات نظامی در اختیار داشت این در حالی است که اگر ما به احمد بن عبد العزیز نگاه کنیم او مسولیتی ندارد بلکه او در وضعیتی شبیه به حصر خانگی بود علاوه بر این محمد بن نایف نیز خانه نشین بود بنابراین این‌ها نمی‌توانستند بدون اجازه بن سلمان کاری انجام دهند؛ بنابراین احتمال وقوع کودتا در عربستان منتفی است. هر دو شاهزاده، قدرت، نیرو و سلاح نظامی نداشتند تا بتوانند دست به کودتا بزنند.
به نظر من، موضوع شرایط عربستان خطرناک‌تر از کودتاست، احمد بن عبد العزیز پیوسته از محمد بن سلمان انتقاد می‌کرد، احمد بن عبد العزیز برادر کوچک ملک سلمان است که از بن سلمان انتقاد می‌کرد. احمد بن عبد العزیز از جنگ یمن، از بستن حرمین شریفین وضعیت اقتصادی در عربستان انتقاد کرد. ما در یوتیوب شاهد ویدیو‌هایی از احمد بن عبد العزیز بودیم که او در لندن و یا به اصطلاح روزنامه‌های انگلیسی در تبعیدگاه اختیاری خود به تظاهرکنندگان توصیه می‌کرد که نسبت به حمله عربستان به یمن اعتراض کنند.
این در حالی است که ملک سلمان و پسر وی محمد بن سلمان تصمیم جنگ یمن را گرفتند بنابراین این تصمیم ارتباطی به خاندان حاکم نداشت اتفاقا این موضع گیری احمد به عبد العزیز نشان داد که در درون خاندان سعودی برخی مخالف جنگ با یمن هستند. با این اوصاف به نظر بنده وجود کودتا در عربستان منتفی است. اما چرا احتمال کودتا در عربستان وجود ندارد؟
تحلیل شخصی من این است که محمد بن سلمان ۳ موسسه و نهاد اصلی حکومتی را به حاشیه راند. اولین نهاد خاندان آل سعود بود خاندان سعودی بسیار گسترده است به طوری که بیش از ده هزار شاهزاده را شامل می‌شود که هر یک از آن‌ها خود را برتر از مردم می‌دانند و برای خود تشکیلاتی دارند و خود را وارث حکومت می‌دانند.
محمد بن سلمان همه کسانی را که با او بیعت نکردند را به حاشیه راند مثلا احمد بن عبد العزیز با محمد بن سلمان بیعت نکرد علاوه بر این ولید بن طلال نیز با تاخیر با بن سلمان بیعت کرد. مرحوم شاهزاده طلال با بیعت با محمد بن سلمان مخالف بود. علاوه بر این خالد بن طلال و فرزندان پادشاه سابق عربستان نیز با بیعت با بن سلمان مخالف بودند؛ بنابراین شاهزاده ولید بن طلال، شاهزاده احمد بن عبد العزیز از جمله کسانی بودند که با بیعت با محمد بن سلمان مخالف بودند و به همین دلیل نیز بن سلمان در صدد به حاشیه راندن آن‌ها برآمد و محمد بن سلمان تنها توانست نظر برخی از مخالفان را به خود جذب کند.
نهاد دومی که به حاشیه رانده شد گروه اقتصادی بود این شاهزاده‌ها صد‌ها میلیارد دلار سرمایه دارند بنابراین به حاشیه راندن آن‌ها موجب عدم بهره مندی از سرمایه‌های آن‌ها می‌شود شما به خوبی داستان هتل ریتز را می‌دانید که بسیاری از شاهزاده و فعالان عرصه اقتصادی در این هتل بازداشت شدند. نهاد سومی که بن سلمان در صدد به حاشیه راندن آن اقدام کرد نهاد وهابیت است که منظور از آن روحانیون وهابی است.
اکنون درگیری و اختلاف در جناح سدیری است این به این معناست که بعد از اینکه محمد بن سلمان برای به حاشیه راندن خاندان بزرگی اقدام کرد اکنون به دنبال به حاشیه راندن خاندان‌های حاکم کوچک‌تر است. به عبارت دیگر وی به دنبال به حاشیه راندن خاندان سلمان است. محمد بن سلمان احمد بن عبد العزیز که وابسته به جناح سدیری است و جناح سدیری وی را به عنوان نامزد تصدی بادشاهی می‌دانند علاوه براین محمد بن نایف را که یکی دیگر از نامزد‌های تصدی پست پادشاهی عربستان بود بازداشت کرد.
شاهزاده احمد بن عبد العزیز پیوسته در جلسات خصوصی و علنی از محمد بن سلمان انتقاد می‌کرد حتی یکی از کسانی که در جلسات با او شرکت می‌کرد به بنده گفت که احمد بن عبد العزیز هیچ گاه در اتاق جلسات خود تصویر بن سلمان را نصب نمی‌کرد. احمد بن عبد العزیز مرد شجاعی بود که دیدگاه‌های خود را بدون هیچ هراسی بیان می‌کرد بنابراین بن سلمان می‌بایست به هر طریقی که شده او را ساکت می‌کرد. اما محمد بن نایف وابسته به موسسات امنیتی بود وی در حوزه مبارزه با تروریست فعال بود. محمد بن نایف ارتباط بسیار خوبی با امریکا و کشور‌های اروپایی داشت.
گفته می‌شود که محمد بن سلمان از بیماری ملک سلمان سواستفاده کرده است. حتی گفته می‌شود که ملک سلمان فوت کرده است و این اقدامات بن سلمان تلاش وی برای رسیدن به پادشاهی است. ما تا کنون از صحت این خبر اطلاعی نداریم ما نمی‌دانیم که ملک سلمان آیا واقعا بیمار است یا نه چرا که در این باره هیچ گونه اظهارنظری نمی‌شود. به نظر بنده، محمد بن سلمان اکنون را زمان مناسبی برای تقویت قدرت خود و کنار زدن رقبای خود برای رسیدن به بادشاهی دانسته است. هرچند که وی در این راه با چالش‌های زیادی روبرو خواهد بود.
شرایط اقتصادی در عربستان و همه کشور‌های حاشیه خلیج (فارس)، وخیم است. تقاضای نفت کاهش پیدا کرده است و به دنبال آن از بهای نفت کاسته شده است علاوه بر این کاهش تقاضای نفت همچنان ادامه خواهد داشت به طوری که آخرین خودرو تولید شده با سوخت بنزین و گازوئیل سال ۲۰۳۵ خواهد و این یعنی اینکه روز به روز میزان تقاضای نفت کاهش خواهد یافت. علاوه براین عربستان سعودی در جنگ یمن هزینه زیادی این کشور متحمل شد. گفته می‌شود که عربستان سالانه بیش از ۱۵۰ دلار سالانه هزینه می‌کند.
بهای نفت نیز به شدت کاهش یافته است و این مساله برای عربستان فاجعه است به طوری که این کشور با کسری بودجه به میزان ۶۰ میلیارد دلار روبروست که این کسری بودجه بسیار بیشتر نیز خواهد شد عربستان از چه طریقی می‌خواهد این کسری بودجه را تامین کند. عربستان جز با افزایش مالیات راهکار دیگری ندارد. اکنون به دلیل کرونا، عربستان از حج نیز درآمدی ندارد این در حالی است که نیمی از زائران حج عمره از خارج کشور می‌آیند، اکنون حج ماه رجب مرسوم بود که به دلیل کرونا برقرار نیست همه این مسائل بار سنگین مالی به عربستان وارد می‌کند. من در امور داخلی عربستان دخالت نمی‌کنم، اما کدام کشور است که ۱۵۰ میلیارد دلار برای تغییر نظام در سوریه هزینه می‌کند چه کشوری با حمایت از ناتو به دنبال تغییر نظام در لیبی است اکنون چه کشوری در یمن مداخله می‌کند، این در حالی است که مداخله و دخالت من با تحلیل است.
نظر شما