در نشست هم انديشی تاريخ پژوهي دفاع مقدس مطرح شد
ایجاد شورای عالی نظارت بر ممیزی آثار دفاع مقدس
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس از ایجاد شورای عالی نظارت بر ممیزی آثار دفاع مقدس خبر داد.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما،
نشست هماندیشی تاریخ پژوهی دفاع مقدس امروز با حضور سردار «داود عامری» رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس و جمعی از مسئولان بخشهای فرهنگی نیروهای مسلح و پژوهشگران در سالن قصرشیرین موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
سردار داود عامری در این نشست با طرح این سوال که آیا باید تاریخ دفاع مقدس را تنها نظامیان بنویسند یا غیرنظامیان؟ اظهار داشت: این سوال بحثی است که از سال گذشته تاکنون مورد بحث محققان نظامی و غیر نظامی قرار گرفته است.
وی به سخنی از رهبر معظم انقلاب اسلامی درخصوص جلوگیری از تحریف اشاره کرد و افزود: رهبری فرمودند «اگر شما جنگ را ننویسید، دیگران خواهند نوشت»؛ البته منظور ایشان از دیگران؛ غیرخودیها و دشمنان بود؛ ما برای نوشتن تاریخ دفاع مقدس توسط نظامیان و غیرنظامیان مرزی قائل نیستیم و معتقدیم نظامیان و غیرنظامیان میتوانند در این عرصه فعالیت کنند.
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس ادامه داد: نظامیان و غیرنظامیان باید به تاریخ نگاری دفاع مقدس بپردازند چراکه در بین غیرنظامیان افرادی وجود دارند که دفاع مقدس را به خوبی درک کردهاند و ما از آثار آنها بهرهمند بودهایم و حتما باید حضور آنها ارزشمند بدانیم و اسناد و اطلاعات را در اختیار آنها قرار دهیم تا بتوانند روایتگر این تاریخ بزرگ باشند.
سردار عامری بیان کرد: نیروهای مسلح در جمهوری اسلامی به واقع دارای تمایزهایی نسبت به سایر نیروهای مسلح جهان هستند.؛همه نیروهای نظامی جهان، بخش اجتماعی دارند، اما انقلاب اسلامی یک عامل جدید در حوزه نیروهای نظامی عرضه کرد و دارای یک دکترین ویژه و مشخص است؛ لذا نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، مردم پایه و اجتماع پایه هستند.
وی به لزوم خلق زیرساختهای اندیشهگرا در حوزه تاریخنگاری اشاره کرد و گفت: ما به مبانی تئوریکی که به کار ما تشخص علمی میدهد، نیازمندیم حتماً لازم نیست الگوبرداریهای چشمبسته از مدلهای غیر بومی داشته باشیم هرچند درس آموزی از دیگران را وظیفه خودمان میدانیم.
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس تحریف را موضوع مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی دانست و ادامه داد: در تاریخنویسی باید خیلی به مسئله تحریف توجه داشته باشیم. تحریف مشمول حوزههای کمگویی، کمنویسی، زیادهگویی، زیادهنویسی و خلافگویی و خیلی از موضوعات دیگر میشود که ما آنها را فقط مختص به دروغگویی درباره دفاع مقدس نمیدانیم.
ایجاد شورای عالی نظارت بر ممیزی آثار دفاع مقدس
سردار عامری از ایجاد شورای عالی نظارت بر ممیزی آثار دفاع مقدس در سراسر کشور خبر داد و گفت: در چندماه گذشته همه هماهنگیهای لازم برای ایجاد شورای عالی نظارت بر ممیزی آثار دفاع مقدس صورت گرفته تا هر اثر مکتوبی در حوزه دفاع مقدس قلم زده میشود، از یک مرکز مشخص مجوز دریافت کند که با پشتوانه تخصصی و علمی با ممیزی سالم اثر را مورد بررسی قرار میدهد.
وی تاکید کرد: تاریخ شفاهی با اینکه نقطه قوت است، میتواند نقطه آسیب و تهدید باشد، امروز تاریخ شفاهی بیش از آنچه باید مورد توجه باشد در کشور مورد پردازش قرار گرفته است؛ این مسئله زمینه تاریخ نگاری مستند جنگ را دچار مشکل خواهد کرد.
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس اظهار داشت: بخشی نگری و نگاههای موضوعی به مسئله جنگ اساساً تاریخ یک عملیات را تحریف میکند که آسیب بزرگی است؛ تاریخ شفاهی استانداردهای مشخصی دارد که در آینده این استانداردها را تدوین خواهیم کرد، برخی کتابها تاریخ شفاهی نیست بلکه تنها زیست یک رزمنده در جنگ را بیان کرده است.
سردار عامری ادامه داد: تاریخ شفاهی، چون از نظر برخیها کار آسانی است و استانداردهای لازم در آن رعایت نمیشود، به صورت گسترده عرضه میشود که آسیب زا شده است و ما را از پرداختن به حوزههای دیگری مانند تاریخ توصیفی غافل میکند چراکه ماتاکنون یک تاریخ توصیفی از دفاع مقدس نداریم؛ نباید دفاع مقدس را تنها از منظر خودمان ببنیم لذا نیازمند تاریخ تطبیقی و تاریخ تحلیلی نیز هستیم.
کتاب اسنادی سری و محرمانه نیست
وی در خصوص اهمیت کتاب و متن مکتوب گفت: هنوز هم کتاب و متن مکتوب زیرساخت خلق اندیشه و تولید هر اثر دیگری، چون فیلم است؛ فیلم بدون محتوا، فیلم نیست چراکه هر فیلمی مبتنی برمتن است.
رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس از آمادهسازی دستورالعملی برای بهرهبرداری از اسناد دفاع مقدس خبر داد و گفت: تاکید سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بر استفاده اسناد دفاع مقدس توسط پژوهشگران و محققین و نویسندگان دفاع مقدس است تا کتابهای اسنادی تولید شود. این آثار کتابهایی است که باید در دسترس مردم قرارگیرد، کتاب اسنادی سری و محرمانه نیست.
سردار عامری به موضوع ترجمه آثار دفاع مقدس اشاره کرد و افزود: با کمک برخی از دستگاهها شورای ترجمه آثار دفاع مقدس راهاندازی میشود و وظیفه این شورا انتخاب آثار مناسب برای ترجمه است؛ برخی از آثاری که درخصوص دفاع مقدس تاکنون ترجمه شده است، آثار مناسبی برای مخاطب بیرونی نیست، چیزی که ترجمه میشود باید تصویر دقیق و مشخص شدهای از کشور در دوران دفاع مقدس برای مخاطب بیرونی نشان دهد.
عزیزی، پژوهشگر دفاع مقدس
تاریخنگاری به فعالیتهای غیرنظامی نیروهای نظامی بپردازد
غلامرضا عزیزی پژوهشگر دفاع مقدس در این نشست در سخنانی با طرح این سوال که آیا تاریخنگاری را باید نظامیان انجام دهند یا کارشناسان، گفت: دو دیدگاه درخصوص نگارش تاریخنگاری وجود دارد که آیا باید تاریخنگاری را نظامیان انجام دهند یا متخصصین؛ این مسئله یک مناقشه و جدال علمی است، اما هردو طرف این دیدگاهها معتقدند نباید تحریف در دفاع مقدس صورت گیرد.
وی گفت: همه دنیا در بیانیههای تاریخی اذعان دارند که آنها نباید تاریخسازی کنند بلکه باید روایتگر تاریخی باشند، یادمان باشد واحدهای نظامی در کشورمان هرکدام واحدهای اجتماعی هستند که در وقایع مختلفی مانند سیل و زلزله در مواقعی غیر از جنگ، فعالیت دارند که تاریخنگاری باید به این موضوعات نیز بپردازد لذا باید تاریخنگاری به فعالیتهای غیر نظامی نیروهای نظامی نیز بپردازد.
این پژوهشگر تاریخنگاری را چراغ راه آینده دانست و عنوان کرد: مقام معظم درخصوص راهیان نور میفرمایند کسانی که روایت کننده این اتفاق هستند، امانت را رعایت کنند، بنده با اغراقگویی مخالفم چراکه آنچه رخ داده است به اندازه کافی بزرگ است؛ لذا براساس تاکید رهبری باید از تحریف تاریخ مواظبت کنیم.
در ادامه این نشست و پس از بیان نظر تعدادی از استادان و پژوهشگران حاضر، از «حسین اکرمینی» و «بهرامپوری» دو پژوهش جوان کشورمان که در عرصه دفاع مقدس کار پژوهشی انجام داده بودند، تقدیر شد.
سردار علاماتی،رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس
تحقیق و پژوهش، کلید کشف زوایای پنهان دفاع مقدس
رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس گفت: رویکردهای تاریخی ـ سیاسی و عملیاتی میتواند در تبیین زوایای پنهان دفاع مقدس نقش اساسی ایفا کند.
سردار غلامرضا علاماتی رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس در میزگرد پژوهشی دفاع مقدس که به مناسبت هفته دفاع مقدس امروز (چهارشنبه) در این سازمان برگزار شد، اظهار داشت: تاریخ، محصول برخورد انسان و جهان است که بر اساس سنتهای الهی در طول زمان حرکت و ارزشهای درونی خویش را آشکار میکند. انسان موجودی است انتخابگر که در برخورد با موضوعهای مختلف روشی نو و جدید را برای خود و دیگران ایجاد میکند. اگر انسان هماهنگ با نظام هستی حرکت کند، مومن است و اگر با نظام هستی درگیر شود، کافر است. به همین دلیل در هشت سال دفاع مقدس سردمداران ایران و عراق، با توجه به نوع برخوردشان با نظام هستی در مقابل یکدیگر قرار گرفتند و هویت واقعی دو جبهه حق و باطل مشخص شد.
وی افزود: در آستانه ۴۰ سالگی دفاع مقدس، توجه به رویکردهای تاریخی- سیاسی و عملیاتی میتواند در تبیین زوایای پنهان دفاع مقدس نقش اساسی را ایفا کند. یکی از روشهایی که میتواند در کشف حقایق و واقعیات صحنههای نبرد موثر باشد، تاریخ شفاهی است.
سردار علاماتی تصریح کرد: تاریخ شفاهی یک روش پژوهش تاریخی برای جمعآوری و نگهداری اطلاعات تاریخی از حافظه رزمندگان و افراد سهیم و یا شاهدان عینی آنها در جنگ است. به عبارتی تاریخ شفاهی گونهای از اسناد است که جنس آن صوت و تصویر است که یک منبع دسته اول تاریخی است.
رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس گفت: تاریخ شفاهی در جستجوی اطلاعات مستند شفاهی است و در پی ثبت هرگونه تجربه انسانی رزمندگان در ابعاد مختلف است که ممکن است به مرور زمان و در پی تغییرات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی در خطر نابودی قرار گیرد. تاریخ شفاهی به بازآفرینی تاریخ کمک میکند و مورخ را به صحنههای رخداد یا واقعه تاریخی وارد میکند و این امکان را به او میدهد که با یاریگرفتن از حافظه افراد به زوایای پنهان و ناگفته تاریخ دست یابد.
وی بیان کرد: در دفاع مقدس تعداد زیادی از نیروهای مسلح، بسیج و مردم برای دفاع در مقابل تهاجم دشمن بعثی عراق وارد جبهههای نبرد شدند. شرایط و وضع آن موقع انقلاب و دفاع سرسختانه مردم ایران در سراسر جبهه به اندازهای بزرگ بود که از دایره اسناد مکتوب فراتر است و آنچه که میتواند به صحت و سقم و تبیین واقعیات جنگ بپردازد، بازآفرینی آن صحنهها از طریق مراجعهکردن به بایگانی ذهن فعالان و شاهدین عینی است.
سردار علاماتی گفت: امروز سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس مفتخر است که به این رویکرد تاریخی توجه نموده است و با شناخت کافی که از جامعه ایثارگر دوران دفاع مقدس دارد، نسبت به دریافت تاریخ شفاهی آنان اقدام کند و آن را به عنوان یک کار ملی هدفدار دنبال نماید که تا به حال موفق شده است بالغ بر ۲۰۰ عنوان کتاب را که بوسیله راویان روایت شده است و نویسندگان آن را تبیین کردهاند، انتشار دهد.