بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ 

به نام خداوند رحمتگر مهربان 

الَرَ تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ وَقُرْآنٍ مُّبِينٍ ﴿ ۱ ﴾ 

الف لام راء اين است آيات كتاب [آسمانى] و قرآن روشنگر ( ۱) 

رُّبَمَا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ كَانُواْ مُسْلِمِينَ ﴿ ۲ ﴾ 

چه بسا كسانى كه كافر شدند آرزو كنند كه كاش مسلمان بودند ( ۲) 

ذَرْهُمْ يَأْكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلْهِهِمُ الأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ ﴿ ۳ ﴾ 

بگذارشان تا بخورند و برخوردار شوند و آرزو[ها] سرگرمشان كند پس به زودى خواهند دانست ( ۳) 

وَمَا أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ إِلاَّ وَلَهَا كِتَابٌ مَّعْلُومٌ ﴿ ۴ ﴾ 

و هيچ شهرى را هلاك نكرديم مگر اينكه براى آن اجلى معين بود ( ۴) 

مَّا تَسْبِقُ مِنْ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَمَا يَسْتَأْخِرُونَ ﴿ ۵ ﴾ 

هيچ امتى از اجل خويش نه پيش مى‏ افتد و نه پس مى ‏ماند ( ۵) 

وَقَالُواْ يَا أَيُّهَا الَّذِي نُزِّلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ إِنَّكَ لَمَجْنُونٌ ﴿ ۶ ﴾ 

و گفتند اى كسى كه قرآن بر او نازل شده است به يقين تو ديوانه‏ اى ( ۶) 

لَّوْ مَا تَأْتِينَا بِالْمَلائِكَةِ إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ ﴿ ۷ ﴾ 

اگر راست مى‏ گويى چرا فرشته ‏ها را پيش ما نمى ‏آورى ( ۷) 

مَا نُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ إِلاَّ بِالحَقِّ وَمَا كَانُواْ إِذًا مُّنظَرِينَ ﴿ ۸ ﴾ 

فرشتگان را جز به حق فرو نمى‏ فرستيم و در آن هنگام ديگر مهلت نيابند ( ۸) 

إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ ﴿ ۹ ﴾ 

بى‏ ترديد ما اين قرآن را به تدريج نازل كرده ‏ايم و قطعا نگهبان آن خواهيم بود ( ۹) 

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ فِي شِيَعِ الأَوَّلِينَ ﴿ ۱۰ ﴾ 

و به يقين پيش از تو [نيز] در گروه هاى پيشينيان [پيامبرانى] فرستاديم ( ۱۰) 

وَمَا يَأْتِيهِم مِّن رَّسُولٍ إِلاَّ كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ ﴿ ۱۱ ﴾ 

و هيچ پيامبرى برايشان نيامد جز آنكه او را به مسخره مى‏ گرفتند ( ۱۱) 

كَذَلِكَ نَسْلُكُهُ فِي قُلُوبِ الْمُجْرِمِينَ ﴿ ۱۲ ﴾ 

بدين گونه آن [استهزا] را در دل بزهكاران راه مى‏ دهيم ( ۱۲) 

لاَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَقَدْ خَلَتْ سُنَّةُ الأَوَّلِينَ ﴿ ۱۳ ﴾ 

[كه] به او ايمان نمى‏ آورند و راه [و رسم] پيشينيان پيوسته چنين بوده است ( ۱۳) 

وَلَوْ فَتَحْنَا عَلَيْهِم بَابًا مِّنَ السَّمَاءِ فَظَلُّواْ فِيهِ يَعْرُجُونَ ﴿ ۱۴ ﴾ 

و اگر درى از آسمان بر آنان مى ‏گشوديم كه همواره از آن بالا مى‏ رفتند ( ۱۴) 

لَقَالُواْ إِنَّمَا سُكِّرَتْ أَبْصَارُنَا بَلْ نَحْنُ قَوْمٌ مَّسْحُورُونَ ﴿ ۱۵ ﴾ 

قطعا مى‏ گفتند در حقيقت ما چشم‏بندى شده ‏ايم بلكه ما مردمى هستيم كه افسون شده ‏ايم ( ۱۵) 

وَلَقَدْ جَعَلْنَا فِي السَّمَاء بُرُوجًا وَزَيَّنَّاهَا لِلنَّاظِرِينَ ﴿ ۱۶ ﴾ 

و به يقين ما در آسمان برج هايى قرار داديم و آن را براى تماشاگران آراستيم ( ۱۶) 

وَحَفِظْنَاهَا مِن كُلِّ شَيْطَانٍ رَّجِيمٍ ﴿ ۱۷ ﴾ 

و آن را از هر شيطان رانده‏ شده ‏اى حفظ كرديم ( ۱۷) 

إِلاَّ مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ فَأَتْبَعَهُ شِهَابٌ مُّبِينٌ ﴿ ۱۸ ﴾ 

مگر آن كس كه دزديده گوش فرا دهد كه شهابى روشن او را دنبال مى‏ كند ( ۱۸) 

وَالأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنبَتْنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيْءٍ مَّوْزُونٍ ﴿ ۱۹ ﴾ 

و زمين را گسترانيديم و در آن كوه هاى استوار افكنديم و از هر چيز سنجيده ‏اى در آن رويانيديم ( ۱۹) 

وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ وَمَن لَّسْتُمْ لَهُ بِرَازِقِينَ ﴿ ۲۰ ﴾ 

و براى شما و هر كس كه شما روزى ‏دهنده او نيستيد در آن وسايل زندگى قرار داديم ( ۲۰) 

وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ ﴿ ۲۱ ﴾ 

و هيچ چيز نيست مگر آنكه گنجينه ‏هاى آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه‏اى معين فرو نمى ‏فرستيم (۲۱) 

وَأَرْسَلْنَا الرِّيَاحَ لَوَاقِحَ فَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَسْقَيْنَاكُمُوهُ وَمَا أَنتُمْ لَهُ بِخَازِنِينَ ﴿ ۲۲ ﴾ 

و بادها را بارداركننده فرستاديم و از آسمان آبى نازل كرديم پس شما را بدان سيراب نموديم و شما خزانه‏ دار آن نيستيد ( ۲۲) 

وَإنَّا لَنَحْنُ نُحْيِي وَنُمِيتُ وَنَحْنُ الْوَارِثُونَ ﴿ ۲۳ ﴾ 

و بى ‏ترديد اين ماييم كه زنده مى‏ كنيم و مى ‏ميرانيم و ما وارث [همه] هستيم ( ۲۳) 

وَلَقَدْ عَلِمْنَا الْمُسْتَقْدِمِينَ مِنكُمْ وَلَقَدْ عَلِمْنَا الْمُسْتَأْخِرِينَ ﴿ ۲۴ ﴾ 

و به يقين پيشينيان شما را شناخته ‏ايم و آيندگان [شما را نيز] شناخته ‏ايم ( ۲۴) 

وَإِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَحْشُرُهُمْ إِنَّهُ حَكِيمٌ عَلِيمٌ ﴿ ۲۵ ﴾ 

و مسلما پروردگار توست كه آنان را محشور خواهد كرد چرا كه او حكيم داناست ( ۲۵) 

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ ﴿ ۲۶ ﴾ 

و در حقيقت انسان را از گلى خشك از گلى سياه و بدبو آفريديم ( ۲۶) 

وَالْجَآنَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ ﴿ ۲۷ ﴾ 

و پيش از آن جن را از آتشى سوزان و بى‏ دود خلق كرديم ( ۲۷) 

وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلاَئِكَةِ إِنِّي خَالِقٌ بَشَرًا مِّن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ ﴿ ۲۸ ﴾ 

و [ياد كن] هنگامى را كه پروردگار تو به فرشتگان گفت من بشرى را از گلى خشك از گلى سياه و بدبو خواهم آفريد ( ۲۸) 

فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُ سَاجِدِينَ ﴿ ۲۹ ﴾ 

پس وقتى آن را درست كردم و از روح خود در آن دميدم پيش او به سجده درافتيد ( ۲۹) 

فَسَجَدَ الْمَلآئِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ ﴿ ۳۰ ﴾ 

پس فرشتگان همگى يكسره سجده كردند ( ۳۰) 

إِلاَّ إِبْلِيسَ أَبَى أَن يَكُونَ مَعَ السَّاجِدِينَ ﴿ ۳۱ ﴾ 

جز ابليس كه خوددارى كرد از اينكه با سجده ‏كنندگان باشد ( ۳۱) 

قَالَ يَا إِبْلِيسُ مَا لَكَ أَلاَّ تَكُونَ مَعَ السَّاجِدِينَ ﴿ ۳۲ ﴾ 

فرمود اى ابليس تو را چه شده است كه با سجده‏ كنندگان نيستى ( ۳۲) 

قَالَ لَمْ أَكُن لِّأَسْجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقْتَهُ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ ﴿ ۳۳ ﴾ 

گفت من آن نيستم كه براى بشرى كه او را از گلى خشك از گلى سياه و بدبو آفريده ‏اى سجده كنم (۳۳) 

قَالَ فَاخْرُجْ مِنْهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٌ ﴿ ۳۴ ﴾ 

فرمود از اين [مقام] بيرون شو كه تو رانده‏ شده ‏اى ( ۳۴) 

وَإِنَّ عَلَيْكَ اللَّعْنَةَ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ ﴿ ۳۵ ﴾ 

و تا روز جزا بر تو لعنت باشد ( ۳۵) 

قَالَ رَبِّ فَأَنظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ ﴿ ۳۶ ﴾ 

گفت پروردگارا پس مرا تا روزى كه برانگيخته خواهند شد مهلت ده ( ۳۶) 

قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ ﴿ ۳۷ ﴾ 

فرمود تو از مهلت ‏يافتگانى ( ۳۷) 

إِلَى يَومِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ ﴿ ۳۸ ﴾ 

تا روز [و] وقت معلوم ( ۳۸) 

قَالَ رَبِّ بِمَآ أَغْوَيْتَنِي لأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ فِي الأَرْضِ وَلأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ ﴿ ۳۹ ﴾ 

گفت پروردگارا به سبب آنكه مرا گمراه ساختى من [هم گناهانشان را] در زمين برايشان مى ‏آرايم و همه را گمراه خواهم ساخت ( ۳۹) 

إِلاَّ عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ ﴿ ۴۰ ﴾ 

مگر بندگان خالص تو از ميان آنان را ( ۴۰) 

قَالَ هَذَا صِرَاطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ ﴿ ۴۱ ﴾ 

فرمود اين راهى است راست [كه] به سوى من [منتهى مى‏ شود] ( ۴۱) 

إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِينَ ﴿ ۴۲ ﴾ 

در حقيقت تو را بر بندگان من تسلطى نيست مگر كسانى از گمراهان كه تو را پيروى كنند ( ۴۲) 

وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِينَ ﴿ ۴۳ ﴾ 

و قطعا وعده‏ گاه همه آنان دوزخ است ( ۴۳) 

لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِّكُلِّ بَابٍ مِّنْهُمْ جُزْءٌ مَّقْسُومٌ ﴿ ۴۴ ﴾ 

[دوزخى] كه براى آن هفت در است و از هر درى بخشى معين از آنان [وارد مى‏ شوند] ( ۴۴) 

إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ ﴿ ۴۵ ﴾ 

بى ‏گمان پرهيزگاران در باغها و چشمه‏ سارانند ( ۴۵) 

ادْخُلُوهَا بِسَلاَمٍ آمِنِينَ ﴿ ۴۶ ﴾ 

[به آنان گويند] با سلامت و ايمنى در آنجا داخل شويد ( ۴۶) 

وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ إِخْوَانًا عَلَى سُرُرٍ مُّتَقَابِلِينَ ﴿ ۴۷ ﴾ 

و آنچه كينه [و شائبه‏ هاى نفسانى] در سينه ‏هاى آنان است بركنيم برادرانه بر تخت هايى روبروى يكديگر نشسته‏ اند ( ۴۷) 

لاَ يَمَسُّهُمْ فِيهَا نَصَبٌ وَمَا هُم مِّنْهَا بِمُخْرَجِينَ ﴿ ۴۸ ﴾ 

نه رنجى در آنجا به آنان مى‏ رسد و نه از آنجا بيرون رانده مى‏ شوند ( ۴۸) 

نَبِّئْ عِبَادِي أَنِّي أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِيمُ ﴿ ۴۹ ﴾ 

به بندگان من خبر ده كه منم آمرزنده مهربان ( ۴۹) 

وَ أَنَّ عَذَابِي هُوَ الْعَذَابُ الأَلِيمَ ﴿ ۵۰ ﴾ 

و اينكه عذاب من عذابى است دردناك ( ۵۰) 

وَنَبِّئْهُمْ عَن ضَيْفِ إِبْراَهِيمَ ﴿ ۵۱ ﴾ 

و از مهمانان ابراهيم به آنان خبر ده ( ۵۱) 

إِذْ دَخَلُواْ عَلَيْهِ فَقَالُواْ سَلامًا قَالَ إِنَّا مِنكُمْ وَجِلُونَ ﴿ ۵۲ ﴾ 

هنگامى كه بر او وارد شدند و سلام گفتند [ابراهيم] گفت ما از شما بيمناكيم ( ۵۲) 

قَالُواْ لاَ تَوْجَلْ إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلامٍ عَلِيمٍ ﴿ ۵۳ ﴾ 

گفتند مترس كه ما تو را به پسرى دانا مژده مى ‏دهيم ( ۵۳) 

قَالَ أَبَشَّرْتُمُونِي عَلَى أَن مَّسَّنِيَ الْكِبَرُ فَبِمَ تُبَشِّرُونَ ﴿ ۵۴ ﴾ 

گفت آيا با اينكه مرا پيرى فرا رسيده است بشارتم مى‏ دهيد به چه بشارت مى‏ دهيد ( ۵۴) 

قَالُواْ بَشَّرْنَاكَ بِالْحَقِّ فَلاَ تَكُن مِّنَ الْقَانِطِينَ ﴿ ۵۵ ﴾ 

گفتند ما تو را به حق بشارت داديم پس از نوميدان مباش ( ۵۵) 

قَالَ وَمَن يَقْنَطُ مِن رَّحْمَةِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّآلُّونَ ﴿ ۵۶ ﴾ 

گفت چه كسى جز گمراهان از رحمت پروردگارش نوميد مى‏ شود ( ۵۶) 

قَالَ فَمَا خَطْبُكُمْ أَيُّهَا الْمُرْسَلُونَ ﴿ ۵۷ ﴾ 

[سپس] گفت اى فرشتگان [ديگر] كارتان چيست ( ۵۷) 

قَالُواْ إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمٍ مُّجْرِمِينَ ﴿ ۵۸ ﴾ 

گفتند ما به سوى گروه مجرمان فرستاده شده ‏ايم ( ۵۸) 

إِلاَّ آلَ لُوطٍ إِنَّا لَمُنَجُّوهُمْ أَجْمَعِينَ ﴿ ۵۹ ﴾ 

مگر خانواده لوط كه ما قطعا همه آنان را نجات مى ‏دهيم ( ۵۹) 

إِلاَّ امْرَأَتَهُ قَدَّرْنَا إِنَّهَا لَمِنَ الْغَابِرِينَ ﴿ ۶۰ ﴾ 

جز آنش را كه مقدر كرديم او از بازماندگان [در عذاب] باشد ( ۶۰) 

فَلَمَّا جَاء آلَ لُوطٍ الْمُرْسَلُونَ ﴿ ۶۱ ﴾ 

پس چون فرشتگان نزد خاندان لوط آمدند ( ۶۱) 

قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ مُّنكَرُونَ ﴿ ۶۲ ﴾ 

[لوط] گفت ‏شما مردمى ناشناس هستيد ( ۶۲) 

قَالُواْ بَلْ جِئْنَاكَ بِمَا كَانُواْ فِيهِ يَمْتَرُونَ ﴿ ۶۳ ﴾ 

گفتند [نه] بلكه براى تو چيزى آورده ‏ايم كه در آن ترديد مى‏ كردند ( ۶۳) 

وَأَتَيْنَاكَ بَالْحَقِّ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ ﴿ ۶۴ ﴾ 

و حق را براى تو آورده‏ايم و قطعا ما راستگويانيم ( ۶۴) 

فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِّنَ اللَّيْلِ وَاتَّبِعْ أَدْبَارَهُمْ وَلاَ يَلْتَفِتْ مِنكُمْ أَحَدٌ وَامْضُواْ حَيْثُ تُؤْمَرُونَ ﴿ ۶۵ ﴾ 

پس پاسى از شب [گذشته] خانواده‏ ات را حركت ده و [خودت] به دنبال آنان برو و هيچ يك از شما نبايد به عقب بنگرد و هر جا به شما دستور داده مى‏ شود برويد ( ۶۵) 

وَقَضَيْنَا إِلَيْهِ ذَلِكَ الأَمْرَ أَنَّ دَابِرَ هَؤُلاء مَقْطُوعٌ مُّصْبِحِينَ ﴿ ۶۶ ﴾ 

و او را از اين امر آگاه كرديم كه ريشه آن گروه صبحگاهان بريده خواهد شد ( ۶۶) 

وَجَاء أَهْلُ الْمَدِينَةِ يَسْتَبْشِرُونَ ﴿ ۶۷ ﴾ 

و مردم شهر شادى‏ كنان روى آوردند ( ۶۷) 

قَالَ إِنَّ هَؤُلاء ضَيْفِي فَلاَ تَفْضَحُونِ ﴿ ۶۸ ﴾ 

[لوط] گفت اينان مهمانان منند مرا رسوا مكنيد ( ۶۸) 

وَاتَّقُوا اللّهَ وَلاَ تُخْزُونِ ﴿ ۶۹ ﴾ 

و از خدا پروا كنيد و مرا خوار نسازيد ( ۶۹) 

قَالُوا أَوَلَمْ نَنْهَكَ عَنِ الْعَالَمِينَ ﴿ ۷۰ ﴾ 

گفتند آيا تو را [از مهمان كردن] مردم بيگانه منع نكرديم ( ۷۰) 

قَالَ هَؤُلاء بَنَاتِي إِن كُنتُمْ فَاعِلِينَ ﴿ ۷۱ ﴾ 

گفت اگر مى‏ خواهيد [كارى مشروع] انجام دهيد اينان دختران منند [با آنان ازدواج كنيد] ( ۷۱) 

لَعَمْرُكَ إِنَّهُمْ لَفِي سَكْرَتِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿ ۷۲ ﴾ 

به جان تو سوگند كه آنان در مستى خود سرگردان بودند ( ۷۲) 

فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُشْرِقِينَ ﴿ ۷۳ ﴾ 

پس به هنگام طلوع آفتاب فرياد [مرگبار] آنان را فرو گرفت ( ۷۳) 

فَجَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِّن سِجِّيلٍ ﴿ ۷۴ ﴾ 

و آن [شهر] را زير و زبر كرديم و بر آنان سنگ هايى از سنگ گل بارانديم ( ۷۴) 

إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَاتٍ لِّلْمُتَوَسِّمِينَ ﴿ ۷۵ ﴾ 

به يقين در اين [كيفر] براى هوشياران عبرت هاست ( ۷۵) 

وَإِنَّهَا لَبِسَبِيلٍ مُّقيمٍ ﴿ ۷۶ ﴾ 

و [آثار] آن [شهر هنوز] بر سر راهى [داير] برجاست ( ۷۶) 

إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّلْمُؤمِنِينَ ﴿ ۷۷ ﴾ 

بى‏ گمان در اين براى مؤمنان عبرتى است ( ۷۷) 

وَإِن كَانَ أَصْحَابُ الأَيْكَةِ لَظَالِمِينَ ﴿ ۷۸ ﴾ 

و راستى اهل ايكه ستمگر بودند ( ۷۸) 

فَانتَقَمْنَا مِنْهُمْ وَإِنَّهُمَا لَبِإِمَامٍ مُّبِينٍ ﴿ ۷۹ ﴾ 

پس از آنان انتقام گرفتيم و آن دو [شهر اكنون] بر سر راهى آشكاراست ( ۷۹) 

وَلَقَدْ كَذَّبَ أَصْحَابُ الحِجْرِ الْمُرْسَلِينَ ﴿ ۸۰ ﴾ 

و اهل حجر [نيز] پيامبران [ما] را تكذيب كردند ( ۸۰) 

وَآتَيْنَاهُمْ آيَاتِنَا فَكَانُواْ عَنْهَا مُعْرِضِينَ ﴿ ۸۱ ﴾ 

و آيات خود را به آنان داديم و[لى] از آنها اعراض كردند ( ۸۱) 

وَكَانُواْ يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا آمِنِينَ ﴿ ۸۲ ﴾ 

و [براى خود] از كوه ها خانه ‏هايى مى‏ تراشيدند كه در امان بمانند ( ۸۲) 

فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِحِينَ ﴿ ۸۳ ﴾ 

پس صبحدم فرياد [مرگبار] آنان را فرو گرفت ( ۸۳) 

فَمَا أَغْنَى عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَكْسِبُونَ ﴿ ۸۴ ﴾ 

و آنچه به دست مى ‏آوردند به كارشان نخورد ( ۸۴) 

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلاَّ بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ ﴿ ۸۵ ﴾ 

و ما آسمان ها و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است جز به حق نيافريده ‏ايم و يقينا قيامت فرا خواهد رسيد پس به خوبى صرف نظر كن ( ۸۵) 

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْخَلاَّقُ الْعَلِيمُ ﴿ ۸۶ ﴾ 

زيرا پروردگار تو همان آفريننده داناست ( ۸۶) 

وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ ﴿ ۸۷ ﴾ 

و به راستى به تو سبع المثانى [=سوره فاتحه] و قرآن بزرگ را عطا كرديم ( ۸۷) 

لاَ تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنْهُمْ وَلاَ تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ ﴿ ۸۸ ﴾ 

و به آنچه ما دسته‏ هايى از آنان [=كافران] را بدان برخوردار ساخته ‏ايم چشم مدوز و بر ايشان اندوه مخور و بال خويش براى مؤمنان فرو گستر ( ۸۸) 

وَقُلْ إِنِّي أَنَا النَّذِيرُ الْمُبِينُ ﴿ ۸۹ ﴾ 

و بگو من همان هشداردهنده آشكارم ( ۸۹) 

كَمَا أَنزَلْنَا عَلَى المُقْتَسِمِينَ ﴿ ۹۰ ﴾ 

همان گونه كه [عذاب را] بر تقسيم‏ كنندگان نازل كرديم ( ۹۰) 

الَّذِينَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضِينَ ﴿ ۹۱ ﴾ 

همانان كه قرآن را جزء جزء كردند [به برخى از آن عمل كردند و بعضى را رها نمودند] ( ۹۱) 

فَوَرَبِّكَ لَنَسْأَلَنَّهُمْ أَجْمَعِيْنَ ﴿ ۹۲ ﴾ 

پس سوگند به پروردگارت كه از همه آنان خواهيم پرسيد ( ۹۲) 

عَمَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿ ۹۳ ﴾ 

از آنچه انجام مى ‏دادند ( ۹۳) 

فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ ﴿ ۹۴ ﴾ 

پس آنچه را بدان مامورى آشكار كن و از مشركان روى برتاب ( ۹۴) 

إِنَّا كَفَيْنَاكَ الْمُسْتَهْزِئِينَ ﴿ ۹۵ ﴾ 

كه ما [شر] ريشخندگران را از تو برطرف خواهيم كرد ( ۹۵) 

الَّذِينَ يَجْعَلُونَ مَعَ اللّهِ إِلهًا آخَرَ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ ﴿ ۹۶ ﴾ 

همانان كه با خدا معبودى ديگر قرار مى‏ دهند پس به زودى [حقيقت را] خواهند دانست ( ۹۶) 

وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدْرُكَ بِمَا يَقُولُونَ ﴿ ۹۷ ﴾ 

و قطعا مى‏ دانيم كه سينه تو از آنچه مى‏ گويند تنگ مى‏ شود ( ۹۷) 

فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَكُن مِّنَ السَّاجِدِينَ ﴿ ۹۸ ﴾ 

پس با ستايش پروردگارت تسبيح گوى و از سجده‏ كنندگان باش ( ۹۸) 

وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ ﴿ ۹۹ ﴾ 

و پروردگارت را پرستش كن تا اينكه مرگ تو فرا رسد ( ۹۹) 

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ 

به نام خداوند رحمتگر مهربان 

أَتَى أَمْرُ اللّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿ ۱ ﴾ 

[هان] امر خدا دررسيد پس در آن شتاب مكنيد او منزه و فراتر است از آنچه [با وى] شريك مى‏ سازند ( ۱) 

يُنَزِّلُ الْمَلآئِكَةَ بِالْرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَى مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنذِرُواْ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنَاْ فَاتَّقُونِ ﴿ ۲ ﴾ 

فرشتگان را با روح به فرمان خود بر هر كس از بندگانش كه بخواهد نازل مى كند كه بيم دهيد كه معبودى جز من نيست پس از من پروا كنيد ( ۲) 

خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿ ۳ ﴾ 

آسمان ها و زمين را به حق آفريده است او فراتر است از آنچه [با وى] شريك مى ‏گردانند ( ۳) 

خَلَقَ الإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُّبِينٌ ﴿ ۴ ﴾ 

انسان را از نطفه ‏اى آفريده است آنگاه ستيزه‏ جويى آشكار است ( ۴) 

وَالأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَكُمْ فِيهَا دِفْءٌ وَمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ ﴿ ۵ ﴾ 

و چارپايان را براى شما آفريد در آنها براى شما [وسيله] گرمى و سودهايى است و از آن ها مى ‏خوريد ( ۵) 

وَلَكُمْ فِيهَا جَمَالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَحِينَ تَسْرَحُونَ ﴿ ۶ ﴾ 

و در آنها براى شما زيبايى است آنگاه كه [آن ها را] از چراگاه برمى ‏گردانيد و هنگامى كه [آن ها را] به چراگاه مى‏ بريد ( ۶) 

وَتَحْمِلُ أَثْقَالَكُمْ إِلَى بَلَدٍ لَّمْ تَكُونُواْ بَالِغِيهِ إِلاَّ بِشِقِّ الأَنفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ ﴿ ۷﴾ 

و بارهاى شما را به شهرى مى ‏برند كه جز با مشقت بدن ها بدان نمى ‏توانستيد برسيد قطعا پروردگار شما رئوف و مهربان است ( ۷) 

وَالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوهَا وَزِينَةً وَيَخْلُقُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ ﴿ ۸ ﴾ 

و اسبان و استران و خران را [آفريد] تا بر آن ها سوار شويد و [براى شما] تجملى [باشد] و آنچه را نمى‏ دانيد مى ‏آفريند ( ۸) 

وَعَلَى اللّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَمِنْهَا جَآئِرٌ وَلَوْ شَاء لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ ﴿ ۹ ﴾ 

و نمودن راه راست بر عهده خداست و برخى از آن [راه ها] كژ است و اگر [خدا] مى‏ خواست مسلما همه شما را هدايت مى‏ كرد ( ۹) 

هُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لَّكُم مِّنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ ﴿ ۱۰ ﴾ 

اوست كسى كه از آسمان آبى فرود آورد كه [آب] آشاميدنى شما از آن است و روييدنى[هايى] كه [رمه ‏هاى خود را] در آن مى‏ چرانيد [نيز] از آن است ( ۱۰) 

يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخِيلَ وَالأَعْنَابَ وَمِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿ ۱۱ ﴾ 

به وسيله آن كشت و زيتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه محصولات [ديگر] براى شما مى ‏روياند قطعا در اين ها براى مردمى كه انديشه مى‏ كنند نشانه ‏اى است ( ۱۱) 

وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالْنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالْنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿ ۱۲ ﴾ 

و شب و روز و خورشيد و ماه را براى شما رام گردانيد و ستارگان به فرمان او مسخر شده ‏اند مسلما در اين [امور] براى مردمى كه تعقل مى ‏كنند نشانه ‏هاست ( ۱۲) 

وَمَا ذَرَأَ لَكُمْ فِي الأَرْضِ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ ﴿ ۱۳ ﴾ 

و [همچنين] آنچه را در زمين به رنگ هاى گوناگون براى شما پديد آورد [مسخر شما ساخت] بى ‏ترديد در اين [امور] براى مردمى كه پند مى‏ گيرند نشانه‏ اى است ( ۱۳) 

وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُواْ مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿ ۱۴ ﴾ 

و اوست كسى كه دريا را مسخر گردانيد تا از آن گوشت تازه بخوريد و پيرايه‏اى كه آن را مى ‏پوشيد از آن بيرون آوريد و كشتی ها را در آن شكافنده [آب] مى‏بينى و تا از فضل او بجوييد و باشد كه شما شكر گزاريد (۱۴) 

وَأَلْقَى فِي الأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِكُمْ وَأَنْهَارًا وَسُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ ﴿ ۱۵ ﴾ 

و در زمين كوه هايى استوار افكند تا شما را نجنباند و رودها و راه ها [قرار داد] تا شما راه خود را پيدا كنيد (۱۵) 

وَعَلامَاتٍ وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ ﴿ ۱۶ ﴾ 

و نشانه ‏هايى [ديگر نيز قرار داد] و آنان به وسيله ستاره [قطبى] راه‏يابى مى‏ كنند ( ۱۶) 

أَفَمَن يَخْلُقُ كَمَن لاَّ يَخْلُقُ أَفَلا تَذَكَّرُونَ ﴿ ۱۷ ﴾ 

پس آيا كسى كه مى‏ آفريند چون كسى است كه نمى ‏آفريند آيا پند نمى‏ گيريد ( ۱۷) 

وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَةَ اللّهِ لاَ تُحْصُوهَا إِنَّ اللّهَ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿ ۱۸ ﴾ 

و اگر نعمت[هاى] خدا را شماره كنيد آن را نمى ‏توانيد بشماريد قطعا خدا آمرزنده مهربان است ( ۱۸) 

وَاللّهُ يَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ ﴿ ۱۹ ﴾ 

و خدا آنچه را كه پنهان مى‏ داريد و آنچه را كه آشكار مى‏ سازيد مى‏ داند ( ۱۹) 

وَالَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ لاَ يَخْلُقُونَ شَيْئًا وَهُمْ يُخْلَقُونَ ﴿ ۲۰ ﴾ 

و كسانى را كه جز خدا مى ‏خوانند چيزى نمى‏ آفرينند در حالى كه خود آفريده مى شوند ( ۲۰) 

أَمْواتٌ غَيْرُ أَحْيَاء وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ ﴿ ۲۱ ﴾ 

مردگانند نه زندگان و نمى ‏دانند كى برانگيخته خواهند شد ( ۲۱) 

إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَالَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ قُلُوبُهُم مُّنكِرَةٌ وَهُم مُّسْتَكْبِرُونَ ﴿ ۲۲ ﴾ 

معبود شما معبودى است‏ يگانه پس كسانى كه به آخرت ايمان ندارند دل هايشان انكاركننده [حق] است و خودشان متكبرند ( ۲۲) 

لاَ جَرَمَ أَنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِينَ ﴿ ۲۳ ﴾ 

شك نيست كه خداوند آنچه را پنهان مى‏ دارند و آنچه را آشكار مى‏ سازند مى ‏داند و او گردنكشان را دوست نمى‏ دارد ( ۲۳) 

وَإِذَا قِيلَ لَهُم مَّاذَا أَنزَلَ رَبُّكُمْ قَالُواْ أَسَاطِيرُ الأَوَّلِينَ ﴿ ۲۴ ﴾ 

و چون به آنان گفته شود پروردگارتان چه چيز نازل كرده است مى‏ گويند افسانه‏ هاى پيشينيان است ( ۲۴) 

لِيَحْمِلُواْ أَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيْرِ عِلْمٍ أَلاَ سَاء مَا يَزِرُونَ ﴿ ۲۵ ﴾ 

تا روز قيامت بار گناهان خود را تمام بردارند و [نيز] بخشى از بار گناهان كسانى را كه ندانسته آنان را گمراه مى ‏كنند آگاه باشيد چه بد بارى را مى‏ كشند ( ۲۵) 

قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللّهُ بُنْيَانَهُم مِّنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِن فَوْقِهِمْ وَأَتَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَشْعُرُونَ ﴿ ۲۶ ﴾ 

پيش از آنان كسانى بودند كه مكر كردند و[لى] خدا از پايه بر بنيانشان زد درنتيجه از بالاى سرشان سقف بر آنان فرو ريخت و از آنجا كه حدس نمى ‏زدند عذاب به سراغشان آمد ( ۲۶) 

ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُخْزِيهِمْ وَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَآئِيَ الَّذِينَ كُنتُمْ تُشَاقُّونَ فِيهِمْ قَالَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَالْسُّوءَ عَلَى الْكَافِرِينَ ﴿ ۲۷ ﴾ 

سپس روز قيامت آنان را رسوا مى ‏كند و مى ‏گويد كجايند آن شريكان من كه در باره آن ها [با پيامبران] مخالفت مى‏ كرديد كسانى كه به آنان علم داده شده است مى‏ گويند در حقيقت امروز رسوايى و خوارى بر كافران است ( ۲۷) 

الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ ظَالِمِي أَنفُسِهِمْ فَأَلْقَوُاْ السَّلَمَ مَا كُنَّا نَعْمَلُ مِن سُوءٍ بَلَى إِنَّ اللّهَ عَلِيمٌ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿ ۲۸ ﴾ 

همانان كه فرشتگان جانشان را مى‏ گيرند در حالى كه بر خود ستمكار بوده ‏اند پس از در تسليم درمى ‏آيند [و مى ‏گويند] ما هيچ كار بدى نمى‏ كرديم آرى خدا به آنچه مى‏ كرديد داناست ( ۲۸) 

فَادْخُلُواْ أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ ﴿ ۲۹ ﴾ 

پس از درهاى دوزخ وارد شويد و در آن هميشه بمانيد و حقا كه چه بد است جايگاه متكبران ( ۲۹) 

وَقِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْاْ مَاذَا أَنزَلَ رَبُّكُمْ قَالُواْ خَيْرًا لِّلَّذِينَ أَحْسَنُواْ فِي هَذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةٌ وَلَدَارُ الآخِرَةِ خَيْرٌ وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّقِينَ ﴿ ۳۰ ﴾ 

و به كسانى كه تقوا پيشه كردند گفته شود پروردگارتان چه نازل كرد مى گويند خوبى براى كسانى كه در اين دنيا نيكى كردند [پاداش] نيكويى است و قطعا سراى آخرت بهتر است و چه نيكوست‏ سراى پرهيزگاران( ۳۰) 

جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَهَا تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ لَهُمْ فِيهَا مَا يَشَآؤُونَ كَذَلِكَ يَجْزِي اللّهُ الْمُتَّقِينَ ﴿ ۳۱ ﴾ 

بهشتهاى عدن كه در آن داخل مى‏ شوند رودها از زير [درختان] آن ها روان است در آنجا هر چه بخواهند براى آنان [فراهم] است‏ خدا اين گونه پرهيزگاران را پاداش مى‏ دهد ( ۳۱) 

الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلآئِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۳۲ ﴾ 

همان كسانى كه فرشتگان جانشان را در حالى كه پاكند مى‏ ستانند [و به آنان] مى ‏گويند درود بر شما باد به [پاداش] آنچه انجام مى ‏داديد به بهشت درآييد ( ۳۲) 

هَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ أَن تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ أَمْرُ رَبِّكَ كَذَلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَمَا ظَلَمَهُمُ اللّهُ وَلكِن كَانُواْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿ ۳۳ ﴾ 

آيا [كافران] جز اين كه فرشتگان [جان‏ستان] به سويشان آيند يا فرمان پروردگارت [داير بر عذابشان] دررسد انتظارى مى‏ برند كسانى كه پيش از آنان بودند [نيز] اين گونه رفتار كردند و خدا به ايشان ستم نكرد بلكه آنان به خود ستم مى‏ كردند ( ۳۳) 

فَأَصَابَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا عَمِلُواْ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ ﴿ ۳۴ ﴾ 

پس [كيفر] بدی هايى كه كردند به آنان رسيد و آنچه مسخره ‏اش مى‏ كردند آنان را فرا گرفت ( ۳۴) 

وَقَالَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ لَوْ شَاء اللّهُ مَا عَبَدْنَا مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ نَّحْنُ وَلا آبَاؤُنَا وَلاَ حَرَّمْنَا مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ كَذَلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَهَلْ عَلَى الرُّسُلِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبِينُ﴿ ۳۵ ﴾ 

و كسانى كه شرك ورزيدند گفتند اگر خدا مى ‏خواست نه ما و نه پدرانمان هيچ چيزى را غير از او نمى‏ پرستيديم و بدون [حكم] او چيزى را حرام نمى ‏شمرديم پيش از آنان [نيز] چنين رفتار كردند و[لى] آيا جز ابلاغ آشكار بر پيامبران [وظيفه ‏اى] است ( ۳۵) 

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللّهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَةُ فَسِيرُواْ فِي الأَرْضِ فَانظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ﴿ ۳۶ ﴾ 

و در حقيقت در ميان هر امتى فرستاده‏ اى برانگيختيم [تا بگويد] خدا را بپرستيد و از طاغوت [=فريبگر] بپرهيزيد پس از ايشان كسى است كه خدا [او را] هدايت كرده و از ايشان كسى است كه گمراهى بر او سزاوار است بنابراين در زمين بگرديد و ببينيد فرجام تكذيب‏ كنندگان چگونه بوده است ( ۳۶) 

إِن تَحْرِصْ عَلَى هُدَاهُمْ فَإِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي مَن يُضِلُّ وَمَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ ﴿ ۳۷ ﴾ 

اگر [چه] بر هدايت آنان حرص ورزى ولى خدا كسى را كه فرو گذاشته است هدايت نمى‏ كند و براى ايشان يارى‏ كنندگانى نيست ( ۳۷) 

وَأَقْسَمُواْ بِاللّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لاَ يَبْعَثُ اللّهُ مَن يَمُوتُ بَلَى وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا وَلكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ ﴿ ۳۸ ﴾ 

و با سخت ‏ترين سوگندهايشان بخدا سوگند ياد كردند كه خدا كسى را كه مى‏ ميرد بر نخواهد انگيخت آرى [انجام] اين وعده بر او حق است ليكن بيشتر مردم نمى‏ دانند ( ۳۸) 

لِيُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي يَخْتَلِفُونَ فِيهِ وَلِيَعْلَمَ الَّذِينَ كَفَرُواْ أَنَّهُمْ كَانُواْ كَاذِبِينَ ﴿ ۳۹ ﴾ 

تا [خدا] آنچه را در [مورد] آن اختلاف دارند براى آنان توضيح دهد و تا كسانى كه كافر شده ‏اند بدانند كه آن ها خود دروغ مى‏ گفته ‏اند ( ۳۹) 

إِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَيْءٍ إِذَا أَرَدْنَاهُ أَن نَّقُولَ لَهُ كُن فَيَكُونُ ﴿ ۴۰ ﴾ 

ما وقتى چيزى را اراده كنيم همين قدر به آن مى ‏گوييم باش بى‏درنگ موجود مى‏ شود ( ۴۰) 

وَالَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي اللّهِ مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَلَأَجْرُ الآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كَانُواْ يَعْلَمُونَ ﴿ ۴۱ ﴾ 

و كسانى كه پس از ستمديدگى در راه خدا هجرت كرده ‏اند در اين دنيا جاى نيكويى به آنان مى‏ دهيم و اگر بدانند قطعا پاداش آخرت بزرگتر خواهد بود ( ۴۱) 

الَّذِينَ صَبَرُواْ وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ ﴿ ۴۲ ﴾ 

همانان كه صبر نمودند و بر پروردگارشان توكل مى‏كنند ( ۴۲) 

وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِي إِلَيْهِمْ فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ ﴿۴۳ ﴾ 

و پيش از تو [هم] جز مردانى كه بديشان وحى مى‏ كرديم گسيل نداشتيم پس اگر نمى‏ دانيد از پژوهندگان كتاب هاى آسمانى جويا شويد ( ۴۳) 

بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ ﴿ ۴۴﴾ 

[زيرا آنان را] با دلايل آشكار و نوشته‏ ها [فرستاديم] و اين قرآن را به سوى تو فرود آورديم تا براى مردم آنچه را به سوى ايشان نازل شده است توضيح دهى و اميد كه آنان بينديشند ( ۴۴) 

أَفَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُواْ السَّيِّئَاتِ أَن يَخْسِفَ اللّهُ بِهِمُ الأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَشْعُرُونَ ﴿ ۴۵ ﴾ 

آيا كسانى كه تدبيرهاى بد مى ‏انديشند ايمن شدند از اينكه خدا آنان را در زمين فرو ببرد يا از جايى كه حدس نمى ‏زنند عذاب برايشان بيايد ( ۴۵) 

أَوْ يَأْخُذَهُمْ فِي تَقَلُّبِهِمْ فَمَا هُم بِمُعْجِزِينَ ﴿ ۴۶ ﴾ 

يا در حال رفت و آمدشان [گريبان] آنان را بگيرد و كارى از دستشان برنيايد ( ۴۶) 

أَوْ يَأْخُذَهُمْ عَلَى تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّكُمْ لَرؤُوفٌ رَّحِيمٌ ﴿ ۴۷ ﴾ 

يا آنان را در حالى كه وحشت‏ زده ‏اند فرو گيرد همانا پروردگار شما رئوف و مهربان است ( ۴۷) 

أَوَ لَمْ يَرَوْاْ إِلَى مَا خَلَقَ اللّهُ مِن شَيْءٍ يَتَفَيَّأُ ظِلاَلُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَالْشَّمَآئِلِ سُجَّدًا لِلّهِ وَهُمْ دَاخِرُونَ ﴿ ۴۸ ﴾ 

آيا به چيزهايى كه خدا آفريده است ننگريسته ‏اند كه [چگونه] سايه ‏هايشان از راست و [از جوانب] چپ مى‏گردد و براى خدا در حال فروتنى سر بر خاك مى‏ سايند ( ۴۸) 

وَلِلّهِ يَسْجُدُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ مِن دَآبَّةٍ وَالْمَلآئِكَةُ وَهُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ ﴿۴۹ ﴾ 

و آنچه در آسمان ها و آنچه در زمين از جنبندگان و فرشتگان است براى خدا سجده مى‏ كنند و تكبر نمى ‏ورزند (۴۹) 

يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوْقِهِمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ ﴿ ۵۰ ﴾ 

از پروردگارشان كه حاكم بر آنهاست مى ‏ترسند و آنچه را مامورند انجام مى‏ دهند ( ۵۰) 

وَقَالَ اللّهُ لاَ تَتَّخِذُواْ إِلهَيْنِ اثْنَيْنِ إِنَّمَا هُوَ إِلهٌ وَاحِدٌ فَإيَّايَ فَارْهَبُونِ ﴿ ۵۱ ﴾ 

و خدا فرمود دو معبود براى خود مگيريد جز اين نيست كه او خدايى يگانه است پس تنها از من بترسيد (۵۱) 

وَلَهُ مَا فِي الْسَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلَهُ الدِّينُ وَاصِبًا أَفَغَيْرَ اللّهِ تَتَّقُونَ ﴿ ۵۲ ﴾ 

و آنچه در آسمانها و زمين است از آن اوست و آيين پايدار [نيز] از آن اوست پس آيا از غير خدا پروا داريد (۵۲) 

وَمَا بِكُم مِّن نِّعْمَةٍ فَمِنَ اللّهِ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجْأَرُونَ ﴿ ۵۳ ﴾ 

و هر نعمتى كه داريد از خداست‏ سپس چون آسيبى به شما رسد به سوى او روى مى آوريد [و مى ‏ناليد] (۵۳) 

ثُمَّ إِذَا كَشَفَ الضُّرَّ عَنكُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنكُم بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ ﴿ ۵۴ ﴾ 

و چون آن آسيب را از شما برطرف كرد آنگاه گروهى از شما به پروردگارشان شرك مى‏ ورزند ( ۵۴) 

لِيَكْفُرُواْ بِمَا آتَيْنَاهُمْ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿ ۵۵ ﴾ 

[بگذار] تا آنچه را به ايشان عطا كرده‏ ايم ناسپاسى كنند اكنون برخوردار شويد و[لى] زودا كه بدانيد ( ۵۵) 

وَيَجْعَلُونَ لِمَا لاَ يَعْلَمُونَ نَصِيبًا مِّمَّا رَزَقْنَاهُمْ تَاللّهِ لَتُسْأَلُنَّ عَمَّا كُنتُمْ تَفْتَرُونَ ﴿ ۵۶ ﴾ 

و از آنچه به ايشان روزى داديم نصيبى براى آن [خدايانى] كه نمى ‏دانند [چيست] مى ‏نهند به خدا سوگند كه از آنچه به دروغ برمى‏ بافتيد حتما سؤال خواهيد شد ( ۵۶) 

وَيَجْعَلُونَ لِلّهِ الْبَنَاتِ سُبْحَانَهُ وَلَهُم مَّا يَشْتَهُونَ ﴿ ۵۷ ﴾ 

و براى خدا دخترانى مى ‏پندارند منزه است او و براى خودشان آنچه را ميل دارند [قرار مى‏ دهند] ( ۵۷) 

وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالأُنثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ ﴿ ۵۸ ﴾ 

و هر گاه يكى از آنان را به دختر مژده آورند چهره ‏اش سياه مى ‏گردد در حالى كه خشم [و اندوه] خود را فرو مى‏ خورد ( ۵۸) 

يَتَوَارَى مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ أَيُمْسِكُهُ عَلَى هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرَابِ أَلاَ سَاء مَا يَحْكُمُونَ ﴿ ۵۹ ﴾ 

از بدى آنچه بدو بشارت داده شده از قبيله [خود] روى مى ‏پوشاند آيا او را با خوارى نگاه دارد يا در خاك پنهانش كند وه چه بد داورى مى ‏كنند ( ۵۹) 

لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ وَلِلّهِ الْمَثَلُ الأَعْلَىَ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿ ۶۰ ﴾ 

وصف زشت براى كسانى است كه به آخرت ايمان ندارند و بهترين وصف از آن خداست و اوست ارجمند حكيم ( ۶۰) 

وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيْهَا مِن دَآبَّةٍ وَلَكِن يُؤَخِّرُهُمْ إلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ لاَ يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلاَ يَسْتَقْدِمُونَ ﴿ ۶۱ ﴾ 

و اگر خداوند مردم را به [سزاى] ستمشان مؤاخذه مى‏ كرد جنبنده‏ اى بر روى زمين باقى نمى‏ گذاشت ليكن [كيفر] آنان را تا وقتى معين بازپس مى ‏اندازد و چون اجلشان فرا رسد ساعتى آن را پس و پيش نمى ‏توانند افكنند ( ۶۱) 

وَيَجْعَلُونَ لِلّهِ مَا يَكْرَهُونَ وَتَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنَى لاَ جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ الْنَّارَ وَأَنَّهُم مُّفْرَطُونَ ﴿ ۶۲ ﴾ 

و چيزى را كه خوش نمى‏ دارند براى خدا قرار مى‏ دهند و زبانشان دروغ‏پردازى مى‏ كند كه [سرانجام] نيكو از آن ايشان است‏ حقا كه آتش براى آنان است و به سوى آن پيش فرستاده خواهند شد ( ۶۲) 

تَاللّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ الْيَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿ ۶۳ ﴾ 

سوگند به خدا كه به سوى امت هاى پيش از تو [رسولانى] فرستاديم [اما] شيطان اعمالشان را برايشان آراست و امروز [هم] سرپرستشان هموست و برايشان عذابى دردناك است ( ۶۳) 

وَمَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ إِلاَّ لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُواْ فِيهِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿۶۴ ﴾ 

و ما [اين] كتاب را بر تو نازل نكرديم مگر براى اينكه آنچه را در آن اختلاف كرده ‏اند براى آنان توضيح دهى و [آن] براى مردمى كه ايمان مى ‏آورند رهنمود و رحمتى است ( ۶۴) 

وَاللّهُ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْيَا بِهِ الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ﴿ ۶۵ ﴾ 

و خدا از آسمان آبى فرود آورد و با آن زمين را پس از پژمردنش زنده گردانيد قطعا در اين [امر] براى مردمى كه شنوايى دارند نشانه‏ اى است ( ۶۵) 

وَإِنَّ لَكُمْ فِي الأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُّسْقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهِ مِن بَيْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَّبَنًا خَالِصًا سَآئِغًا لِلشَّارِبِينَ ﴿ ۶۶ ﴾ 

و در دامها قطعا براى شما عبرتى است از آنچه در [لابلاى] شكم آنهاست از ميان سرگين و خون شيرى ناب به شما مى‏ نوشانيم كه براى نوشندگان گواراست ( ۶۶) 

وَمِن ثَمَرَاتِ النَّخِيلِ وَالأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿ ۶۷ ﴾ 

و از ميوه درختان خرما و انگور باده مستى‏ بخش و خوراكى نيكو براى خود مى گيريد قطعا در اين[ها] براى مردمى كه تعقل مى‏ كنند نشانه ‏اى است ( ۶۷) 

وَأَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا يَعْرِشُونَ ﴿ ۶۸ ﴾

و پروردگار تو به زنبور عسل وحى [=الهام غريزى] كرد كه از پاره‏اى كوه ها و از برخى درختان و از آنچه داربست [و چفته ‏سازى] مى‏ كنند خانه‏ هايى براى خود درست كن ( ۶۸) 

ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا يَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿ ۶۹ ﴾ 

سپس از همه ميوه ‏ها بخور و راه هاى پروردگارت را فرمان بردارانه بپوى [آنگاه] از درون [شكم] آن شهدى كه به رنگ هاى گوناگون است بيرون مى ‏آيد در آن براى مردم درمانى است راستى در اين [زندگى زنبوران] براى مردمى كه تفكر مى‏ كنند نشانه [قدرت الهى] است ( ۶۹) 

وَاللّهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ يَتَوَفَّاكُمْ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْ لاَ يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَيْئًا إِنَّ اللّهَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ ﴿ ۷۰ ﴾ 

و خدا شما را آفريد سپس [جان] شما را مى‏ گيرد و بعضى از شما تا خوارترين [دوره] سال هاى زندگى [فرتوتى] بازگردانده مى‏ شود به طورى كه بعد از [آن همه] دانستن [ديگر] چيزى نمى ‏دانند قطعا خدا داناى تواناست ( ۷۰) 

وَاللّهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ فِي الْرِّزْقِ فَمَا الَّذِينَ فُضِّلُواْ بِرَآدِّي رِزْقِهِمْ عَلَى مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَهُمْ فِيهِ سَوَاء أَفَبِنِعْمَةِ اللّهِ يَجْحَدُونَ ﴿ ۷۱ ﴾ 

و خدا بعضى از شما را در روزى بر بعضى ديگر برترى داده است و[لى] كسانى كه فزونى يافته ‏اند روزى خود را به بندگان خود نمى ‏دهند تا در آن با هم مساوى باشند آيا باز نعمت‏ خدا را انكار مى‏ كنند ( ۷۱) 

وَاللّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلَ لَكُم مِّنْ أَزْوَاجِكُم بَنِينَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ أَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اللّهِ هُمْ يَكْفُرُونَ ﴿ ۷۲ ﴾ 

و خدا براى شما از خودتان همسرانى قرار داد و از همسرانتان براى شما پسران و نوادگانى نهاد و از چيزهاى پاكيزه به شما روزى بخشيد آيا [باز هم] به باطل ايمان مى‏ آورند و به نعمت‏ خدا كفر مى ‏ورزند ( ۷۲) 

وَيَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ يَمْلِكُ لَهُمْ رِزْقًا مِّنَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ شَيْئًا وَلاَ يَسْتَطِيعُونَ﴿ ۷۳ ﴾ 

و به جاى خدا چيزهايى را مى‏ پرستند كه در آسمان ها و زمين به هيچ وجه اختيار روزى آنان را ندارند و [به كارى] توانايى ندارند ( ۷۳) 

فَلاَ تَضْرِبُواْ لِلّهِ الأَمْثَالَ إِنَّ اللّهَ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ ﴿ ۷۴ ﴾ 

پس براى خدا مثل نزنيد كه خدا مى ‏داند و شما نمى‏ دانيد ( ۷۴) 

ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا عَبْدًا مَّمْلُوكًا لاَّ يَقْدِرُ عَلَى شَيْءٍ وَمَن رَّزَقْنَاهُ مِنَّا رِزْقًا حَسَنًا فَهُوَ يُنفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَجَهْرًا هَلْ يَسْتَوُونَ الْحَمْدُ لِلّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ ﴿ ۷۵ ﴾ 

خدا مثلى مى‏ زند بنده ‏اى است زرخريد كه هيچ كارى از او برنمى ‏آيد آيا [او] با كسى كه به وى از جانب خود روزى نيكو داده ‏ايم و او از آن در نهان و آشكار انفاق مى‏ كند يكسانست ‏سپاس خداى راست [نه] بلكه بيشترشان نمى‏ دانند ( ۷۵) 

وَضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا رَّجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا أَبْكَمُ لاَ يَقْدِرُ عَلَىَ شَيْءٍ وَهُوَ كَلٌّ عَلَى مَوْلاهُ أَيْنَمَا يُوَجِّههُّ لاَ يَأْتِ بِخَيْرٍ هَلْ يَسْتَوِي هُوَ وَمَن يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَهُوَ عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿۷۶ ﴾ 

و خدا مثلى [ديگر] مى‏ زند دو مردند كه يكى از آن ها لال است و هيچ كارى از او برنمى ‏آيد و او سربار خداوندگارش مى‏ باشد هر جا كه او را مى‏ فرستد خيرى به همراه نمى ‏آورد آيا او با كسى كه به عدالت فرمان مى‏ دهد و خود بر راه راست است ‏يكسان است ( ۷۶) 

وَلِلّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلاَّ كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اللّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿ ۷۷ ﴾ 

و نهان آسمان ها و زمين از آن خداست و كار قيامت جز مانند يك چشم بر هم زدن يا نزديكتر [از آن] نيست زيرا خدا بر هر چيزى تواناست ( ۷۷) 

وَاللّهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لاَ تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ الْسَّمْعَ وَالأَبْصَارَ وَالأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿ ۷۸ ﴾ 

و خدا شما را از شكم مادرانتان در حالى كه چيزى نمى ‏دانستيد بيرون آورد و براى شما گوش و چشم ها و دل ها قرار داد باشد كه سپاسگزارى كنيد ( ۷۸) 

أَلَمْ يَرَوْاْ إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّرَاتٍ فِي جَوِّ السَّمَاء مَا يُمْسِكُهُنَّ إِلاَّ اللّهُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿ ۷۹ ﴾ 

آيا به سوى پرندگانى كه در فضاى آسمان رام شده ‏اند ننگريسته‏ اند جز خدا كسى آنها را نگاه نمى ‏دارد راستى در اين [قدرت ‏نمايى] براى مردمى كه ايمان مى ‏آورند نشانه‏ هايى است ( ۷۹) 

وَاللّهُ جَعَلَ لَكُم مِّن بُيُوتِكُمْ سَكَنًا وَجَعَلَ لَكُم مِّن جُلُودِ الأَنْعَامِ بُيُوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَيَوْمَ إِقَامَتِكُمْ وَمِنْ أَصْوَافِهَا وَأَوْبَارِهَا وَأَشْعَارِهَا أَثَاثًا وَمَتَاعًا إِلَى حِينٍ ﴿ ۸۰ ﴾ 

و خدا براى شما خانه ‏هايتان را مايه آرامش قرار داد و از پوست دام ها براى شما خانه‏ هايى نهاد كه آن[ها] را در روز جابجا شدنتان و هنگام ماندنتان سبك مى‏ يابيد و از پشم ها و كرك ها و موهاى آن ها وسايل زندگى كه تا چندى مورد استفاده است [قرار داد] ( ۸۰) 

وَاللّهُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلاَلًا وَجَعَلَ لَكُم مِّنَ الْجِبَالِ أَكْنَانًا وَجَعَلَ لَكُمْ سَرَابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَسَرَابِيلَ تَقِيكُم بَأْسَكُمْ كَذَلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ ﴿ ۸۱ ﴾ 

و خدا از آنچه آفريده به سود شما سايه‏ هايى فراهم آورده و از كوه ها براى شما پناهگاه‏ هايى قرار داده و براى شما تن‏پوش هايى مقرر كرده كه شما را از گرما [و سرما] حفظ مى‏ كند و تن‏پوشها [=زره ‏ها]يى كه شما را در جنگتان حمايت مى‏ نمايد اين گونه وى نعمتش را بر شما تمام مى ‏گرداند اميد كه شما [به فرمانش] گردن نهيد ( ۸۱) 

فَإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلاَغُ الْمُبِينُ ﴿ ۸۲ ﴾ 

پس اگر رويگردان شوند بر تو فقط ابلاغ آشكار است ( ۸۲) 

يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللّهِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَأَكْثَرُهُمُ الْكَافِرُونَ ﴿ ۸۳ ﴾ 

نعمت‏ خدا را مى‏ شناسند اما باز هم منكر آن مى‏ شوند و بيشترشان كافرند ( ۸۳) 

وَيَوْمَ نَبْعَثُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا ثُمَّ لاَ يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ وَلاَ هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ ﴿ ۸۴ ﴾ 

و [ياد كن] روزى را كه از هر امتى گواهى برمى‏ انگيزيم سپس به كسانى كه كافر شده‏ اند رخصت داده نمى‏ شود و آنان مورد بخشش قرار نخواهند گرفت ( ۸۴) 

وَإِذَا رَأى الَّذِينَ ظَلَمُواْ الْعَذَابَ فَلاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَلاَ هُمْ يُنظَرُونَ ﴿ ۸۵ ﴾ 

و چون كسانى كه ستم كرده‏ اند عذاب را ببينند [شكنجه] آنان كاسته نمى‏ گردد و مهلت نمى‏ يابند ( ۸۵) 

وَإِذَا رَأى الَّذِينَ أَشْرَكُواْ شُرَكَاءهُمْ قَالُواْ رَبَّنَا هَؤُلاء شُرَكَآؤُنَا الَّذِينَ كُنَّا نَدْعُوْ مِن دُونِكَ فَألْقَوْا إِلَيْهِمُ الْقَوْلَ إِنَّكُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿ ۸۶ ﴾ 

و چون كسانى كه شرك ورزيدند شريكان خود را ببينند مى‏ گويند پروردگارا اينها بودند آن شريكانى كه ما به جاى تو مى‏ خوانديم و[لى شريكان] قول آنان را رد مى ‏كنند كه شما جدا دروغگويانيد ( ۸۶) 

وَأَلْقَوْاْ إِلَى اللّهِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَفْتَرُونَ ﴿ ۸۷ ﴾ 

و آن روز در برابر خدا از در تسليم درآيند و آنچه را كه برمى‏ بافتند بر باد مى‏ رود ( ۸۷) 

الَّذِينَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِيلِ اللّهِ زِدْنَاهُمْ عَذَابًا فَوْقَ الْعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يُفْسِدُونَ ﴿۸۸ ﴾ 

كسانى كه كفر ورزيدند و از راه خدا باز داشتند به [سزاى] آنكه فساد مى‏ كردند عذابى بر عذابشان مى‏ افزاييم ( ۸۸) 

وَيَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا عَلَيْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَى هَؤُلاء وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ ﴿ ۸۹ ﴾ 

و [به ياد آور] روزى را كه در هر امتى گواهى از خودشان برايشان برانگيزيم و تو را [هم] بر اين [امت] گواه آوريم و اين كتاب را كه روشنگر هر چيزى است و براى مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگرى است بر تو نازل كرديم ( ۸۹) 

إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِيتَاء ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿ ۹۰ ﴾ 

در حقيقت‏ خدا به دادگرى و نيكوكارى و بخشش به خويشاوندان فرمان مى‏ دهد و از كار زشت و ناپسند و ستم باز مى‏دارد به شما اندرز مى ‏دهد باشد كه پند گيريد ( ۹۰) 

وَأَوْفُواْ بِعَهْدِ اللّهِ إِذَا عَاهَدتُّمْ وَلاَ تَنقُضُواْ الأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا وَقَدْ جَعَلْتُمُ اللّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا إِنَّ اللّهَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ ﴿ ۹۱ ﴾ 

و چون با خدا پيمان بستيد به پيمان خود وفا كنيد و سوگندهاى [خود را] پس از استوار كردن آن ها مشكنيد با اينكه خدا را بر خود ضامن [و گواه] قرار داده ‏ايد زيرا خدا آنچه را انجام مى‏ دهيد مى ‏داند ( ۹۱) 

وَلاَ تَكُونُواْ كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَهَا مِن بَعْدِ قُوَّةٍ أَنكَاثًا تَتَّخِذُونَ أَيْمَانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ أَن تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرْبَى مِنْ أُمَّةٍ إِنَّمَا يَبْلُوكُمُ اللّهُ بِهِ وَلَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ ﴿ ۹۲ ﴾ 

و مانند آن [زنى] كه رشته خود را پس از محكم بافتن [يكى يكى] از هم مى‏ گسست مباشيد كه سوگندهاى خود را ميان خويش وسيله [فريب و] تقلب سازيد [به خيال اين] كه گروهى از گروه ديگر [در داشتن امكانات] افزونترند جز اين نيست كه خدا شما را بدين وسيله مى‏ آزمايد و روز قيامت در آنچه اختلاف مى‏ كرديد قطعا براى شما توضيح خواهد داد ( ۹۲) 

وَلَوْ شَاء اللّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلكِن يُضِلُّ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ وَلَتُسْأَلُنَّ عَمَّا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿ ۹۳ ﴾ 

و اگر خدا مى‏ خواست قطعا شما را امتى واحد قرار مى ‏داد ولى هر كه را بخواهد بيراه و هر كه را بخواهد هدايت مى ‏كند و از آنچه انجام مى‏ داديد حتما سؤال خواهيد شد ( ۹۳) 

وَلاَ تَتَّخِذُواْ أَيْمَانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِهَا وَتَذُوقُواْ الْسُّوءَ بِمَا صَدَدتُّمْ عَن سَبِيلِ اللّهِ وَلَكُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿ ۹۴ ﴾ 

و زنهار سوگندهاى خود را دستاويز تقلب ميان خود قرار مدهيد تا گامى بعد از استواری اش بلغزد و شما به [سزاى] آنكه [مردم را] از راه خدا باز داشته‏ ايد دچار شكنجه شويد و براى شما عذابى بزرگ باشد ( ۹۴) 

وَلاَ تَشْتَرُواْ بِعَهْدِ اللّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا إِنَّمَا عِندَ اللّهِ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿ ۹۵ ﴾ 

و پيمان خدا را به بهاى ناچيزى مفروشيد زيرا آنچه نزد خداست اگر بدانيد همان براى شما بهتر است (۹۵) 

مَا عِندَكُمْ يَنفَدُ وَمَا عِندَ اللّهِ بَاقٍ وَلَنَجْزِيَنَّ الَّذِينَ صَبَرُواْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿ ۹۶ ﴾ 

آنچه پيش شماست تمام مى‏ شود و آنچه پيش خداست پايدار است و قطعا كسانى را كه شكيبايى كردند به بهتر از آنچه عمل مى‏ كردند پاداش خواهيم داد ( ۹۶) 

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ ﴿ ۹۷ ﴾ 

هر كس از مرد يا زن كار شايسته كند و مؤمن باشد قطعا او را با زندگى پاكيزه ‏اى حيات [حقيقى] بخشيم و مسلما به آنان بهتر از آنچه انجام مى‏ دادند پاداش خواهيم داد ( ۹۷) 

فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ ﴿ ۹۸ ﴾ 

پس چون قرآن مى‏ خوانى از شيطان مطرود به خدا پناه بر ( ۹۸) 

إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ ﴿ ۹۹ ﴾ 

چرا كه او را بر كسانى كه ايمان آورده ‏اند و بر پروردگارشان توكل مى ‏كنند تسلطى نيست ( ۹۹) 

إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَالَّذِينَ هُم بِهِ مُشْرِكُونَ ﴿ ۱۰۰ ﴾ 

تسلط او فقط بر كسانى است كه وى را به سرپرستى برمى ‏گيرند و بر كسانى كه آن ها به او [=خدا] شرك مى‏ ورزند ( ۱۰۰) 

وَإِذَا بَدَّلْنَا آيَةً مَّكَانَ آيَةٍ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِمَا يُنَزِّلُ قَالُواْ إِنَّمَا أَنتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ﴿ ۱۰۱ ﴾ 

و چون حكمى را به جاى حكم ديگر بياوريم و خدا به آنچه به تدريج نازل مى‏ كند داناتر است مى‏ گويند جز اين نيست كه تو دروغ‏ بافى [نه] بلكه بيشتر آنان نمى ‏دانند ( ۱۰۱) 

قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُواْ وَهُدًى وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ ﴿۱۰۲ ﴾ 

بگو آن را روح القدس از طرف پروردگارت به حق فرود آورده تا كسانى را كه ايمان آورده ‏اند استوار گرداند و براى مسلمانان هدايت و بشارتى است ( ۱۰۲) 

وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّمَا يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِّسَانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَهَذَا لِسَانٌ عَرَبِيٌّ مُّبِينٌ ﴿ ۱۰۳ ﴾ 

و نيك مى‏ دانيم كه آنان مى‏ گويند جز اين نيست كه بشرى به او مى‏ آموزد [نه چنين نيست زيرا] زبان كسى كه [اين] نسبت را به او مى‏ دهند غير عربى است و اين [قرآن] به زبان عربى روشن است ( ۱۰۳) 

إِنَّ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللّهِ لاَ يَهْدِيهِمُ اللّهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿ ۱۰۴ ﴾ 

در حقيقت كسانى كه به آيات خدا ايمان ندارند خدا آنان را هدايت نمى‏ كند و برايشان عذابى دردناك است (۱۰۴) 

إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللّهِ وَأُوْلئِكَ هُمُ الْكَاذِبُونَ ﴿ ۱۰۵ ﴾ 

تنها كسانى دروغ ‏پردازى مى‏ كنند كه به آيات خدا ايمان ندارند و آنان خود دروغگويانند ( ۱۰۵) 

مَن كَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إيمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِيمَانِ وَلَكِن مَّن شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْرًا فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿ ۱۰۶ ﴾ 

هر كس پس از ايمان آوردن خود به خدا كفر ورزد [عذابى سخت‏ خواهد داشت] مگر آن كس كه مجبور شده و[لى] قلبش به ايمان اطمينان دارد ليكن هر كه سينه ‏اش به كفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان است و برايشان عذابى بزرگ خواهد بود ( ۱۰۶) 

ذَلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّواْ الْحَيَاةَ الْدُّنْيَا عَلَى الآخِرَةِ وَأَنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ ﴿۱۰۷ ﴾ 

زيرا آنان زندگى دنيا را بر آخرت برترى دادند و [هم] اينكه خدا گروه كافران را هدايت نمى‏ كند ( ۱۰۷) 

أُولَئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ ﴿ ۱۰۸ ﴾ 

آنان كسانى‏ اند كه خدا بر دلها و گوش و ديدگانشان مهر نهاده و آنان خود غافلانند ( ۱۰۸) 

لاَ جَرَمَ أَنَّهُمْ فِي الآخِرَةِ هُمُ الْخَاسِرونَ ﴿ ۱۰۹ ﴾ 

شك نيست كه آنها در آخرت همان زيانكارانند ( ۱۰۹) 

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِن بَعْدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَاهَدُواْ وَصَبَرُواْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿ ۱۱۰ ﴾ 

با اين حال پروردگار تو نسبت به كسانى كه پس از [آن همه] زجر كشيدن هجرت كرده و سپس جهاد نمودند و صبر پيشه ساختند پروردگارت [نسبت به آنان] بعد از آن [همه مصايب] قطعا آمرزنده و مهربان است ( ۱۱۰) 

يَوْمَ تَأْتِي كُلُّ نَفْسٍ تُجَادِلُ عَن نَّفْسِهَا وَتُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُمْ لاَ يُظْلَمُونَ ﴿۱۱۱ ﴾ 

[ياد كن] روزى را كه هر كس مى‏آيد [و] از خود دفاع مى‏كند و هر كس به آنچه كرده بى كم و كاست پاداش مى‏ يابد و بر آنان ستم نمى‏ رود ( ۱۱۱) 

وَضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللّهِ فَأَذَاقَهَا اللّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُواْ يَصْنَعُونَ ﴿ ۱۱۲ ﴾ 

و خدا شهرى را مثل زده است كه امن و امان بود [و] روزيش از هر سو فراوان مى‏ رسيد پس [ساكنانش] نعمت هاى خدا را ناسپاسى كردند و خدا هم به سزاى آنچه انجام مى‏ دادند طعم گرسنگى و هراس را به [مردم] آن چشانيد ( ۱۱۲) 

وَلَقَدْ جَاءهُمْ رَسُولٌ مِّنْهُمْ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ وَهُمْ ظَالِمُونَ ﴿ ۱۱۳ ﴾ 

و به يقين فرستاده‏اى از خودشان برايشان آمد اما او را تكذيب كردند پس در حالى كه ظالم بودند آنان را عذاب فرو گرفت ( ۱۱۳) 

فَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّهُ حَلالًا طَيِّبًا وَاشْكُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ ﴿ ۱۱۴ ﴾ 

پس از آنچه خدا شما را روزى كرده است‏ حلال [و] پاكيزه بخوريد و نعمت‏ خدا را اگر تنها او را مى‏ پرستيد شكر گزاريد ( ۱۱۴) 

إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالْدَّمَ وَلَحْمَ الْخَنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿ ۱۱۵ ﴾ 

جز اين نيست كه [خدا] مردار و خون و گوشت‏ خوك و آنچه را كه نام غير خدا بر آن برده شده حرام گردانيده است [با اين همه] هر كس كه [به خوردن آن ها] ناگزير شود و سركش و زياده ‏خواه نباشد قطعا خدا آمرزنده مهربان است ( ۱۱۵) 

وَلاَ تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلاَلٌ وَهَذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُواْ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ ﴿ ۱۱۶ ﴾ 

و براى آنچه زبان شما به دروغ مى‏ پردازد مگوييد اين حلال است و آن حرام تا بر خدا دروغ بنديد زيرا كسانى كه بر خدا دروغ مى‏ بندند رستگار نمى‏ شوند ( ۱۱۶) 

مَتَاعٌ قَلِيلٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿ ۱۱۷ ﴾ 

[ايشان راست] اندك بهره‏اى و[لى] عذابشان پر درد است ( ۱۱۷) 

وَعَلَى الَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمْنَا مَا قَصَصْنَا عَلَيْكَ مِن قَبْلُ وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَكِن كَانُواْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿ ۱۱۸ ﴾ 

و بر كسانى كه يهودى شدند آنچه را قبلا بر تو حكايت كرديم حرام گردانيديم و ما بر آنان ستم نكرديم بلكه آن ها به خود ستم مى ‏كردند ( ۱۱۸) 

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُواْ السُّوءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِ ذَلِكَ وَأَصْلَحُواْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿ ۱۱۹ ﴾ 

[با اين همه] پروردگار تو نسبت به كسانى كه به نادانى مرتكب گناه شده سپس توبه كرده و به صلاح آمده ‏اند البته پروردگارت پس از آن آمرزنده مهربان است ( ۱۱۹) 

إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلّهِ حَنِيفًا وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿ ۱۲۰ ﴾ 

به راستى ابراهيم پيشوايى مطيع خدا [و] حق‏گراى بود و از مشركان نبود ( ۱۲۰) 

شَاكِرًا لِّأَنْعُمِهِ اجْتَبَاهُ وَهَدَاهُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿ ۱۲۱ ﴾ 

[و] نعمت هاى او را شكرگزار بود [خدا] او را برگزيد و به راهى راست هدايتش كرد ( ۱۲۱) 

وَآتَيْنَاهُ فِي الْدُّنْيَا حَسَنَةً وَإِنَّهُ فِي الآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ ﴿ ۱۲۲ ﴾ 

و در دنيا به او نيكويى و [نعمت] داديم و در آخرت [نيز] از شايستگان خواهد بود ( ۱۲۲) 

ثُمَّ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿ ۱۲۳ ﴾ 

سپس به تو وحى كرديم كه از آيين ابراهيم حق‏گراى پيروى كن [چرا كه] او از مشركان نبود ( ۱۲۳) 

إِنَّمَا جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُواْ فِيهِ وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿ ۱۲۴ ﴾ 

[بزرگداشت] شنبه بر كسانى كه در باره آن اختلاف كردند مقرر گرديد و قطعا پروردگارت روز رستاخيز ميان آن ها در باره چيزى كه در مورد آن اختلاف مى‏ كردند داورى خواهد كرد ( ۱۲۴) 

ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ ﴿ ۱۲۵ ﴾ 

با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به [شيوه ‏اى] كه نيكوتر است مجادله نماى در حقيقت پروردگار تو به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر و او به [حال] راه‏يافتگان [نيز] داناتر است ( ۱۲۵) 

وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِّلصَّابِرينَ ﴿ ۱۲۶ ﴾ 

و اگر عقوبت كرديد همان گونه كه مورد عقوبت قرار گرفته ‏ايد [متجاوز را ] به عقوبت رسانيد و اگر صبر كنيد البته آن براى شكيبايان بهتر است ( ۱۲۶) 

وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلاَّ بِاللّهِ وَلاَ تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلاَ تَكُ فِي ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَ ﴿ ۱۲۷ ﴾ 

و صبر كن و صبر تو جز به [توفيق] خدا نيست و بر آنان اندوه مخور و از آنچه نيرنگ مى‏ كنند دل تنگ مدار (۱۲۷) 

إِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَواْ وَّالَّذِينَ هُم مُّحْسِنُونَ ﴿ ۱۲۸ ﴾ 

در حقيقت‏ خدا با كسانى است كه پروا داشته‏ اند و [با] كسانى [است] كه آن ها نيكوكارند ( ۱۲۸)