کمک قطر به ترکيه در شرایط بحرانی

امیر قطر در پایان دیدار خود گفت، امروز در چارچوب مذاکراتی بسیار مهم که با اردوغان داشتم، تصمیم خود را برای سرمایه گذاری پانزده ملیارد دلاری در ترکیه اعلام کردم که اقتصادی قدرتمند و مولد دارد. اردوغان از این اقدام قدردانی کرد. وی گفت، به نام مردم ترکیه من از امیر قطر و مردم این کشور برای همبستگی با ترکیه قدردانی می کنم. روابط ما در حوزه های بسیاری با کشور دوست و برادر، قطر، تقویت خواهد شد. دوشنبه شب نیز امیر قطر در گفتگویی تلفنی از رئیس جمهور ترکیه اعلام حمایت کرده بود. با این حال دوحه از زمان آغاز بحران میان آمریکا و ترکیه بسیار محتاط عمل کرده است.

بحران میان ترکیه و آمریکا بر سر کشیش آمریکایی آغاز شد. وی به جاسوسی و اقدامات تروریستی به نفع فتح الله گولن واعظ مخالف دولت ترکیه متهم شده است. دولت ترکیه فتح الله گولن را به نقش داشتن در کودتای نافرجام ژوئیه سال دو هزار و شانزده متهم می کند. اندرو برانسون در پی این اتهامات با دستور دستگاه قضایی ترکیه حبس خانگی شد. این عامل اصلی تمامی تنش های اقتصادی و جنگ لفظی میان ترکیه و آمریکا است که مشکلات اقتصادی کنونی ترکیه را به دنبال داشت.
شیخ تمیم بین حمد آل ثانی با سفر به ترکیه و اعلام خبر سرمایه گذاری جدید قطر در این کشور، به نجات کشوری آمده است که پیشتر در زمان بحران کشورهای حاشیه خلیج فارس به شدت از قطر حمایت کرده بود. از ماه ژوئن سال دوهزار و هفده، قطر قربانی تحریم دیپلماتیک و اقتصادی اعمال شده از سوی عربستان سعودی، بحرین، امارات عربی متحده و مصر شده است. این کشورها دوحه را به داشتن ارتباط با ایران و تامین مالی تروریسم در منطقه متهم می کنند. اما دوحه به شدت این اتهامات را رد می کند.
اگر چه هدف اولیه این تحریم ها فشار وارد کردن بر قطر بود، همان کاری که در حال حاضر آمریکا تلاش می کند با ایران انجام دهد، امارات متحدانی یافته است که به این کشور کمک کردند بر سختی ها غلبه کنند. ترکیه یکی از این متحدان است و به سرعت به اصلی ترین شریک اقتصادی و نظامی دوحه در منطقه تبدیل شد.
رجب طیب اردوغان پانزدهم نوامبر گذشته به دوحه سفر کرد و در این سفر به قطر اطمینان داد که در بحران خلیج فارس از حمایت کامل ترکیه بهره مند خواهد بود. در واقع به نظر می رسد تحریم های قطر شری بود که خیر به همراه داشت؛ کشورهای حاشیه خلیج فارس روابط خود را با قطر قطع کردند اما این کشور به طور قابل توجهی به ترکیه نزدیک شد. دیوید رابرتس استاد دانشگاه کینگز لندن در اين باره گفت: پس از بهار کشورهای عربی قطر و ترکیه کمابیش در خاورمیانه (غرب آسيا) منزوی و دچار تحولات عمیق شدند. از همین رو نزدیکی میان دو کشور اجتناب ناپدیر بود. این نزدیکی پس از بحران خلیج فارس که حمایت دو کشور از یکدیگر را به دنبال داشت تشدید شد. نشانه شکوفایی روابط دو کشور این است که یکی از بزرگترین سفارت خانه های دوحه سفارت ترکیه است که دقیقا در کنار سفارت انگلیس بنا شده است. اما سفارت ترکیه بسیار بزرگتر و با ابهت تر از سفارت انگلیس است که یک قدرت استعماری قدیمی است.
آنکارا، دوحه و تهران از زمان بحران خلیج فارس، در پایان نوامبر سال دو هزار و هفده توافقی برای تقویت روابط تجاری و دیپلماتیک خود امضا کردند. در این توافق ایجاد یک کارگروه مشترک برای تسهیل انتقال کالا میان سه کشور و مقابله با موانع ارسال کالا از ایران و ترکیه به سوی قطر پیش بینی شد. تاثیرات همکاری تنگاتنگ میان این کشورها در سراسر دوحه قابل مشاهده است. یکی از ساکنان دوحه گفت، در دوحه در سوپرمارکت ها بخش بزرگی از تولیدات ترکیه و ایران قابل مشاهده هستند. سایر محصولات بسیار گران تر هستند. دیوید رابرتس گفت: زمانی که قطر تحت فشار کشورهای حاشیه خلیج فارس بود، ترکیه فورا برای حمایت از این کشور حاضر شد. حالا زمانی که ترکیه با وضعیت کنونی مواجه و اقتصاد این کشور با مشکل رو به رو شده است ، قطر در کنارش حضور دارد. در واقع دوحه تلاش می کند دین خود را به ترکیه ادا کند.