حفاظت پایدار از منابع طبیعی به حذف وابستگی معیشتی نیاز دارد
قائم مقام سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیزداری کشور، تاکید کرد : منابع آب و خاک زیربنای همه ثروت ها و دارایی هاست و باید حفاظت پایدار از آن در اولویت قرار گیرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، ناصر مقدسی اظهار داشت : بخشی از منابع طبیعی مانند جنگل ها و مراتع جزء موارد تجدید شونده محسوب می شود و بخشی هم مانند معابر و سوخت های فسیلی تجدیدپذیر نیست.
وی افزود : اگر از این منابع تجدیدشونده با الگوهای علمی و عقلایی استفاده کنیم ، می توان همیشه آن را به طور متوازن حفظ کرد و توازن اکولوژیکی هم تضمین می شود.
مقدسی گفت : البته حسابداری ارزش اقتصادی منابع طبیعی تجدیدشونده با حسابداری عادی و سود و زیان اقتصادی فرق می کند و بسیار بیشتر از حسابداری رایج است.
وی اظهار داشت : برای اینکه منابع طبیعی تجدیدشونده علاوه بر آثار مستقیم اقتصادی مانند برداشت چوب یا تعلیف دام آثار زیست محیطی و پالایش آلودگی زیادی هم دارد و بستر غنی برای استمرار حیات اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود و نمی توان با حساب ساده برای آن ارزش اقتصادی برآورد کرد .
وی تصریح کرد : برای اینکه بتوانیم تخریب منابع طبیعی را از بین ببریم ، به تغییر نگرش در برنامه ریزی ها نیاز است و باید وابستگی معیشتی جمعیت به منابع طبیعی حذف شود در غیر این صورت همچنان مشکل خواهیم داشت و فشار به منابع پایه آب و خاک کاهش نمی یابد.
مقدسی گفت : معیشت حدود یک و شش دهم میلیون خانوار عشایری و روستایی و جنگل نشین وابسته به منابع طبیعی است که یکی از موضوع های مهم، ایجاد تعادل میان معیشت آنان و حفظ منابع و بهره برداری اصول و پایه دار از این منابع است.
وی افزود : باید ازتعادل طبیعی و زیست محیطی خارج نشویم و این منابع را به بستری برای تولید ثروت پایدار بر ارتقای بهره وری تبدیل کنیم و توسعه متوازن هم با تخریب منابع طبیعی جمع نمی شود.
بنابراین گزارش در ایران تا پوشش 5 درصدی در تعریف جنگل قرار می گیرد و در تعریف بین المللی ، جنگل برای پوشش های 10 درصد به بالا به کار برده می شود.
مراتع نیز جزء بیابان های کشور تعریف می شود و بخش وسیع و گسترده اکوسیستم های مرتعی و جنکلی ایران در قلمرو مناطق بیابانی است.
90درصد مساحت ایران را خشک و نیمه خشک تشکیل می دهد و یک سوم بارندگی های متوسط جهانی را داریم و میزان تبخیر آب در کشور ما نیز سه برابر متوسط جهانی است.
ایران ما از نظر گونه های گیاهی در رده پنجم جهانی قرار دارد و از 13 اقلیم شناخته شده در جهان از 11 مورد آن برخوردار است.
سه کارکرد جنگل ها و مراتع کشور شامل حفظ آب و حفظ خاک و ترکیب کربن، 200 برابر ارزش های ظاهری آنهاست.
جلوگیری از سیل، رانش، فرسایش خاک و جلوگیری از بیابانی شدن عرصه ها و تولید اکسیژن از کارکردهای مهم جنگل و مراتع است.
هر هکتار جنگل حدود 2 و نیم متر مکعب اکسیژن خالص تولید و حدود هشت تن گاز کربنیک و سایر آلاینده را جذب می کند و می تواند بیش از 60 تن ریزگرد را جذب کند.
مساحت جنگل های جهان حدود چهار میلیارد هکتار است که شامل 30 درصد خشکی های جهان می شود و سرانه مردم جهان شش هزار متر مربع است.
در ایران 14 و سه دهم میلیون هکتار جنگل وجود دارد که معادل هشت و هفت دهم درصد مساحت کشور است و سرانه ما هزار و 700 متر مربع است که این سرانه کمتر از یک سوم سرانه جهانی است.
مراتع جهان حدود و پنج و سه دهم میلیارد هکتار است که 43 درصد خشکی جهان را تشکیل می هد و سرانه مردم جهان هفت و شش دهم هکتار است و در ایران 84 و هشت دهم هکتار مرتع وجود دارد که 53 درصد کشور را شامل می شود و سرانه ما یک و یک دهم هکتار است که کمتر از یک ششم سرانه جهان است.
مساحت بیابان های جهان یک و چهار دهم میلیارد هکتار است که 10 درصد خشکی جهان را تشکیل می دهد و سرانه بیابان در جهان حدود 2 هزار متر مربع است و در ایران 32 و نیم میلیون هکتار بیابان وجود دارد که 20 درصد سطح کشور را تشکیل می دهد.
برخلاف سرانه جنگل و مرتع، سرانه بیابان در ایران دو برابر میزان جهانی است و در میان 156 کشور دارای جنگل مقام 45 را داراست.
ایران از 13 اقلیم شناخته شده جهان، 11 اقلیم را دارد و ما غیر از اقلیم قطبی و استوایی بقیه اقلیم های جهانی را داریم و در جهان جزو پنج کشور اول به لحاظ تنوع ژنتیک گیاهی و جانوری هستیم.
هشت هزار گونه گیاهی و درختی در ایران وجود دارد که 2 هزار و 300 گونه آن گیاهان دارویی است و هزار و 728 گونه گیاهی ودرختی منحصر به ایران است.