پخش زنده
امروز: -
ایران در حال پیر شدن است و مانند بسیاری از کشورهای جهان نیازمند حمایت از فرزندآوری است. این درحالی است که آمارها و نمودارهای جمعیت شناسی همگی خبر از پیری قریب الوقوع جمعیت کشور می دهند.
پژوهش خبری: ایران در حال پیر شدن است و مانند بسیاری از کشورهای جهان نیازمند حمایت از فرزندآوری است. این درحالی است که آمارها و نمودارهای جمعیت شناسی همگی خبر از پیری قریب الوقوع جمعیت کشور می دهند. بعد از بیانات سوم مرداد 91 مقام معظم رهبری در مورد لزوم تجدید نظر در سیاست تحدید (محدودسازی) نسل در کشور و لزوم جبران دو دهه اشتباه مسئولان در این زمینه، عملا انتظار می رفت سیاست کاهش جمعیت جای خود را به سیاست های افزایش جمعیت در برنامه ریزی ها و عملکرد دولت بدهد. اما هنوز اقدام مؤثری در این زمینه صورت نگرفته است.
نرخ باروری در دهه 60 به 6.4 فرزند به ازای هر زن در دوران باروری خود رسیده بود. این بدین معناست که هر زن در دوران باروری خود بین 6 تا 7فرزند به دنیا آورده است. این نرخ باروری بالا مسئولان را بر آن داشت تا با اجرای سیاست های کاهنده جمعیت، به سمتی حرکت کنند که نرخ باروری هر زن به 4 فرزند در سال 90برسد. اما به دلیل سرعت بالای اجرای برنامه، نرخ باروری کلی در اوایل دهه 70به متوسط 4فرزند رسید و در سال های بعد حتی از خط قرمز نرخ باروری یعنی نرخ جایگزینی یا همان 2.1فرزند از هر زن نیز عبور کرد و نرخ باروری در سال 90به 1.7فرزند به ازای هر خانم رسید . (علی اکبر محزون- مدیر کل آمار جمعیت ثبت احوال)
اگر چه حسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت معتقد است با تمهیدات دولت از جمله رایگان شدن هزینه های زایمان های طبیعی، آمارها حاکی از بهبود روند افزایش جمعیت در کشور است (لینک) اما این اقدامات کافی به نظر نمیرسد چرا که همچنان پژوهشهای کارشناسی هشدارهای جدی در رابطه با سونامی جمعیت سالمند در سالهای نه چندان دور میدهند (لینک).
با توجه با اینکه تغییر سیاستهای جمعیتی در بلندمدت به نتیجه میرسد باید مسائل جمعیتی دهههای آتی از هم اکنون پیش بینی و برای آن راهکارهای مناسب پیشبینی شود. در پیشنویس لایحه برنامه ششم توسعه که از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی برای اصلاح روی میز هیئت وزیران قرار گرفت برخی از محورهای سیاستهای کلی جمعیت -ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری- از جمله «حمایت از نهاد خانواده، افزایش نرخ باروری به بالاتر از سطح جانشینی، رفع موانع ازدواج و تسهیل تشکیل خانواده، حمایت از زوجهای نابارور برای فرزندآوری، حمایت از زوجهای دارای فرزند و افزایش سهم جمعیت مناطق کمتراکم، مناطق مرزی و حاشیه خلیج فارس و دریای عمان براساس آمایش سرزمین» آمده بود. اما به یکباره، رویکرد دولت تغییر کرد و همه آن گزارهها از لایحه احکام مورد نیاز برنامه ششم که به مجلس شورای اسلامی ارائه شد، حذف شد.
مقام معظم رهبری
|
از لحاظ نیروی انسانی، ما هفتاد و پنج میلیون نفر جمعیت داریم؛ این جمعیت عامل خیلی مهمی است. من این را همین جا عرض بکنم؛ جمعیت جوان و بانشاط و تحصیلکرده و باسواد کشور، امروز یکی از عاملهای مهم پیشرفت کشور است. در همین آمارهایی که داده میشود، نقش جوانهای تحصیلکرده و آگاه و پرنشاط و پرنیرو را میبینید. ما باید در سیاست تحدید نسل تجدیدنظر کنیم. سیاست تحدید نسل در یک برههای از زمان درست بود، یک اهدافی هم برایش معین کردند. آنطوری که افراد متخصص و عالم و کارشناسان علمی این قسمت تحقیق و بررسی کردند و گزارش دادند، ما در سال ۷۱ به همان مقاصدی که از تحدید نسل وجود داشت، رسیدیم. از سال ۷۱ به این طرف، باید سیاست را تغییر میدادیم، خطا کردیم، تغییر ندادیم. امروز باید این خطا را جبران کنیم. سوم مرداد ۹۱
|
مقام معظم رهبری |
حد زاد و ولد در جامعه ما چیست؟ من اشاره کردم؛ یک تصمیم زماندار و نیاز به زمان و مقطعی را انتخاب کردیم، گرفتیم، بعد زمانش یادمان رفت. مثلاً فرض کنید به شما بگویند آقا این شیر آب را یک ساعت باز کنید. بعد شما شیر را باز کنی و بروی! ماها رفتیم، غافل شدیم؛ ده سال، پانزده سال. بعد حالا به ما گزارش میدهند که آقا جامعه ما در آینده نه چندان دوری، جامعه پیر خواهد شد؛ این چهره جوانی که امروز جامعه ایرانی دارد، از او گرفته خواهد شد. بیست و سوم مهر ۹۱ |
مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور
|
علی اکبر محزون در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری صدا و سیما گفت: در سال 93 آمار موالید یک میلیون و 534 هزار و 361 نفر بوده که این رقم در مقایسه با سال قبل از آن که یک میلیون و 471 هزار و 826 ولادت ثبت شده در حدود 63 هزار نفر افزایش داشته است. وی گفت: این مقدار رشد نیز در پی هشدارهایی که در زمینه شیوع تک فرزندی، تأخیر در ازدواج و فرزندآوری در جامعه منتشر شد به وجود آمده است. محزون افزود: همچنین در مقایسه این آمار با پتانسیل باروری در می یابیم که با جمعیت خانم های در سن باروری ( 15-49 سال) که در دهه 60 ؛ ده میلیون و پانصد هزار نفر بودند؛ 2 میلیون و 200 هزار ولادت در سال داشتیم که این رقم با افزایش دو برابری در دهه 90 و رسیدن به تعداد 22 میلیون و 400 هزار نفر، فقط یک میلیون و 380 ولادت را در پی داشته است. وی گفت: در حقیقت با مقایسه این آمار شاهد کاهش 3.5 برابری موالید در دو دهه بوده ایم. (لینک) خبرگزاری صدا و سیما |
صلاحی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس
|
صلاحی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز حذف سیاست های جمعیتی از برنامه ششم قابل قبول ندانست و در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت از مسئولان خواست با اختصاص ردیف بودجه پایدار، طرح جامع جمعیت را اجرایی کنند.(لینک)
|
ناظمی اردکانی |
رشد جمعیت 1 و 3 دهم درصد است و نرخ باروری نیز برابر با 1 و 7 دهم درصد است در واقع به طور میانگین هر زوج کمتر از 2 فرزند دارند و برای ثبات جمعیت و نرخ باروری باید تعداد فرزندان در هر خانواده به بالای 2 نفر برسد. خبرگزاری تسنیم
|
نظر کارشناسی
|
بطور کلی مسائلی که باید در تنظیم برنامه ها در حوزه جمعیت بدان توجه شود عبارتند از: 1- بالارفتن سن ازدواج: که هم اکنون 25 سال در دختران و 27 تا 29 سال در پسران است. (خبرگزاری صدا و سیما لینک) 2- ناباروری: حدود 3 میلیون زوج نابارور در کشور داریم که اغلب آنها از پوشش بیمه ای مناسب برای پوشش هزینه های گزاف درمان ناباروری برخوردار نیستند. خبرگزاری فارس 3- طلاق: حدود یک چهارم ازدواج ها به طلاق ختم می شوند. طبق گزارش سازمان ثبت احوال کشور و مرکز آمار ایران، به طور میانگین در هر ساعت، ۸۲.۶ مورد ازدواج و۱۸.۶ مورد طلاق درکشور ثبت میشود. یعنی در هر سه دقیقه یک خانواده ایرانی از هم فرومیپاشد. طی ۲۰ سال گذشته همواره نسبت ازدواج به طلاق سیر نزولی داشته است. در سال ۷۵ نسبت ازدواج به طلاق رقم ۱۲.۷ بوده؛ اما در سال ۹۴ این نسبت به رقم ۴.4 رسیده است، یعنی به ازای هر ۴٫4 ازدواج، یک طلاق صورت گرفته است. خبرگزاری تسنیم 4- سقط جنین: سالانه بین 80 تا 300 هزار مورد سقط جنین در کشور اتفاق می افتد که رقم بسیار بالایی است. برآورد می شود تنها ده درصد این موارد به شکل قانونی انجام می شود و بقیه غیرقانونی هستند. خبرگزاری ایسنا 5- علاقه مردم به تک فرزندی: بطوریکه هم اکنون 33 درصد از خانواده ها تک فرزند هستند. خبرگزاری تسنیم 6- طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده، مدت زیادی است که در مجلس مانده و هنوز به قانون تبدیل نشده است. لینک نکته قابل توجه در این میان آن است که از زمان اعمال سیاستهای جمعیتی تا به نتیجه رسیدن آن ممکن است دهها سال زمان ببرد بطوریکه رویدادهای جمعیتی نظیر کاهش نرخ باروری و افزایش سن ازدواج و پیری جمعیت نتیجه سیاستهای دهههای پیشین کشور است و برای حل آن در دهههای آینده، باید هماکنون سیاستگذاری کرد. علی رغم اینکه برای جلوگیری از تبعات پیری جمعیت در ایران بسیار دیر شده است ولی برنامه ششم توسعه بستر مناسبی برای درج این سیاستها و کاهش اثرات سالخوردگی است.
|