پخش زنده
امروز: -
طلاق امروزه یکی از معضلاتی است که حجم بسیار زیادی از پرونده های مطرح شده در محاکم قضایی را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که بسیاری از مشکلات ایجاد شده بین زوجین با انجام مشاوره با متخصصین فن قابل حل می باشد.
- نیاز به مشاوره برای ارتقای سطح سلامت روان امروز امری اجتناب ناپذیر است.
- ارجاع متقاضیان طلاق به مراکز مشاوره، یکی از روش های کاهش آمار طلاق است.
- اجباریشدن مراجعه به مراکز مشاوره در طلاق توافقی پیش از ارایه حکم در بیشتر دادگاههای خانواده اجرا میشود.
- قوه قضاییه به منظور کاهش طلاق؛ جدیت در مراکز مشاوره را شرط لازم دانسته است.
- ثبت 673 هزار و دو واقعه ازدواج و 164 هزار و 912 واقعه طلاق در سال 94
- مقایسه طلاقهای ثبتشده در سال 94 نشان میدهد در 64 درصد استانها رشد مثبت و 36 درصد رشد منفی نسبت به سال 93
- 90 درصد پروندههای طلاق توافقی در 2 شهر تهران و مشهد پس از ارجاع به مراکز مشاوره طی نیمه اول سال 94 به سازش منجر شد.
- مراکز مشاوره در سرتاسر کشور برای آموزش و فرهنگ سازی قبل، حین و بعد از ازدواج تشکیل شدند.
- مراکز مشاوره نقش مهمی در تحکیم خانواده و جلوگیری از طلاق دارند.
- اهمیت تلاش دست اندرکاران برای دسترسی آسان به مراکز مشاور
معرفی اجمالی مراکز مشاوره
ناصر صبحی مدیرکل دفتر ازدواج و تعالی خانواده: در حال حاضر 16 استان کشور فاقد مراکز مشاوره ازدواج هستند و برای رفع این کمبودها در سال 95 در هر استان دو مرکز مشاوره راهاندازی خواهد شد. از سال ۹۲ به بعد اعطای مجوز به مراکز مشاوره ازدواج با همکاری سازمان نظام روانشناسی صورت گرفته است. تا پایان امسال ۱۶۰ دفتر مشاوره ازدواج در کشور راه اندازی خواهد شد که از این تعداد کارهای۶۰ دفتر انجام شده است .
عباسعلی الهیاری رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره از راهاندازی مراکز مشاوره در دادگاهها و دادگستریها خبر داد و گفت: با کمک معاونت پیشگیری قوه قضاییه تمام مراکز ثبت طلاق بدون نظر متخصصین روانشناس حق ثبت طلاق را نخواهند داشت.
تعداد مراکز مشاوره در کشور در سال 94 ؛271 مرکز بوده است که با راه اندازی مراکز جدید در سال 95 تعداد آنها به بیش از 400 مرکز بالغ خواهد شد. این مراکز در امور مشاوره خانواده، ازدواج و طلاق به مراجعین خدمات مشاوره ای ارائه میکنند.
ـ انجمشعاع، معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور میگوید: 673 هزار و دو واقعه ازدواج و 164 هزار و 912 واقعه طلاق در سال 94 ثبت شده است و مقایسه تعداد طلاقهای ثبت شده در سال 94 نشان میدهد که 64 درصد استانهای کشور رشد مثبت نسبت به مدت مشابه سال قبل و 36 درصد نیز رشد منفی داشتند. بهگفته وی کهگیلویه و بویراحمد با 24 و بوشهر با 18 درصد رشد دارای بیشترین افزایش طلاق بودند و استانهای قم و سمنان نیز بهترتیب با 22 و 13 درصد کاهش، بیشترین کاهش را داشتند.
ـ معاون فرهنگی اجتماعی وزیر کشور: درباره آمارهای طلاق در کشور می گوید: نسبت طلاق و ازدواج به گونهای است که در قبال هر ۱۰۰ ازدواج ۲۲ طلاق ثبت میشود. در برخی شهرها به ازای هر ۱۰۰ ازدواج، ۶۰ طلاق داریم.
ـ رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور: 34 درصد زوج هایی که طلاق گرفته اند، نبود تفاهم اخلاقی و سازش نداشتن را به عنوان دلیل اصلی جدایی معرفی کردند، همچنین 13 درصد از طلاق ها به دلیل دخالت خانواده ها، 8.5 درصد به دلیل ترک زندگی از سوی یکی از زوجین و 4.2 درصد به دلیل اعتیاد به مواد مخدر ثبت شده است. تویسرکانی تصریح کرده است: 6 درصد طلاق ها در سال نخست زندگی مشترک روی می دهد و 11 درصد مربوط به زوج هایی است که بیش از 20 سال زندگی مشترک داشته اند.
نقش مراکز مشاوره در کاهش آمار طلاق از نگاه کارشناسان و مسئولان
روند افزایش طلاق در کشور ما طی سالهای اخیر سیر صعودی داشته و هر ساله آمار نگرانکنندهای از میزان طلاق در کشور منتشر میشود. به همین دلیل، در سالهای اخیر طرحهای مختلفی از سوی مسئولان دستگاههای مرتبط برای مهار روند فزآینده طلاق ارایه شده است که بسیاری از این طرحها به ارایه خدمات مشاوره و روانشناختی قبل و بعد از ازدواج اشاره دارند. در این قسمت به نقش مشاوره درکاهش میزان طلاق از نگاه کارشناسان پراخته می شود.
دکتر حسینی روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه تهران
مشاورههای قبل از ازدواج خوب است؛ به شرطی که آدمها در اطراف خودشان آدمهای موثق و قابل قبولی نداشته باشند. یکی از نکات مهم در مشاوره، مشروعیت است. انسان باید به این نتیجه رسیده باشد که در دنیا تخصصهای مختلفی وجود دارد که یکی از این تخصصها روانشناسی و مشاوره است. اگر به این نتیجه رسیده باشد، برای او مشروعیت قائل است و خودبهخود حرفهای او را میپذیرد. اگر کسی با پای خودش به مشاوره برود، اثرپذیری از این مشاوره بالا خواهد بود. قطعا مشاورههای قبل و بعد از ازدواج بر کاهش نرخ طلاق تاثیر جدی دارد مشاورهدهندگان هم باید مشاوران خوبی باشند و اقتضائات فرهنگی، اجتماعی جامعه ما را خوب بشناسند. گاهی من ایدهآلهایی از یک جامعه دارم و میگویم آن جامعه را میپسندم، اما ما باید با اقتضائات جامعه خودمان ببینیم چه کارهایی میتوانیم انجام دهیم که جامعه، وضعیت سالمتری داشته باشد.
مجید ابهری، آسیب شناس ورئیس هیئت مدیره بنیاد صیانت از نهاد خانواده قوه قضاییه
90 درصد پروندههای طلاق توافقی در 2 شهر تهران و مشهد پس از ارجاع به مراکز مشاوره سازمان نظام روانشناسی طی 6 ماه ابتدایی سال 94 منجر به سازش شد. ارجاع متقاضیان طلاق به مشاوره یکی از روشهای کاهش آمار طلاق است و قرار بوده مراکز مشاوره قطعی در امر طلاق از طرف سازمان نظام روانشناسی معاونت پیشگیری قوه قضاییه و بهزیستی ایجاد شود ولی هنوز این قانون مصوب نشده است. اجرای چنین قانونی می تواند تا 70 درصد طلاق های توافقی را منتفی کند اما درحال حاضر صرفا به ابتکار بعضی قضات در تهران و برخی شهرهای بزرگ مانند مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز برخی قضات خودشان وارد پرونده می شوند و به عنوان مصلح و میانجی اقدام میکنند و برخی از قضات هم زوجین را به مرکز مشاوره ارجاع می دهند. موضوع مشاوره در ازدواج و طلاق باید در قوانین گنجانده شود اما این موضوع فعلا باید به شکل بخش نامهای به دادگاهها ابلاغ شود تا هیچ طلاقی بدون تایید و امضای مراکز مشاوره انجام نشود.
محمد نفریه ، معاون امور اجتماعی بهزیستی
مراکز مشاوره در سرتاسر کشور برای آموزش و فرهنگ سازی قبل، حین و بعد از ازدواج تشکیل شده و نقش مهمی در تحکیم خانواده و جلوگیری از طلاق دارند. براساس نتایج به دست آمده، طرح فعالیت مراکز مشاوره در سراسر کشور در کاهش روند طلاق بیش از۳۰درصد موفقیت کسب کرده که این رقم در برخی مناطق به۵۰ درصد رسیده است. نزدیک به ۱۰ سال است که تفاهمنامهای بین قوه قضاییه و سازمان بهزیستی برای کاهش طلاق امضا شده است. اما این طرح در سال جاری در بخشهایی به روزرسانی میشود.
در طول این۱۰ سال، با استقرار مددکاران و روانشناسان، بهویژه در دادگاههای خانواده، بعد از اینکه مصاحبه اولیه با خانوادههای مراجعهکننده انجام شد، مراکز کاهش طلاق وارد کار شده و اقدامات خاصی از جمله مشاوره و آموزش مهارتهای زندگی در مورد آنها صورت میگیرد تا در نهایت اگر سازش صورت نگرفت، طلاق با کمترین آسیب واقع شود. در مورد هر زوج یک فرآیند شش ماهه تا یکساله برای جلوگیری از طلاق دنبال میشود و معیار موفقیت، قوام سازش زوجین بیش از یکسال است. ضمن اینکه به هر زوج نیازمند که در آستانه طلاق قرار گرفتهاند، به صورت یارانه چهار جلسه مشاوره رایگان داده میشود.
آژیر قرمز طلاق در کشور
نقش انکار ناپذیر مشاوره ها در کاهش طلاق چه پیش از ازدواج و چه پس از آن بر هیچ کس پوشیده نیست. واقعیت این است که بسیاری از جوانان بدون اینکه مهارت لازم برای تشکیل خانواده را داشته باشند، ازدواج میکنند و در زندگی مشترک اولین بحرانها آنها را از پا در میآورد و کارشان را به طلاق میکشاند. در این بین عنوان میشود اگر افراد قبل و بعد از ازدواج به مشاور مراجعه کنند، تا حد زیادی مسائل آنها قابل حل است. در حالی که اکنون بسیاری از افراد به اهمیت مشاوره واقفند، اما گرانی این نوع خدمات باعث میشود همچنان درصد بالایی از افراد چه قبل و چه بعد از ازدواج نتوانند از آن استفاده کنند. سوال اینجاست که اگر مشاوره را تا این حد در دوام زندگی موثر می دانیم، چرا ساز و کارهایی برای دسترسی آسان به مشاور به وجود نمی آوریم؟
پژوهش خبری صدا و سیما// پژوهشگر: مرتضی رکن آبادی