شهرستان چالوس تابلویی با جاذبههای تاریخی، طبیعی، فرهنگی، سنتهای کهن و مردمان مهمان نواز آماده بازدید مسافران و گردشگران در تعطیلات نوروزی است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز مازندران، جاذبههای گردشگری چالوس از نظر طبیعی یکی از غنیترین مکانهای دنیا است. چالوس از شهرهای قدیمی استان مازندران است که در جلگه میانی سواحل دریای خزر واقع شده است. زبان مردم آن مازندرانی و گیلکی است. در میان سفر کردن و رسیدن به این شهر در استان مازندران میتوانید از جاذبههای طبیعی زیادی لذت ببرید و از مناظر عکس بگیرید. بهترین زمان برای سفر به این منطقه فوقالعاده کشور بهار و تابستان است.
این آبشار که نزدیک به ۱۰۰ متر ارتفاع دارد، در بالادست ناحیهای از توابع بلده قرار گرفته و دارای آب فراوان و پخشابی ویژه است.
فضای آن کوهستانی – بیشهای است و چشم اندازهای بکر و شگفت دارد. سواسره منطقهای بسیار خوش آب و هوا و دارای چشم اندازهای فوق العادهای است. واژه سواسره به معنای نسیم صبحگاهی است.
منطقه بلده به واسطه داشتن رودخانههای زیبا و خروشان مملو از آبشارهای کوچک و بزرگ است که بسیاری از آنان هنوز شناسایی نشده اند. از آبشارهای گزارش شده از منطقه بلده میتوان به آبشار بطاهر کلا، آبشار یالرود، آبشار وسمیط، آبشار میناک و آبشار سواسره اشاره کرد که دارای فضایی کوهستانی و بیشهای بوده و چشم اندازهایی بکر و شگفت دارند.
تکمیل اطلاعات در مورد آبشارهای این مناطق احتیاج به تحقیق بیشتری دارد. رودخانه بطاهرکلا با جلوههای طبیعی زیبا، بطول تقریبی بیست کیلومتر از دامنههای شرقی کوه رستم چال در ۶۴ کیلومتری جنوب غربی نور سرچشمه گرفته و پس از عبور از روستاهای کلاچای، بردون و کمر با رودخانه لور مخلوط شده و به خوش رود تغییر نام مییابد. این رودخانه در مسیر خود از چشمههای بسیاری آبگیری کرده و آبشارهای کوچک و بزرگ زیادی را باعث میشود.
همچنین در نزدیکی روستای یالرود، در فاصله ۱۰ کیلومتری جنوب بلده و در دامنه کوه خرچر میتوان آبشارهای زیبایی را درون تنگههای باریک و صعب العبور یافت که همچنان دست نخورده باقی مانده اند، مسیر یالرود آنقدر زیبا و بکر است که طی آن، اصلا احساس خستگی نخواهید کرد. طبیعت این منطقه روح هر انسانی را نوازش میکند.
آبشار هریجان در نزدیکی روستای زیبایی به همین نام، در منطقه کلاردشت استان مازندران با طبیعتی بکر و حیاتوحشی بینظیر یکی از بهترین مقاصد تورهای طبیعتگردی، بهویژه برای پایتختنشینان است. هریجان یکی از مناطق خوش آب و هوای منطقه کلاردشت در استان مازندران است که پایتختنشینان با چند ساعت رانندگی میتوانند یک آخر هفته خوب را پشت سر بگذارند و تا پای آبشار بلندش که حدود ۸۰ متر ارتفاع دارد، بالا بروند.
چاده چالوس برای همه نامی آشناست، اما شاید فکرش را هم نکنید که تقریباً تمام فرعیهای جاده چالوس، هرکدام به منطقهای دیدنی بسیار بکر و دست نخورده منتهی میشوند. یکی از این مناطق دیدنی، روستای «هریجان» است که آبشاری بلند دارد و با کمتر از ۱۰ کیلومتر فاصله از جاده چالوس و پیچهای مختلف، شما را به یک طبیعت بکر و آرام میرساند.
این آبشار در جنگل کوهستانی سردی چال کلاردشت واقع شده و چشم انداز و مناظری بدیع دارد. همجواری این آبشار با ییلاقهای کلاردشت و زیبایی طبیعت آن که دریاچه ولشت را نیز در خود جای داده، قابلیت تفرجگاهی آن را به طور فوق العادهای افزایش میدهد. آبشار زیبای اکاپل در امتداد رود زیبای سردآبرود در غرب محله رودبارک جریان دارد و زیبایی خاصی به این رود بخشیده است.
دریاچه ولشت یکی از ۱۰ دریاچه آب شیرین کشور محسوب میشود که در منطقه کلاردشت واقع شده و محیط زیست مناسبی را برای پرندگان و آبزیان فراهم نموده است. گونههای گیاهی و جانوری کلاردشت نیز از دیگر ویژگیهای آن هستند.
مجموعه ویژگیهای طبیعی کلاردشت شرایطی را فراهم نموده که از دیرباز این منطقه مورد توجه انسان و سکونت وی قرار گرفته است. امروزه شواهد فراوان برجای مانده در زمینههای باستان شناسی، مردم شناسی، صنایع دستی و هنرهای سنتی حکایت از غنای فرهنگی این منطقه دارد.
این دریاچه که در حدود یک هکتار وسعت دارد، روبروی دره، ولی آباد هزارچم و در دامنه کوه دال کمر قرار گرفته است. عمق آن حدود ۵ متر است و آبی شیرین دارد و اطراف آن را مراتع و مرغزار احاطه کرده است. به همین جهت این دریاچه مامن و زیست گاه پرندگان بومی و وحشی است. در ماههای زمستان نیز پرندگان مهاجری مانند غاز و مرغابی در اطراف آن مشاهده میشود. اقلیم مناسب و فضای طبیعی و دلنشین آن با چشم اندازهای بدیع، جلوه تفرجگاهی جذابی را به این دریاچه بخشیده است. از آن جایی که این مجموعه دریاچهها دارای راههای دسترسی، محوطههای اتراق، چشم اندازههای طبیعی، مرغزارهای وسیع، پرندگان گوناگون و همچنین استفادههای طبی میباشند، قابلیتهای فوقالعاده مناسبی برای ایجاد و احداث کانونهای تفرجگاهی، زیستگاهی و پژوهشی دارند.
دریاچه حصارچال
دریاچه حصارچال در میان ارتفاعات بکر منطقه کلاردشت واقع شده است که آب آن اغلب بسیار سرد است و برای شنا مناسب نیست.
مرداب کندوچال
مرداب کندوچال در میان جنگل انبوه فین چالوس قرار گرفته است. این تالاب یک هکتار وسعت و حدود ۴ تا ۵ متر عمق دارد. آب این مرداب از چشمههای اطراف تامین میشود و شیرین است. غیر از درختان جنگلی که دورتادور آن را فراگرفتهاند، پیرامون و سطح مرداب نیز پر از نی و گیاهان مردابی است. این تالاب در ارتفاع ۷۳۰ متری دریا قرار گرفته است و مامن پرندگان و آبشخور وحوش است.
مرداب هسل
مرداب هسل در نزدیکی روستای «طلاجو» در منطقهای جنگلی واقع شده است. هسل بهمعنای آب راکد است. در گذشته آب این مرداب حجم بیشتری داشته و عمق ان به ۱۵ متر نیز میرسیده است. این مرداب زیستگاه لاکپشتها، وزغها و زالوها نیز بوده است که امروزه بهدلیل ساختوساز جاده در اطراف آن کمتر مشاهده میشوند.
پارک جنگلی چالوس
پارک جنگلی چالوس (فی ین) در ۷ کیلومتری جاده چالوس-تهران واقع شده است. رودخانه چالوس از کنار آن میگذرد و ویژگی خاص و جالبی به آن بخشیده است. در این پارک، اردوگاهی احداث شده که کلبه و کومههایی برای اقامت مسافران دارد. این پارک امکانات خاص تفرجگاهی نظیر میز، نیمکت و زمین بازی بچهها نیز دارد.
پارک جنگلی نمک آبرود بیش از ۲۰۰ هکتار مساحت دارد و مانند سایر پارک هاى جنگلى، درختان خودرو و انبوهى را در خود جاى داده است. گونههاى مختلف گیاهان شمشاد، توسکا، ملچ و افرا از جمله این درختان هستند که عمر درخشان شمشاد آن بیش از ۷۰۰ سال برآورد گردیده است. پارک نمک آبرود با طبیعت بکر و وحشى، ضمن حفظ سیستم هاى اکولوژیکى به عنوان یکى از پارک هاى جنگلى زیباى جهان محسوب مىشود. در حال حاضر از این پارک مسافران و اهالى شهرهاى مجاور بهرهمند مى شوند.
یکی از بخشهای مهم توریستی نمک آبرود تله کابین است. این تله کابین که در جنوب شرقی شهرک نمک آبرود واقع شده، امکان صعود به بالای قله زیبای مدوبن را فراهم میکند قله کوه مدوبن، با داشتن امکانات پذیرایی مسافرین و همچنین اختلاف دمای حدود ۱۰ درجه سانتیگراد نسبت به پای کوه در ماههای گرم سال فضای دلنشین و خاطره انگیزی را برای گردشگران خواهد داشت.
تله کابین نمک آبرود دارای ۴۲ کابین ۴ نفره است که با سرعت ۳ متر بر ثانیه مسیر ۲۱۰۰ متری را کمتر از ۱۲ دقیقه طی میکند. ارتفاع دکل تله کابین بین ۴ الی ۴۹ متر متغییر است. متوسط جابجایی مسافرین در طول سال با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی منطقه و همچنین ایام تعطیل سال متفاوت بوده بطوریکه در ایام غیر تعطیل بین ۷۰۰ الی ۱۰۰۰ (نفر در روز) و در ایام تعطیل بین ۲۵۰۰ الی ۳۵۰۰ (نفر در روز) متغیر است. اگر به منطقه رویایی نمک آبرود سفر کردید اقامت در یکی از لوکس ترین هتلهای منطقه (هتل ونوس پلاس چالوس) را از دست ندهید.
منطقه شکار ممنوع سیاه بیشه از توابع بخش کلاردشت شهرستان چالوس در استان مازندران است. در این منطقه در اغلب اوقات سال مه غلیظ و سیاه رنگی همه جا را پوشانده و از این جهت آن را سیاه بیشه نامیدهاند. منطقه شکار ممنوع سیاه بیشه به وسعت ۹۰۰۰ هکتار در استان مازندران واقع است.
منطقه حفاظتشده چهار باغ در حوالی منطقه سیاه بیشه در کیلومتر ۹۰ جاده کرج-چالوس واقع شده است. منطقه جنگلی چهار باغ با مساحتی افزون بر ۱۹ هزار هکتار که شامل اکوسیستمی جنگلی کوهستانی و رودخانهای و در برگیرنده روستاهای زیادی از جمله دلیر، ایلت، مچر، نوکرس، واسپول، دزماکوی، کیجان، انگورن، چهار باغ و پولادکوه است.
همچنین دارای گونهای جانوری از جمله پازن (کل و بز)، خرس، پلنگ، مرال، شوکا، روباه، گرگ، خوک، کب دری، کبک معمولی و عقاب طلایی است و از نظر زیستمحیطی از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این منطقه ۲ محیطبان وظیفه حفاظت و حراست از مواهب طبیعی و محیط زیست را عهدهدار هستند.
پل زغال روی رودخانه چالوس در دوره پهلوی اول ساخته شده که بر اساس کتیبه موجود روی بدنه پل سال ساخت آن مربوط به ۱۳۱۷ است. این پل با طول ۳۸ و عرض ۶ متر در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و یکی از جاهای دیدنی چالوس است.
کاخ اجابت در روستایی با همین نام با شیوه و سبک معماری اروپایی در دوره پهلوی احداث شده است. این کاخ دارای تزیینات و گچبریهای زیبا و لوسترهایی گرانبها است. همچنین محوطه این کاخ درختان انبوه سرسبزی دارد.
کاخ چایخوران با مساحتی بالغ بر چهار هزار متر مربع دارای یک طبقه و یک زیرزمین است که در دوره پهلوی اول در جنوب میدان معلم چالوس بنا شده است. برخلاف تزیینات پرزرق و برق آن دوران، این کاخ کاملا ساده و بیآرایه احداث شده است. این کاخ که از معماری اروپایی الهام گرفته است دارای دو ورودی اصلی در ضلع غربی و شرقی بوده و فضاهای داخلی ساختمان مشتمل بر دو بخش اصلی و خدماتی بوده است که با راهروی میانی به هم مرتبط میشوند.
بخش اصلی شامل بالکن ستوندار شمالی و دو تالار مربع شکل در جنوب آن و یک تالار مستطیل شکل در جهت شمالی و جنوبی است که با تزیینات زیبای گچبری آراسته شده است. بخش خدماتی دارای دو اتاق و آبدارخانه و دو ایوان در دو سوی شرقی و غربی است. مصالح عمده به کار رفته در این کاخ سنگ و آجر است و پوشش بام آن بهصورت شیروانی و تراس آن به شیوه خاصی نرده چینی شده و این کاخ همانطور که از نامش مشخص است، بهمنظور استراحت موقت و کوتاه مدت بکار میرفته است. کاخ چایخوران در سال ۱۳۵۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دبستان پروین اعتصامی در سال ۱۳۱۲ همزمان با احداث کارخانه حریربافی بهعنوان رستوران کارخانه ساخته شد و در سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۴ مرکز فرماندهی نیروهای ارتش شوروی سابق بود. پس از خروج متفقین از سال ۱۳۲۵ به مدرسه شاپور و بعدها پروین اعتصامی تغییر کاربری داد. ساختمان مدرسه از یک طبقه و زیرزمین تشکیل شده است و سردر آن در ضلع جنوبی دارای تزییناتی است.
کاروانسرای سنگی پای قله کندوان از کاروانسراهای کوهستانی است که در ۲۰۰ متری تونل کندوان واقع شده است. شکل کلی بنا بهصورت چهار ضلعی و از دو ردیف طولی حجرات گنبددار تشکیل شده است. هر گنبد روی چهار طاق استوار است و گنبدهای این بنا از نوع کلنبهای محسوب میشود.
موزه خودروهای تاریخی ایران در نمک آبرود واقع شده و ۲۵ خودرو تاریخی را در معرض دید عموم گذاشته است. قدیمیترین خودروی به نمایش گذاشته در این موزه مربوط به دوره احمدشاه است. رولز رویس سیلورگوست از قدیمیترین اتومبیلهای سلطنتی بود که احمدشاه آن را خریداری و این خودرو وارد ایران شد. بنز K۵۰۰ نیز یکی از ارزشمندترین خودروهای این موزه است.