بر اساس آمار سال به سال؛ تعداد ازدواج جوانان کم می‌شود و حجم قابل توجهی از جمعیت پسران جوان ۲۰ تا ۴۹ سال و دختران ۱۵ تا ۴۹ سال ازدواج نمی‌کنند.
به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: قانون تسهیل ازدواج جوانان که با هدف تسهیل در امور ازدواج جوانان؛ شانزده سال پیش تصویب و در قالب قانون به دولت ابلاغ شد. اما این قانون که بندهای آن خبرهای خوبی برای جوانان و خانواده‌ها داشت؛ بعد از ۱۶ سال؛ همچنان مسکوت مانده است.
ماده ۹: دولت مکلف است متاهلین واجد شرایط را در اولویت دسترسی به فرصت های شغلی، وام اشتغال و وام مسکن قرار دهد.
ماده ۱۰: وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر موسسات دارای مرکز آموزشی، موظفند در چارچوب بودجه سنواتی نسبت به ساخت و واگذاری خوابگاه‌ها برای متاهلین اقدام لازم را معمول دارند و همچنین نسبت به پرداخت کمک هزینه تحصیلی به دانشجویان متاهل به میزان دو برابر دانشجویان مجرد، که افزایش آن از محل صندوق اندوخته ازدواج جوانان تامین می شود، اقدام نمایند.
با گذشت ۱۶ سال از تصویب این قانون؛ دولت‌های وقت و دستگاه‌های متولی چه پاسخی در قبال اجرایی نشدن بندهای ۹ و ۱۰ این قانون دارند؟!
شایان ذکر است برخی از مسئولان؛ دلایل اجرایی نشدن این قانون را نبود دستورالعمل اجرایی می دانند که طی روز‌های اخیر اصلاحیه‌هایی در برخی مواد بند "ده" از سوی مسئولان ذیربط پیشنهاد شده است که پیگیری آن از طریق رسانه ملی می تواند به تسریع امور کمک شایانی کند.
قوانین اسناد بالا دستی
قانون تسهیل ازدواج جوانان
قانون تسهیل ازدواج جوانان مشتمل بر سیزده ماده و چهار تبصره است که در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و هفتم آذر ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۷/ ۱۰/ ۱۳۸۴ به تأیید شورای نگهبان رسید.
مستندات مرتبط با اجرایی نشدن نه و ده قانون تسهیل ازدواج جوانان
-اعظم میرکریمی، مدیر کل دفتر برنامه ریزی و توسعه اجتماعی جوانان: به نظر می‌رسد قانون تسهیل ازدواج جوانان قانونی جامع و کامل است که بسیاری از مشکلات جوانان را تحت حمایت خود قرار داده است، اما به جهت عدم اجرای آن توسط مسئولان به بسیاری از تدابیر این قانون جامه عمل پوشانده نشده است. مواردی از جمله عدم تشکیل صندوق ذخیره، ایجاد مسکن موقت، عدم پرداخت کمک هزینه زندگی، عدم اختصاص تالار‌ها و باشگاه‌ها برای برگزاری مراسم عروسی، عدم ساخت خوابگاه متاهلان و عدم پرداخت کمک هزینه دو برابری به آنان است؛ و به نظر می‌رسد آنچه که در غالب کلمات بوده است انجام شده و در تمام این سال‌ها تنها مستلزم یک اراده سیاسی از سوی نهاد‌ها و دستگاه‌ها برای اجرای این قانون هستیم.
فاطمه قاسم پور عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی؛ تصویب نشدن آیین نامه قانون تسهیل ازدواج جوانان را علت اجرایی نشدن آن دانسته است.
پیام موضوع برای پیگیری و ارتباط سند با مسئله بر زمین مانده
البته زمان مشخصی برای اجرای این قانون در نظر گرفته نشده است. اما با توجه کاهش محسوس آمار ازدواج و افزایش طلاق در کشور؛ پیگیری بندهای این قانون ضرورتی مهم و اساسی است که بایستی متولیان امر پاسخگو باشند.
سابقه موضوع:
کلهر عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس:
-شرایط ازدواج جوانان در کشور به گونه‌ای بوده که تاکنون قوانین و مشوق‌هایی برای این مهم تعیین شده است، اما وضعیت ازدواج جوانان در کشور بحرانی است و گذر از این بحران باید در اولویت کاری مسئولان مختلف قرار گیرد.
نخستین شاخص بحرانی بودن وضعیت ازدواج جوانان؛ بالا رفتن سن ازدواج در بین دختران و پسران به ویژه در میان دختران است که با افزایش چشمگیری روبرو بوده است.
در گذشته سن ازدواج در پسران ۲۵ تا ۲۶ سال بود که این سن به ۲۹ سال رسیده است و میانگین سنی ازدواج در بین دختران ۱۸ تا ۲۰ سال بوده است که هم اکنون به ۲۴ سال رسیده است.
- بر اساس آمار سال به سال؛ تعداد ازدواج جوانان کم می‌شود و حجم قابل توجهی از جمعیت پسران جوان ۲۰ تا ۴۹ سال و دختران ۱۵ تا ۴۹ سال ازدواج نمی‌کنند.
-بر اساس آخرین آمار؛ نزدیک به ۱۲ میلیون نفر از جوانان فعلی کشور، در بازه سنی فوق هنوز ازدواج نکرده‌اند.
پژوهشگر: نرگس شامحمدی