بسیاری از تحلیلگران با اشاره به عمق تنش میان مسکو و واشنگتن، دیدار روسای جمهور روسیه و آمریکا در سوئیس را معامله بر سر هیچ میدانند.
به گزارش سید علی دارابی خبرنگار سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما از مسکو؛ روسای جمهور روسیه و آمریکا در اوج کشمکشهای سیاسی، اقتصادی و نظامی، امروز در حالی برای نخستین بار در ژنو سوئیس رو در روی یکدیگر قرار گرفتند که بسیاری از تحلیلگران با اشاره به عمق تنش میان مسکو و واشنگتن، این دیدار را معامله بر سر هیچ میدانند.
اظهارات:
۱- جو بایدن - رئیس جمهور آمریکا
۲- ولادیمیر پوتین - رئیس جمهور روسیه
۳- آندره باکلانوف - تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی
ولادیمیر پوتین و جو بایدن روسای جمهور روسیه و آمریکا، که در روزهای منتهی به دیدار دوجانبه از موضع گیری صریح و جنگ لفظی نیز غافل نشدند، به دور از چشم دوربینهای تلویزیونی و خبرنگاران رسانهها، در ویلایی ساحلی در کنار دریاچه ژنو به گفتگو نشستند.
یوری اوشاکوف مشاور ارشد رئیس جمهور روسیه، وضعیت و چشم انداز روابط میان روسیه و آمریکا، موضوعات ثبات راهبردی، امنیت اطلاعات و مبارزه با جرایم سایبری را از مهمترین محورهای مذاکره پوتین و بایدن بیان و تاکید کرد، قرار نیست نتایج این مذاکرات در نشست خبری مشترک دو رئیس جمهور بیان شود.
پرهیز از برگزاری نشست خبری مشترک پوتین و بایدن، بیش از همه به ترس آمریکاییها از تکرار شکست فاحش دونالد ترامپ از ولادیمیر پوتین در نشست خبری مشترک پس از دیدار سه سال پیش در هلسینکی فنلاند بازمی گردد، جايی که دونالد ترامپ عملا در برابر قدرت کلام و صلابت پوتین شکست خورد و آمریکاییها، آن را شرمی تاریخی برای کاخ سفید دانستند.
آمریکاییها با شناخت کامل از نقاط ضعف متعدد جو بایدن، توانمندی پوتین در قانع سازی افکار عمومی و برای جلوگیری از تکرار شکست سال ۲۰۱۸، ترجیح داده اند نشست خبری مشترک روسای جمهور دو کشور پس از پایان مذاکرات برگزار نشود و هر کدام از آنها جداگانه درباره نتایج مذاکرات به رسانهها گزارش دهند.
هراس آمریکاییها از قرار گرفتن دو رئیس جمهور در مقابل دوربینهای تلویزیونی را میتوان از اظهارات جو بایدن پیش از برگزاری دیدار دوجانبه مشاهده کرد، جايی که که جو بایدن گفت: ولادیمیر پوتین باهوش، سرسخت است و یک رقیب قابل توجه است.
در همین حال، بسیاری از ناظران مسائل بین المللی برگزاری چنین نشستی به ابتکار آمریکا را به مفهوم به رسمیت شناختن قدرت روسیه میدانند و معتقدند: ولادیمیر پوتین دیگر هیچ چیز نمیخواهد حتی از اینکه از سوی بایدن قاتل خطاب شده است، عذرخواهی هم نمیخواهد.
در همین حال، ولادیمیر پوتین، یک روز پیش از این دیدار با انتقاد از یکجانبه گرایی آمریکا و غیرقابل توجیه دانستن آن، به رقیب خود فهماند که روسیه قدرتی است که اجازه یکجانبه گرایی را به آمریکا نخواهد داد.
پوتین همچنین با رد ادعاهای کاخ سفید مبنی بر دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و دست داشتن مسکو در حملات سایبری، موضع کشورش درباره این اتهامات را روشن و طرح چنین ادعاهایی در مذاکره دوجانبه را بیهوده دانست.
آندره باکلانوف، معاون اتحادیه دیپلماتهای روسیه و تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما با اشاره به اینکه نمیتوان از دیدار پوتین و بایدن انتظار نتایجی مثبت داشت، گفت: اصولا آمریکا غیرقابل اعتماد است و آنچه در مذاکره اعلام و بر روی کاغذ امضاء میکند، به راحتی زیرپا خواهد گذاشت.
باکلانوف افزود: روسای جمهور آمریکا خوب حرف میزنند، اما روش آنها در عمل، زورگویی و منفعتطلبی است و ولادیمیر پوتین نیز از یک سو، تجربههای تلخ گذشته، به ویژه وضع تحریمهای سنگین اقتصادی در سالهای اخیر و تهدید مکرر نظامی در نزدیکی مرزهای روسیه را مدنظر دارد و از سوی دیگر آمریکا هیچ قصدی برای دست برداشتن از اقدامات ضد روسی ندارد.
سرگئی لاوروف، وزیرامورخارجه روسیه نیز برای کاستن از سطح انتظارات و توقعات بیهوده از این دیدار گفت: هیچ توهمی در مورد دستیابی به یک پیشرفت بزرگ در دیدار پوتین و بایدن نداریم، اما امیدوارم دولت بایدن، مواضع و خطوط قرمز روسیه را ارزیابی و از تکرار اشتباهات سالهای گذشته پرهیز کند.
مقامات بلندپایه روسی در روزهای اخیر با ارائه لیستی بلندبالا از اقدامات خصمانه آمریکا ضد مسکو اعلام کردند: آنچه مسکو علاقمند است در این دیدار با جدیت به آنها پرداخته شود، پاسخگویی رئیس جمهور آمریکا درباره دخالتهای بیجا در امور داخلی روسیه به بهانههای حقوق بشری، تحمیل تحریمهای اقتصادی، نقش آمریکا در بی ثبات سازی در کشورهای هم مرز با روسیه، بویژه اقدامات تحریک آمیز در اوکراین و اطراف شبه جزیره کریمه، تهدید نظامی از طریق تقویت توان تهاجمی ناتو در کشورهای هم مرز با روسیه است.
مقامات روسی همچنین با اشاره به اهمیت حیاتی موضوعاتی همچون گرمایش زمین، شرایط وخیم زیست محیطی، مسئله قطب شمال و ضرورت همکاری جهانی برای مقابله با ویروس کرونا تاکید کردند: بهتر است مقامات آمریکایی به جای تمرکز بر اتهامات بی اساس، بر روی این مسائل کلیدی و نیز موضوعات خاص حل نشده در روابط دوجانبه تاکید کنند.
از جمله موارد حل نشده روابط دو جانبه، دستگیری شهروندان روسی به درخواست آمریکا در سراسر جهان است که مسکو اعلام کرده است: از سال ۲۰۰۸ میلادی تاکنون حدود ۶۰ نفر از شهروندان روسی به درخواست آمریکا در سراسر جهان بازداشت و به بهانههای واهی راهی زندانهای آمریکا شده اند.
سرقت اموال دیپلماتیک و ایجاد محدودیت در کار نمایندگیهای دیپلماتیک روسیه در آمریکا از دیگر موضوعات حل نشده در روابط مسکو و واشنگتن است.
کرملین همچنین انتظار دارد که در میان موضوعاتی که طرف آمریکایی خارج از دستور کار مصوب مطرح خواهد کرد، موضوع الکسی ناوالنی، چهره مخالف دولت روسیه، که هم اکنون به اتهام جرايم امنیتی و فساد مالی در مسکو زندانی است و نیز نقش آمریکا در ایجاد ناآرامی در بلاروس وجود داشته باشد.
در نهایت، بحرانهای موجود در غرب آسیا از جمله سوریه، لیبی، عراق، افغانستان، یمن، برنامه هستهای ایران، وضعیت شبه جزیره کره، مسئله قره باغ و اوکراین از دیگر محورهای مورد علاقه روسها در مذاکره دو رئیس جمهور است.