اثرات گسترده داخلی و خارجی مشارکت پرشور مردم در انتخابات

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: مشارکت سیاسی یکی از اساسی‌ترین مفاهیم در علوم اجتماعی محسوب می‌شود. مشارکت سیاسی شهروندان، برای استقرار، حفظ و استمرار دموکراسی و مردم سالاری امری حیاتی است. در اسلام نیز مشارکت سیاسی یکی از ویژگی‌های جامعه پیشرفته اسلامی به شمار می‌رود.

 

می‌توان شاخص‌های آن را در الگوی پیشرفت اسلامی درحوزه بینش، ساختار و رفتار نشان داد. درحوزه بینش دین نگاه ابزاری به قدرت دارد و حکومت امانت الهی تلقی می‌گردد. تبعیت از حاکم و مشارکت در امر سیاسی نیز به عنوان یک تکلیف دینی نگریسته می‌شود. ساختار نظام سیاسی اسلام به گونه‌ای مشارکت جویانه سازماندهی می‌گردد و نهاد‌هایی چون؛ بیعت، مشورت، و جهاد برای سازماندهی امر سیاسی در نظر گرفته شده است. پس مشارکت علاوه بر آن که یک وظیفه مدنی است یک وظیفه دینی نیز به حساب می‌آید و کوتاهی در آن مسئولیت زا است. مشارکت مردم در انتخابات از جنبه‌های مختلفی دارای اهمیت است و اثرات متعددی بر آینده کشور می‌گذارد. به فرموده رهبر انقلاب انتخابات در یک روز برگزار می‌شود، ولی اثرات آن برای چند سال باقی می‌ماند. لازم است تا به طور اجمالی به برخی از این اثرات که به دو حوزه کلی تأثیرات داخلی و خارجی تقسیم می‌شود اشاره کرد:

 تأثیرات بین المللی افزایش مشارکت مردم در انتخابات:
 بر کسی پوشیده نیست که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون دولت‌های مستکبر جهانی برای به زانو درآوردن آن از هیچ اقدامی فروگذاری نکرده اند و به انواع دشمنی‌ها از کودتا و ترور و حمله نظامی تا تحریم‌های شدید اقتصادی متوسل شده اند. پیچیده‌ترین فشار‌های اقتصادی دشمن در چند سال گذشته و طی پروژه «فشار حداکثری» به کشور وارد شد. دشمن در قالب این پروژه حتی به دارو‌های موردنیاز بیماران صعب العلاج ایرانی نیز رحم نکرد و کودکان مبتلا به بیماری هایی، چون پروانه‌ای و سرطان به سبب کمبود دارو دچار مشکلات زیادی شده و در برخی موارد جان سپردند. در این مسیر رسانه‌های متخاصم نیز با مانور بر مشکلات اقتصادی و معیشتی، وضعیت پیش آمده را متوجه نظام اسلامی کرده و سعی داشتند از این طریق آتش اختلافات و اعتراضات داخلی را شعله ور سازند.

 

در این برهه از زمان تنها ابزار فشار دشمن، تحریم است و اگر احساس کند این ابزار بر اراده مردم اثرگذار بوده، به هیچ وجه آن را رها نمی‌کند و اتفاقاً در جهت تقویت آن بر می‌آید؛ لذا حضور گسترده مردم پای صندوق رأی این حربه دشمن و رسانه هایش را نقش بر آب می‌کند. بر این اساس می‌توان مشارکت حداکثری مردم را یک اقدام مهم ملی برای خنثی سازی تحریم‌ها دانست. پس حضور حداکثری در انتخابات به دلیل نمایش اقتدار ملی و پشتوانه عظیم مردمی، خنثی کننده بسیاری از توطئه‌ها و زمینه ساز حل مشکلات کشور است از این جهت نسبت به انتخاب درست دارای اهمیت بیشتری است.

 رئیس جمهور و دولت، منتخب مردم هستند لذا درصد آرای کسب شده آن‌ها پشتوانه‌ای مهم برای دولت منتخب محسوب می‌شود و میزان مقبولیت رئیس جمهور و دولت را در ابعاد داخلی و بین المللی نشان می‌دهد. اگر دولت منتخب طی یک مشارکت گسترده و با رأی بالایی انتخاب شوند، این آرا تبدیل به یک پشتوانه قوی جهت حضور دیپلماتیک نمایندگان ایران در مجامع جهانی می‌شود. علاوه بر آن قدرت چانه زنی و تصمیم گیری‌های دولت در مذاکرات مختلف از جمله مذاکرات هسته‌ای افزایش می‌یابد. به عبارتی انتخابات مظهر قدرت یک کشور است و کشوری که از این پشتوانه برخوردار باشد در عرصه بین المللی به عنوانی کشوری قدرتمند شناخته می‌شود هر چند در ظاهر به آن اعتراف نکنند و این مسأله در معادلات سایر کشور‌ها با آن تأثیرگذار خواهد بود.

 مشارکت سیاسی گسترده مردم از عوامل مهم امنیت آفرینی برای کشور است. هرچه سرمایه‌ی اجتماعی کشور بیشتر باشد، میزان امنیت و اثرگذاری آن در داخل و در سطح جهانی افزایش می‌یابد. چنین نظامی، می‌تواند در معادلات سیاسی و اجتماعی جهانی نقش ایفا کند و در مقابل تهدیدات دشمن به خوبی ایستادگی نماید. اگر دشمنان احساس کنند از سرمایه اجتماعی کشور کاشته شده انگیزه آن‌ها برای تهدید و حتی ضربه نظامی و امنیتی به کشور افزایش می‌یابد؛ لذا از نتایج حضور و مشارکت مردم در انتخابات و بالا رفتن جنبه مقبولیت نظام این است که دشمنان را مأیوس نموده و از حجم توطئه‌های آنان می‌کاهد و انگیزه و جرأت پیگیری دشمنی را از آن‌ها خواهد گرفت.

 رشد و توسعه اقتصادی در سایه امنیت ملی تحقق می‌یابد و اگر سرمایه گذاران و تجار خارجی احساس ناامنی کنند از سرمایه گذاری و مبادله تجاری با کشور پرهیز نموده و بر مشکلات اقتصادی کشور افزوده می‌شود. در جریان درگیری نظامی بین ایران و آمریکا پس از ترور سپهبد شهید سلیمانی، تا مدت‌ها از حجم پرواز‌های شرکت‌های خارجی بر فراز کشور به شدت کاسته شد و همین موضوع به اقتصاد کشور ضربه وارد کرد؛ لذا امنیت لازمه‌ی شکوفایی اقتصادی و رونق بخش تولید و صادرات کشور است و حضور گسترده مردم پای صندوق‌های رأی که به نوعی تجلی یکپارچگی و انسجام ملی است می‌تواند با دفع تهدید‌های خارجی به کشور مصونیت و امنیت ببخشد و در سایه این امنیت فضا برای جذب سرمایه خارجی و شکوفایی اقتصادی فراهم شود.

 تأثیرات ملی افزایش مشارکت مردم در انتخابات:
 مشارکت در انتخابات و تعیین سرنوشت در هر کشوری به عنوان یک حق قلمداد می‌شود؛ حقی که در همه جوامع به عنوان ارزش شناخته می‌شود، از طرفی ویژگی هر حقی این است که صاحب حق باید از آن دفاع کرده و در پی احقاق و استیفای آن باشد و هر گونه بی اعتنایی نسبت به آن اقدامی نارواست که به از بین رفتن حق، منجر خواهد شد. بر این اساس مشارکت در انتخابات گامی در راستای مطالبه و دفاع از حق مسلمی است که هر ایرانی فارغ از هر دین و اعتقادی حتی اگر تعلق خاطری نسبت به نظام نداشته باشد نسبت به سرنوشت کشور داراست.

 

از طرفی چنانچه در مقدمه نیز اشاره شد در نگاه اسلامی مشارکت مردم در امور سیاسی یک تکلیف دینی نیز به شمار می‌رود به طوری که آحاد جامعه در برابر رویداد‌های جامعه مسئولیت دارند و حضور جمعی آن‌ها مایه آبرو و عزت و وحدت جامعه اسلامی می‌شود. به همین سبب است که در دین اسلام بر آئین‌های جمعی مانند مراسم حج، نماز جمعه و جماعت و... تأکید فراوان شده است.

 انکارناپذیر است که بخشی از مشکلات کنونی ناشی از ناکارآمدی بخشی از بدنه مدیریتی و اجرایی کشور است. اگر شهروندی از وضعیت کنونی و عملکرد بخشی از کارگزاران ناراضی است راهش تحریم انتخابات نیست. به عکس این مشارکت سیاسی و آرای عمومی است که می‌تواند اراده مردم برای تغییر شرایط و روی کارآوردن یک تیم مدیریتی جدید را به نمایش بگذارد. از طرفی اگر بخشی از مردم از این ظرفیت برای نمایش اراده خود استفاده نکنند، بخشی دیگر با آرای خود برای همگان تصمیم می‌گیرند و رأی و تصمیم و نظرشان به صورت مستقیم و غیر مستقیم تک تک افراد جامعه را تحت تأثیر قرار خواهد داد. به عبارتی اگر ما برای خودمان تصمیم نگیریم، دیگران برای ما تصمیم خواهند گرفت.

 پس وجود مشکلات و عملکرد ضعیف مسئولان نه تنها نباید موجب کاهش انگیزه برای حضور و مشارکت در انتخابات شود، بلکه باید انگیزه تغییر وضعیت موجود را در افراد بیشتر کند تا وضعیت به وجود آمده را اصلاح نمایند.

 جریان‌ها و شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی و همه دلسوزان کشور باید امید و انگیزه لازم را به مردم بدهند که راه حل منطقی حل مشکلات کشور، حضور پرشور آنان در انتخابات و انتخاب یک دولت کارآمد و انقلابی است که بتواند با اتکار به ظرفیت‌های فراوان کشور و با عزم جهادی و روحیه انقلابی مشکلات را برطرف نماید.

 مردم نمی‌توانند نسبت به مبارزه با فساد و حل مشکلات کشور و پیشرفت اقتصادی و... دغدغه و مطالبه داشته باشند، اما در هنگام انتخابات از این فرصت استفاده نکنند و یا افرادی را انتخاب کنند که یا چنین دغدغه‌هایی در آن‌ها جدی نبوده و یا برنامه عملی مشخصی برای تحقق وعده‌های خود نداشته باشند؛ لذا لازم است آحاد جامعه با حضور گسترده پای صندوق‌های رأی این دغدغه‌ها را با رأی دادن به فردی که خود و برنامه هایش بیشترین مطابقت با این خواسته‌ها را دارد مطالبه کنند. مطمئناً دولتی که با آرای گسترده مردم روی کار بیاید می‌تواند از این ظرفیت به عنوان یک عامل انگیزشی جهت خدمت به مردم و تغییر شرایط موجود به شرایط مطلوب استفاده کند.

 مردم باید نسبت به این واقعیت توجه داشته باشند که نظام جمهوری اسلامی با وجود مشکلات و ضعف‌هایی مدیریتی و داخلی و دشمنی‌ها و کارشکنی‌های خارجی توانسته است در مسیر پیشرفت گام برداشته و به دستاورد‌های ارزنده‌ای در عرصه‌های مختلف علمی؛ پزشکی، نانو، هوافضا، الکترونیک، هسته‌ای و دفاعی دست یابد و آنگاه اهمیت پیشرفت‌های به دست آمده بیشتر نمایان می‌شود که توجه داشته باشیم که همه این پیشرفت‌ها با وجود تحریم ها، فشار‌ها و مانع تراشی‌ها به دست آمده است. بی تردید اگر همین نگاه و روحیه در عرصه اداره و مسائل اقتصادی و اجرایی کشور به کار گرفته شود، بی تردید مشکلات کشور را حل و پیشرفت را برای کشور به ارمغان خواهد آورد و این جز با پشتیبانی و همراهی مردم و انتخاب صحیح آن‌ها امکان پذیر نخواهد بود.

 جمع بندی:
به سبب همین اثرات گسترده داخلی و خارجی مشارکت سیاسی مردم است که رسانه‌های خارجی و فارسی زبان همچنین فعالان مجازی و نیرو‌های سایبری وابسته به دولت‌های متخاصم از مدت‌ها پیش در تلاشند تا با انواع شگرد‌های رسانه‌ای مردم را نسبت به حضور در انتخابات دلسرد کنند و به آن‌ها القا کنند که آرای شما اثری در بهبود شرایط ندارد. این یک دروغ بزرگ است که این روز‌ها به طور مکرر از سوی این رسانه‌ها مطرح می‌شود هدف آن‌ها از بین بردن آثار مهمی است که در این نگاره مرور کردید. بی شک اگر این انتخابات اهمیتی نداشت این چنین مورد توجه آن‌ها و دولتمردانشان نمی‌بود.

 

نمی‌توان به راحتی از نقش این رسانه‌ها در جنگ ترکیبی همه این سال‌ها به خصوص چند سال گذشته عبور کرد. این رسانه‌ها از سویی حامی فشار‌های اقتصادی خارجی به مردم هستند و از سوی دیگر با بزرگ نمایی مشکلات سعی در تحریک احساسات عمومی و ناامید کردن مردم و نهایتاً تقویت فشار‌های اقتصادی دارند. نباید شک کرد که در صورت مشارکت پایین مردم نخستین خط خبری و تحلیلی که این رسانه‌ها در پیش می‌گیرند اعلام اثربخشی تحریم‌ها است و از این مسیر تلاش می‌کنند تا دولت‌های خارجی را به فشار بیشتر بر مردم ایران تشویق کنند.

 

در این شرایط باید بدون لحظه‌ای تردید هر چند از شرایط موجود گله‌مند باشیم با حضور در پای صندوق‌های رأی و رقم زدن مشارکتی گسترده توطئه‌های بیگانگان را خنثی سازیم و فضا را برای روی کارآمدن دولتی قوی و تغییر شرایط به سمت شکل دهی یک کشور قوی فراهم سازیم.

پژوهشگر: محمد حسین آزادی