وظایف و اختیارات رئیس جمهور:ظرفیت های شرکت های دانش بنیان در حوزه کشاورزی

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: بدون تردید کشاورزی رکن اصلی اقتصاد و نیروی محرک توسعه اقتصادی یک کشور است. کشور‌های توسعه‌یافته عموما برای پیشبرد اهداف اقتصادی خود، سرمایه‌گذاری‌های کلانی را در حوزه کشاورزی انجام می‌دهند و روزبه‌روز با استفاده از روش‌های نوین و بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، بهره‌وری اقتصادی از حوزه کشاورزی را به‌حداکثر می‌رسانند.

در این میان بخش کشاورزی در روند رشد و توسعه اقتصادی کشور نقش‌های متعددی ایفا می‌کند؛ از تامین مواد خام اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی گرفته تا مصرف تولیدات سایر بخش‌های صنعتی از قبیل کود‌ها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی. علاوه‌بر این، سلامت و امنیت غذایی کشور به‌طور مستقیم به تولیدات بخش کشاورزی وابسته است و هرگونه اختلالی در روند تولید این بخش می‌تواند به‌طور مستقیم امنیت غذایی، اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی کشور را تهدید کند. همه این موارد موجب شده کشاورزی دانش‌بنیان و فناورمحور، اهمیتی دوچندان بیابد و زمینه مناسبی را برای فعالیت تحصیل کردگان و فارغ‌التحصیلان حوزه کشاورزی فراهم کند.

این فضا درقالب شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق، فناورانه و استارتاپ‌ها توانسته است بخشی از چالش‌ها و مشکلات کشاورزان را هموار کند. به اعتقاد فعالان شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه کشاورزی، فعالیت دانش‌بنیان در این حوزه می‌تواند بسیار سودآور و پربازده باشد. در سال‌های اخیر، شرکت‌های دانش‌بنیان بسیاری درحوزه کشاورزی فعال شده‌اند و درزمینه تولید بذر اصلاح‌شده، پروبیوتک و صنایع غذایی که ازجمله حوزه‌های مرتبط با کشاورزی است، فعالیت می‌کنند.

 مستندات
 معرفی جایگاه محوری کشاورزی در سیاستگذاری‌های دولت به ویژه در برنامه ششم توسعه و تاکید مفاد این برنامه بر خودکفایی، گسترش سهم بخش خصوصی و توجه به اصل ۴۴ قانون اساسی، امور آب، دام و محیط‌زیست و زیرساخت‌های الکترونیکی درحوزه کشاورزی روستاها.
 تاکید بند‌های ۳، ۶ و ۷ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی بر رشد بهره‌وری در اقتصاد، افزایش تولید محصولات راهبردی و تامین امنیت غذا
 تاکید فراوان در سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ بر کشاورزی پایدار با مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز و مناطق کشاورزی، روستایی و عشایری توسعه‌یافته، افزایش توانمندی در تولید ثروت و ایجاد رفاه برای فعالان حوزه کشاورزی، افزایش توانمندی، آگاهی‌بخشی، تخصص، نوآوری و کارآفرینی درحوزه کشاورزی

 فعال شدن زنجیره ارزش حوزه کشاورزی در پنج محور اصلی شامل تامین نهاده‌های ورودی، کشت و پرورش، برداشت و لجستیک، فرآوری و توزیع و فروش
 حدود۵۰۰ شرکت از ۵۳۰۰ شرکت دانش بنیان در حوزه کشاورزی فعالیت دارند که این حدود ۱۰ درصد کل شرکت‌های دانش بنیان را شامل می‌شود.

 از دست رفتن حجم زیادی از محصولات و کاهش بهره‌وری به دلیل عدم اطلاع از وضعیت و نیاز‌های هر محصول
 وجود واسطه‌های متعدد و عدم دسترسی مستقیم به تامین‌کنندگان و مصرف‌کنندگان اصلی و تحولات بازار
 هدررفتن مقدار زیادی از منابع ارزشمند مانند، آب، کود و آفت‌کش در استفاده از روش‌های سنتی آبیاری و کوددهی و همچنین گران بودن بسیاری از تجهیزات نوین کشاورزی و عدم به صرفه بودن تهیه آن برای کشاورزان خرد

 سهم استارتاپ‌های حوزه کشاورزی در استان‌های کشور
طبق داده‌های آماری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، تعداد استارتاپ‌های حوزه کشاورزی در هر یک از استان‌های خراسان شمالی و جنوبی، گیلان، آذربایجان شرقی، همدان، مرکزی، قزوین، یزد، فارس و هرمزگان ۲ درصد کل استارتاپ‌های فعال این استان‌ها را تشکیل می‌دهند.

 استان‌های گلستان، آذربایجان‌شرقی و قم ۳ درصد،
 کرمان و خراسان رضوی ۵ درصد،
 اصفهان ۹ درصد، البرز ۱۰ درصد و تهران ۴۰ درصد

 فراوانی استارتاپ‌های حوزه کشاورزی
 فعالیت ۲۹ استارتاپ در زمینه تامین نهاده‌ها که ۵۱ درصد از کل استارتاپ‌های حوزه کشاورزی را تشکیل می‌دهند.
 در زمینه تجهیزات کشاورزی نیز ۷ استارتاپ فعالیت می‌کنند که شامل ۱۲ درصد استارتاپ‌های حوزه کشاورزی است.
 ۹ استارتاپ نیز در زمینه تسهیل و بهبود کشاورزی فعالیت می‌کنند که سهم ۱۶ درصدی از کل استارتاپ‌های حوزه کشاورزی را دارند.
 بازار‌های آنلاین نیز ۱۲ استارتاپ را به خود اختصاص داده و سهم آن از کل استارتاپ‌های بخش کشاورزی ۲۱ درصد است.

پژوهشگر: محمد نیک ملکی