یکی از دلایل اصلی عقب ماندگی بودجه سالانه از قانون برنامه ششم توسعه در حوزه درآمدهای مالیاتی، عدم توجه به اصلاح ساختار نظام مالیاتی و ابزارهای مالیات ستانی است.
پژوهش خبری صداوسیما: یکی از محورهای اساسی در حوزه اصلاح ساختار نظام بودجه ریزی کشور با رویکرد درآمدزایی پایدار و قطع وابستگی بودجه به نفت، اصلاح ساختار نظام مالیاتی است. طی چند دهه گذشته، از یک سو، خلاء قوانین و ساختار معیوب مالیات ستانی در کشور و از سوی دیگر، ضعف نهادهای نظارتی بر اجرای قوانین مالیاتی باعث شده تا همچنان نفت نقش اساسی در ایجاد درآمد برای دولت داشته باشد و مالیات، در مرحله بعد از آن قرار گیرد. این در حالی است که اصلی ترین منبع درآمد دولت در اغلب کشورهای پیشرفته بر مبنای مالیات پایه گذاری شده و سهم بیش از 90 درصدی را به خود اختصاص می دهد. خلاءهای قانونی که منجر به پدیده فرار مالیاتی در کشور شده است، قوانین ناقص و یا عدم وجود قوانین لازم در بخش پایه های مالیاتی مختلف از جمله مالیات بر مجموع درآمد، مالیات بر خانه های خالی و ... است که منجر به بی عدالتی و شکاف طبقاتی در جامعه می شود. معافیت های مالیاتی غیرهدفمند و غیر ضرور، سه مسئله اساسی در اصلاح ساختار نظام مالیاتی کشور است که اگرچه همواره بر ضرورت اصلاح و ساماندهی آنها تأکید شده، اما تاکنون عزم و اراده جدی برای اصلاح نظام مالیاتی در کشور شکل نگرفته است. در صورتی که اگر این سه مسئله طی چند سال گذشته به صورت جدی از سوی دولت دنبال میشد، علاوه بر اصلاح ساختار نظام مالیاتی، به تبع آن اصلاح بخش عمده ای از ساختار نظام بودجه ریزی کشور نیز صورت می گرفت؛ اما متأسفانه تأخیر در اصلاح نظام مالیاتی و ارائه لوایح مربوط به آن به مجلس باعث شده دولت نتواند از ظرفیت های مالیاتی در بودجه استفاده نماید. از همین رو، در شرایط کنونی ضروری است دولت و مجلس با همکاری یکدیگر علاوه بر ایجاد سازوکاری به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی، بحث گسترش پایه های مالیاتی جدید و ساماندهی معافیت های مالیاتی را در روند تصویب لایحه بودجه 99 مورد توجه قرار دهند.
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.
پژوهشگر: فاطمه حسینی