توسعه زنبورداری در آذربایجان غربی نیازمند سرمایه گذاری

آذربایجان غربی با تولید ۳۰ درصد عسل کشور یکی از قطب‌های مهم این محصول به شمار می‌رود.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزآذربایجان غربی ،آذربایجان غربی بادارا بودن بیش از 2 میلیون و 600 هزار هکتار مرتع که 750 هزار هکتار آن از مراتع خوب و درجه یک است و وجود بیش از 120 هزار هکتار سطح زیرکشت باغی و بیش از 580 هزار هکتار سطح زیرکشت محصولات زراعی، از مزیت بالایی برای ترویج و توسعه ی صنعت زنبورداری برخوردارست ، استان آذربایجان غربی به لحاظ داشتن منابع لایزال الهی و وجود باغات و گیاهان گلدار یکی از قطب های مهم برای پرورش زنبورعسل به حساب می آید ، بطوریکه با تولید حدود 22هزار تن عسل در سال مقام نخست را در کشور به خود اختصاص داده است

طبق گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی، این استان نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار کندوی عسل مدرن و سنتی دارد.

جلیلی افزود: تولید عسل در استان ۲۷ درصد و تعداد کندو‌های عسل ۵ درصد افزایش داشته که اصلاح نژاد و به گزینی ملکه و رکورد گیری ثبت مشخصات زنبور عسل توسط بخش خصوصی از دلایل افزایش تولید عسل در استان است.

او گفت:میانگین تولید عسل از هر کندوی مدرن در استان ۲۰ کیلو گرم است این در حالی است که میانگین تولید عسل در کندو‌های سنتی کمتر از این میزان است.

جلیلی افزود:14 تعاونی زنبور داری، 6واحد بسته بندی و 30شرکت تولید ملکه و کندوی عسل در آذربایجان غربی فعال است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به وضعیت صادرات این ماده‌ی شفا بخش گفت:۱۸ هزار تن از عسل تولیدی استان به کشور‌های ترکیه، عراق، چین، کانادا و کشور‌های حاشیه خلیج فارس صادر شده است.

تعداد بهره برداران این بخش هم طبق اذعان مسئولان ۱۲ هزار نفر است که برای ۵ هزار و ۷۰۰ نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد شده است.

این میزان کندو‌های این استان همچنین قابلیت کم نظیری برای گرده افشانی زنبور‌های عسل در باغ‌های میوه و کشتزار‌ها محسوب می‌شوند. از سوی دیگر وجود مراتع مناسب و درجه یک و باغات و مزارع وسیع، برای ترویج و توسعه صنعت زنبورداری در این استان ظرفیت کمی نیست، اما از همه این مزارع و باغ‌های میوه به نحو مطلوب برای زنبورداری استفاده نمی‌شود.

موسوی کارشناس زنبورداری اداره جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی می‌گوید: هدف پرورش زنبور عسل فقط تولید عسل نیست، شاید یکی از دلائل آفرینش زنبورعسل گرده‌افشانی در باغ‌ها و کشتزار‌ها و در نهایت حفظ محیط زیست است که، ۸۰ درصد عمل گرده افشانی گیاهان توسط حشرات، به وسیله زنبور‌عسل انجام می‌شود.

موسوی می‌افزاید: به طور متوسط، ارزش افزوده محصولات زراعی و باغی که در نتیجه گرده‌افشانی زنبورعسل بارور می‌شود، ۱۴۲ بار بیشتر از ارزش عسل و سایر تولیدات کندوست، گیاهان در قبال گرده افشانی که زنبوران عسل انجام می‌دهند، مقداری شهد یا گرده خود را به عنوان دستمزد در اختیار آن‌ها قرارمی دهند و زنبور عسل با آن شهد و گرده بچه‌های خود را تغذیه می‌کند.

او می‌افزاید: از سوی دیگر باقیمانده گرده گل موجود در کندو‌های زنبور عسل که توسط زنبورداران جمع آوری می‌شود به عنوان یک ماده غذایی مکمل یا دارویی بسیار با ارزش و مهم به صورت خام، قرص یا کپسول به بازار عرضه می‌شود. گرده، حاوی مقادیر قابل توجهی از مواد قندی، نشاسته‌ای و ویتامین‌ها است و پروتئین آن هم در ردیف پروتئین‌های کامل مثل پروتئین شیر و زرده تخم مرغ قرار دارد.

کم اطلاعی باغداران و کشاورزان منطقه از فواید گرده افشانی، علت بی رغبتی آنان به استقرار کندو‌های زنبور عسل در باغ‌ها و کشتزارهایشان است.

آقای قریشی معاونت بهبور تولیدات دامی جهاد کشاورزی آذربایجان غربی می‌گوید: با برگزاری کلاس‌های آموزشی برای زنبورداران در صدد ارتقای آگاهی کشاورزان و باغداران در این خصوص هستیم.

قریشی به زنبورداران توصیه کرد کلنی‌های خود را مقابل این گونه عوامل حتما تحت پوشش بیمه قرار دهند.

وی بابیان اینکه حدود ۲۵ درصد کندو‌های آذربایجان‌غربی در سال زراعی ۹۷ ـ ۹۸ تحت پوشش بیمه محصولات کشاورزی قرار گرفت یادآور شد: این میزان نسبت به سال زراعی گذشته ۱۰ درصد افزایش یافته و انتظار می‌رود با توجه به اقدامات انجام شده در کارگروه بیمه محصولات دام و طیوراستان و پیگیری‌های آن برای امسال، بیمه کندو‌های زنبورعسل در استان افزایش یابد.

معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی با اعلام اینکه گرد وغبار علاقه زنبور‌های کارگر را برای تهیه شهد از بین می‌برد گفت: پدیده گرد و غبار می‌تواند تا ۱۰ درصد در کاهش تولید عسل، قدرت تخم‌ریزی ملکه و حتی مرگ و میر زمستانه آن‌ها نقش داشته باشد.

کم اطلاعی باغداران و کشاورزان منطقه از فواید گرده افشانی ، علت بی رغبتی آنان به استقرار کندوهای زنبور عسل در باغ ها و کشتزارهایشان است .

کارشناسان بر این عقیده اند که در یک باغ میوه یا مزرعه اگر در هر هکتار حدود 4 تا 5 عدد کندوی زنبور عسل قرار داشته باشد ، کیفیت و کمیت میوه یا بذر حاصل حدوداً تا 10 برابر افزایش خواهد یافت .

به طور مثال اگر در یک باغ سیب قرار باشد 5 تن محصول برداشت شود با قرار دادن تعدادی کلنی زنبور عسل داخل باغ ، در هنگام شکوفه دادن گل‌ها ، مقدار محصول به 50 تن سیب با کیفیت بسیار زیاد خواهد رسید .

برگزاری کلاس های آموزشی برای زنبورداران در صدد ارتقای آگاهی کشاورزان و باغداران در این خصوص ضرورتی اجتناب ناپذیر است .

حفظ رونق صنعت عسل استان مستلزم حفظ برنامه های آموزشی و ترویجی ،به روز کردن فناوری های فرآوری و بسته بندی و ترغیب فعالان این بخش به تولید فرآورده های صنعتی عسل از جمله موم،بره موم ،گرده گل ،ژل رویال و زهر زنبور است.

به نظر می‌رسد با سرمایه گذاری در این صنعت از جمله ایجاد کارگاه بسته بندی عسل و صنایع تبدیلی، کارگاه ساخت کندو‌های پلیمری، واردات ملکه‌های اصلاح شده، ایجاد اماکن تجاری و بازارچه‌های فروش علاوه بر صرفه اقتصادی موجبات اشتغال زایی هر چه بیشتر هم در استان فراهم می‌شود.

نویسنده نداموسی زاده

توسعه زنبورداری در آذربایجان غربی نیازمند سرمایه گذاری