توقف راهبرد مقاومت فعال ایران؛ هدف اروپایی ها

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ، سید مصطفی خوش چشم با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری چهارشنبه شب شبکه دو سیما با اشاره به اینکه پیشنهادهای اروپایی ها از جمله دادن خط اعتباری، هیچ تناسبی با 11 تعهد آن ها ندارد، افزود: در برجام امتیازاتی را دادیم و قرار بود در ازای آن، امتیازاتی از جمله صادرات نفت، بیمه،کشتی رانی، روابط بانکی و بازگشت درآمدهای نفتی را بگیریم و 80 تا 90 درصد منافع برجامی را قرار بود آمریکا مهیا کند اما آمریکا از برجام خارج شد و اروپایی ها هم هنوز هیچ گامی را برنداشته اند و همه چیز را به آمریکا منوط می کنند.
وی ادامه داد: در توافق عادلانه، اروپایی ها باید جور آمریکا را هم می کشیدند اما این کار را نکردند و فقط قول همکاری در 11 حوزه را دادند اما عمل نکردند.
خوش چشم با اشاره به اینکه اروپایی ها و آمریکایی ها در برجام چانه زنی زیادی برای کاهش تعهداتشان کردند، افزود: اروپایی ها کار را به اینستکس کشاندند که بسیار پایین تر از تعهدات یازده گانه آنهاست.
وی افزود: آنها می خواهند میزانی از اعتبار را فراهم کنند تا کشورمان بتواند اقلام غیرتحریمی مانند دارو و مواد غذایی را از طریق اینستکس تهیه کند.
کارشناس مسائل سیاسی گفت: خط اعتباری که آنها بیان می کنند در حد طعمه است زیرا مقدمات و زمینه هایی دارد و هنوز نتوانستند بانکی را مشخص کنند که بتواند تبادلات مالی را انجام دهد .
خوش چشم افزود: گفته می شود 700 هزار تا یک و نیم میلیون بشکه نفت بفروشیم و آن ها پول آن را در صندوق اعتباری شارژ کنند اما هنوز مجوز این کار از سوی آمریکا صادر نشده است.

ابوذر گوهری مقدم استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین الملل هم با حضور در این برنامه گفت: اروپایی ها پس از انعقاد برجام و پس از اینکه آمریکایی ها تعهدات خود را انجام ندادند و از برجام خارج شدند، تلاش کردند پوسته و ظاهر باقیمانده برجام را حفظ کنند زیرا برای آن ها منافع راهبردی داشت و در رویکرد خود جمهوری اسلامی را از رسیدن به آن چه که آن ها بمب و سلاح هسته ای می نامند دور می کرد بنابراین برای آنها ارزش راهبردی داشت.
وی ادامه داد: برای آمریکایی ها هم ارزش راهبردی داشت اما قرار بود آقای ترامپ از برجام خارج شود تا بتواند تحریم هایی را اعمال کند و اروپایی ها هم برای حفظ این مسئله مأموریت داشتند.
گوهری مقدم با اشاره به اقدامات و مقاومت فعالانه جمهوری اسلامی در قبال این موضع غربی ها گفت: ایران سعی کرد برای نقض تعهدات آن ها، هزینه ایجاد کند و این موضوع، اروپایی ها را واداشت تا بخواهند جلوی این مسیر را بگیرند و در عمل، محدودیت های را برای ایران ایجاد کنند.
این کارشناس روابط بین الملل گفت: در 2 گام گذشته ای که جمهوری اسلامی در حوزه کاهش تعهدات برجامی برداشت کم کم اروپا احساس کرد که باید وضع را مدیریت کند و آمریکایی ها هم به نحوی نبود که بتوانند مستقیماً مذاکره کنند لذا اروپایی ها این نقش را بر عهده گرفتند.
گوهری مقدم ادامه داد: هدف اصلی آن ها بقا و نگهداشتن ایران در ظاهر برجام است زیرا برای آن ها ارزش راهبردی دارد و در گام بعد، عقبگرد ایران از گام هایی که برداشته است هر چند این گام ها ارزش فنی قابل توجهی هم ندارد اما نگران هستند و می خواهند تنش میان ایران و آمریکا را مدیریت کنند زیرا درگیری ایران و آمریکا در خلیج فارس بر روی قیمت انرژی و مسائل منطقه ای و منافع اروپا تاثیر دارد.
وی افزود: بنابراین اروپایی ها در مرحله اول، سیاست مماشات را در پیش گرفتند و در مرحله دوم مجبور شدند اقدامات دیگری انجام دهند شاید با آمریکا تقسیم کاری هم داشتند.
گوهری مقدم گفت: آن ها در گام اول تلاش می کنند ایران در برجام بماند و در گام دوم، تعهدات فرابرجامی را به وضع برجام برگردانند و فراتر از آن ایران را وارد مذاکرات جدیدی با نظام بین الملل در حوزه های دفاعی و موشکی و منطقه ای کنند.
وی افزود: فرانسه می داند به تنهایی با برجام قادر نخواهد بود جمهوری اسلامی را قانع کند . پیشنهادات آن ها بسیار حداقلی و کمتر از تعهدات آن ها در برجام است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: هدف اصلی این است که اروپایی ها تلاش می کنند در یک فضای کلان تر و با مدیریت، ایران را به پای مذاکره بیاورند و گذشت زمان را هم به ضرر خود احساس نمی کنند و تعبیر آن ها این است که زمان به نفع آن هاست و تلاش می کنند سیاست فعلی را به پیش ببرند.

رحیم بایزیدی عضو دفتر بررسی های راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در ارتباط تصویری با این برنامه با بیان اینکه یکی از اهداف مذاکرات مجدد ایران با قدرت های اروپایی این بود که با اعمال فشار به اروپا، ساختار تحریم های ثانویه آمریکا را تضعیف کند، گفت: با سستی هایی که کشورهای اروپایی انجام دادند در عمل، ایران در دستیابی به اهداف خود ناموفق بود و قدرت های اروپایی ها هم نشان دادند در این زمینه اراده و توان کافی را برای مقابله با ساختارهای تحریم های ثانویه آمریکا نداشته اند .
وی افزود: طرح پیشنهادی فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی با تعهدات اروپا در پیوست 2 برجام از جمله رفع تحریم در امور مالی، کشتیرانی و کشتی سازی، حمل و نقل و لغو تحریم فلزات، مطابقت ندارد.
بایزیدی افزود: بسته پیشنهادی 15 میلیارد دلاری فرانسه، به مواد دارویی و غذایی و بهداشتی محدود است و این ها محصولاتی هستند که تحریم نیستند و اگر تحریم بودند ایران می تواند از کانال های غیر اروپایی از جمله چین، روسیه و هندوستان تامین کند و به کشورهای اروپایی نیازی نداشت.
وی اضافه کرد: هدف ایران از تعامل با اروپا، مقابله با تحریم های ثانویه و تحریم های فرا حاکمیتی آمریکا بود که بسته پیشنهادی اروپایی ها این هدف را نمی تواند تامین کند.

کارشناس مسائل سیاسی گفت: قصد اروپا و امریکا این است که حتی الامکان امتیازی ندهند و امتیاز بگیرند، آنها می خواهند توافق جدیدی را اعمال کنند.
خوش چشم افزود: آنها اجرای قوانین FATF را از جمله شروط اجرای اینستکس می دانند و تأکید دارند که این قوانین کارگروه ویژه اقدام مالی باید اجرا شود.
وی اضافه کرد: آنها رسماً می خواستند منافع برجامی را با ایجاد توافق جدید برچینند و دوباره مزایایی را برای توافق جدیدی که شامل مسائل موشکی و منطقه ای می شود وعده بدهند.
خوش چشم گفت: 90 درصد آن چه اروپایی ها می خواهند این است که خط مقاومت فعال ما متوقف شود زیرا کاهش تعهدات برجامی فقط یک بخش از استراتژی مقاومت فعال است و بخش دیگری در خلیج فارس است.
وی افزود: فشاری که از طریق کاهش تعهدات و برخی مسائل منطقه ای بر روی غرب وارد می کنیم در چارچوب سیاست استراتژی مقاومت فعال فقط معطوف به اروپا نیست و امریکایی ها هم در ذیل این فشار قرار می گیرند.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه اکنون در پیک تأثیرگذاری تحریم ها هستیم و این تأثیرات رو به فروکش است، گفت: آمریکایی ها با محدودیت دوره تأثیرگذاری حداکثری تحریم ها مواجه هستند و برای تحت فشار قرار دادن ما در شرایط خوشایندی قرار ندارند و به زودی حداکثر تا آذر یا آبان، علائم غیرقابل انکاری را خواهند دید نسبت به این که این استراتژی تحریم علیه ایران جوابگو نخواهد بود و قطعاً باید شروع به عقب نشینی تاکتیکی کنند و اگر این کار را نکنند بین اسفند تا اردیبهشت به فاصله زمانی می رسیم که ایران یا با وفق پذیری نسبت به تحریم ها یا با شکایت های مکرر کشورهای اروپایی، هند، چین، ژاپن و بقیه کشورهای خریدار نفت ایران، دست برتر را خواهد داشت.
خوش چشم افزود: آنها برای اینکه اسلحه تحریم را از دست ندهند نهایتاً در پایان پاییز مجبور به عقب نشینی هستند زیرا بیش از این توانمندی ندارند بنابراین آخرین اقدامات حداکثری را در حال انجام هستند.
وی اضافه کرد: بنابراین ما هر قدر مقاومت فعال بیشتر و تمام و کمالی را داشته باشیم اروپایی ها و آمریکایی ها به عقب نشینی مجبور می شوند.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: مکرون از آنجا که در شرایط کنونی ادعای رهبری اروپا را دارد برای کسب وزن سیاسی و برای پرهیز از هزینه های امنیتی که اروپایی ها باید بر اثر فروپاشی برجام بدهند تلاش می کند مذاکراتی انجام شود.
خوش چشم درباره واکنش غربی ها به اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: آن ها هیاهوی تبلیغاتی را راه می اندازند اما ما یک چهره قربانی منفعل را نباید نشان دهیم.
وی ادامه داد: اگر بپذیریم که دست برتر را داریم و می توانیم روی پای خود بایستیم اروپایی ها باید به دنبال مذاکرده بیایند نه ما.
خوش چشم افزود: این کار فقط از طریق قدرتمند شدن و هزینه کردن سیاست های طرف مقابل است.
وی گفت: گام های ما باید محکم تر از جمله ایجاد محدودیت های بیشتر در نظام بازرسی های آژانش باشد.
خوش چشم تاکید کرد: آن ها بیشتر از این کاری از دستشان بر نمی آید و اقدام نظامی هم نمی توانند علیه ما انجام دهند.
گوهری مقدم استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین الملل هم گفت: راهبرد کلان ایالات متحده نسبت به جمهوری اسلامی تغییر خاصی نکرده است اما در محاسبات آنها تغییراتی را ایجاد کرده که در حوزه تاکتیکی، حداقل از نظر زمانی برخی اقدامات آنها را دستخوش تغییر قرار دهد.
وی ادامه داد: هدف راهبردی و اصلی آمریکایی ها از اجرای حداکثری تحریم، تغییر نظام اسلامی است اما چون این موضوع را نزدیک نمی بینند دنبال تغییر رفتار ایران هستند.
گوهری مقدم افزود: آنها معتقدند این تحریم ها از داخل به فروپاشی و آشوب های داخلی جمهوری اسلامی منجر می شود.
وی ادامه داد: می توانیم نوعی شکاف را در داخل امریکا بین آقای ترامپ و تیم امنیتی او ببینیم. اگر آقای ترامپ نیاز به این دارد که ایران را حتی صوری و بدون نتیجه مشخص پای میز مذاکره بیاورد اما تیم او اصالت را بر تغییر رفتار جمهوری اسلامی می داند و این که نباید هیچ فشاری برداشته شود.
گوهری مقدم در خصوص گام سوم ایران در کاهش تعهدات برجامی گفت: اینکه ما برای کاهش تعهدات برجامی مرحله بندی کردیم در راستای این است که طرف مقابل را به امتیاز دهی وادار کنیم.
وی ادامه داد: در زمان یکسال صبر استراتژیک ایران، اروپایی ها هیچ کاری نکردند اما از زمانی که ایران وارد مرحله مقاومت فعال شد مجموعه غرب واکنش نشان داد و به سمت اصلاح رفتار خود و مذاکره رفتند.
گوهری مقدم اضافه کرد: باید فاصله این کاهش تعهدات را کمتر و انجام آن را جدی تر و شیب آن را شدیدتر کنیم.
وی گفت: جمهوری اسلامی در حال مذاکره با اروپا است و نباید القاء شود که اروپا واسطه آمریکایی هاست.
بایزیدی عضو دفتر بررسی های راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام هم با بیان اینکه یکی از مهمترین مسائل، نبود توازن در زمینه تحریم ها و توقف تعهدات هسته ای ایران بود، گفت: مذاکرات فعلی در شرایطی جریان دارد که آمریکا از همه ظرفیت های تحریمی خود استفاده کرده است و عملاً ظرفیت دیگری برای اعمال فشار بر روی ایران ندارد.
وی با اشاره به اینکه این مسئله توان امتیازگیری قدرت های غربی به ویژه آمریکا و اروپا را به شدت کاهش می دهد، ادامه داد: اقدامات ایران، نبود توازن را از بین می برد و شرایط متعادلی را برقرار کرده است که می تواند در بحث مذاکرات برای ایران، مثبت باشد.
بایزیدی افزود: ایران قبل از این گام ها در حالت نبود توازن قرار داشت .